باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا روز جمعه در کاخ سفید با عادل جبیر، وزیر امور خارجه عربستان در حالی دیدار کرد که تنها چند روز از امضای توافق جامع هسته ای میان شش قدرت بزرگ جهانی با ایران گذشته است.
به گزارش روزنامه العرب، چاپ لندن، این نخستین دیدار میان امریکا با متحد استراتژیک خود در جهان عرب بعد از امضای توافق نهایی محسوب می شود.
ایران و شش قدرت جهانی بعد از 12 سال کش مکش و مذاکره بالاخره روز سه شنبه هفته گذشته توانستند به توافق نهایی بر سر برنامه هسته ای ایران دست یابند. این توافق در حالی به دست آمد که کشورهای عربی به ویژه عربستان سعودی از افزایش قدرت ایران در منطقه در پی امضای این توافق به شدت نگرانند آن هم در سایه نفوذ روزافزونی که ایران در کشورهای عربی به ویژه عراق، سوریه، لبنان و یمن به دست آورده است.
باراک اوباما، رئیس جمهوری امریکا تلاش بسیاری کرده است تا از نگرانی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس در پی امضای توافق نهایی هسته ای با ایران بکاهد و به آنها بفهماند که امضای این توافق نامه به معنای بی توجهی امریکا به متحدانش در خاورمیانه نیست.
با این وجود عربستان سعودی و کشورهای عربی هم سو با آن نه تنها از تاثیرگذاری امضای این توافق بر افزایش قدرت ایران نگرانند بلکه احتمال افزایش نزدیکی روابط ایران و امریکا و دور شدن واشنگتن از کشورهای عربی در پی این نزدیکی روابط نیز باعث نگرانی آنها شده است.
یک مقام مسئول در کاخ سفید اعلام کرد، اوباما و وزیر امور خارجه عربستان در این دیدار درباره توافق هسته ای با ایران و دیگر مسائل منطقه ای با یکدیگر بحث و تبادل نظر کردند.
عادل جبیر در دیدار با جان کری، وزیر امور خارجه ایالات متحده اظهار نظری درباره برنامه هسته ای ایران نکرد. او در این دیدار نه توافق جامع هسته ای را رد و نه تایید کرد. اما بر ضرورت بازرسی و نظارت دقیق برنامه هسته ای ایران و بازگشت فوری تحریم ها در صورت تخلف ایران از تعهدات خود مطابق با توافق جامع تاکید کرد. اما جبیر بعد از دیدار با جان کری در حضور خبرنگاران گفت: «اگر ایران بخواهد در منطقه مشکل ایجاد کند ما با قاطعیت با آن برخورد خواهیم کرد.»
وی تاکید کرد، استفاده ایران از توافق هسته ای که این هفته میان ایران با قدرت های بزرگ جهانی به دست آمد باعث بهبود اقتصاد ایران خواهد شد اما جلوی بلندپروازی ها و کارهای متهورانه ایران را در منطقه نخواهد گرفت.
این در حالی است که همیشه کشورهای منطقه از حل مسالمت آمیز برنامه هسته ای ایران استقبال کردند و آن را گامی رو به جلو در صلح منطقه ای و جهانی دانستند.
ناظران می گویند افزایش تماس ها میان امریکا با مقامات ارشد کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس نشان می دهد که امریکا خود احساس می کند که امضای این توافق تا چه اندازه مایه نگرانی متحدان عربش شده برای همین تلاش می کند از نگرانی آنها بر سر این توافق بکاهد.
پیش از این ایالات متحده امریکا نشست کمپ دیوید را برای توجیه امضای توافق نهایی با ایران با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس برگزار کرد و تلاش کرد از نگرانی های آنها در این زمینه بکاهد. در حالی که کشورهای عربی در آن نشست تاکید کردند نگرانی آنها از ایران نه تنها تبدیل شدن ایران به قدرت هسته ای است بلکه از نفوذ ایران در منطقه به ویژه در پی تحولات جاری در یمن و لبنان و بحرین نیز نگران هستند.
بسیاری از تحلیلگران بر این اعتقادند حالا که امضای توافق جامع با ایران به امضا رسیده است، کشورهای عربی به ویژه عربستان سعودی دست بسته نخواهند نشت و خود نیز به دنبال تاسیس نیروگاه های هسته ای برای رقابت با ایران خواهند رفت. مساله ای که می تواند رقابت اتمی را در منطقه میان کشورهای خاورمیانه رقم بزند و چه بسا مصر نیز در آخر به آن بپیوندد.
