دریاچه ارومیه

دریاچه ارومیه ، یکی از بزرگترین دریاچه‌های نمکین جهان، همچنان با بحران کاهش سطح آب رو‌به‌رو است. سطح آب این دریاچه به پایین‌ترین میزان خود در تاریخ رسیده و تلاش‌های مختلف برای احیای آن هنوز به نتیجه مطلوب نرسیده است. کارشناسان محیط زیست هشدار می‌دهند که اگر اقدامات مؤثری برای مدیریت منابع آبی و کاهش مصرف آب در بخش‌های مختلف انجام نشود، این جواهر طبیعی ایران ممکن است به طور کامل خشک شود. اقدامات احیایی مانند انتقال آب از رودخانه‌ها و کاهش برداشت آب از منابع زیرزمینی همچنان ادامه دارد، اما چالش‌های بزرگی پیش رو قرار دارند.

مومنی با بیان اینکه، آذربایجان غربی از ظرفیت‌های بالایی برخوردار است گفت: هم مرزی با سه کشور، ظرفیت‌های عظیم معدنی، کشاورزی و گردشگری ازجمله این ظرفیت‌ها است.

رئیس جمهور وضعیت دریاچه ارومیه را جدی‌ترین چالش استاندار جدید آذربایجان غربی دانست و خواستار توجه ویژه و جدی وی در رسیدگی به این مسئله شد.

دولت ژاپن در سال‌های قبل نیز چندین بار کمک‌های میلیونی برای حفظ و احیای دریاچه ارومیه اهدا کرده است.

در روز‌های بی‌توجهی به دریاچه ارومیه و نامشخص بودن "دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه " بعد از انتصاب استاندار سابق آذربایجان‌غربی به عنوان استاندار جدید تهران، اکنون تصویر جدید منتشر شده توسط ناسا از نگین آبی آذربایجان حاکی از وخامت وضع دریاچه دارد.

حوضه‌های مرزی غرب و دریاچه ارومیه به ترتیب با متوسط بارش ۲۸.۳ و ۱۹.۸ میلی‌متر و بیشینه بارش ۹۹.۸ و ۷۴.۴ میلی‌متر پرباران‌ترین حوضه‌های درجه دو کشور هستند.

انتشار آمار‌های دریاچه ارومیه بعد از ۲۹ ماه، وضعیت این پیکره آبی شفاف شد و بر اساس جدیدآمارها، نگین آبی آذربایجان‌غربی تنها ۱.۱۴ میلیارد مترمکعب آب دارد.

شینا انصاری، معاون رییس جمهور گفت: طبق آمار رسمی سازمان برنامه و بودجه، ستاد تاکنون ۱۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بودجه دریافت کرده و اعداد دیگری که بعضا در رسانه گفته می‌شود، درست نیست.

پارک ملی دریاچه ارومیه دارای ۱۰۲ جزیره بزرگ و کوچک است که در میان آنها جزایر کبودان، اشک، اسپیر و آرزو در جنوب دریاچه ارومیه زیستگاه گونه‌های پستاندار قوچ و میش ارمنی و گوزن زرد ایرانی هستند. سرشماری پاییزه پستانداران شاخص این زیستگاه‌ها هر سال توسط اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی با حضور محیط بانان، دامپزشکان، مامورین یگان حفاظت محیط زیست، کارشناسان حیات وحش و اعضا تشکل‌های مردم نهاد محیط زیستی انجام می‌گیرد.

دریاچه ارومیه ، یکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های داخلی ایران و زیستگاهی مهم برای گونه‌های متنوع گیاهی و جانوری، به دلیل ساخت ۲۳ سد و سوءمدیریت منابع آبی، در حال از دست دادن حیات خود است. حقابه‌ای که برای زنده نگه‌داشتن این دریاچه حیاتی است، اکنون به آبیاری محصولات غیراستراتژیک مانند سیب اختصاص می‌یابد و در نهایت، این محصولات به دور ریخته می‌شوند. آیا زمان آن نرسیده است که برای نجات دریاچه ارومیه اقدامی جدی انجام دهیم؟

عیسی کلانتری، رئیس اسبق سازمان حفاظت از محیط زیست و دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه می‌گوید: با توجه به‌اینکه آقای پزشکیان نماینده مجلس از تبریز بود و به‌شدت دنبال احیای دریاچه بود، امیدوارم برنامه احیا ادامه پیدا کند. او بیشتر از همه نمایندگان دنبال احیا بود.

با گرم شدن هوا و افزایش تبخیر آب از سطح دریاچه و بالا رفتن غلظت نمک در آن، رنگ دریاچه ارومیه تغییر پیدا می‌کند. در شرایط عادی رنگ جلبک «دونالینا سالینا» در دریاچه ارومیه سبز رنگ است که با افزایش غلظت نمک و در شرایط غیر طبیعی این جلبک برای حفظ بقای خود اقدام به ترشح رنگیزه قرمز رنگ می‌کند.

با توجه به بارش‌های خوب بهار امسال حوزه آبریز دریاچه ارومیه ، این روز‌ها حال خوبی را تجربه می‌کند و تراز سطح آب دریاچه نسبت به میانگین آن در ۶ ماه گذشته افزایش یافته است. کشتی معروف آرتمیا آب را در نزدیکی خود حس می‌کند و قایق‌های تفریحی با حضور گردشگران دوباره به آب انداخته شده اند.

در پی بارش‌های اخیر در حوزه آبریز دریاچه ارومیه تراز سطح آب دریاچه نسبت به میانگین آن در ۶ ماه گذشته افزایش یافته است.

دریاچه ارومیه در گستره‌ای به مساحت ۵۷۰۰ کیلومتر مربع درشمال غرب کشور از مهمترین زیست بوم‌های ایران است. پرندگان آبزی و کنار آبزی مهمترین عناصر تنوع جانوری دریاچه ارومیه هستند و وجود ۲۱۲ گونه پرنده در تالاب‌ها و جزایر پارک ملی دریاچه ارومیه ثبت شده است. جزیره تپه میانی در جنوب دریاچه ارومیه ، محلی امن برای تخم گذاری و جوجه آوری پرندگانی مانند کاکایی ارمنی و کفچه نوک است.

ایرنا نوشت: حوضه آبریز دریاچه ارومیه با مساحت ۵۱ هزار و ۸۷۶ کیلومترمربع یکی از ۶ حوضه آبریز اصلی کشور است که روند خشکیدن و کاهش تراز آبی آن از اواخر دهه ۷۰ آغاز و سالانه ارتفاع آن حدود ۴۰ سانتی متر کاهش یافته بود. در دولت سیزدهم با دستور رئیس جمهور، ۹ راهبرد برای تسریع در نجات این پهنه آبی و استمرار روند فعلی با ۲۳هزار میلیارد ریال اعتبار تصویب و عملیات اجیای دریاچه و آبرسانی به آن آغاز شد. این دریاچه، در قالب طرح‌های ستاد احیا قرار است به تراز اکولوژیک خود برسد. طبق اعلام دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه ، با اقدامات انجام شده و باران‌های شدید و سیل آسای بهاری وسعت دریاچه ارومیه نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل ۵۶۰ کیلومتر مربع افزایش یافته و حجم آب دریاچه نیز با ۶۰۰ میلیون مترمکعب افزایش نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، به دو و نیم میلیارد مترمکعب رسیده است.

پس از اقدامات دولت برای احیای دریاچه ارومیه از جمله پایان عملیات‌های سخت افزاری رهاسازی آب به دریاچه ارومیه قایق سواری در این دریاچه رونق گرفت.

با توجه به بارش‌های خوب زمستان سال گذشته و بهار امسال در حوزه آبریز دریاچه ارومیه و همچنین افتتاح طرح‌های احیای دریاچه مثل تونل کانی سیب، دریاچه ارومیه این روز‌ها حال خوبی را تجربه می‌کند. کشتی معروف آرتمیا دوباره آب را در نزدیکی خود حس می‌کند و قایق‌های تفریحی دوباره به آب انداخته شده اند.

دریاچه ارومیه ، دریاچه‌ای شور در شمال غرب ایران و بین استان‌های آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی است. این دریاچه، بزرگترین دریاچه داخلی ایران و از بزرگترین دریاچه‌های آب شور در جهان است که در سال‌های اخیر دچار بحران آب و خشکسالی شده است. با افزایش بارش‌ها در حوزه آبریز دریاچه ارومیه نسبت به سال گذشته و رهاسازی حق‌آبه این دریاچه از سد‌های بالادست، وضعیت این دریاچه رو به بهبود است و مردم با قایق سواری وگشت وگذار در دریاچه اوقات خود را سپری می‌کنند.

پل ارتباطی آذربایجان شرقی به غربی محل قایقرانی و تفریح علاقه‌مندان آب شور دریاچه است و کاظیم داشی ساحل دریاچه ارومیه در روستای گورچین قلعه، به فاصله‌ی ۷۰ کیلومتر از شهر ارومیه، است که در زمان‌های کم‌آبی هم آب دارد. با بارش‌های اخیر ساحل کاظیم داشی بهتر از قبل شد تا حدی که مردم بتوانند خود را به آب شور دریاچه بزنند و از منافع درمانی‌اش بهره‌مند بشوند.