چند سالی است که برخی دختران و پسران جوان، در اکثر موارد فقط به دلایل شخصی، زیربار مسئولیت ازدواج رسمی و قانونی نمی‌روند و بدون هیچ‌گونه ثبت رسمی و قانونی زیر یک سقف رفته و زندگی مشترکی را آغاز می‌کنند که در هیچ قاموسی زیبا نیست.
به گزارش ایسنا، پدیده‌ی "ازدواج سپید" برخلاف اسم فریبنده‌اش پیامدهای سیاهی، بخصوص برای دختران در پی دارد، چرا که در این ازدواج هیچ تعهد کتبی بین طرفین مبنی بر ادامه زندگی وجود ندارد.
دامنگیر بودن این معضل در همه ابعاد زندگی باعث شده کارشناسان، در این زمینه به جوانان هشدار بدهند.
آیا عدم آگاهی از پیامدهای سیاه این پدیده باعث رواج یافتن آن در شهرهای بزرگ شده یا مشکلاتی که بر سر راه ازدواج دائم است، روی سرنوشت جوانان سایه افکنده و آنان را به ازدواجی که رنگش سپید و سرانجامش سیاه است، کشانده است؟
مرضیه ساغری وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)منطقه مرکزی، گفت: ازدواج سپید نوعی رابطه عاطفی و جنسی بین زوجین است که در آن بدون خواندن صیغه عقد نکاح اقدام به زندگی مشترک می‌کنند.
وی با بیان اینکه این شیوه از به اصطلاح ازدواج، برگرفته از فرهنگ غرب است، تصریح‌کرد: شاید و به احتمال خیلی خیلی کم ممکن است طرفین صیغه‌ی محرمیت بین خودشان بخوانند که این صیغه را نیز یا خودشان میخوانند یا دفاتر ثبت ازدواج و چون صیغه همان ازدواج موقت است، از نظر قانونی منعی ندارد که در دفاتر خوانده شود.
پای ماهواره در گرایش به ازدواج سپید در میان است
ساغری در توضیح دلایل گرایش به اینگونه ازدواج‌ها به اثرات تماشای سریال‌هایی که از ماهواره پخش می‌شود، عدم نظارت خانواده بر رفتار فرزندان و بی‌توجهی به آنان، کم اهمیت شدن باورهای مذهبی در میان خانواده‌ها و تأثیرپذیری از گروه‌های همسالان اشاره کرد.
وی همچنین مشکلاتی از قبیل مسائل اقتصادی که مانع ازدواج راحت جوانان است، تمایل به زندگی بدون تعهد و بی‌قید، کم‌شدن مسئولیت‌پذیری، دورشدن از ارزش‌ها و سنت‌های جامعه و عدم آشنایی با نحوه برخورد با مشکلات زندگی زناشویی را از دیگر دلایل در تشکیل این نوع ازدواج دانست.
ساغری بر عدم برخورد جدی با استفاده از ماهواره به عنوان یک عمل مجرمانه و یک عامل مهم در فروپاشی خانواده‌ها و نیز رواج شیوه‌های خلاف فرهنگ و عرف در جامعه به عنوان دلایل بروز چنین رفتارهایی تأکید کرد.
ثبت ازدواج موقت اجباری نیست
این کارشناس حقوق جزا و جرم‌شناسی، با بیان اینکه عقد نکاح بر دو نوع است، عنوان‌کرد: عقد نکاح یا دائم است یا موقت و نکاح یک امر تشریفاتی است که نیاز به ثبت دارد. در صورتی که ثبت ازدواج موقت در قوانین جدید، اجباری نیست.
وی در اشاره به ماده 22 قانون حمایت از خانواده تصریح‌کرد: در این قانون جدید ثبت نکاح موقت الزامی نیست و کسانی که مشکلات اقتصادی دارند، خیلی راحت می‌توانند با این روش زندگی کنند، اما این افراد این کار را نیز انجام نمی‌دهند.
این مشاور حقوقی افزود: ثبت ازدواج موقت سه شرط دارد و در صورت حصول آن سه شرط این نکاح ثبت می‌شود، در صورتی که زوجه باردار شود، طرفین بر ثبت آن اتفاق کنند یا شرط ثبت آن از جانب زوجه مطرح شود.
احتمال خیانت جنسی در این رابطه بیشتر است
این ازدواج از نظر مشاوران خانواده نیز مخاطره‌آمیز است.
سعیده ملک‌حسینی، کارشناس ارشد مشاوره‌ی خانواده، ازدواج و جوانان، در این باره گفت: احتمال برهم خوردن ازدواج‌های سپید بسیار بیشتر از ازدواج‌های رسمی است.
وی تصریح‌کرد: حتی اگر یکی از طرفین تمایل به ادامه زندگی داشته باشد در خیلی از موارد طرفِ دیگر خواستار ادامه این زندگی نیست.
ملک‌حسینی افزود: در این نوع ازدواج، با وجودی که طرفین توقع وفاداری در زندگی جنسی از یکدیگر دارند خیانت جنسی بسیار بیشتر از زوج‌های قانونی دیده شده، همچنین بسیاری از آنها هرگز قصد ازدواج ندارند.
این کارشناس ارشد مشاوره خانواده با بیان اینکه نبود محدودیت و مسئولیت‌پذیری قانونی در ازدواج سپید به هیچ وجه ارزش هزینه‌های آن را ندارد، اظهارکرد: عدم قطعیت در مورد ثبات و طول عمر این روابط سرمایه‌گذاری را برای طرفین پرخطر می‌کند.
وی افزود: علاوه بر اینها، ماهیت موقتی‌بودن این رابطه باعث می‌شود خانواده‌ها نیز از این نوع زندگی مشترک حمایت و روی آن سرمایه‌گذاری نکنند. در اکثر موارد زوج‌هایی که اینگونه رابطه را انتخاب می‌کنند، ممکن است آنها به دلیل مقاومت در برابر مخالفت‌های بستگان خود از خانواده طرد شوند که خود باعث ایجاد مشکلات روحی در فرد می‌شود.
متضرر اصلی خانمها هستند
ملک‌حسینی با بیان اینکه این ازدواج معمولا به صورت دانگی اداره می‌شود، تصریح‌کرد: از لحاظ مالی نیز خانمها متضرر اصلی هستند، زیرا غالباً از درآمد کمتری نسبت به آقایان برخوردار هستند.
این مشاور خانواده، دور ماندن فرد از برخی مسائل اجتماعی مانند مذهب را عاملی برای پذیرفته نشدن آنها در جمع‌های مذهبی عنوان کرد.
وی خاطرنشان کرد: در این نوع زندگی زناشویی، زندگی کردن با یک نفر به جای ازدواج کردن با او، جذابیت ازدواج را برای افراد و احتمال موفق شدن در این مهم را برای آنها کمتر می‌کند.
ملک‌حسینی میزان خشونت‌ها در ازدواج سپید را دو برابر ازدواج‌های رسمی دانست و افزود: زنانی که با مردانی که تصمیم به ازدواج رسمی با آنها ندارند هم‌خانه می‌شوند تا حد زیادی در معرض خشونت قرار می‌گیرند چرا که تعهد در رابطه، خشونت را کاهش می‌دهد.
این کارشناس افزود: در ازدواج سپید، مرد که بیرون از خانه کار می‌کند تعهدی برای تقسیم درآمد خود با زن ندارد یعنی زنانی که ازدواج سپید داشته‌اند بدون هیچ مزد دریافتی در خانه زحمت می‌کشند.
این ازدواج برای همه بی‌فایده است
این کارشناس اضافه کرد: برخلاف زوج‌هایی که ازدواج سپید داشته‌اند، زوج‌های ازدواج کرده زندگی زناشویی خود را بسیار محکم‌تر و با ثبات‌تر میبینند، از این رو دارای سلامت روحی - روانی بیشتری هستند.
این مشاور خانواده تأکید کرد: برخلاف باور عموم، احتمال طلاق و قطع ارتباط در زوج‌هایی که قبل از ازدواج رسمی با هم زندگی می‌کرده‌اند بسیار بیشتر است و دلیل آن این است که زندگی بدون عقد ازدواج رفتار طرفین را به سوی تعهد کمتر در ازدواج سوق می‌دهد.
وی با اشاره به اینکه بچه‌های متولد شده در چنین خانه‌هایی نسبت به بقیه بچه‌ها عملکرد ضعیف‌تری دارند تأکید کرد: چنین رابطه‌ای برای هیچ کس فایده‌ای ندارد، نه مرد، نه زن و نه بچه‌ها.
ملک‌حسینی اظهار کرد: می‌توان با فراهم کردن شرایط اجتماعی و اقتصادی و فرهنگ‌سازی در راستای تشویق جوانان به ازدواج دائم از افزایش گرایش به ازدواج سپید کاسته و از عوارض آن در جامعه در امان ماند.
پس وظیفه مسئولین مملکتی برای ایجاد زمینه ی مناسب ازدواج جوانان چی میشه؟