ویرانی بنای تاریخی در فاضلاب شهری!

حمام باغ لله کرمان یکی از آثار تاریخی منحصر به‌فرد این شهر کهن است که در یکی از قدیمی‌ترین کوچه‌های این شهر بنا شده اما بالا آمدن سطح آب‌های زیرزمینی در کرمان و عدم توجه به این بنا این حمام را از مرکز تعاملات اجتماعی به مکانی در حال تخریب تبدیل کرده است.

ویرانی حمام باغ لله مربوط به این دوره زمانی نیست سالهاست که این بنا پا به وادی فراموشی سپرده شده است اما طی 10 سال گذشته و با بالا آمدن سطح آبهای زیرزمینی هر روز وضعیت این بنای تاریخی بدتر شده است و کسی هم اقدامی برای رهایی این بنای زیبای تاریخی از وضعیت نامناسب کنونی انجام نداده است اما هم اکنون و با تغییرات مدیریتی صورت گرفته در میراث فرهنگی استان کرمان و با توجه به دید مناسب استانداری و شهرداری کرمان برای مرمت آثار تاریخی، دوستداران میراث فرهنگی کرمان انتظار دارند این سه ارگان دست به دست هم دهند و حمام باغ‌لله را از وضعیت نامناسب کنونی خارج کنند.


این حمام در مرکز شهر کرمان و در یکی از قدیمیترین محله‌های شهر به نام کوچه باغ لله قرار گرفته است در این کوچه بناهای و اصناف مختلفی با همین نام قرار دارند و حتی در مقطعی نیز مورد بازسازی قرار گرفتند اما این بناها به یکباره به دست فراموشی قرار گرفتند.
 
حمام این مجموعه در دوران قاجار احداث شده است و در گذشته از مهمترین حمام های عمومی کرمان بوده و در کنار نقشش در زمینه مسائل بهداشتی مرکز تعاملات اجتماعی در شهر کرمان بوده است نزدیکی این بنا به کاروانسراها موجب حضور اقوام مختلف از کاروانهای کشورهای گوناگون در این حمام می شده و در نهایت با توجه به اهمیت این بنای تاریخی، حمام در سال 84 با شماره 13066 ثبت ملی شده است.
 
حمامی که مرکز تجمع معتادان و حشرات شد
محمد ایران منش از ساکنان و کهن سالان کوچه باغ لله اظهارداشت: این حمام از جمله بناهای متعددی بود که در کوچه باغ‌لله احداث شده بود و تا چند سال قبل نیز فعالیت داشت و بعد از متحول شدن زندگی مردم شهر حمام نیز کاربری خود را از دست داد و بسته شد.
 
وی افزود: در حال حاضر مهمترین بخش از مجموعه ساختمان‌های با این نام، مسجد است که همچنان به کار خود ادامه می دهد و مورد اقبال گسترده مردم است اما حمام از بین رفته است.
 
ایرانمنش گفت: آغاز تخریب بنا به زمان بسته شدن آن باز می‌گردد وقتی بنا تعطیل شد کسی برای مرمت و سرزدن به آن مراجعه نکرد و رفته رفته قسمت‌های مختلف حمام رو به تخریب گذاشت.
 
سطح آب‌های زیرزمینی هر روز بالاتر می‌آید
وی افزود: ما که در این کوچه زندگی می‌کنیم تاکنون ندیده ایم کار موثری برای حل مشکل این حمام صورت گیرد و از مسئولان جدید میراث فرهنگی و استان کرمان می خواهیم برای حل این مشکل کاری کنند.
 
وی گفت: سطح آبهای زیرزمینی در بافت تاریخی شهر بالا آمده و حوض این بنا مملو از آب فاضلاب شهری است و قسمتهای مختلف بنا فرو ریخته و حتی امکان فرو ریختن دیوارهای حمام به درون کوچه و به خطر افتادن جان عابران وجود دارد.
 
این ساکن کوچه باغ لله افزود: حمام مرکز حشرات موزی و حیوانات مختلف شده و همسایگان را در معرض خطر قرار داده است همچنین شب‌ها این حمام به مکان تجمع اراذل و اوباش و معتادان تبدیل شده است و حداقل کار ممکن این است که حصاری دور این بنا کشیده شود و اقدامی برای کاهش خطر ریزش انجام شود.


استانداری، میراث فرهنگی و شهرداری برای نجات حمام تاریخی وارد عمل شوند
محمد صبوری کارشناس میراث فرهنگی هم در خصوص این بنا بیان کرد: مدیران جدید میراث فرهنگی در دوره جدید با حجم بالای کارهای بر زمین مانده مواجه شده اند که یکی از آنها حمام باغ لله است.
 
صبوری افزود: این حمام از مهمترین و زیباترین بناهای شهر کرمان محسوب می شود که ثبت ملی نیز شده است اما بالا آمدن سطح آبهای زیرزمینی این بنا را با مشکل جدی مواجه کرده است.
 
وی بیان کرد: سطح آب به حدی در این بخش از شهر بالا آمده است که اکثر این بنا را دچار صدمات جبران ناپذیر کرده است و درخواست ما از میراث فرهنگی رفع خطر از این بنا است.
 
وی گفت: کرمان مملو از آثار تاریخی است که سالها بی‌توجه رها شده‌اند و در ماههای اخیر شاهد موج جدید مرمت آثار به خصوص در بازار و باغ فتح آباد هستیم و امیدواریم میراث فرهنگی حداقل برای رفع خطر از تخریب بیشتر باغ لله نیز اقدامی انجام دهد.
 
این کارشناس میراث فرهنگی افزود: پیش از این در کوچه باغ‌لله باغی بزرگ با همین نام قرار داشته است که متعلق به "خواجه اتابک بزقوش" بوده است که این حمام که از قدیمترین حمامهای کرمان است به دستور وی بنا شده است.
 
وی گفت: اکثر کاشی کاریهای درون مجموعه، دیوارهای داخلی، دیوارهای بیرونی و سقف مجموعه در حال فرو ریختن است و نکته قابل توجه اینکه این بنا در شهر کرمان قرار دارد و جلوی چشم همه است.
 
مالکیت حمام، خصوصی است
محسن موحدی، معاون میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان کرمان اما اظهارداشت: ما نیز از وضعیت کنونی حمام نگران هستیم و امیدواریم با توجه به کمبود اعتبارات بتوانیم مشکل را رفع کنیم.
 
وی افزود: آنچه که مشخص است میراث فرهنگی بارها برای رفع این مشکل وارد عمل شده اما مسئله اصلی بالا آمدن سطح آبها است و تا این مشکل رفع نشود عملا این دل نگرانیها ادامه دارد.
 
وی گفت: 80 درصد بناهای تاریخی کرمان در بافت قدیمی شهر قرار دارند و این بافت در گودترین منطقه کرمان واقع شده است و بیشتر مشکل از بالا آمدن سطح آبها نیز در همین منطقه روی می دهد که منجر به نم زدگی بناهای تاریخی شهر کرمان شده است.
 
وی گفت: اقداماتی برای رفع مشکل آبهای زیر زمینی انجام شده است و ما درخواست می کنیم این اقدامات با سرعت ادامه یابد اما تکمیل شبکه فاضلاب شهر تنها راه حل مشکل خواهد بود.
 
کمبود اعتبار برای تکمیل شبکه فاضلاب شهری در کرمان موجب شده است احداث این شبکه با تاخیر مواجه شود و با اعتباری کنونی که به این طرح اختصاص یافته است رئیس شرکت آب و فاضلاب کرمان پیش بینی کرده است اتمام این شبکه سالها به طول خواهد انجامید.