سوریهای ساکن در محلههای دمشق که در جنگ داخلی سوریه به ویرانهای تبدیل شدهاند، در حالی که تلاش میکنند زندگی را در محلههای ویران شده خود حفظ کنند، شادی آمیخته با غم و امید به آینده را تجربه میکنند. با حرکت به سمت محلههای حرستا و کوبر در منطقه غوطه شرقی دمشق، زخمهای دردناک جنگ بلافاصله نمایان میشود و بهای سنگینی که سوریها در جنگ برای پایان دادن به حکومت ۶۱ ساله حکومت اسد پرداختند به وضوح قابل مشاهده است. تصاویر محلههایی که ویران شدهاند، برخی از نماهای آنها به زمین افتاده و اکنون به شهرهای ارواح تبدیل شدهاند، شبیه صحنههایی از فیلمهایی است که سناریوهای آخرالزمانی را به تصویر میکشند.
سایتهای خبری ترکیهای هابرتورک و سیانان تورک در روزهای اخیر مدعی شدند: اسما اسد مصمم است روسیه را ترک کند؛ جایی که او و همسرش پس از دریافت پناهندگی در آنجا هستند.
جمعه شب ۶ دسامبر سید عباس عراقچی و علی لاریجانی خود را به دمشق رساندند تا به او دلگرمی بدهند در این کارزار تنها نیست ولو با ورود به صحنه جنگ. اما دیر شده بود. ارتش سوری سلاح را کنار گذاشته بود و در حال ترک میدان نبرد بود. نمیشد جای سربازی که قصد جنگیدن برای وطن خود را ندارد، جنگید.
نشریه اشپیگل گزارش میدهد؛
«وقتی زندانیان به زندان صیدنایای دمشق وارد میشدند، تا حد زیادی امکان دیدن آسمان را از دست میدادند. در زندان مذکور افراد همواره باید ساکت میبودند و حرف نمیزدند. درست به همین دلیل است که برخی زندانیان به خوبی صدای افرادی که در محیط باز اعدام شدهاند را شنیدهاند. برخی گزارشها حاکی از این هستند که در فاصله میان سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۸، چیزی در حدود ۳۰ هزار سوری در زندان صیدنایا کشته شدهاند.»
به گفته دستیار رئیسجمهور روسیه، «ولادیمیر پوتین»، رئیس جمهور روسیه، در آیندهای نزدیک با « بشار اسد » رئیس جمهور سابق سوریه دیدار خواهد کرد.
صدها تن از اعضای حکومت بشار اسد سلاحهای خود را برای حل و فصل وضعیت خود در شهر دیرالزور تسلیم کردند.
از زمانی که زندانیان از زندان صیدنایا آزاد شدهاند، هزاران نفر به این زندان هجوم آوردهاند و ناامیدانه به دنبال عزیزانی هستند که سالها و در برخی موارد حتی دههها ناپدید شدهاند. آنها در بین اسنادی که روی طبقات پراکنده شدهاند جستوجو میکنند و از ماشین آلات سنگین برای حفاری محوطه بیرون و جستجوی گورهای دسته جمعی استفاده میکنند.
سخنگوی کرملین گزارشهای منتشرشده درباره درخواست طلاق همسر « بشار اسد » از وی را شایعه دانست.
شورشیان سوری علاوه بر تخریب مجسمههای حافظ اسد پوسترها و تصاویر بشار اسد رئیس جمهور سابق سوریه را نیز مخدوش و یا پاره کردند. تصاویری از پوسترهای بشار اسد منتشر شده که مخالفان لنگه کفش و چکمه را در دهانش قرار دادهاند. در ۸ دسامبر، نیروهای شورشی در سوریه، پایتخت و چندین شهر دیگر را تصرف کردند. بشار اسد نیز به مسکو گریخت. سقوط حکومت اسد فصل جدیدی را برای سوریه رقم میزند که از سال ۲۰۱۱ در جنگ داخلی چند حزبی گرفتار شده است.
سقوط اسد و پایان رؤیای پوتین برای تسخیر جهان!
سقوط غیرمنتظره بشار اسد ، که نمادی از نفوذ روسیه در خاورمیانه بود، ضربهای جدی به جاهطلبیهای ژئوپلیتیکی مسکو وارد کرده است. این تحول، محدودیتهای قدرت روسیه را آشکار ساخته و جایگاه آن بهعنوان یک بازیگر کلیدی در منطقه را متزلزل کرده است. علیرغم تلاشهای پوتین برای جبران این خلأ در سایر نقاط جهان مانند لیبی، افول نفوذ روسیه در خاورمیانه پیامدهای راهبردی و هویتی گستردهای خواهد داشت.
هزاران نفر از مردم ادلب، در شمال غربی سوریه شامگاه یکشنبه دوم دیماه با شرکت در کنسرتی که از سوی گروه بشردوستانه «تسکین سوریه» برگزار شده بود، شرکت کرده و سقوط حکومت بشار اسد ، رئیس جمهوری مخلوع این کشور را جشن گرفتند.
یحیی حوا، خواننده مشهور سوری در این رویداد به اجرای برنامه پرداخت و شرکتکنندگان پرچمهای انقلاب سوریه را به اهتزاز درآوردند.
یک روزنامه اصولگرا نوشته است: «ایران ۱۳ سال بشار اسد را حفظ کرد، اما او یک هفته به ایران پشت کرد و سقوط کرد.»
محمد و احمد ملص برادران دوقلوی سوری که پس از سقوط حکومت بشار اسد پس از ۱۳ سال از فرانسه به کشور خود بازگشتهاند یک نمایشی با عنوان سوریه آزاد را روی صحنه بردند. نمایش آنها درباره مشکلات پناهندگان سوری در غرب و داستان دو پناهجوی سوری پناهنده به فرانسه بود که یکی از آنها سعی میکند خود را با زندگی تطبیق دهد و دیگری دلتنگ است و برای سازگاری با اروپا مشکل دارد.
ویدئویی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده، شجاعت یک جوان سوری را در شهر الباب در حومه شرقی حلب نشان میدهد که به تنهایی و با دست خالی مواد منفجره و مینها را خنثی میکند.
یگانهای مدافع خلق سوریه (YPG) در یک آکادمی نظامی در الحسکه سوریه تحت آموزش نظامی قرار دارند. فروپاشی سریع حکومت بشار اسد جمعیت کرد سوریه و اداره خودمختار شمال و شرق سوریه را در خطر قرار داده است. ترکیه که نیروهای سوریه دموکراتیک به رهبری کردها را یک گروه تروریستی میداند، از شورشیان سوریه حمایت کرده است. در همین حال، آمریکا مدتهاست که از نیروهای دموکراتیک سوریه حمایت میکند.
آیا جاهطلبیهای اردوغان در سوریه به مانعی جدید تبدیل خواهد شد؟
پس از فروپاشی حکومت بشار اسد در سوریه، ترکیه با استفاده از شرایط جدید به دنبال گسترش نفوذ منطقهای خود است. همکاری ضمنی آنکارا با هیئت تحریر الشام، بازگشایی سفارت ترکیه در دمشق و تسریع بازگشت پناهجویان از جمله اقدامات کلیدی است. با تضعیف نفوذ روسیه، ترکیه موقعیت ژئوپلیتیک خود را تقویت کرده، اما جاهطلبیهایش با چالشهایی از جمله واکنشهای بینالمللی و رقابتهای منطقهای روبروست.
محسن جلیلوند در گفتوگو با فرارو بررسی کرد:
درباره سخنان پوتین و عدم اشاره به هشدار به بشار اسد باید تامل بیشتری کرد. برخی معتقدند روسیه با غرب درباره مسئله اوکراین به توافق رسیده است و به همین دلیل در مناقشات روسیه دخالت نکرده است. اما اگر واقعا روسیه با غرب توافق کرده باشد، یک سوال ثانویه مطرح است که چرا در این مقطع زمانی برای سقوط اسد تصمیم گیری شده است.
گزارش فایننشال تایمز از روزهای پایانی بشار اسد
بشار اسد در پی حمله برقآسای شورشیان به دمشق، به همراه پسرش از پایتخت گریخت و به پایگاه حمیمیم روسیه منتقل شد. این فرار، پایان حاکمیت خانواده اسد بر سوریه بود. وی بدون اطلاع نزدیکان و وفادارانش، به مسکو رفت و به خانوادهاش پیوست. سقوط دمشق موجب پراکندگی مقامات و وفاداران اسد به لبنان، امارات و روسیه شد، در حالی که ثروت و قدرت نظام از هم فروپاشید.
ابزارهای شکنجه مورد استفاده در بخش سرویس امنیتی سیاسی حلب سوریه به نمایش گذاشته شد. تصاویری از شلاق، چشمبند، لاستیک تایر و دستبندهای زنجیر آویزان از سقف که در شکنجه فیزیکی استفاده میشد، منتشر شده است. در این بخش تعداد زیادی سلول و بند وجود داشت که نام زندانیان و تاریخ روی درها و دیوارهای آن حک شده بود.
گزارش میدانی نیویورک تایمز از شهر حمص؛
«در حمص، مردم هم با لبخند و هم اشک به روند تحولات در کشورشان واکنش نشان میدهند. بخشهای اعظم سوریه در نتیجه سالها جنگ داخلی آسیب دیده است. حمص، یک شهر باستانی در مرکز سوریه، در طی سالهای گذشته که شاهد ناآرامی در این کشور بودهایم، میزبان بیشترین درگیریها بوده است. جنگندهها بارها و بارها این شهر را بمباران کردهاند. محلههای این شهر تا حد زیادی عاری از سکنه شدهاند و البته که مردم حمص نیز فقر و گرسنگی قابل توجهی را متحمل شدهاند. صدها شهروند سوری در نتیجه چندین سال درگیری با محوریت این شهر جان خود را از دست دادهاند.»