اگر مسیر برگزاری کنسرت‌های فعلی در شهرستان‌ها را یک سربالایی فرض کنیم،
شاید با اتفاقات یکی، دوروز اخیر در یاسوج بتوان گفت این فرازونشیب به پیچ
جاده نزدیک شده. روز 28 اردیبهشت جمعی، در اعتراض به وضعیت بدحجابی و
همچنین ممانعت از برپایی کنسرت «مجید خراط‌ها» و «امید جهان» خوانندگان نسل
جوان موسیقی پاپ کشور که قرار بود 31 اردیبهشت به‌مناسبت مبعث پیامبر
اسلام(ص) در مرکز این استان روی صحنه روند، مقابل دفتر نماینده ولی‌فقیه در
استان تجمع کرده و خواستار لغو این برنامه شدند.
این اما، تمام ماجرا
نبود. برخلاف تجمع‌ها و اعتراض‌های مشابه هفته‌های گذشته که معمولا به
«کوتاه‌آمدن مسوولان در برابر معترضان» می‌انجامید، طی تجمع یاسوج این
اتفاق نیفتاد و مسوولان ضمن اعتراض به اعتراض معترضان خواهان گفت‌وگو شدند.
ایستادگی مسوولان فرهنگی و سیاسی استان کهگیلویهوبویراحمد بر سر آنچه
«پایبندی به قانون» نامیده می‌شود، فضای تازه‌ای را در این استان به وجود
آورده که در صورت نتیجه‌گیری نهایی می‌تواند، نویدبخش حرکت بیشتر به سمت
تبعیت از قانون در گستره کشور باشد.
تجمع غیرقانونی
بدحجابی و برپایی کنسرت زنده دو خواننده پاپ کشور، بهانه آنانی بود که بر
اساس گزارش سایت کهگیلویهوبویراحمد، روز 28 اردیبهشت جلو دفتر نماینده
ولی‌فقیه در استان تجمع کردند. این عده، پس از این حرکت، به سمت اداره کل
فرهنگ و ارشاد اسلامی استان حرکت کرده و اعتراض خود را در آنجا هم ادامه
دادند. این افراد به شرایط پوششی در استان معترض بوده و خواستار رفع مشکل
حجاب شدند. این عده برگزاری کنسرت خوانندگان را در برنامه‌های مختلف از
عوامل رشد بدحجابی عنوان کردند و خواستار لغو این برنامه‌ها شدند. در
گزارشی که خبرنگار ایسنا در منطقه کهگیلویهوبویراحمد، از این تجمع منتشر
کرده، یکی از اعضای هیات‌های مذهبی به نمایندگی از دیگرمعترضان گفت: «هدف
اصلی ما نشان‌دادن نارضایتی خود از وضعیت بدحجابی و پوشش نامناسب زنان و
دختران مرکز استان است. ما از مسوولان می‌خواهیم که از برگزاری این کنسرت
جلوگیری کنند.»
انتقاد یکی دیگر از معترضان به برگزاری این کنسرت، حواشی و
اتفاقات غیراخلاقی کنسرت‌های سال گذشته بوده است که به‌گفته برخی از
معترضان در این کنسرت‌ها حجاب و موارد اخلاقی و دینی رعایت نمی‌شود و این
افراد بیان کرده‌اند فیلم اتفاقات پیش‌آمده در سال گذشته را در اختیار
دارند. پس از صحبت‌های این معترض، حامی مالی برگزاری این کنسرت که تا پایان
صحبت‌های آنها گوش به حرف‌هایشان می‌داد از معترضان خواست دلایل خود را
مبنی بر برگزار نکردن این برنامه ابراز کنند که جمعی از معترضان اجازه صحبت
را به وی نداده و محل را ترک کردند.
در هنگام ترک معترضان از دفتر نماینده
ولی‌فقیه استان و حرکت آنها به‌سمت اداره ارشاد استان، خورشیدی، حامی مالی
برگزاری کنسرت درحالی‌که معترضان را دعوت به صحبت می‌کرد وقتی دید کسی به
حرف‌هایش اهمیتی نمی‌دهد با صدای بلند گفت: من برای برگزار نکرده این
برنامه هزینه کرده‌ام و از مراجع ذی‌صلاح اعم از شورای تامین، اماکن و
اداره ارشاد اسلامی استان مجوز گرفته‌ام. یکی از این معترضان با بیان اینکه
ما حرفی خلاف شرع و قانون نمی‌زنیم، گفت: ما مخالف برگزاری برنامه‌های
موسیقی و درآمدزایی برای برگزارکنندگان نیستیم اما به‌خاطر اتفاقاتی که در
کنسرت‌های سال گذشته رخ داد بر این باوریم که این کنسرت برگزار نشود.
همچنین چندنفر از معترضان به نمایندگی از بقیه به دفتر مدیرکل فرهنگ و
ارشاداسلامی استان رفتند که پس از حدود نیم‌ساعت جلسه خصوصی قرار بر این شد
که جلسه‌ای عمومی با حضور همه معترضان و مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی
استان در محل نمازخانه اداره ارشاد استان برگزار شود. بر اساس گزارش سایت
کهگیلویه و بویراحمد، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی این استان در پاسخ به
معترضان خاطرنشان کرد که در این‌باره سلیقه‌ای عمل نمی‌کند. همچنین معاون
فرماندار بویراحمد به خبرنگار سایت استان کهگیلویه و بویراحمد گفت:
«هیچ‌گونه مجوزی برای این تجمع صادر نشده بود.» شاهرخ کُناری افزود: «برای
این تجمع درخواست مجوزی نشده بود و بنابراین از طرف فرمانداری بویراحمد
برای این تجمع مجوزی صادر نشده و غیرقانونی بود.»
واکنش مقامات دولتی اما به همین جا ختم نشد. هوشنگ یاری‌پور، فرماندار
شهرستان بویراحمد با تاکید بر اینکه هیچ‌گونه مجوزی برای این تجمع صادر
نشده بود، به خبرنگار ایسنا در یاسوج گفت: با توجه به آنکه برای تجمعی که
در دفتر نماینده ولی‌فقیه در استان و اداره فرهنگ و ارشاد صورت گرفت
درخواست مجوزی نشده بود، از سوی فرمانداری بویراحمد مجوزی صادر نشده و
غیرقانونی بود.»
تاکید بر فصل‌الخطاب قانون در تجمع دوم
معترضان یاسوجی البته روز 28 اردیبهشت از پا ننشستند و تجمع خود را روز
گذشته 29 اردیبهشت هم تکرار کردند. در این تجمع که ظهر روز گذشته با حضور
جمعی از هیات‌های مذهبی شهر یاسوج، باز در اعتراض به اجرای کنسرت در این
شهر جلو در استانداری کهگیلویهوبویراحمد برپا شد، فتاح محمدی، معاون سیاسی
و امنیتی استاندار در جمع تجمع‌کنندگان حضور پیدا کرد و بعد از شنیدن
صحبت‌های معترضان گفت طی جلسه‌ای با حضور مسوولان استانی به‌خصوص امام‌جمعه
یاسوج و مدیرکل ارشاد اسلامی استان و نماینده معترضان درخصوص کنسرت
خوانندگان پاپ تصمیم‌گیری خواهد شد.
معاون سیاسی و امنیتی استاندار
کهگیلویهوبویراحمد گفت: کسانی که دیروز (روز 28 اردیبهشت) به نشانه اعتراض
به برگزاری مراسم کنسرت تجمع کردند دارای مجوز نبودند و خود به‌صورت
خودجوش این تجمع را برگزار کردند.فتاح محمدی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا
در منطقه کهگیلویهوبویراحمد، افزود: «اعطای مجوز به گروه‌های موسیقی به
عهده اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان است که ما در این خصوص اداره
ارشاد را احضار و درخصوص برگزاری کنسرت سال گذشته از این اداره کل توضیح
خواهیم خواست چراکه عده‌ای مدعی هستند حجاب و شوونات اسلامی در بین حاضرین
در این مراسم رعایت نشده است.»
تعامل در اعتراض؟
جلوگیری از برگزاری، لغو یا برهم‌زدن یک کنسرت ماجرای تکراری رویدادهای
اخیر موسیقی کشور به ویژه در زمینه پاپ بوده است. هفته گذشته با وجود مجوز
از سوی وزارت ارشاد کنسرت وحید تاج، خواننده موسیقی سنتی مورد حمله خودسرها
قرار گرفت. همچنین کنسرت احسان خواجه‌امیری هم که قرار بود روزهای 18 و
19اردیبهشت همزمان با شب تولد امام محمدتقی (ع) در آبادان برگزار شود، لغو
شد. در همین حال کنسرت‌های دیگری نیز در سال‌های گذشته بوده‌اند که با وجود
دارابودن مجوز رسمی از سوی وزارت ارشاد و دیگر نهادهای مرتبط در
شهرستان‌ها لغو شدند یا از سوی گروه‌های معترض مورد انتقاد قرار گرفتند. در
ادامه همین روند با وجود اینکه کنسرت یاسوج هنوز برگزار نشده است اما
واکنش‌هایی از سوی برخی از گروه‌های معترض در این استان شکل گرفته است با
این تفاوت که تاکنون این اعتراض به سمت تعامل پیش رفته و برخلاف اتفاق‌های
گذشته دو طرف شنونده صحبت‌های یکدیگر بوده‌اند.
تعویق کنسرت به دلیل مراحل اداری
اما پیگیری‌های «شرق» در آخرین ساعات روز گذشته در مورد تکلیف برپایی
کنسرت «مجید خراط‌ها» و «امید جهان» حاکی از به‌تعویق‌افتادن کنسرت این دو
خواننده بود. پیروز ارجمند، مدیر دفتر موسیقی وزارت ارشاد در مورد رای
نهایی نسبت به برگزاری کنسرت این دو خواننده به «شرق» گفت: «پس از آنکه
مراحل اداری از سوی اداره ارشاد استان و نهادهایی مانند نیروی انتظامی و...
در هر شهرستان انجام می‌شود، پرونده برگزاری کنسرت به تهران می‌رسد تا
مورد بررسی قرار گیرد و مجوز نهایی صادر شود. به دلیل اینکه انجام این
مراحل در شهرستان‌ها زمان‌بر و طولانی است، قرار است 20روز پیش از برگزاری
هر کنسرت، این اقدامات انجام شود تا زمانی که پرونده به تهران رسید فرصت
کافی برای طی مراحل قانونی باشد و بررسی در اینجا انجام شود. با توجه به
اینکه سلسله‌کارهای اداری برای این کنسرت نیز طولانی بوده و روز 29اردیبهشت
که دو روز به برگزاری این برنامه باقی مانده بود، چنین درخواستی به دست
ما رسیده است، فرصت کافی برای صدور مجوز وجود ندارد و به همین دلیل کنسرت
برای روز 31 اردیبهشت لغو شد.»
مایه نگرانی نیست
امین کمالوند، مدیر اداره کل ارشاد کهگیلویهوبویراحمد با تاکید بر اینکه
این کنسرت لغو نشده بلکه تمدید و به زمانی در آینده‌ای نزدیک موکول شده
است، به «شرق» گفت: «یکی از مسایل فنی که مسوولان دفتر موسیقی در تهران
متذکر شدند، این بود که این کنسرت نباید به‌صورت لب‌زدن یا PLAY BACK اجرا
شود بلکه باید زنده باشد. برای انجام این کار باید زیرساخت‌های فنی در
استان تجهیز شود، به همین دلیل کنسرت به زمان دیگری موکول شد تا تجهیزات و
وسایل این کار آماده شود. البته در این برنامه‌ها تمهیدات لازم برای
برقراری نظم و انضباط در زمان برگزاری کنسرت و جداسازی خانم‌ها و آقایان
انجام می‌شود.»
به‌گفته او نه‌تنها این کنسرت بلکه ظرف 20 روز آینده، کنسرت
یکی دیگر از خواننده‌های پاپ که محسن یگانه است در این استان برگزار خواهد
شد. کمالوند در ادامه با بیان اینکه اعتراض گروهی که خواستار برگزارنشدن
این کنسرت بودند نشان از چندصدایی و پویایی مردم این استان است، گفت:
«هرجامعه و منطقه‌ای سلیقه خاص خود را دارد. من هم به‌عنوان مدیر فرهنگ و
هنر این استان موظف هستم همه سلایق را درنظر بگیرم و سلیقه‌ای عمل نکنم.
اداره ارشاد استان بر اساس چارچوب سازمانی فعالیت می‌کند. گروه‌هایی نیز که
نسبت به این مساله اعتراض دارند، حق دارند اعتراض خود را بیان کنند چون
ممکن است سلیقه آنها مطابق سلیقه طرفداران این کنسرت نباشد. با این‌حال
تلاش من و همکارانم این بوده است که بر اساس چارچوب‌های وزارت ارشاد عمل
کنیم.»
او ادامه داد: «فکر می‌کنم یکی از عوامل رشد فرهنگ و هنر چندصدایی در
جامعه است. آنهایی که در برخی از برنامه‌های فرهنگی مانند موسیقی، تئاتر،
سینما و... سلیقه سازگاری با کسانی که طرفدار چنین برنامه‌ای هستند،
ندارند حق ابراز نظرات خود را دارند و ممکن است اعتراض کنند اما این
اعتراض‌ها مایه نگرانی نیست. حتی در کشورهای اروپایی نیز خیلی از مردم ممکن
است به تعدادی از برنامه‌ها اعتراض کنند تا صدای خود را بیان کنند اما
الان مجموعه‌ای برای پویایی فرهنگ و هنر دست به دست هم می‌دهد تا به همه
صداها پاسخ داده شود.»او افزود: «من طی سالیانی که خدمتگزار فرهنگ بوده‌ام
همیشه از هنرمند و حرکت‌های فرهنگی حمایت کرده‌ام و تلاشم این بوده است که
صداهای اعتراضی را بشنوم و سعی در توجیه آنها داشته باشم. نگرانی معترض‌ها
بحق است چون آنها هم دغدغه‌هایی دارند اما ما براساس چارچوب‌های وزارت
ارشاد عمل می‌کنیم و در تلاش هستیم تا این چالش‌ها به تقابل کشیده نشود.»
اون دلواپس ها که نگران سرمایه گزاری اسپانسرها نیستن.