خالکوبی یا تاتو به عمل ایجاد نقوش دائمی یا با ماندگاری طولانی بر روی پوست گفته می‌شود و این عمل پدیده‌ای جهانگیر است.
به گزارش ایسنا، پیشینه خالکوبی در ایران به ادوار بسیار قدیم تاریخی باز می‌گردد؛ به طوری که گاهی خالکوبی جهت زیبا‌ترشدن، گاه به دلایل خرافی و گاه هم به اشتباه به عنوان یک روش درمانی برای بیماری‌هایی نظیر گلودرد و باد فتق استفاده می‌شد. در هر حال خالکوبی بدون در نظر گرفتن شرایط استاندارد می‌تواند تبعاتی برای سلامتی داشته باشد.
دکتر منصور نصیری کاشانی، دانشیار مرکز آموزش و پژوهش تحقیقات پوست و جذام با بیان اینکه خالکوبی یا تاتو تاریخچه دیرینه‌ای دارد و حتی گاهی زمینه پزشکی نیز داشته است، گفت: در جسدهای پیدا شده در کوه آلپ دیده شده است که زیر زانو یا قوزک پای جسد تاتو با این پندار که منجر به کاهش التهاب در این نواحی می‌شود، صورت گرفته است. اتحادیه اروپا در سال 2003 قوانینی را برای انجام تاتو نوشت که استفاده از این روش تحت چه شرایطی، در کدام محیط‌ها و توسط چه افرادی باید صورت گیرد و تمامی این قوانین برای حفظ سلامت مردم است. در سال 2008 این قوانین مجددا بروز شد.
وی در خصوص سرطان‌زا بودن رنگدانه‌هایی که برای خالکوبی استفاده می‌شود، گفت: اثبات شده است که برخی از مواد مانند آرسنیک سرطان‌زاست، بنابراین اگر از رنگدانه دارای آرسنیک در خالکوبی استفاده شود، آن رنگدانه سرطان‌زا است.
این متخصص بیماری‌های پوست مو در ادامه افزود: اما با مصرف نکردن مواد سرطان‌زا، رنگدانه‌های متفرقه و رعایت مواردی که اتحادیه اروپا ذکر کرده است، می‌توان گفت که رنگدانه‌های تاتو سرطان‌زا نیست. البته تنها مشکل خالکوبی، سرطان نیست بلکه اگر اصول بهداشتی رعایت نشود، می‌تواند سلامت فرد را نیز با خطر مواجه کرده و به مشکلات دیگری منجر شود.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با تاکید بر اینکه افراد متقاضی تاتو باید به این موضوع که در چه مکانی، توسط چه فردی و با چه رنگی خالکوبی انجام می‌دهند، توجه داشته باشند، افزود: در حال حاضر به جای استفاده از سوزن برای تاتو از کارتریج استفاده می‌کنند. ترشحات و خون فرد هیچ ارتباطی با دستگاه ندارد و بهداشتی‌تر از سوزن‌های قدیمی است. بنابراین افراد باید به این موضوع و استاندارد بودن دستگاه دقت داشته باشند.
دانشیار مرکز آموزش و پژوهش تحقیقات پوست و جذام بیان کرد: افرادی که برای خالکوبی از سوزن استفاده می‌کنند، مدعی هستند که سوزن‌ها یکبار مصرفند و آن را تعویض می‌کنند، بی‌آنکه بدانند میزانی از ترشحات به مخزن رنگدانه نفوذ می‌کند و حتی به اطراف نیز پراکنده می‌شود.
دکتر امیر هوشنگ احسانی، متخصص پوست و مو نیز با تاکید بر اینکه خالکوبی ریسک ایجاد سرطان ندارد، افزود: خالکوبی سرطان‌زا نیست و تنها می‌تواند باعث واکنش‌های التهابی در فرد شود. حتی گاهی سال‌ها پس از انجام خالکوبی فرد در محل خالکوبی و به طور عمومی (کل بدن)، دچار التهاب و برجستگی می‌شود.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران تصریح کرد: خالکوبی می‌تواند واکنش‌های التهابی را در ریه، استخوان‌ها و قسمت‌های دیگر پوست نیز ایجاد کند و این واکنش ممکن است به زودی بعد از خالکوبی اتفاق نیافتد یا دیررس باشد.
دکتر احمد عامری، متخصص بهداشت محیط نیز با بیان اینکه در خالکوبی از مواد شیمیایی که سالم و مناسب نیست، استفاده می‌شود، گفت: این مواد شیمیایی نامناسب به صورت‌های مختلف با سوزن‌های مخصوص خالکوبی وارد پوست می‌شود و می‌تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد.
وی افزود: این مواد شیمیایی و رنگی با وارد شدن به پوست و زیر پوست از طریق جریان خون می‌تواند به تمام نقاط بدن نفوذ کند و مشکلاتی را برای بدن ایجاد کند، زیرا خون به تمام قسمت‌های بدن مانند قسمت‌های مغزی، قلب، ریه و کبد نفوذ دارد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در مرحله اول مواد شیمیایی که به پوست زده می‌شود را مشکل‌زا دانست و بیان کرد: در مرحله دوم دستگاه و سوزنی که با آن عمل خالکوبی انجام می‌شود به دلیل ایجاد عفونت‌های ثانویه مشکل‌ساز است. بنابراین در این زمینه باید بسیار مراقب بود، زیرا استفاده از این روش می‌تواند مشکلات پوستی و عفونت‌های خونی ایجاد کند.
عامری اظهار کرد: عفونت‌های ثانویه زمانی است که مواد به کار برده شده برای خالکوبی عاری از هر گونه آلودگی باشد و تنها آن دستگاه و سوزنی که عمل خالکوبی را انجام می‌دهد آلوده باشد، که در این صورت منجر به بروز عفونت‌های ثانویه می‌شود.
این متخصص بهداشت محیط در خصوص رعایت نکات بهداشتی گفت: در آرایشگاه‌های زنانه و مکان‌هایی که خالکوبی انجام می‌شود، باید موادی که به کار برده می‌شود سالم و دستگاه‌های مورد استفاده عاری از هر گونه عفونت باشد تا مشکلی پیش نیاید.
وی با تاکید بر اینکه افراد تا حد امکان سعی کنند از انجام خالکوبی دوری کنند، در پایان توصیه کرد: در صورت یکبار مصرف بودن دستگاه و سوزن مصرفی برای خالکوبی باید دور انداخته شود. اما در صورت چند بار مصرف بودن آن باید ضد عفونی شود.
