فرارو- یک استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی گفت: «اگر دولت تزریق ارز به بازار را کاهش داده باشد، عملی نامناسب انجام داده و لطمه آن تنها به مردم وارد می شود.»
دکتر آلبرت بغزیان استاد دانشگاه تهران و کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو گفت: «اگر کاهش ارزش پول ملی در کشوری مانند آمریکا یا کشوری اروپایی صورت بگیرد، مردم آن کشور (خانوارها) متضرر نخواهند شد؛ بلکه بیشتر گروههای صادرکننده و واردکننده هستند که تحت تاثیر قرار می گیرند و اگر خانوارها با آن بخش صادارتی یا وادراتی خیلی مرتبط باشند تا حدودی تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.»
وی ادامه داد: «ولی از نظر قدرت خرید در داخل کشور که کالاها در داخل تولید می شود لطمه ای وارد نمی شود. علاوه بر این تغییرات در این کشورها بسیار خفیف و در حد دو تا سه درصد است.»
این استاد دانشگاه اظهار کرد: «اما در مورد کشوری که تولیدکننده آن وابسته به واردات کالاهای سرمایه ای و واسطه ای از خارج می باشد، با کاهش ارزش پول ملی، هزینه تمام شده کالای تولید شده بالا خواهد رفت و قدرت رقابتی کالای تولیدی را هم در داخل و هم در خارج از کشور کاهش خواهد داد.»
وی ادامه داد: «بنابراین در این شرایط برخی ها از باقی ماندن در بخش تولید منصرف می شوند و در واقع این امر به رکود اقتصادی در بخش صنعت منتهی می شود که در نهایت به کاهش ظرفیت تولیدی کارخانه ها و بیکاری و معضلات اجتماعی که در پی آن حاصل خواهد شد می انجامد.»
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: «در بخش کالای نهایی و مصرفی که به صورت مستقیم وارد می شود، با کاهش ارزش پول ملی، قیمت آن افزایش خواهد یافت و اگر مشابه آن و یا نزدیک به کیفیت آن در داخل تولید نشود، چون برخی مصرف کنندگان مجبور هستند این کالاها را تهیه کنند؛ رفاه اجتماعی پایین می آید؛ زیرا این افراد مجبور هستند کالای کمتری را خریده و اگر ضروری باشد باید از سایر هزینه های خود کم کنند تا بتوانند آن کالا را تامین کنند.»
بغزیان گفت: «اگر قیمت تمام شده کالای صادراتی بخش صادرکننده با توجه به افزایش هزینه مواد اولیه بالا رود، قدرت رقابت این بخش کاهش خواهد یافت. اما صادرکننده ای که خود تولید کننده نیست و مستقیما کالایی که آنقدر ارزبری ندارد را صادر می کند؛ از اینکه دلار گران را تبدیل به ریال خواهد کرد سود می برد.»
وی ادامه داد: «در داخل هم این کالا آنقدر افزایش قیمت پیدا نمی کند که برای این بخش ایجاد مشکل کند؛ لذا این بخش صادراتی منتفع خواهد شد.»
وی افزود: «اما این امر کمتر در صنایع ما دیده شده است؛ چرا که ارتباط بخش صادرات با بخش تولید از طریق کانال های واسطه ای و دلالی صورت می گیرد و سود آن مستقیما به جیب تولیدکننده نمی رود.»
این استاد دانشگاه اظهار کرد: «ولی اگر در نظریات اقتصادی یا برخی سازمان های بین المللی پولی و مالی توصیه می کنند که نرخ ارز خود را شناور کنید تا به قیمت واقعی برسد؛ زمانی است که آن کشور هم توان افزایش تولید در داخل را دارد و هم از نظر کیفیت می تواند با کالاهای خارجی رقابت کند.»
وی ادامه داد: «در این شرایط است که شناور کردن نرخ ارز به اقتصاد رونق می دهد و واردات گران تر می شود و صادرات رونق می گیرد.»
وی افزود: «ولی متاسفانه در کشور ما این توان وجود ندارد و با افزایش نرخ ارز قیمت تمام شده افزایش یافته و کالای داخلی هم که توان رقابت ندارد؛ مجبور می شویم وادرات گران تر را انجام دهیم و نهایتا شاخص قیمت ها افزایش یافته و تورم بالا می رود و رفاه جامعه کاهش می یابد.»
بغزیان درباره عرضه محدود ارز توسط بانک مرکزی در روزهای اخیر گفت: «مسلما عرضه و تقاضای ارز است که قیمت آن را تغییر داده است و عمده عرضه کننده هم دولت است و مخصوصا ما وقتی دلارهای بسته بندی شده می بینیم که جا به جا می شود؛ نشان می دهد که این دلارها از کانال مثلا صادرکننده وارد بازار نشده است.»
وی ادامه داد: «بنابراین عرضه دلار در اختیار دولت است و اگر در مواقعی که هیچ اتفاقی نیفتاده و مسئله تحریم هم وجود ندارد دولت بخواهد عرضه آن را کم کند سریع بازار واکنش نشان داده و متقاضی که مجبور به خرید ارز است به دلیل کاهش عرضه مجبور می شود با قیمت بالاتری خرید کند.»
وی خاطرنشان کرد: «اگر به اندازه نیاز بازار که بتواند نرخ را برگرداند تزریق صورت نگیرد نرخ بالا می رود و بعد از مدتی اصطلاحا "جا" می افتد و مردم این قیمت را می پذیرند. بنابراین اگر دولت تعمدا این کار را انجام داده به واقع کم لطفی بزرگی در حق مردم کرده است.»
وی تصریح کرد: «وضعیت دریافتی ارزی ما نسبت به دو ماه گذشته تفاوتی نکرده و تحریم هم تشدید نشده است که بانک مرکزی بگوید ارز ندارم. »
وی در پایان تاکید کرد: «بنابراین مسلما اگر دولت تزریق ارز به بازار را کاهش داده باشد، عملی نامناسب انجام داده و لطمه آن تنها به مردم وارد می شود.»
