حشمت الله فلاحت پیشه در گفتگو با فرارو مطرح کرد:
آقای پزشکیان با شعار تنش زدایی سر کار آمده است، برخی سعی دارند، ایشان را به دل تحریم و تنش بکشاند. من معتقدم تنها دین آقای پزشکیان به همین ملت یا لااقل بخشی از این ملت است که به ایشان اطمینان کردند و رای دادند چرا که انتظار تغییر و تحول داشتند و یکی از مهمترین بخشهای کشور که نیازمند تغییر و تحول است، بخش سیاست خارجی است. میبینیم که برخی از مخالفان ۶ سال پیش FATF و برجام هم اکنون طرفدار احیای برجام و FATF شده اند چرا که میدانند به زودی باید در قبال هزینههای سیاست تحریم و تنش در کشور پاسخگو باشند
قاسم محبعلی در گفتگو با فرارو مطرح کرد:
در بین کشورهای منطقه سوریه که چندان عاملیتی ندارد، اما ترکیه، ایران، چین و کره شمالی، کشورهای آسیای میانه و قفقاز از مناطقی هستند که روسیه به شدت نگران است، از دستشان بدهد.
عبدالرضا فرجی راد در گفتگو با فرارو تحلیل کرد:
روسیه معتقد است ایران در گفتگو با غرب ملاحظات ژئوپلیتیک این کشور را در نظر نگرفته که این تلقی بسیار اشتباهی است. ایران از ابتدا مخالف جنگ اوکراین بوده و بارها نسبت به ادامه جنگ ابراز نگرانی کرده است. رئیس جمهور ما بر اساس شعار برداشتن تحریمها و عدم ورود به جنگ رای آورده است. برای تحقق شعار رفع تحریمها هم چارهای به جز مذاکره نیست. ضمن این که روسیه هم نتوانسته روابط خود با ایران را تا حدی ارتقا دهد که به لحاظ تجاری، ایران کمبودی را حس نکند.
تا زمانی که در حوزه سیاست خارجه کشور جاده یک طرفه داریم وضعیت همین است. متاسفانه، برخی گروههای قدرت میخواهند دولت جدید را هم مجبور کنند تابع همین جاده یک طرفه باشند. موضع روسها در قبال زنگزور، واکنش آنها به برخی خوش خدمتیهای تازه در ایران است
حشمت الله فلاحت پیشه در گفتگو با فرارو مطرح کرد:
تجربه دولت سیزدهم نشان داد نمیتوان از طریق افزایش تنش، تحریمها را کاهش داد. آقای پزشکیان باید سیاست کاهش تنش را به عنوان قسمت اول سه گانه خود هر چه سریعتر اجرا کند. قسمت دوم عبارت است از روش و ساز و کاری برای دفاع و صیانت از آزادیهای مدنی. موضوعاتی مثل گشت ارشاد هم در زیرمجموعه همین بخش، تعریف میشود. آقای پزشکیان در این باره در مناظرههای انتخاباتی هم وعده داده بود. میدانیم که مسئله گشت ارشاد از مهمترین چالشهای جامعه امروز ما است. انتظار داریم در این حوزه هم آقای پزشکیان به دنبال شکل دهی وفاق سیاستی باشد
قاسم محبعلی در گفتگو با فرارو تحلیل کرد:
ما هنوز نمیدانیم آقای ظریف دقیقا به چه علتی کنار رفتند و استعفا دادند. نه ایشان صراحتا دلایل خود را اعلام کرده اند و نه آقای پزشکیان و دولت صراحتا دلایل را اعلام کرده اند. اگر دلایل شخصی بوده، طبیعتا آقای پزشکیان نباید با استعفا موافقت میکردند. اما اگر موضوعی دیگر پشت پرده است نمیتوان قضاوت دقیقی داشت. باید دید دلیل اصلی چیست. البته واقعیت هم این است که مطالبات اصلاح طلبان و بخشی از رای دهندگان در کابینه فعلی متبلور نشده است.
جلال ساداتیان در گفتگو با فرارو تحلیل کرد
مسائل سیاست خارجی ، چشم انداز مسائل منطقهای در سایه ترور اسماعیل هنیه و عملکرد تیم سیاست خارجی ایران در دولت چهاردهم، از جمله مواردیست که رویا پاک سرشت در برنامه کامنت فرارو با جلال ساداتیان، دیپلمات پیشین ایران در انگلستان، نماینده پیشین مجلس و تحلیلگر امور سیاسی مطرح کرده است:
جلال ساداتیان در گفتگو با فرارو مطرح کرد:
با این وضعیت چگونه انتظار داریم چین دایه مهربانتر از مادر اقتصاد ما شود و برای ما سرمایه گذاری کند؟ مشخص است که چین از ما ضمانت میخواهد. ما چه ضمانتی داریم به چین بدهیم؟ باید ضمانت بانک مرکزی را بدهیم؟ ضمانت نفت را بدهیم؟ نفت که قرار است بخشی از هزینههای داخلی کشور را پوشش دهد. ما ۹۵ درصد درامدهایی که صرف امور جاری کشور میکنیم را از همین درامدهای نفتی تامین میکنیم. پس کلید همه این مشکلات، ایجاد شفافیت سیاسی و اقتصادی و جلوگیری از فعالیت مافیاهای اقتصادی و سیاسی موجود در سازمانها و نهادها است. همچنین باید هر چه سریعتر مشکل FATF را حل کنیم. بسیاری از نهادهایی که از معافیتهای مالیاتی برخوردار هستند نیز باید موظف به پرداخت مالیات شوند. همه اینها مشکلات ریشهای هستند و تا زمانی که اینها حل نشوند، نمیتوانیم انتظار داشته باشیم نه چین و نه هیچ کشور دیگری برای سرمایه گذاری و تجارت با ما راغب شود.
عبدالرضا فرجی راد در گفتگو با فرارو مطرح کرد:
یکی از دلایلی که در سالهای اخیر باعث شد مردم در انتخابات کمتر شرکت کنند یا نسبت به مسائل کشور دلسرد و بی توجه شوند، همین مشکلات و مسائل حوزه سیاست خارجی بود که به مشکل معیشتی منتهی شد. ریشه این مشکلات نیز چیزی نیست جز تحریمهای بانکی و بین المللی. مردم این روزها حتی برای تامین سادهترین اقلام خود با مشکلاتی مواجهند و بنابراین همه اینها زنگ هشدارهایی برای این موضوع است که ما در حوزه سیاست خارجی خود به بازنگری و سازماندهی جدید اصول و قواعد این حوزه نیاز داریم.
فریدون مجلسی در گفتگو با فرارو مطرح کرد:
یک نکته مهم را هم بدانیم که دیپلماسی، یک ابزار است، دیپلماسی نه هدف است و نه محتوای مشخصی دارد. محتوای دیپلماسی کشور را حاکمیت مشخص میکند. دیپلماسی مجری دیدگاههای حاکمیت است. اگر آقای جلیلی در مذاکرات به جایی نمیرسید، علت این بود که اصلا طرز کار با دیپلماسی را بلد نبود و شناخت درستی از دیپلماسی متمدن جهانی نداشت.
حشمت الله فلاحت پیشه در گفتگو با فرارو تحلیل کرد:
در سطح جامعه یک ترس جدی نسبت به انتخاب مجدد آقای جلیلی وجود دارد. سیاست خارجی و داخلی که ایشان و طرفدارانشان دنبال میکنند، باعث شده مردمی هم که معمولا رای نمیدهند، به سمت صندوقهای رای بیایند. تحلیلهای میدانی نشان میداهد امکان افزایش مشارکت به عدد بالای ۵۰ درصد وجود دارد چرا که به طور طبیعی صاحبان صنایع، صاحبان کسب و کار، تجار و بازرگانان و البته طبقه متوسط بسیار نگران هستند چرا که اسم آقای جلیلی با تحریم گره خورده و ایشان یکی از بزرگترین موانع سر راه شکل گیری FATF است. این در حالی است که حدود ۳۰ درصد از پول افرادی که مایل به تجارت خارجی هستند بر اثر همین عدم عضویت در FATF و در مسیر دور زدن تحریمها از بین میرود. جریان آقای جلیلی به دنبال خودتحریمی است و من معتقدم حتی اگر گرایشهای سیاسی باعث نشود، گرایشهای اقتصادی باعث میشود بخشی از مردم پای صندوقهای رای بیایند
استاد دانشگاه جورج تاون قطر در گفتگو با فرارو:
چالشهای حوزه سیاست خارجی از دید برخی از کاندیداها، همچنان به تحریمها محدود میشود، اما آیا واقعا مهمترین مشکل ایران در حوزه سیاست خارجی همین است؟ رویا پاک سرشت، خبرنگار فرارو، در استودیو فرارو میزبان دکتر مهران کامروا، استاد روابط بین الملل دانشگاه جورج تاون قطر و مدیر واحد مطالعات ایران در مرکز مطالعات عربی است، تا به این موضوعات پرداخته شود.
مهدی ذاکریان در گفتگو با فرارو مطرح کرد:
چالشهای حوزه سیاست خارجی ، همچنان از مهمترین موضوعات انتخابات است، رویا پاک سرشت خبرنگار فرارو، میزبان دکتر مهدی ذاکریان، استاد روابط بین الملل است تا به این موضوع بپردازد:
قاسم محبعلی در گفتگو با فرارو مطرح کرد:
طبیعتا با توجه به نحوه اجرای سیاستها و مذاکرات با کشورهای خارجی، این که چه شخصی رئیس جمهور شود، متقاوت است و طبیعیست که دو دولت با دو رئیس جمهوری که بسیار متفاوت فکر میکنند، سیاست خارجی متفاوتی هم دارند. اما سیاستهای کلی کشور را رئیس جمهور نمیتواند به تنهایی تغییر دهد.
دستگاه دیپلماسی دولت چهاردهم با چه چالشهایی روبهروست؟
مهمترین تحول سیاست خارجی در دوران دولت سیزدهم، اما از ۷ اکتبر (۱۵مهرماه ۱۴۰۲) آغاز شد که کلیه روندهای منطقهای و بینالمللی را تحت تاثیر خود قرار داد تا دستگاه دیپلماسی ایران تمامی توان و انرژی خود را معطوف به سه هدف اصلی حمایت از فلسطین، حفظ امنیت ایران و فاصله از کانون بحران و کنترل دامنه جنگ و جلوگیری از افزایش تنش قرار دهد.
قاسم محبعلی در گفتگو با فرارو مطرح کرد:
ما همیشه امیدواریم که وضع بهتر شود، اما چشم انداز چندان مثبت نیست. در حوزه انتخابات آتی ایالات متحده و احتمال پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات هم نمیتوانیم خود را بازنده مطلق در نظر بگیریم. اتفاقا توپ در زمین ما است و همه چیز به تصمیمات ما بستگی دارد. یک تیم سیاسی و دیپلماسی قوی میتواند بازی را تغییر دهد، هرچند که هم اکنون و با تیم فعلی، چندان شانسی برای پیروزی نمیبینم. امیدوارم کاسبان تحریم اجازه دهند و کارشکنی نکنند تا مذاکرات ایران برای شکل گیری روابط خارجی بهتر و کاهش تحریمها در سال جدید موفق باشد.
عبدالرضا فرجی راد در گفتگو با فرارو بررسی کرد:
این تحلیلگر سیاسی در ادامه گفت: «در سال آینده شرایط خوبی نخواهیم داشت چرا که در نیمه دوم سال انتخابات آمریکا را خواهیم داشت و این دلهره وجود دارد که ترامپ انتخاب شود. آمدن ترامپ میتواند مترادف با تحریمهای گستردهتر باشد. همچنین احتمال تاثیرگذاری ترامپ روی صادرات نفت ایران بسیار بالا است. در حال حاضر تا ۲ میلیون بشکه نفت صادر میکنیم. بر اساس سخنان آقای اوجی در اسفندماه، تولید ما به بیش از ۳ میلیون بشکه رسیده است؛ بنابراین طبیعیست که ترامپ نسبت به خریداران نفت سخت گیری خواهد کرد و البته از اسرائیل و تصمیمات نتانیاهو حمایت میکند. با این شرایط اگر ما بتوانیم پیش از انتخابات آمریکا با آمریکا توافقاتی محکم در حوزههای مختلف کسب کنیم، میتوانیم تا حدی در برابر ترامپ سنگر بگیریم. هم اکنون با وضعیت کسری بودجه دولت و مالیاتهایی که قرار است بگیرد قیمت دلار و سکه و وضعیت تورم نیز تشدید میشود. اتفاقا نزدیک شدن به یک توافق بین ایران و آمریکا برای دولت بایدن نیز منفعت دارد چرا که کمک میکند دولت بایدن یک دستاورد پیش از انتخابات داشته باشد. حدس من این است که بحران غزه نیز در نیمه نخست سال ۱۴۰۳ کنترل شود و آرامش در غزه حاکم شود و در نتیجه مسئله باب المندب و دریای سرخ و حوثیها نیز حل شود. فکر نمیکنم مردم اسرائیل نیز آمادگی داشته باشند که یک جنگ طولانی مدت را تحمل کنند.»
جلال ساداتیان در گفتگو با فرارو بررسی کرد:
«آیا مجلس میتواند وضعیت مالیاتها را تغییر دهد؟ ایا میتواند روابط خارجی را بهبود ببخشد یا قرار است سیاستهای مالی و اقتصادی داخلی کشور را تحت کنترل بگیرد و مانع از سوء استفادههایی شود که در برخی ارکان کشور در جریان است؟ مسئله مهاجرتهای پرشمار نخبگان را نیز در سالی که گذشت داشتیم. باید دید آیا دولت و مجلس میتوانند جلوی این مهاجرتهای گسترده را بگیرند یا حتی روند مهاجرتها را معکوس کنند یا خیر. اینها مسائلی است که اکنون و در سال جدید باید برایشان برنامه ریزی شود و فردا دیر است.»
« سیاست خارجی ایران قدرت اقناعی خود را از دست داده است؛ یعنی نتوانسته حتی متحدین منطقهای ایران و افکار عمومی همسایگان را قانع سازد که منافع ایران با منافع آنها همسو و همراستاست.»
دولت رئیسی در سیاست خارجی موفق نبوده
«حشمتالله فلاحت پیشه»، رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و استاد دانشگاه علامه طباطبایی گفت: من هنوز هم معتقدم که برجام فدای روسیه و جنگ اوکراین شد. من متأسفم برای آن دسته از ایرانیهایی که آن موقع رفتند در خود مسکو مصاحبه کردند و گفتند نه، روسها مانع نبودند، ما اختلافات دیگری داریم و اختلافات دیگر را آمدند مطرح کردند؛ اختلافاتی که بعد از مذاکرات اضافه شد و برجام برگ اول ایران بود که فدای روسیه شد.