جنگل هیرکانی

همزمان با ورود سامانه‌های بارشی به کشور، پائیز در جنگل‌های مازندران به پوششی سفید و زیبا از برف آراسته شده است. این مناظر بکر، طبیعت‌دوستان را به سوی خود جذب می‌کند.

«آقای احمدی نژاد این مغز متفکر و دانشمند شریف که همپایه انیشتین بزرگ بود، در پایان ریاست جمهوری اش در حالی که چشمش خیره شده بود به تلویزیون برگشت و گفت ما اشتباه کردیم که از جنگل‌های هیرکانی برای رفع تحریم‌ها استفاده نکردیم؛ یعنی به این فکر بود که از این جنگل‌ها استفاده کند و این جنگل‌ها را تا آخرین درخت قطع کند که از تحریم‌های ایالات متحده بگذرد و تحریم‌ها را به اصطلاح کم کند. البته چنین افکاری منحصر به آقای احمدی نژاد نبود.»

جنگل‌های هیرکانی با مساحتی بالغ بر ۲ میلیون هکتار، ۲۵ درصد از مساحت خود را در استان گلستان جای داده‌اند و به عنوان یکی از کهن‌ترین و بکرترین جنگل‌های جهان، قدمتی تاریخی دارند که به دوران سوم زمین‌شناسی (ژوراسیک) بازمی‌گردد. این جنگل‌ها که در دوران یخبندان همچنان پا بر جا ماندند، مادر جنگل‌های جوان اروپا و شمال آمریکا شناخته می‌شوند. پاییز در جنگل‌های هیرکانی به معنای جادوی طبیعت در هر برگ است. مناظر بکر و چشم‌نواز این جنگل‌ها در فصل پاییز اهمیت تاریخی و تنوع گیاهی این گنجینه طبیعی را به نمایش می‌گذارد.

فصل پاییز، زیبایی استان گلستان را دو چندان می‌کند و جنگل النگدره یکی از زیباترین جنگل‌های هیرکانی شمال ایران در گرگان با یک فضای بکر و تماشایی برای دیدن مناظر هزاررنگ درختان است.

جنگل‌های هیرکانی دومین اثر بزرگ طبیعی و متراکم‌ترین ناحیه جنگلی ایران است که در جنوب دریای خزر از منطقه هیرکان آذربایجان شروع و تا گرگان ادامه دارد. به دلیل تنوع گونه گیاهان و رنگ‌ها، فصل پاییز یکی از زیباترین فصل‌ها در این جنگل‌ها است که این منطقه را به تابلو نقاشی هزاررنگ شبیه کرده است.

امیر‌حسین گوهردهی، عکاس حیات وحش، در صفحه اینستاگرام خود، تصاویری از یک دسته گرگ خاکستری در جنگل‌های هیرکانی منتشر کرده است. پیش‌تر آقای گوهردهی نوشته بود؛ «هیرکان»، همان «ورکان» است. به معنی «سرزمین گرگ‌ها». امیرحسین گوهردهی در متنی که برای این ویدئو نوشته ضمن اشاره به ضربه‌خوردن محیط زیست به‌دلیل «قاچاق چوب» و «شکار غیرمجاز» تأکید کرده است که: مطالبه نهایی ما (محافظان محیط زیست) لغو همه مصوبات برداشت چوب است. جنگل‌های هیرکانی ایران، با قدمت ۴۰ میلیون سال، از با ارزش‌ترین جنگل‌های دنیا محسوب می‌شود که تیرماه ۱۳۹۸ به عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

مرداب زیبای جعفر آباد در فاصله ۲۶ کیلومتری شرق شهرستان گرگان در استان گلستان واقع شده است. وجود درختان انجیل، بلوط، ولیک، کندس و ... در فصل پاییز و هزاران رنگ این درختان، چشم انداز طبیعی و منحصر به فردی به این مرداب بخشیده است.

مراسم استقبال از نودانشجویان دانشگاه تهران عصر دوشنبه (۷ آبان ۱۴۰۳) با حضور بیش از چهار هزار دانشجوی جدیدالورود مقطع کارشناسی در محل پردیس مرکزی دانشگاه تهران برگزار شد.

جنگل‌های هیرکانی از مهم‌ترین جنگل‌های جهان هستند و نقشی موثر در اکوسیستم دارند. موقعیت خاص جنگل‌های هیرکانی در حاشیه دریای خزر و کوهستان‌های اطراف آن، شرایط اقلیمی خاصی برای گونه‌های گیاهی فراهم کرده است که در جنگل‌های سایر نقاط جهان دیده نمی‌شود و این مسئله سبب پیدایش گونه‌های نادر گیاهی و حیوانی شده است

امیر گهردهی، عکاس و تصویربردار حیات‌وحش، روز چهارشنبه ۲۸ شهریور، تصاویری شگفت‌انگیز از خانواده‌ای از گرگ‌های خاکستری در جنگل‌های هیرکانی شمال ایران را در اکانت اینستاگرام منتشر کرده است. جنگل‌های هیرکانی با قدمت ۴۰ میلیون سال، تیرماه ۱۳۹۸ به‌ عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

جنگل دالخانی یکی از جنگل‌های کوهستانی نزدیک رامسر است که به دالان بهشت معروف شده است. این جنگل با رامسر ۳۰ کیلومتر فاصله دارد. تصویری دیدنی از حضور اسب‌های وحشی در جنگل‌های هیرکانی دالخانی را ببینید.

محمد درویش، کارشناس محیط‌زیست، با انتشار ویدیویی به تخریب جنگل الیمالات هیرکانی برای پروژه مجموعه گردشگری در شهرستان نور واکنش نشان داده و نوشته است: «تا تصاویر را نبینی باور نمی‌کنی که ممکن است یک هموطن برای دریافت چند ریال بیشتر به همین راحتی بگوید: مامور هستم و معذور و چنین درخت تناور و شادابی را در جنگل الیمالات ریشه‌کن کند. ماجرا زمانی دردناک‌تر می‌شود که بدانیم این تراژدی به همین قتل یک درخت ختم نشده و حتی قدرت دادستان مازندران هم بر مافیای قدرتمندی که چنین دستوری داده نرسیده!» او در ادامه نوشته است: «ای دوستان ذوب در ولایت! آن ادعا کمرتان را بزند که به همین راحتی خلاف دستور رهبر نظام اقدام به قطع ارزشمندترین درختان هیرکانی می‌کنید و یا دربرابر این جنایت سکوت پیشه می‌فرمایید ...» درویش آدرس اینستاگرامی مسعود پزشکیان و شینا انصاری، رییس سازمان محیط‌زیست، را به متن خود اضافه کرده است.

مرال، یا گوزن قرمز، که در گویش مازندرانی به آن گاو کوهی (اشکار گو) نیز گفته می‌شود، یکی از بزرگترین گونه‌های گوزن و بزرگترین گوزن بومی ایران است.

‌این تصاویر از غذا خوردن و بازیگوشی دو خرس در مرداد ماه ۱۴۰۳ در ییلاقات مازندران در محدوده جنگل‌های هیرکانی ثبت شده است. علی حسن‌پور، عکاس حیات وحش که این تصاویر را فیلمبرداری کرده است، می‌گوید: «در حال کوهپیمایی بودم که این جفت خرس را دیدم و، چون در جهت مخالف باد نشسته بودم، پس از ۲ ساعت انتظار به سمت من آمدند و من سعی کردم با خونسردی فیلم‌برداری کنم.» جنگل‌های هیرکانی در سال ۱۳۹۸ به عنوان قدیمی‌ترین نوع جنگل‌های جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. قطع غیرمجاز و قاچاق چوب همواره این جنگل‌ها در شمال ایران را تهدید می‌کند. هیرکانی یکی از زیستگاه‌های اصلی خرس قهوه‌ای در ایران است که برخی‌ها با اشاره به شکار و حیوان‌آزاری‌های ثبت‌شده معتقدند نفس نسل آن در جنگل‌های شمال به شماره افتاده، اما در سال‌های اخیر تصاویر گوناگونی از خرس در مناطقی از استان مازندران ثبت شده و امید‌ها را برای بقای این گونه جانوری افزایش داده است. موسیقی متن این تصاویر را ساسان نژادی ساخته است.

مرال، یا گوزن قرمز، که در گویش مازندرانی به آن گاو کوهی (اشکار گو) نیز گفته می‌شود، یکی از بزرگترین گونه‌های گوزن و بزرگترین گوزن بومی ایران است.

محمدباقر غفاری چلاوی، محیط‌بان، ویدئویی در صفحه اینستاگرام خود از یک گوساله مرال در جنگل هیرکانی را منتشر کرده است. غفاری همراه با این تصاویر نوشته است: «بی‌شک یکی از افتخارات زندگیم این است که یک دهه از زندگیم را وقف حفاظت از حیات وحش منطقه و بخصوص مرال‌ها کردم.» مرال، یا گوزن قرمز، که در گویش مازندرانی به آن گاو کوهی (اشکار گو) نیز گفته می‌شود، یکی از بزرگترین گونه‌های گوزن و بزرگترین گوزن بومی ایران است. در گذشته، این حیوان به تعداد زیادی در بیشتر مناطق جنگلی سواحل دریای خزر، کوه‌های البرز، و دامنه‌های زاگرس یافت می‌شد.

امیر‌حسین گوهردهی، عکاس حیات وحش، ویدئویی در صفحه اینستاگرام خود از حرکت یک شوکا نر در جنگل‌های هیرکانی منتشر کرده است. شوکا، کوچک‌ترین گوزن ایرانی، جثه‌ای بسیار کوچکتر از مرال دارد و تقریباً به اندازه آهو است. شوکا از علوفه، میوه، قارچ و سرشاخه‌های گیاهان تغذیه می‌کند. این حیوان صدا‌های ویژه‌ای دارد که در زمان جفت‌گیری یا مواجهه با خطر تولید می‌کند. جنگل‌های هیرکانی ایران، با قدمت ۴۰ میلیون سال، از با ارزش‌ترین جنگل‌های دنیا محسوب می‌شود که تیرماه ۱۳۹۸ به عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. روباه، مرال، شوکا، پلنگ، خرس قهوه‌ای، گراز، شغال و کبک از گونه‌های حیوانی حفاظت شده در ارتفاعات جنگل‌های هیرکانی هستند.

با پایان فصل سرسبز بهار که قدم به تابستان سوزان می‌گذاریم، هوای گرم خودنمایی می‌کند و مردم برای گردش، تفریح و بهره از هوای مطبوع و خنک، به مناطق سردسیر ایران سفر می‌کنند. دهکده ییلاقی «جهان نما» در دشتی وسیع در میان جنگل‌های هیرکانی و باارتفاع ۲۳۰۰ متر از سطح دریا، یکی از تماشایی‌ترین مناطق حفاظت شده استان گلستان است که شامل دو منطقه مسکونی به نام‌های «کفشگیری محله» و «سعدآباد محله» با چشم‌اندازی بهشت‌گونه در جنوب شرقی شهرستان کردکوی، پذیرای گردشگران تابستانی است. این دهکده حفاظت شده فقط ۵ ماه از سال قابل سکونت است، به علت اینکه از اواخر شهریور تا پایان فروردین، شرایط جوی، ارتفاع و حجم زیاد برف تردد در آن را غیر ممکن ساخته است و مردم بومی آنجا چاره‌ای جز ییلاق و قشلاق ندارند. اغلب خانه‌های این روستا به صورت کلبه‌های چوبی بوده و طبق سنت گذشتگان، حیاط منازل فاقد دیوار است. گشت و گذار در این طبیعت زیبا، مقصدبسیاری از گردشگران داخلی و خارجی است.

امیر‌حسین گوهردهی، عکاس حیات وحش، ویدئویی در صفحه اینستاگرام خود از حرکت بز‌های کوهی (کَل) در ارتفاعات جنگل‌های هیرکانی در بخش مازندران منتشر کرده است. کل‌ها گونه‌ای بز کوهی با شاخ‌های بلند هستند که معمولاً به صورت گله‌های بزرگ زندگی می‌کنند. در فصل جفت‌گیری، نبردهای سختی بین نرها اتفاق می‌افتد. در دهه‌های گذشته، دسته‌های بزرگی از بز‌های کوهی در بسیاری از مناطق کوهستانی ایران یافت می‌شدند. اما در سال‌های اخیر، به دلیل شکار بی‌رویه، جمعیت آن‌ها در بیشتر زیستگاه‌های کشور به شدت کاهش یافته است. جنگل‌های هیرکانی ایران، با قدمت ۴۰ میلیون سال، از با ارزش‌ترین جنگل‌های دنیا محسوب می‌شود که تیرماه ۱۳۹۸ به‌ عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. بز کوهی، روباه، مرال، شوکا، پلنگ، خرس قهوه‌ای، گراز، شغال و کبک از گونه‌های حیوانی حفاظت شده در ارتفاعات جنگل‌های هیرکانی هستند.