فرارو-جنیفر روبین، از نئومحافظه کاران مشهور آمریکایی و تحلیلگر و ستون نویس روزنامه واشنگتن پست در یادداشت امروز خود به بررسی مقاله روز گذشته دنیس راس در سایت پلیتیکو در مورد چگونگی حل مشکلات اوباما در قبال توافق موقت با ایران پرداخته و گزارش «ارزیابی توافق موقت با ایران» که توسط اریک ادلمن، معاون سابق وزیر دفاع در امور سیاست گذاری و دنیس راس نوشته شده را ارزیابی کرده است. وی براساس ارزیابی های خود می نویسد راس به عنوان شخصیتی که باراک اوباما را به خوبی می شناسد باید ابعاد پنهان سیاست وی در مورد پرونده هسته ای ایران را پیش از آنکه دیر شود برملا کند.
به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از واشنگتن پست،جنیفر روبین در یادداشت خود نوشت: دنیس راس، مشاور سابق اوباما روز گذشته مقاله ای ناقص و نه چندان رضایت بخش برای پلیتیکو نوشت و نگرانی خود از اینکه ایرانیان همان کاری که ما می خواهیم- از بین بردن برنامه تسلیحات هسته ای تا درجه ای که به آستانه قدرت هسته ای نرسد- را انجام نخواهند داد، ابراز کرد. خوب، چه اشتباهاتی صورت گرفت؟ و چه اتفاقی افتاد؟
وی در ادامه نوشت: پس از انتشار این مقاله، ایمیلی به دستم رسید که حاوی گزارشی از تقبیح این توافق موقت بود. این گزارش کار گروهی توسط جینسا، یک سازمان بین المللی حامی اسرائیل است و نوشته مشترک اریک ادلمن و دنیس راس بوده است. و چقدر عجیب است که راس دامنه کامل نگرانی خود را با خوانندگان پلیتیکو در میان نگذاشته و هیچ درکی از اینکه چطور به اینجا رسیدیم به آنها نمی دهد و نمی گوید که رویکرد فعلی دولت تا چه اندازه گمراه کننده است.
خلاصه این کار گروهی، عمق نگرانی از توافق موقت (برنامه اقدام مشترک) با ایران را توضیح می دهد: «ما معتقدیم که برنامه اقدام مشترک به شدت ناقص است چراکه ترکیب امتیازاتی که در توافق موقت و نهایی اعطا می شود، تلاش برای ممانعت از هسته ای شدن ایران را تضعیف می کند.
گزارش قبلی ما در آستانه مذاکرات ژنو، شش اصل را ارائه می کرد که هر توافقی برای حفاظت از منافع امنیت ملی آمریکا باید شامل این اصول می شد. ما اینطور استدلال کردیم که هر توافقی باید ایران را ملزم به رفع نگرانی گسترده بین المللی، پایبندی به الزامات قانونی بین المللی و عقب نشینی از برنامه هسته ای کند. ضمن اینکه باید نظام سختگیرانه بازرسی و ضرب الاجل های مشخصی برای انجام تعهدات از سوی ایران مقرر می شد. در نهایت نیز ما تاکید کردیم که آمریکا برای کسب چنین توافقی مجبور به مذاکره و اجرای آن از موضع قدرت است تا ایران به درستی دریابد که در صورت شکست دیپلماسی بیشترین ضرر را خواهد کرد.»
روبین در ادامه نوشت: ادامه این گزارش به توضیح ابعادی می پردازد که این توافق موقت را یک شکست می داند.
این گزارش در مورد لزوم حذف کامل برنامه هسته ای ایران دچار تردید است. با این حال تاکید می کند که «تمام اعضای کار گروه موافق هستند که یک توافق نهایی قابل قبول باید ایران را ملزم به اجرای تعهدات قانونی بین المللی کند، در مورد تحقیقات و فعالیت های گذشته ایران در زمینه تسلیحات هسته ای شفاف سازی کند و رژیم سرزده بازرسی ها را بپذیرد.»
جدی ترین مشکل موجود همانی است که کنگره پیش از این مطرح کرد: «این برنامه اقدام مشترک باعث می شود اهرم آمریکا علیه ایران تضعیف شود در حالیکه یک حل و فصل جامع مورد مذاکره قرار گرفته و اجرا شده است. چراکه این توافق باعث شده رژیم تحریم های بین المللی که در گام نخست ایران را مجبور به حضور پشت میز مذاکرات کرد، ترک بخورد. بعلاوه، تفسیر هر دو طرف، هم دولت روحانی و هم دولت اوباما از این توافق این است که آمریکا نباید تحریم های بیشتری را تصویب کند یا حتی قانونی را به تصویب برساند که در صورت عدم پایبندی ایران منجر به اجرای تحریم های بیشتر شود.» به همین دلیل است که ما در مسیر تسلیم قرار گرفته ایم.
نویسنده اینطور گزارش می دهد که برخلاف نمایش دولت اوباما، این توافق جدول زمانی ایران را تغییر نداده چراکه مذاکره کنندگان غربی مجبور بودند توافق نهایی را با زمانبندی کوتاه مدت روشنی برای اجرای تعهدات از سوی ایران تضمین کنند. برنامه اقدام مشترک، یک توافق طولانی مدت چند مرحله ای است با ضرب الاجل های قابل تغییر که در نهایت هیچ محدودیت دائمی بر توانایی ایران در پیگیری تسلیحات هسته ای ایجاد نمی کند. این سهل انگاری در جدول زمانی که هیچ ممانعتی از هسته ای شدن ایران نمی کند، می تواند بی ثباتی منطقه ای بیشتر، از جمله حس عمیق تر اسرائیل برای انجام حمله نظامی پیشگیرانه را به دنبال داشته باشد.
گزارش مشترک دنیس راس و اریک ادلمن گام هایی را برای بهبود توافق فعلی ارائه کرده اند: «تحت فشار قرار دادن ایران برای بازگشت به میز مذاکرات.» (با توجه به رئیس جمهوری که ما داریم، احتمال چنین اقدامی بسیار بعید است.) این گزارش دقیقا برعکس آنچه رئیس جمهوری آمریکا انجام می دهد را مطرح می کنند- افزایش تحریم ها و معتبرتر کردن تهدید نظامی. آمریکا باید استقرار نظامی خود را برای نمایش آمادگی خود در اجرای حمله پیشگیرانه آغاز کند.
این گزارش تاکید می کند که اگر آمریکا در اصل، از بین بردن کل برنامه هسته ای ایران را کنار گذاشته، دست کم باید طی شش ماه به توافق نهایی برسد که اجازه غنی سازی اورانیوم بالاتر از 5 درصد را ندهد، شامل رژیم کامل بازرسی شود و محدودیت سختگیرانه بر تعداد سانتریفیوژها را اعمال کند.
روبین در ادامه افزود: باید یادآور شوم که این گزارش از سوی مشاور سابق رئیس جمهور آمریکا نوشته شده است. ما باید امیدوار باشیم که کنگره بیشتر توجه نشان دهد اما حتی این گزارش هم سوالاتی را بر جای می گذارد که می خواهم به خصوص از آقای راس بپرسم:
- آیا رئیس جمهوری فکر می کند که ما می توانیم تهدید ایرانی که در آستانه قدرت هسته ای قرار می گیرد را از بین ببریم؟ (راس در یادداشتش برای پلیتیکو اشاره می کند که در اینباره تردید دارد.»)
- اگر نه، وی چطور در دولت ماند و چطور کشور را آگاه نکرد؟
- اگر هنوز فکر می کند که این امکان وجود دارد، چرا اقداماتی را پیگیری می کند که دستیابی به این هدف را سخت تر می کند؟
به طور خلاصه، گزارش جینسا در این زمینه که مشکل برنامه اقدام مشترک چیست، بی ارزش است اما آقای راس باید به ما بگوید که مشکل خود رئیس جمهور چیست. وی رئیس جمهور را می شناسد. دولت دقیقا عکس آنچه که لازم است را انجام داده و توانایی ما برای رسیدن به هدفی که کشور گمان می کند هدف مشترکش است، را از بین برده است. اگر رئیس جمهور ما را به سمت جایگزین مهار یا یک ایران هسته ای حرکت می دهد، ما باید درموردش بدانیم.
واقعا مهم است که بدانیم سیاست واقعی دولت در این باره چیست و کنگره چه وقت و چطور باید عمل کند. مسئله در اینجا یک ایران هسته ای است. راس هیچ زمانی برای پنهانکاری ندارد.
