فرارو- کاندیداها چطور و چقدر باید به مسائل اجتماعی توجه کنند و از نظر آنها در حال حاضر کدام مسائل و آسیب‌های اجتماعی باید در اولویت نمایندگانِ آتی مجلس شورای اسلامی باشد؟
جامعه‌شناسان در پاسخ به این سئوال نظرات متفاوتی دارند.
از فساد شروع کنند!
دکتر سعید معیدفر معتقد است که فساد باید اولویت مجلس آینده باشد؛ آن‌هم با شروع از خود مجلس!
این جامعه شناس در گفتگو با فرارو تصریح کرد: از نظر من آن‌چه بیش از همه در میان مسائل و مشکلاتی که ما داریم اهمیت دارد، مسئله فساد است. این در حالی است که متاسفانه نمایندگان مجلس خودشان درگیر این موضوع هستند.
این جامعه‌شناس درباره لزوم ریشه‌یابی فساد در جامعه گفت: یکی از ریشه‌های اصلی فساد خود مجلس است. بنابراین کاندیداهای فعلی یا نمایندگان آتی مجلس باید این موضوع را در اولویت کارشان قرار دهند.
وی با اشاره به تاثیراتی که فساد می‌تواند بر روی مسائل اجتماعی داشته باشد اظهار کرد: فساد ریشه بسیاری از تحولات اجتماعی را در جامعه ما می‌خشکاند. سرخوردگی‌ها و یاس‌های زیادی به دلیل فسادها در جامعه ما بروز پیدا کرده است.
معیدفر همچنین گفت: البته نه تنها مجلس، بلکه باید موضوع فساد رویکرد اصلی همه دستگاه‌ها باشد و به‌طور جدی با آن برخورد شود.
این استاد دانشگاه همچنین به مسئله بیکاری به عنوان اولویت دیگر کاندیداهای مجلس پرداخته و ادامه داد: اما به جز مسئله فساد، بیکاری موضوعی بغرنج شده و برای کاندیداها باید در اولویت قرار داشته باشد. جوان‌های ما به‌دلیلِ بیکاری در حال ضعیف شدن هستند و آینده برای آنها شکلی مبهم به خود گرفته است.
وی در انتها گفت: علاوه بر این بیکاری ریشه بسیاری از مشکلات در جامعه ما است. بنابراین از نظر من ضرورت دارد تا کاندیداها مسئله فساد و مسئله بیکاری را در اولویت خود قرار دهند.
همه مسائل جامعه مهم است!
دکتر قرائی‌مقدم با اشاره به این نکته که مسائل اجتماعی در هم تنیده‌اند و باید به همه آنها توجه کرد
به فرارو گفت: همگیِ مسائل اجتماعی مهم هستند و ضرورت دارند.
وی همچنین اظهار کرد: مسائلی مانند اشتغال، حمل و نقل، ازدواج، اعتیاد، مهاجرت و غیره که کاندیداها مطرح می‌کنند همگی مهم هستند. اما این نوع سخن گفتن از مسائل بسیار کلی است. در حالی که امروز از جامعه‌شناسی خُرد سخن به میان می‌آید.
این استاد دانشگاه همچنین تصریح کرد: اما آیا کاندیداها در قبال مشکلات اجتماعی چه خواهند کرد؟ مگر قانونی درمورد رفعِ بیکاری وجود ندارد؟ چرا وجود دارد! اما آیا آیا نمایندگان توانسته‌اند و یا می‌توانند بیکاری را حل کنند؟ نا امیدانه باید بگوییم به تنهایی خیر!
قرایی‌مقدم با اشاره به چندعاملی بودن مسائل اجتماعی تاکید کرد: بیکاری یک سیستم است. شاید نمایندگان هم بخواهند کاری در این‌باره بکنند، اما مسائل اجتماعی تنها به یک نهاد یا سازمان مربوط نمی‌شوند. برای مثال بالا رفتن سنِ ازدواج ده‌ها عامل دارد.
وی در ادامه گفت: کاندیداهای مجلس شورای اسلامی باید این موضوع را در نظر بگیرند که جامعه یک کارخانه نیست که با یکی دو اصلاح و دستور مسائل آن حل شوند. موضوعی مانند طلاق برای مثال یک مسئله میان‌بخشی است.
وی با طرح این سئوال که آیا می‌توان مسائل را حل کرد ادامه داد: بنابراین به نظر من کاندیداها مثلا برای کاهش جرم باید در ابتدا ببینند که آیا می‌توانند همه جوانب را به اجرا درآوردند یا خیر؟ مسائل اجتماعی یکی دوتا نیست.
امان‌الله قرایی‌مقدم در انتها گفت: یک مشکلی که در کاندیداها وجود دارد این است که آنها در انجام مسئولیتشان جناحی و گروهی فکر می‌کنند. این طرزِ فکر چطور خواهد توانست مشکلات اجتماعی را حل کند.
از بیکاری تا مسئولیت‌ناپذیری جوانان
مریم جمشیدی در گفتگو با فرارو اظهار کرد: لازمه توجه به مسائل اجتماعی و الویت‌بندیِ آنها شناسایی موضوعات اجتماعی است تا ببینیم کدام موضوع تبدیل به مسئله شده و کدام تبدیل به مشکل.
وی اظهار کرد: برای مثال ازواجِ سفید موردی است که تبدیل به مشکل نشده و موضوعِ جامعه ما نیست چرا که فراگیر نشده‌است.
جمشیدی در ادامه گفت: آمارهای رسمی موجود می‌تواند برای شناسایی این مسائل و مشکلات به کاندیداها یا نمایندگان آتی مجلس کمک کند.
عضو انجمن جامعه‌شناسی ایران برخی مشکلات اجتماعی که الویت دارند را برشمرده و گفت: اما از نظر من بیکاری، آسیب‌های اجتماعیِ ناشی از فقر، پایین‌آمدن سن ارتکاب به بزه‌های اجتماعی و فرار جوان‌ها از مسئولیت جزو الویت‌هایی است که مسئولان باید به آن بپردازند.
وی همچنین اظهار کرد: مسئلهِ بیکاری بسیار اهمیت دارد، چرا که خیلی از مشکلات فعلی جامعه ما به دلیل این مسئله است. به همان میزان البته بالارفتن سنِ ازدواج درنتیجه فرار از مسئولیت در جوان‌ها اهمیت دارد. نسبت به این مسائل باید حساسیت وجود داشته باشد.
نابرابری در همه‌چیز!
یک پژوهش‌گر اجتماعی نیز معتقد است فقر و نابرابری ضرورتی است که باید نمایندگان مجلس که اتفاقا خودشان باعث و بانی این نابرابری بوده‌اند به آن بپردازند.
علی شفیعی در گفتگو با فرارو می‌گوید: فقر توام با نابرابری مهم‌ترین مسئله اجتماعی‌ای است که باید به آن پرداخته شود. مجلس یکی از دلیل‌های شکل‌گیری فقر و نابرابری در جامعه در سال‌های اخیر بوده‌است.
این پژوهش‌گر همچنین اظهار کرد: البته مجلس به تنهایی فقر و نابرابری را ایجاد نکرده است؛ بلکه وضعیت آموزش و پرورش و متولیان فرهنگی هم در این امر بسیار موثر بوده است.
وی درباره عملکرد مجلس آتی در حوزه اجتماعی گفت: مجلس بعدی باید از دستگاه‌هایی مانند آموزش و پرورش حساب‌کِشی کند و ببینند بودجه‌ای که به این دستگاه‌ها اختصاص یافته صرفِ چه مسائلی شده‌است.
