آژانس بین المللی انرژی اتمی

معاون حقوقی وزارت امور خارجه به اظهارات اخیر رافائل گروسی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران و برجام پاسخ داد.

ایران تایید کرد به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه داده است تعداد بازرسی‌های خود را در تهران افزایش دهد.

در نظر داشته باشیم که شرایط ما نیز، شرایط گذشته نیست که بخواهیم برای سایرین شاخ و شانه بکشیم. ما بازو‌های قدرت خود را در منطقه اگر نگوییم از دست داده‌ایم، باید بگوییم که این بازو‌ها به شدت تضعیف شده‌اند. این صحبت‌های بی منطق هم که برخی درباره هسته‌ای شدن ایران و بازدارندگی هسته‌ای مطرح می‌کنند، بی ارزش و بی اعتبار میبنیم. فرض کنیم که ما بمب هم داشته باشیم، آیا قرار است به دیگر کشور‌ها یا به طور مشخص اسرائیل، حمله هسته‌ای کنیم؟ این نوع تهدید‌ها و سیاست تهدیدی در سال‌های اخیر هیچ سودی برای ما نداشته است.

محمد کشاورززاده، سفیر سابق ایران در چین، درباره قطعنامه اخیر شورای حکام گفت: با وجود اینکه به گروسی ضمانت‌های لازم داده شده بود، چنین قطعنامه‌ای مثبت ارزیابی نمی‌شود. باید کار دیپلماتیک جدی برای رفع خطرات آن صورت بگیرد و با اعضای شورای حکام به صورت تک تک گفتگو کرد. در گام نخست باید از سوی وزارت خارجه نامه‌هایی از سوی رئیس جمهور و وزیرخارجه به کشور‌های عضو آژانس صادر شود.

روابط ایران و اروپا یا غرب، یک طرفه نیست که فورا بگوییم ایران متهم است یا ایران کوتاهی کرده. طبیعتا در آن سوی این معادله هم کوتاهی‌هایی انجام شده است. اما متاسفانه، قاعده سیاست بین الملل این است که کشور‌هایی که قدرت کمتری دارند باید با کشور‌هایی که قدرت بیشتری دارند، مماشات کنند. ما بعد از تحولات ۱۴۰۱ در ایران و جنگ اوکراین وارد دوران جدیدی در روابط ایران و غرب شده ایم؛ یعنی غربی‌ها از امکان بهبود سیاست داخلی ایران، یا امکان تعمیق در سیاست داخلی ایران به نوعی ناامید شده اند و برخی از آن‌ها تصور می‌کنند در آینده نه عرصه رسمی سیاست، بلکه جامعه، منشاء اصلی تغییرات خواهد بود.

دولت «دونالد ترامپ» در سال ۲۰۱۸ و پس از خروج از توافق هسته‌ای ایران با ادعای ناقص بودن آن و وجود اهداف نظامی در برنامه هسته‌ای ایران، سیاست فشارحداکثری را علیه ایران به کار گرفته و تحریم‌های متعددی را علیه ایران اعمال کرد.

«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دقایقی پیش وارد تهران شد.

آقای پزشکیان در شرایط بسیار حساسی روی کار آمد. او از روز اول دم از صلح و ترک مخاصمات زد، اما از همان ابتدا با ترور هنیه و افزایش تنش با اسرائیل، ایران نیز مجبور شد به نوبه خود واکنش‌هایی نشان دهد. بنابراین، ایران از همان روز اول ریاست جمهوری پزشکیان، به شرایطی خاص کشیده شد. این یک حقیقت است که بسیاری از افرادی که به آقای پزشکیان رای داده اند با هدف دفع شر و عدم تنش و درگیری‌های منطقه‌ای و بین المللی بوده است. از روز اول هم آقای پزشکیان سعی کرد نشان دهد برای او، مسئله دیپلماسی بسیار مهم است.

سفر‌های آقای عراقچی به منطقه با این هدف انجام شده است، که اعراب به عنوان لایه‌ای میان ایالات متحده و ایران نقشی میانجی بازی کرده و آمریکا را تحت فشار قرار دهند که نتانیاهو به تاسیسات اتمی ایران یا سکو‌های نفتی کشور حمله نکند. با این وجود، صحبتی از آفای عراقچی پربازدید شده که می‌گویند ارتباط ایران و آمریکا در حال حاضر قطع شده است. ما هم اکنون هم از سوی اروپایی‌ها و هم از سوی امریکایی‌ها تحت فشار هستیم و بنابراین ادامه سفر‌های آقای عراقچی بدون ایجاد کانال‌های ارتباطی مناسب، موثر نخواهد بود. با همه این‌ها ما هنوز از سناریو‌های احتمالی نتانیاهو بی خبریم.

سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، گفت: ما با یک موضوع سی ساله سروکار داریم و آژانس باید رویه معیوب کاوش در تاریخ برنامه هسته‌ای ایران و احیای داستان‌های قدیمی را متوقف کند.

آقای پزشکیان در مبارزه‌های انتخاباتی با تیمی همراه بود که به نظر می‌رسید مخالف تحریم‌ها هستند و آقای دکتر ظریف هم اگر خود وزیر خارجه نباشد، معمار روابط خارجی در دولت آقای پزشکیان خواهد بود. این موضوع را می‌توان با جزئیات و با اطمینان رسانه‌ای کرد و باید دید طرفین در ایران و آمریکا چگونه روابط را پیش خواهند برد.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت: ایران باید به منظور دستیابی به توافق جدید اجازه دهد که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تاسیساتش دسترسی داشته باشند.

در نامه سفیر ایران در سازمان ملل آمده است که تصمیم تهران برای اتخاذ اقدامات اصلاحی کاملاً مطابق با حق ذاتی‌اش طبق بند‌های ۲۶ و ۳۶ برجام در واکنش به خروج یکجانبه آمریکا از این توافق صورت گرفته است.

«گروسی عجله کرده و بیانیه خود را زودتر از موعد اعلام کرده و با توجه به سانحه هلیکوپتر، بهتر بود کمی دیرتر واکنش نشان می‌داد. آن چه اکنون مشخص است، این است که ما طی هفته‌های آتی انتخاباتی داریم که نه فقط برای خودمان، بلکه برای اروپا و آمریکا و البته که برای آژانس هم بسیار مهم است. در حال حاضر در ایران یک خلاء اجرایی در کشور به وجود آمده و تصمیم گیرندگان موقتی شاید نتوانند تصمیم نهایی را درباره آژانس داشته باشند.»

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت: ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران، از جمله اورانیوم غنی‌شده تا ۶۰ درصد در حال افزایش است.

اکنون به مرحله‌ای رسیدیم که برخی مقامات به این نتیجه رسیده اند که تنش با آژانس تا چه حد زیانبار است و ایران باید به عرصه جهانی برگردد و البته باید قوانین را رعایت کند. یکی از این قواعد بازی رعایت اصول NPT است. همان اصولی که عدم رعایتشان منجر به صدور ۶ قطعنامه و فشار‌های بعدی علیه کشور شد. اکنون صحبت از این است که مجددا پایش‌ها اغاز شود و ایران هیچ اقدامی علیه پروتکل‌های آژانس انجام نداده است.

رافائل گروسی مدیرکل آژانس جهانی انرژی اتمی در دوی ماراتون وین شرکت کرد. او با انتشار تصاویری از خود نوشت: خوشحالم که دوباره در شهر زیبای وین شرکت کردم. هر قدمی که در اینجا برداشته می‌شود، نماد حرکت مداوم ما به سوی جهانی امن‌تر و صلح آمیزتر است.

مسئله پرونده هسته‌ای ما تابعیست از نوع رابطه ما با آمریکا و اروپا و البته چین و روسیه به اعتقاد من در سال ۱۴۰۳، این نوع روابط، شاهد یک تغییر اساسی نخواهد بود، بنابراین، امکان این که ما در ۱۴۰۳ به یک توافق اساسی مثل برجام برسیم، فعلا منتفی است. ممکن است توافق‌های خوبی انجام شود (مثل محدود کردن میزان غنی سازی ۶۰ درصدی)، اما این که توافقی جامع مثل برجام شکل بگیرد که شامل همه موارد مورد اختلاف باشد، بعید است که در ۱۴۰۳ هم رخ دهد. کاری که ایران انجام می‌دهد این است که ایران بر اساس برنامه ریزی خود، توان هسته‌ای خود را افزایش خواهد داد تا بتواند در مذاکرات چانه زنی کند، کاری که آمریکا انجام می‌دهد این است که از سیاست چماق و هویج برای کنترل برنامه‌ای هسته‌ای ایران استفاده کند. احتمال این که ممکن است در سال ۱۴۰۳ شاهد این باشیم که با پایان یافتن جنگ غزه و تشکیل رقابت بین ایران و اسرائیل در منطقه اقدامات تخریبی اسرائیل افزایش پیدا کند، وجود دارد.

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت: ایران به طرز بی‌سابقه‌ای همکاری با آژانس را محدود کرده‌ است.

گروسی مدعی شد ایران تنها کشور غیرهسته‌ای است که اورانیوم را در این سطح بسیار بسیار بالا غنی‌سازی می‌کند که بسیار نزدیک به درجه تسلیحاتی است.