کتاب «سنجش سنت (در ارزیابی گفتمان سنتگرایی)» با تکیه بر آراء و افکار سیدحسین نصر از سوی موسسه اشراق حکمت و فرهنگ اسلامی منتشر شد.
این کتاب نخستین کتابی است که به صورتی مبسوط و جدی این گفتمان نوپدید را تحلیل و نقد کرده است. سنتگرایی گفتمانی است که در قرن بیستم به مدد تلاشهای فکری «رنه گنون» دانشمند فرانسوی، «کومارا سوامی» و «فریتیوف شوان» سامان گرفته است.
این مکتب فکری بر رجوع به شرق و سنتها تأکید داشته و میکوشد انسان را به اصالتهای پیش از دوران تجدد فرا بخواند. اصالتهایی که به سبب امواج سهمگین تجدد کمرنگ شده و گاه از میان رفتهاند. سنتگرایی بر مؤلفههایی چون حکمت خالده، دین، امر قدسی، راست اندیشی، هنر، نقد تجددگرایی و وحدت متعالی ادیان تکیه دارد. تفکر سنتگرایی را در کشور ما با آراء دکتر نصر میشناسند، از این رو کتاب حاضر میکوشد از دریچه آراء نصر ضمن بازشناسی درصدد ارزیابی این گفتمان نوپدید برآید.
کتاب حاضر شامل 8 فصل است که در فصل اول بسترهای سنتگرایی در غرب را برشمرده و نیز درصدد معرفی سنتگرایانی است که از تبیین درست سنت ناکام مانده و همچنین آنهایی که به خوبی توانستند سنت را عرضه کنند.
فصل دوم سنت را به عنوان یک مشترک لفظی در معارف اسلامی و علوم غربی بررسی میکند. بیان معنای این واژه در قرآن، نهج البلاغه، فقه، فلسفه اسلامی بخشی از محتوای این فصل است. در بیان معنای سنت در فلسفه غرب، این واژه در یونان باستان، قرون وسطا و دوران جدید ارزیابی شده است.
فصل سوم سنت را از نظر سنتگرایان می کاود. سنت از نظر سنتگرایان دارای معنای خاصی است و ارکانی دارد. در این فصل نسبت سنت و دین نیز مورد توجه قرار گرفته است. در پایان این فصل سنت مورد سنجش قرارگرفته است.
فصل چهارم بیانی است از مؤلفههای سنت و ارائه تصویری کلی از این مکتب نوپدید به طوری که با مطالعه آن خواننده می تواند تصویری اجمالی از این مکتب فکری به دست آورد.
فصل پنجم حکمت خالده را به مثابه مهمترین مؤلفه سنت از منظر سنتگرایان تشریح کرده و ویژگیها، شاخصهها و راه وصول بدان را از منظر سنت بیان میکند. در نهایت حکمت خالده با محتوای قابل توجهش مورد ارزیابی قرار گرفته و نقاط قوت و ضعف آن در توجه به عقل و یا عدول از معیارهای عقلانی عرضه میشود.
فصل ششم نقدهای سنتگرایان از تجددگرایی را عرضه میکند. سنتگرایان رنسانس، پروتستانگرایی، انسانگرایی، اصالت علم، استدلالگرایی، اصالت ماده و... را به چالش کشیده و نقدهای سنگینی به عصر تجدد و تجددگرایی وارد میدانند. در این فصل ضمن بیان شرحی از نظرات آنها، این نقدها ارزیابی و میزان صحت و تأثیر آنها نیز مورد توجه بوده است.
فصل هفتم بیان تصویری از هنر سنتگرایانه است. سنتگرایان توجه ویژهای به مباحث هنری دارند و این قسمت از جمله نقاط قوت آنهاست. در این فصل چیستی هنر و اصول آن از منظر سنتگرایی بیان شده است.
فصل هشتم محصول تفکر سنتگرایی که همانا وحدت متعالی ادیان است را به تصویر میکشد. شرحی از گونههای مواجهه با کثرت ادیان در ابتدای این فصل آمده است. در ادامه اصول مورد توجه سنتگرایان در مواجهه با کثرت ادیان و تلاش آنها برای تفسیر باطنگرایانه از وحدت ادیان آمده است. پس از این وحدت متعالی ادیان از منظر عقل، شریعت و عرفان به نقد کشیده شده است.
کتاب «سنجش سنت» با 488 صفحه منتشر شده و در نمایشگاه کتاب راهرو 28، غرفه موسسه اشراق حکمت عرضه میشود.