شعار روز جهانی امسال همانند چند سال اخیر 'شما هم می توانید آسم خود را كنترل كنید' است كه این موضوع نشان دهنده اهمیت فراوان خودمراقبتی در همه مراحل تشخیص، درمان و پیشگیری این بیماری است.
اولین سه شنبه ماه می هر سال میلادی به عنوان «روز جهانی آسم» نامگذاری شده و دست اندركاران نظام سلامت به این مناسبت در تلاش برای شناختن این بیماری، درمان بهتر آن و آگاه بخشی و دانش افزایی مردم هستند.
اولین روز جهانی آسم در سال ۱۹۹۸ در بیش از ۳۵ كشور دنیا مورد تكریم قرار گرفت كه بتدریج بر مشاركت سایر كشورها افزوده شد بطوریكه این روز به عنوان یكی از رویدادهای مهم در افزایش آگاهی مردم در خصوص بیماری آسم بحساب می آید.
آسم بیماری مزمن ریوی و سیستم تنفسی تلقی می شود كه باعث التهاب و انقباض راه های هوایی می شود كه هوا را به ریه‌ها منتقل می‌كند و در نتیجه بروز این حالت، فرد توانایی تنفس به طور طبیعی را از دست داده و دچار مشكل تنفسی می شود.
موضوع خودمراقبتی در سال های اخیر در وزارت بهداشت پررنگ تر شاهد تا از طریق مراقبت مردم شاهد كاهش بیماری ها از جمله آسم در جامعه باشیم.
مسئولان و سیاستگذاران اگر به اهمیت بیماری واقف باشند هم با جدیت بیشتری به این بیماری می پردازند و هم سهم بیشتری از بودجه پیشگیری و كنترل بیماری ها را به این موضوع مهم اختصاص می دهند.
در صورتیكه بیماران و خانواده های آنان آموزش كافی را فرا گرفته باشند، با دادن اطلاعات دقیق از وضعیت بیماری، علائم و نشانه های آن به پزشك می توانند در تشخیص سریع تر و دقیق تر بیماری كمك كنند.
رییس انجمن آسم و الرژی كشور در این خصوص برلزوم گسترش آموزش عمومی و ترویج رفتارهای صحیح در این زمینه تاكید كرد و گفت: با ارتقا فرهنگ بهداشت، سلامت و پیشگیری می توان از بروز اولیه بیماری های مزمن از جمله آسم پیشگیری كرد.
دكتر مصطفی معین اظهار كرد: گسترش آموزش عمومی سبب آشنایی بیشتر مردم با عوامل خطرزای این بیماری می شود و در این صورت مردم با پرهیز از عوامل خطرزا، می توانند از بروز این عارضه جلوگیری كنند.
وی با اشاره به اینكه ژنتیك، نقش اصلی در بروز این بیماری دارد اظهار كرد: مهمترین ریزفاكتور و عامل خطر بیماری آسم و آلرژی ها ژنتیك است.
معین افزود: در چند سال اخیر واژه جدیدی وارد ادبیات بیماری های مزمن از جمله آسم شده كه اپی ژنتیك است. اپی ژنتیك یا فراوراثت شامل تغییرات محیطی از جمله آلودگی هوا، رژیم غذایی، استرس های روحی و هیجانات است كه می تواند بر روی ساختار ژنتیك اثر بگذارد.
سبك زندگی جدید عاملی برای افزایش شیوه آسم و آلرژیوی با اشاره به اینكه افزایش شیوع آلرژی ها و آسم و حتی بیماریهای غیرواگیر دیگری مانند بیماری قلب و عروق، سرطان ها، براثر سبك جدید زندگی است، افزود: محیط پاك، كاهش عوامل خطر مانند سیگار و دخانیات، تغذیه سالم، تحرك بدنی و ورزش می تواند از بروز آسم بكاهد.
معین امیدواری كرد كه با اتخاذ سیاست های صحیح متولیان می توان شاهد پیشگیری اولیه همه بیماری ها از جمله آسم باشیم و نباید بیماری های مختلف دامن گیر جامعه شود، تازه با دارو و پزشك به فكر درمان آنها باشیم.
رییس انجمن آسم و آلزژی كشور تاكید كرد: با داشتن برنامه های جامع و با رویكرد جمعی و مشاركت دستگاه های مختلف با محوریت وزارت بهداشت می توانیم پیشگیری اولیه از بیماری ها را داشته باشیم.
وی به تعداد بیشتر افراد مبتلا به بیماری آسم در شهرها اشاره كرد و گفت: از لحاظ آماری تفاوت قابل توجهی بین شهر و روستا در مورد این بیماری وجود دارد. محیط روستا پاك تر و استرس كمتری در آن وجود دارد و غذا هم طبیعی تر و تازه تر است و به همین دلایل شاهد شیوع كمتر این بیماری در مناطق روستایی هستیم.
رییس اداره بیماری های مزمن تنفسی وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشكی نیز به اهمیت پیشگیری و مقابله با بیماری آسم و انسداد مزمن ریه اشاره كرد و گفت: بیماری های مزمن تنفسی پس از بیماری قلبی و عروقی، سرطان و دیابت، چهارمین عامل مرگ ناشی از بیماری در دنیا محسوب می شود.
دكتر مهدی نجمی اظهار كرد: بین بیماری های مزمن تنفسی دو بیماری آسم و انسدادی مزمن ریه بیشترین شیوع را در دنیا به خود اختصاص داده است.
وی، آسم را شایع ترین بیماری مزمن دوران كودكی اعلام كردو گفت: شایع ترین علت بستری در دوران كودكی نیز به دلیل این بیماری مزمن تنفسی است.
نجمی به بار مالی ناشی یماری آسم اشاره كرد و گفت: بار مالی آسم با بیماری هایی مانند دیابت، ایدز و سل برابری می كند و بار بسیار زیادی را به خانواده ها و جامعه تحمیل می كند.
وی اظهار كرد: برآورد می شود كه مجموع هزینه های ناشی از بیماری آسم اعم از مستقیم و غیر مستقیم سالانه برای هر فرد بیمار بین 1.5 تا 2 میلیون تومان است. باتوجه به شیوع تقریبی آسم در كشور این رقم سرسام آوری می شود كه بخشی از آن به عهده خانوارها و بخش دیگر نیز بر عهده نظام سلامت است.
وی گفت: بیماران و خانواده های آنها اگر نسبت به این بیماری و راه های پیشگیری از آن آگاه باشند، سعی می كنند هم با عوامل خطرآفرین كمتر مواجه شوند و هم مراقبت های لازم را به عمل آورند.
نجمی به گروه های در معرض خطر اشاره كردوگفت: دانش آموزان، كارگران، پلیس راهنمایی و رانندگی و رانندگان حمل و نقل عمومی از جمله گروه های پرخطر این بیماری هستند.
