توافق

یکی از مقامات ارشد مقاومت فلسطین در نوار غزه در گفت‌و‌گو با شبکه المیادین در این باره اعلام کرد: دیدار‌های دوحه بین طرف‌های آمریکایی و اسرائیلی و میانجی‌های مصری و قطری بر روی خروج مذاکرات آتش‌بس از بن بست متمرکز است.

بر اساس این گزارش، در میان اسرای فلسطینی که آزاد خواهند شد، چند اسیرمحکوم به حبس ابد هستند.

نگاهی به ترکیب وزرای انتخابی ترامپ، نوع دیدگاه وی را مشخص می‌کند. وزرای ترامپ، غالبا یهودی و وابسته به لابی‌های صهیونیستی هستند. به اعتقاد من بهترین کار شاید این باشد که سیاست ایران تا ۲۰ ژانویه و ورود ترامپ به کاخ سفید، بیشتر مبتنی بر سکوت و صبر باشد. با همه این‌ها تقریبا بعید است که ترامپ قصد داشته باشد در قبال ایران از مرحله مذاکره و سپس فشار‌های اقتصادی احتمالی بالاتر رفته و گزینه نظامی را انتخاب کند. ترامپ یک «بیزینس من» است و اتفاقا برخلاف آن چه برخی تصور می‌کنند، جمهوریخواهان به شدت محافظه کار هستند و با توجه به این موارد، ترامپ تلاش خواهد کرد برای رسیدن به اهداف اقتصادی خود، راه‌های مسالمت آمیزی را انتخاب کند. او ترجیح می‌دهد به کانون‌های مشکلات خود چیزی اضافه نکند. مشکل اصلی او اوکراین است، اما افزون بر اوکراین، کابینه شولتس از هم پاشیده و انتخابات زودهنگام در آلمان برگزار خواهد شد و در فرانسه نیز وضعیت مکرون با مشکلاتی رو به رو است، وضعیت انگلستان هم تعریفی ندارد. با این همه بحران، ترامپ علاقه‌ای به مشکل جدید ندارد

خروج ترامپ از برجام به فرضیه بی تاثیر بودن انتخابات آمریکا و سیاست‌های خارجی ایران خط بطلان کشید و نشان داد بسته به این که چه کسی سر کار باشد، مناسبات سیاست خارجی آمریکا و ایران تحت تاثیر قرار می‌گیرد. بر همین اساس است که معتقدم اگر هریس سر کار بیاید، ایران و آمریکا می‌توانند با ساز و کار‌هایی از جمله ابتکار مسقط، مذاکرات محرمانه و حتی توافق ‌های نانوشته که در گذشته اجرا می‌شد، دوباره وارد گفتگو شوند، اما اگر ترامپ رئیس جمهور بعدی ایران باشد، معتقدم او عملا سیاست تحویل توافق را در دستور کار قرار می‌دهد.

این تحلیلگر سیاسی در ادامه گفت: «در سال آینده شرایط خوبی نخواهیم داشت چرا که در نیمه دوم سال انتخابات آمریکا را خواهیم داشت و این دلهره وجود دارد که ترامپ انتخاب شود. آمدن ترامپ می‌تواند مترادف با تحریم‌های گسترده‌تر باشد. همچنین احتمال تاثیرگذاری ترامپ روی صادرات نفت ایران بسیار بالا است. در حال حاضر تا ۲ میلیون بشکه نفت صادر می‌کنیم. بر اساس سخنان آقای اوجی در اسفندماه، تولید ما به بیش از ۳ میلیون بشکه رسیده است؛ بنابراین طبیعیست که ترامپ نسبت به خریداران نفت سخت گیری خواهد کرد و البته از اسرائیل و تصمیمات نتانیاهو حمایت می‌کند. با این شرایط اگر ما بتوانیم پیش از انتخابات آمریکا با آمریکا توافق اتی محکم در حوزه‌های مختلف کسب کنیم، می‌توانیم تا حدی در برابر ترامپ سنگر بگیریم. هم اکنون با وضعیت کسری بودجه دولت و مالیات‌هایی که قرار است بگیرد قیمت دلار و سکه و وضعیت تورم نیز تشدید می‌شود. اتفاقا نزدیک شدن به یک توافق بین ایران و آمریکا برای دولت بایدن نیز منفعت دارد چرا که کمک می‌کند دولت بایدن یک دستاورد پیش از انتخابات داشته باشد. حدس من این است که بحران غزه نیز در نیمه نخست سال ۱۴۰۳ کنترل شود و آرامش در غزه حاکم شود و در نتیجه مسئله باب المندب و دریای سرخ و حوثی‌ها نیز حل شود. فکر نمی‌کنم مردم اسرائیل نیز آمادگی داشته باشند که یک جنگ طولانی مدت را تحمل کنند.»

این ادعا در حالی مطرح شده است که مقاومت اسلامی فلسطین یا تل‌آویو تا این لحظه به این خبر واکنشی نشان نداده‌اند و آن را رد یا تایید نکرده‌اند.

گویا پایانی بر داستان منابع نفتی مسدودشده/آزادشده ایران نیست. هرچند دلار‌های ایرانی با نام آزادسازی از کره جنوبی به قطر منتقل شد، اما صدا‌هایی از ایالات متحده، تا اندازه‌ای بالا رفته که احتمال گروگان ماندن این منابع ارزی این بار در قطر نیز مطرح است.

روابط ایران و عربستان با ملاحظات متعددی همراه است. هدف اصلی عربستان این است که ضمن ایجاد رقابت منطقه‌ای با ایالات متحده، امتیازات بیشتری را از این کشور بگیرند. عرب ها، پیش از این سعی داشتند با نزدیکی به روسیه، رقبای منطقه‌ای ایجاد کنند، اما با اشتباه روسیه در قبال اوکراین، متوجه شدند که بهتر است به سمت چین، حرکت کرده و روی چین سرمایه گذاری کنند و از ابزار چین برای ایجاد رقابت با آمریکایی‌ها استفاده کنند.

سخنگوی وزارت خارجه روز گذشته خبر داد که در نشست آتی مجمع عمومی سازمان ملل، ایران با آمریکا مذاکرات غیرمستقیم خواهد داشت. همزمان با این خبر روزنامه جروزالم‌پست با تحلیل چشم‌انداز توافق مبادله زندانیان، چهار نشانه برای تقویت احتمال احیای برجام را مدنظر قرار داد. یکی از این نشانه‌ها به فقدان انسجام یا نبود توازن میان امتیازات ردوبدل‌شده در توافق اخیر بازمی‌گردد و نشانه مهم‌تر از نگاه این رسانه به سفر معاون وزارت خارجه روسیه مرتبط می‌شود. آرایش نظامی آمریکا در منطقه نشانه سوم است.

وزیر امور خارجه در پاسخ به اظهارات بورل تاکید کرد: تحولات اخیر در آزادسازی منابع مالی ایران را مثبت ارزیابی می کنیم و در درصورت اراده جدی طرف‌های مقابل، بازگشت همه طرف‌ها به توافق و تعهداتشان دور از دسترس نیست.

درباره افزایش حضور نظامیان آمریکایی در تنگه هرمز، می‌توان حدس زد این اقدام با ۲ هدف مهار ایران و تهدید ایران در مورد زندانیان دو تابعیتی، انجام شده است. اگر در انتخابات بعدی ایالات متحده مجددا جو بایدن ابقا شود، می‌توان حدس زد ریسک پذیری دولت وی بالاتر باشد، چرا که وقتی هراس از انتخابات بعدی وجود نداشته باشد، رئیس جمهور‌ها جسورتر عمل می‌کنند. دولت بایدن یک دولت کاملا سازمان یافته است. درواقع بر خلاف دولت ترامپ که نقش خانواده و نزدیکانش بیشتر از دستگاه حکومتی، وزارت خارجه، CIA ارتش و نهاد‌های امنیتی بود، دولت بایدن بر اساس رفتار کارشناسی شده پیش می‌رود. بایدن از همان ابتدا اعلام کرده بود به دنبال یک توافق کارشناسی شده است و بازگشت به برجام را مقدمه‌ای برای رسیدن به توافق جامع می‌داند.

سناتورهای جمهوریخواه توافق تبادل زندانیان دولت بایدن با ایران را به "مماشات" و دادن "باج" به حکومت تهران تشبیه کرده و از اینکه ایران از پول های آزاد شده چه نوع استفاده ای خواهد کرد، ابراز نگرانی کردند.

روزنامه نیویورک‌تایمز پنج‌شنبه‌شب با انتشار یک خبر طلایی همه را شوکه کرد؛ خبر مربوط به توافق ایران و آمریکا درباره تبادل زندانیان بود و آزادسازی ۶میلیارد دلار از اموال بلوکه‌شده ایران در کره‌جنوبی. این خبر تاکید می‌کرد که بر اساس این توافق ۵زندانی آمریکایی از زندان اوین به هتلی در تهران منتقل شده‌اند. این خبر تقریبا در زمانی منتشر شد که امیدها نسبت به تفاهم تهران و واشنگتن بسیار کمرنگ شده بود و برخی در تهران و پایتخت‌های غربی بر این مساله تاکید می‌کردند که شکایت حقوقی ایران از کره‌جنوبی، زندانی شدن ۲آمریکایی دیگر دریک ماه اخیر و افزایش حضور نظامی آمریکا در منطقه، همه نشانه‌هایی از به بن‌بست خوردن مذاکرات است.

عبدالناصر همتی در یادداشتی در فضای مجازی نوشت: این‌که انتقاد می‌شود چرا دولت پذیرفته است که منابع ارزی در کره‌جنوبی برای خرید کالاهای اساسی و دارو باشد، باید توضیح بدهم که موضوع صرفا مربوط به این دولت نیست. در دولت قبل هم پذیرفته شده بود؛ چرا که هرگونه توافق ی خارج از برجام، همراه با ادامه تحریم هاست.

وال استریت ژورنال نوشت که آمریکا در ازای ارائه این امتیازات از عربستان سعودی می‌خواهد تا محدودیت‌هایی در رابطه با روابط رو به رشد خود با چین - چه از لحاظ نظامی و چه از نظر اقتصادی - اعمال کند.

اخیرا تحرکات میانجی عمانی بار دیگر شدت گرفته است؛ احتمالا سفر اخیر وزیر خارجه عمان نیز در راستای همین داستان بود یعنی مقدمات را فراهم کردند تا پول از عراق به عمان برود. السید بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه سلطنت عمان روز دوشنبه ۲۶ تیرماه به ایران آمد و رایزنی‌‌‌هایی با حسین امیرعبداللهیان داشت.

بلینکن تصریح کرد: "آمریکا همچنان بر این باور است که دیپلماسی، به همراه فشار اقتصادی، بازدارندگی و همکاری قوی دفاعی، بهترین راه برای مهار این اقدامات خطرناک (ایران)است. ما از تلاش های عربستان سعودی برای تنش زدایی و ثبات در روابط (با ایران) حمایت می کنیم."

جمع‌‌‌‌‌‌‌‌‌بندی نظر هر سه کارشناس این بود که بازار سهام در بلندمدت بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری است، اما در کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدت باید تاثیر عوامل جانبی را بر بازار سهام درنظر گرفت. مسائلی مانند رفع تحریم‌ها و افزایش قیمت‌های جانبی از جمله عواملی است که می‌تواند چرخ قیمت‌ها در بازار سهام را به حرکت در آورد، در مقابل کاهش قیمت دلار در کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدت به دلیل رفع تحریم، می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند هیجانات کوتاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌مدتی را در بازار سهام ایجاد کند.

یک منبع سعودی به جزئیات جدیدی از توافق ایران و عربستان و گفت‌وگوهای رئیس جمهور چین با ولیعهد سعودی در این راستا پرداخت.

صاغدق زیباکلام به توافق ایران و عربستان و برقراری روابط دیپلماتیک دو کشور واکنش نشان داد.