اگر عنوان آرایشگاه برای
مردان، تنها یک شغل را تداعی می‌کند در دنیای زنانه آرایشگاهها تبدیل به
مجموعه‌ای از مشاغل عجیب و غریب شده‌اند؛ از اصلاح و پیرایش گرفته که
معمولی‌ترین فعالیت است، تا فالگیری، نقاشی بدن و روان‌درمانی در این فضا
دیده میشود!
دراین دنیای عجیب و غریب زنانه، مشتری‌هایی هستند که به
اندازه درآمد ماهانه یک کارمند برای یک وعده خدمات خود، هزینه میکنند.
مشتری‌هایی که به گفته فعالان این صنف نسبت به گذشته وسواس بیشتری درباره
زیبایی‌شان به خرج میدهند و کسب و کار پردرآمدی برای آرایشگران زنانه راه
انداخته‌اند. کافی است تعداد آرایشگران زنانه یک محله تهران را بشمارید تا
بتوانید به این نکته پی ببرید که این شغل تا چه اندازه سودده شده است. حالا
برای خیلی از زنان این شغل و خدماتش غیرقابل چشم‌پوشی است و کافی است منوی
خدماتی برخی آرایشگاهها را مرور کنید تا بفهمید چه رقابت سنگینی برای جلب
نظر زنان ایرانی ایجاد شده است.
بخش‌بندی اقتصادی فضای آرایشگاهها
زنان آرایشگر از فضای شغلی خود اقتصادی‌ترین استفاده ممکن را کرده و هر
بخش از فضای کار خود را به اجاره صنفی از مشاغل رسمی یا غیررسمی
درآورده‌اند. شخصی متخصص لاک و طراحی ناخن است و دیگری متخصص اپیلاسیون و
رفع موهای زائد. در بخشی از فضا گریمور و در بخشی دیگر متخصص کوتاهی و
پیرایش مو فعالیت می‌کند اما مشاغل آرایشگاهی به همین دسته‌بندی‌ها ختم
نمی‌شوند.
چند سالی است که دامنه این خدمات حسابی گسترش داشته و همچون
سرزمین عجایب، شگفتی تازه‌ای رونمایی شده است.
حالا در آرایشگاههای زنانه با شوهای لباس و فستیوال‌های ورزشی مواجه
می‌شوید! کسانی برای شما نسخه‌های رژیم‌درمانی می‌پیچند و مشتری‌ها را برای
برخورداری از اندام متناسب‌تر تشویق به ثبت نام در کلاس‌های ایروبیک، رقص و
بدنسازی آرایشگاهها میکنند و عده‌ای با عناوین مختلف، نقش روان‌درمان را
برایتان بازی میکنند؛ از یوگاکارهای دوره گذرانده در ژاپن و هند گرفته تا
ماساژدرمان‌های ریلکسیشن که مدعی‌اند مدرک کارآموزی خود را از تایلند
دریافت کرده‌اند.
درقسمتی ازسالن‌های زیبایی با بوتیک‌های زیورآلات و عطر و
ادوکلن و لوازم بهداشتی روبه‌رو می‌شوید و در بخش دیگری که تنها درحد
اجاره یک میز و صندلی است متخصص طالع‌بینی! حضور دارد و با انواع متفاوت و
چشمگیری از فال‌های مختلف کاسبی پررونقی برای خود راه‌اندازی کرده‌اند.
اینجا نرخ‌ها هیچ حساب و کتابی ندارد
نرخ‌ها در آرایشگاههای زنانه بی‌حساب و کتاب است. هیچ قانونی و خط‌کشی
مشخصی برای تعیین قیمت خدمات وجود ندارد و نرخ‌های مصوب اتحادیه آرایشگران
زنانه آن‌قدر مهجور واقع شده است که برخلاف دیگر اصناف، نه آرایشگران خود
را ملزم به نصب آن درمحل کارشان می‌دانند و نه مشتری‌ها از کمیت و کیفیت
آنها آگاهند.
تنها نرخ‌نامه موجود در پایگاه اطلاع‌رسانی اتحادیه کشوری
آرایشگران زنانه متعلق به آرایشگران ناحیه شمیرانات تهران است که البته
تاریخ به‌روز‌رسانی آن بهمن سال ٩١ است. قیمت‌های اعلام‌شده در این
نرخ‌نامه براساس چهارسطح ممتاز، درجه یک، درجه دو و درجه سه تقسیم‌بندی شده
است و بیشترین آن مربوط به آرایش کامل و ممتاز عروس است که حداکثر
یک‌میلیون تومان قیمت دارد و کمترین آن مربوط به اصلاح صورت است که تنها
٤هزار تومان قیمت خورده است و البته درعالم واقعیت کمتر کسی است که تنها
با ٤هزار تومان به آرایشگاه برود و امیدوار باشد با نرخ‌های مصوب می‌تواند
از پیش، هزینه‌هایش را برآورد کند.
قیمت‌ها در آرایشگاههای زنانه به صورت منطقه‌ای و بنا به شهرت آرایشگاه
تعیین میشود. معمولا آرایشگرها پیش از افتتاح سالن زیبایی، میزان ولخرجی
زنان منطقه موردنظرشان و نیازهای آنها را ارزیابی میکنند. به‌عنوان مثال
خدمات کوتاهی مو که براساس نرخ‌نامه اتحادیه آرایشگران زنانه حداقل ١٠ و
حداکثر ٢٠هزار تومان قیمت دارد در آرایشگاههای منطقه کامرانیه تا
١٥٠هزار تومان نیز می‌رسد و در مناطق مرکزی تهران بین ٣٠ تا ٧٠هزارتومان
قیمت دارد.
این نرخ‌ها درجنوب شهر به قیمت مصوب اتحادیه نزدیک‌تر است و حدودا بین ٢٠
تا ٣٥هزار تومان قیمت‌گذاری شده است. علاوه بر این برخی ازخدمات لوکس‌تر
مانند سولاریوم یا برنزه پوست، شاین بدن، طراحی ناخن یا انواع ماساژدرمانی
و... تنها درسالن‌های مجهزتر و درمناطق گرانقیمت‌تر ارایه میشود.
ندا که دریکی ازمحلات خانی‌آباد سالن زیبایی دارد به «شهروند» می‌گوید:
برخی ازخدمات زیبایی در جنوب شهر توجیه اقتصادی ندارد. به‌عنوان مثال
هیدرودرم یا آب‌رسانی به پوست، پاکسازی پوست یا حتی طراحی ناخن در
خانی‌آباد چندان درآمدزا نیست. مشتری برای طراحی ناخن خود که حدود یک هفته
دوام دارد حداقل باید ٣٠هزار تومان بپردازد. طبیعی است که زنان این منطقه
که از نظر اقتصادی ضعیف‌ترند کمتر حاضر می‌شوند برای کارهایی پول بپردازند
که دوام کمتری دارند.
مشتری‌ها وسواسی‌تر و ولخرج‌تر شده‌اند
تنوع خدمات زیبایی سالن‌های آرایشگاه زنانه و رقابت سیری‌ناپذیر زنان
ایرانی برای زیباتر به نظر رسیدن باعث میشود که برخی مشتریان هزینه‌های
سنگینی متحمل شوند که گاه معادل حقوق پایه یک کارمند است.
رویا که دریکی ازمناطق غربی تهران سالن زیبایی دارد به «شهروند» می‌گوید:
مشتریان ثابتی داریم که بیشتر از بقیه در آرایشگاه وقت خود را سپری میکنند
و البته هزینه‌هایی هم که پرداخت میکنند قابل توجه است. خدمات ارایه‌شده
به مشتریان ثابت و وسواسی‌تر شامل رنگ کردن ریشه مو به صورت ماهانه، طراحی
هفتگی ناخن، کاشت و تمدید مداوم ناخن یا مژه، اصلاح صورت و ابرو،
اپیلاسیون، سولاریوم و تمدید دوره‌ای آن و ... است که اگر بخواهید هزینه
این خدمات را با نرخ‌های معمول آرایشگاههای تهران برآورد کنید ماهانه چند
صدهزارتومان میشود که اگر بگویم این مبلغ به اندازه حقوق معمولی یک کارمند
است بیراه نگفته‌ام.
این متخصص زیبایی در ادامه اضافه می‌کند: درگذشته خدمات زیبایی محدودتر بود
و مشتریان ثابت معمولا تنها برای اصلاح صورت و ابرو مراجعه می‌کردند.
حتی به خوبی به یاد می‌آورم که بیشتر مشتریان رنگ مو نیز به صورت وسواسی
عمل نمی‌کردند و برای مراجعه مجدد آنها باید تا فرارسیدن جشن یا مناسبت خاص
صبر می‌کردیم اما درحال حاضر زنان جوان وسواس بیشتری به چهره خود پیدا
کرده‌اند و از جزیی‌ترین خدمات زیبایی چشم‌پوشی نمی‌کنند. علاوه بر تنوع
بیشتر خدمات زیبایی در سال‌های اخیر، دوره تمدید خدمات زیبایی نیز کوتاه‌تر
شده است و مشتری‌ها سختگیرانه‌تر نسبت به ظاهر خود عمل میکنند.
پرورش اندام با مربی‌های قهرمان
صرف‌نظر از تنوع چشمگیر خدمات هزینه‌بردار زیبایی در آرایشگاههای زنانه،
مشاغل دیگری نیز از این سالن‌ها سر درآورده‌اند. باشگاه‌های بدنسازی و
رژیم‌درمانی حالا تبدیل به بخش جدایی‌ناپذیر از سالن‌های زیبایی تهران
شده‌اند. هر سالن زیبایی با اختصاص فضایی به دستگاه‌های ورزشی و استخدام یک
مربی و گاه مشاور تغذیه به مشتریان خود خدمات تناسب اندام نیز ارایه
می‌دهد.
گاهی اوقات این خدمات آن‌قدر از اصول حرفه‌ای و علمی فاصله دارد که
ممکن است به شما بگویند با انجام رقصی خاص معجزه میشود و ظرف مدت کوتاهی
هیکل شما به تناسب می‌رسد، چربی‌هایتان تبدیل به ماهیچه میشود و فرم‌های
ژنتیکی اندام شما به نحو چشمگیری بهبود پیدا می‌کند. این قدم اول اغوا و
جذب مشتریان است و پس از آن هزار و یک دلیل وجود دارد برای اینکه شما به
تناسب وعده داده‌شده نرسیده‌اید.
هزینه باشگاه‌های بدنسازی زنانه به صورت
ماهانه دریافت میشود. در مناطق مرکزی تهران معمولا بین ٨٠ تا ١٥٠هزار
تومان است و در سالن‌های شمال شهر با تبلیغاتی مانند مربی خصوصی که
قهرمانان پرورش‌اندام هستند اين هزينه‌ها به ماهي ٥٠٠ تا ٨٠٠هزار تومان نيز
مي‌رسد.
ورزش‌های عجیب در آرایشگاهها
زیباتر رقصیدن یکی دیگر از دغدغه‌های مشتریان این آرایشگاه‌هاست. در بدو
ورود به هر سالن زیبایی ریتم تندی از موزیک‌های ایرانی یا خارجی به گوشتان
می‌رسد و زنان زیادی را می‌بینید که با مربیان خود درحال تمرین انواع حرکات
موزون و رقص‌های ایرانی و خارجی هستند. از بین رقص‌های خارجی، رقص زومبا
که ترکیبی ورزش‌گونه از رقص‌های سالسا، کومبیا و سامبا است و آرایشگران آن
را به‌عنوان ورزش معرفی میکنند و تانگو رقص‌های پرطرفدارتر به شمار
می‌آیند و البته رقص عربی نیز مشتریان خاص خود را دارد.
دوره‌ها معمولا سه‌ماهه است و هر سالن زیبایی قیمت خاصی برای آموزش
رقص‌های خود تعیین کرده است اما معمولا این دوره‌ها بین ٥٠ تا ٣٠٠هزار
تومان قیمت دارند. متخصصان ماساژدرمانی یا تکنیک‌های آرامبخش یوگا که ادعا
میکنند دوره‌های خود را مستقیم یا غیرمستقیم زیرنظر مشهورترین اساتید
تایلندی، هندی یا ژاپنی گذرانده‌اند بخش دیگری از صاحبان مشاغل در
آرایشگاهها هستند. ماساژدرمانی موضع‌بندی شده است.
ماساژ درمانی، فال قهوه و طلسم!
ماساژ سر، صورت، تمام یا بخشی از بدن قسمت‌بندی‌هایی است که این افراد
برای کار خود قایل شده و برای ماساژ هربخش قیمتی مشخص کرده‌اند و فالگیرها
که جزو جدایی‌ناپذیر از محیط‌های زنانه هستند! یک میز و یک صندلی سهم
فالگیرهاست. یک قوری چای یا قهوه، چند ورق تاروت، کتاب‌های طلسم، مهره و
ادوات ریزی که به سختی به چشم می‌آیند ابزار کار جادوگران آرایشگاه‌هاست.
هرکدامشان کارت ویزیت دارند و برای فالگیری باید از قبل نوبت تعیین کنید.
این کار برای آن است که جادوگرها تنها در زمان‌هایی به آرایشگاهها
می‌آیند که مشتریانشان به حد نصاب رسیده باشد. ارزان‌قیمت‌ترین فال‌ها در
آرایشگاههای تهران حدود ٣٠ تا ٥٠هزار تومان است اما معمولا جادوگرها به
این رقم راضی نمی‌شوند و با پیشنهاد چند طلسم‌شکن و دعا دست مشتریان خود را
حسابی به خرج کردن می‌اندازند.
بخش دیگر آرایشگاههای زنانه بوتیک‌هایی است که تنها خرجشان چند ویترین است
و اقلام محدود اما گران‌قیمتی از انواع لباس، ادوکلن، زیورآلات، وسایل
بهداشتی، پودرهای چاق یا لاغر‌کننده و... را میفروشند. این فروشندگان که
سرمایه‌های اولیه کوچکی دارند بدون استثنا مدعی هستند اجناس خود را اگر
لباس باشد از ترکیه، زیورآلات از تایلند و ایتالیا و لوازم آرایش را از
کشورهای اروپای شرقی آورده‌اند.
همین ادعاها مقدمه آن است که شما این اجناس
را حداقل ٢٠ تا ٣٠درصد گران‌تر از مغازه‌های سطح شهر بخرید و البته همین
ادعاهای فریبنده و محیط پرزرق و برق آرایشگاهها به تنهایی کافی است که
زنان زیادی زیر بار این تفاوت قیمت‌ها بروند.
ابرشغل آرایشگری در زیرزمین‌های پایتخت!
به گفته رویا یکی از آرایشگران منطقه غرب تهران صاحبان مشاغل آرایشگاهها
معمولا سهم خود را به صورت پورسانتی به صاحب اصلی سالن پرداخت میکنند زیرا
دریافت اجاره به تنهایی کافی نیست و افراد شاغل در آرایشگاههای زنانه از
برند آرایشگاه یا مشتریان مشترکی استفاده میکنند که حاصل تبلیغات صاحب
اصلی سالن زیبایی است.
برای تعیین این پورسانت‌ها یک آیتم مهم و ضروری است.
اینکه مواد مصرفی در آرایشگاه توسط صاحب سالن تأمین میشود یا کارمند
آرایشگاه. در صورتی که صاحب سالن مواد مصرفی را تأمین کند پورسانت به صورت
٦٠ به ٤٠ و به نفع مدیر سالن توافق میشود و در غیراین‌صورت پورسانت‌ها ٥٠
به ٥٠ تعیین می‌شوند.
البته ابرشغل آرایشگری زنانه در ایران به این راحتی زیر بار مالیات و عوارض
قانونی نمی‌رود و در هر کوچه پس‌کوچه پایتخت می‌توانید آرایشگاههای زیادی
پیدا کنید که بدون تابلو کار میکنند. آنها مشتریان خود را از طریق پخش
تراکت و تبلیغات محله‌ای پیدا میکنند و بدون آن‌که نگران دریافت دستمزدهای
قانونی و تعیین‌شده باشند یا مالیات و عوارضی پرداخت کنند سودهای کلانی به
جیب می‌زنند که هیچکس نمی‌تواند آن را به صورت دقیق برآورد کند. برای
تشخیص میزان سودآوری این شغل همین کافی است که تعداد آرایشگرهای زنانه
منطقه خود را بشمارید!
