فرارو- یک منتقد سینما گفت: «یکی از اصلی ترین
مشکلاتی که فیلم نامه های ما با آن مواجه هستند آن است که فیلم نامه با یک
مسئله آغاز می شود و در ادامه مسئله اصلی را رها می کند و با مسائل دیگری
ادامه پیدا می کند.»
روزبه کمالی منتقد سینما در گفتگو با فرارو گفت: «ما در دوران جشنواره با بمباران فیلم ها مواجه می شویم و شاید این دوران فرصت خوبی برای داوری نباشد. اما سینمای ما از چند مشکل عمده رنج می‌برد.»
وی توضیح داد: «فیلم دیدن در ایام جشنواره شرایط خاصی دارد. تقریبا بعد از روزهای نخستین کار بسیار دشوار می شود. زیرا تعداد فیلم ها زیاد است و فاصله بین سانس ها کم. بعد از سانس اول و دوم معمولا خستگی به بیینده ها وارد شده و در سانس های آخر غالب می شود.»
وی ادامه داد: «این شرایط فرصت خوبی برای داوری نیست زیرا عوامل دیگری هم در این داوری تاثیر می گذارند که ناشی از خستگی ماست. و ذهن ما این حجم تولیدات سینمایی را در این مدت کوتاه نمی تواند به خوبی هضم کند»
وی تاکید کرد: «پس وقتی می خواهیم درباره جشنواره نظر بدهیم باید متوجه باشیم که در چه شرایطی نظر می دهیم و شاید نقدهای متفاوتی با زمانی که فیلم ها به اکران در می آیند داشته باشیم.»
با اینحال کمالی چند ویژگی را برای این دوره فیلم های جشنواره برشمرد و گفت: «پیش از این سینمای ایران از جنبه اجتماعی توجه ویژه ای به طبقه متوسط داشت. اما در حال حاضر تمرکز خود را از این طبقه برداشته و تا حدودی به طبقه فرو دست منتقل کرده است. نمونه این اتفاق را در چندین فیلم این دوره جشنواره میبینیم.»
وی ادامه داد: «دومین نکته آن است که از جنبه فیلم نامه نویسی درام، هیچ نمونه فیلم داستان گو نمی بینیم. بلکه فیلنامه های انسامبل فراوان هستند. یعنی فیلم نامه ای چند شخصیتی که یک پلان یا پیوند این چند شخصیت را به هم مرتبط می کند و ما واکنش های این شخصیت ها را نسبت به آن پلان میبینیم. مثلا یک حادثه ای در فیلم اتفاق می افتد و ما میبینیم که حال خواهر واکنشش به آن اتفاق چیست، مادر واکنشش به آن اتفاق چیست و الی آخر.»
وی توضیح داد: «اما سینمای داستان گو به معنای وجود یک شخصیت واحد با هدف مشخص و اراده برای غلبه بر موانع برای رسیدن به اهداف است که نمونه ای از آن در این دوره جشنواره وجود ندارد.»
کمالی تصریح کرد: «این همان چیزی است که از جنبه داستان گویی فرهادی را از باقی کارگردانان متمایز می کند. زیرا او می تواند در عین ساختن فیلمی اجتماعی- مدرن داستان هم تعریف کند.»
کمالی افزود: «در همین درام های چند شخصیتی، شخصیت ها به اوج نمی رسند و چون این اتفاق نمی افتد، این درام ها هم به نقطه اوج نمی رسند و در یک سطحی متوقف می شوند. بنابراین مخاطب لذت مواجهه با یک اثر دراماتیک را تجربه نمی کند. یعنی هیجان زده نمی شود، خشمگین نمی شود، بغض نمی کند. بلکه تنها تصویری ناقص از یک درام را می بیند اما عواطف آن را تجربه نمی کند.»
وی این مسئله را علت اصلی عدم موفقیت این فیلم ها نامید و گفت: «به همین دلیل مخاطبان ما به این فیلم ها علاقه پیدا نمی کنند. زیرا آدم باید با درام، عواطف شدیدی را تجربه کند اما این اتفاق نمی افتد.»
این منتقد سینما در ادامه افزود: «علاوه بر این موارد هم یکی از اصلی ترین مشکلاتی که فیلم نامه های ما با آن مواجه هستند آن است که فیلم نامه با یک مسئله آغاز می شود و در ادامه مسئله اصلی را رها می کند و با مسائل دیگری ادامه پیدا می کند.»
به گفته وی این معضلی است که بسیاری از فیلم های این دوره جشنواره هم با آن رو به رو هستند و به نوعی باعث مغشوش شدن این آثار می شود.
کمالی در پاسخ به این سوال که کدام یک از آثار این دوره جشنواره به استانداردها نزدیک تر بودند گفت: «با توجه به آنکه تا به امروز هنوز فیلم داستان گویی در جشنواره ندیده ام، تنها می توانم فیلمی که از لحاظ دراماتیک درست است را نام ببرم که آن فیلم «چهارشنبه 19 اردیبهشت است. فیلمی که به عقیده من فیلمنامه درستی دارد و استاندار است.»
وی افزود: «به غیر از آن هم می توان گفت که فیلم مستند نمای «روز مبادا» هم فیلمی مناسب و درست از لحاظ ساخت و محتوا بود.»
وی ادامه داد: «فیلم «من دیه گو مارادونا» توکلی هم فیلم خیلی خوبی بود. آغاز و پایان فوق العاده ای داشت و قالب روایت آن هم بسیار خوب بود. با آنکه وسط فیلمی اندکی گم می شود اما آغاز و پایان بسیار خوبی دارد. به همین دلیل نمره خوبی از میان دیگر فیلم های موجود می گیرد.»
