در جلسه کمیته ثبت و حریم آثار ملی غیرمنقول مورخ 30/7/93، سه اثرِ؛ تپه کبودوال در استان گلستان، محوطه دره دیمه استان لرستان و قنات شش مَقسَم گوهرریز جوپار استان کرمان در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی، صبح امروز مدیر کل دفتر ثبت آثار تاریخی کشور در گفت و گو با خبرگزاری میراث فرهنگی خبر از ثبت سه اثر حائزاهمیت در فهرست آثار ملی کشور داد.
تپه کبودوال در استان گلستان، محوطه دره دیمه استان لرستان و قنات شش مقسم گوهرریز جوپار استان کرمان پس از برگزاری کمیته ثبت و حریم آثار ملی غیرمنقول در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
«فرهاد نظری»، مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی با بیان این مطلب گفت:«تپه کبودوال با قدمت دوره عصر آهن، دوره اشکانی، ساسانی و اسلامی، در دامنه جنوبی ارتفاعات البرز و در حد فاصل رودخانه زرین گل و کبودوال واقع شده است که با شماره 31135 در فهرست میراث ملی قرار گرفت. محوطه دره دیمه نیز با قدمت دوره پلیوسن- پلیستوسن و دوره پارینه سنگی علاوه بر اینکه ارزش تاریخی دارد، به دست آمدن فسیلهای مربوط به دوره پلیوسن- پلیستوسن در آن به شناخت زیست بوم و پوشش حیوانی منطقه کمک زیادی می کند».
به گفته او این محوطه با شماره 31136 در فهرست میراث ملی ثبت شد.
این درحالی است که نظری خبر می دهد:« قنات شش مَقسَم گوهرریز جوپار با قدمت دست کم صفوی، از معدود قنات های با دبی بالای در استان کرمان و یکی از قناتهای نامزد ثبت جهانی در پرونده زنجیرهای قنوات است که علاوه بر اینکه یکی از عوامل اصلی شکلگیری شهر تاریخی جوپار است، از تقدس خاصی نیز در بین اهالی شهر برخوردار است. این قنات نیز با شماره 31137 در فهرست میراث ملی ثبت شد».
نام اثر : محوطه درهدیمهشماره و تاریخ ثبت : 31136 مورخ 30/7/93
قدمت اثر : دوره پلیوسن- پلیستوسن و دوره پارینه سنگی
محوطه دره دیمه با عرض 140 متر و طول 150 متر و ارتفاع تقریبی 15 متر از سطح جادۀ نورآباد به خرمآباد واقع است. این محوطه یک تپۀ آبرفتی متشکل از لایههای مختلف دوره پلیوسن- پلیستوسن و دوره پارینهسنگی است که از شمال و غرب دارای شیب 15 درجه، از سمت جنوب متصل به یک تپۀ آبرفتی دیگر و از سمت شرق مشرف بر جاده آسفالته است. بخش وسیعی از یال شرقی به دلیل فعالیت جادهسازی و خاکبرداریهای زیاد به صورت پرتگاهی است که لایههای زمینشناسی با دانهبندیهای مختلف در برش آن قابل ملاحظه است.
شماره و تاریخ ثبت : 31135 مورخ 30/7/93
قدمت اثر : دوره عصر آهن، دوره اشکانی، ساسانی و اسلامی
تپه کبودوال به طول 150 متر و عرض 100 متر به شکل بیضی و در جهت شمالی – جنوبی کشیده شده است. ارتفاع تپه در بلندترین نقطه دارای 25 متر از سطح زمین های اطراف است. البته ارتفاع تپه در قسمتهایی که ماشین آلات راهسازی اقدام به تخریب آن کرده اند حدود 8 متر است. عملیات راه سازی صورت گرفته در عرصۀ این تپه باعث به وجود آمدن جادهای به عرض 8 متر در مرکز تپه شده که در جهت شرقی غربی کشیده شده و اثر را به دو قسمت شمالی جنوبی تقسیم کرده است. این اثر در دامنه جنوبی ارتفاعات البرز و در حد فاصل رود خانه زرین گل و کبودوال قرار گرفته است و وجود همین منابع آبی و جنگلها و منابع طبیعی غنی میتواند دلیل استقرار انسان ها در دوران گذشته در این مکان باشد.
نام اثر : قنات ششمقسم گوهر ریز جوپارشماره و تاریخ ثبت : 31137 مورخ 30/7/93
قدمت اثر : دوره صفویه
این قنات به طول 5 کیلومتر، یکی از معدود قنات های با دبی آب بالا در استان کرمان است که از عوامل اصلی شکلگیری شهر تاریخی جوپار به شمار میآید. قنات گوهر ریز یکی از قناتهای کاندید ثبت جهانی در پرونده زنجیرهای قنوات کشور است که جنبه مقدس بودن آن در بین اهالی بر ارزش آن افزوده است، بگونه ای که مردم منطقه به یکی از مادر چاههای قنات معروف به چاه صاحب زمان اعتقاد خاصی دارند.