واکاوی دو راهکار دولت برای خروج مسکن از رکود

فرارو- یک کارشناس حوزه مسکن با اشاره به طرح وضع مالیات بر خانه های خالی گفت: «با اجرای این طرح کسانی که واحدهای تکمیل شده دارند اما به دلیل شرایط رکودی و با توجه به ثبات قیمت ها حاضر به فروش نیستند و منتظر رونق بازار مسکن هستند تا حدودی مجبور به عرضه واحدهای خود به بازار مسکن با قیمت های پایین تر می شوند و از این بابت شاهد رونق معاملاتی خواهیم بود.»

اخیرا جلسه ويژه ای با حضور مسئولاني از وزارت خانه‌هاي راه و شهرسازي، نيرو، بانك مركزي و بنياد مسكن با اسحاق جهانگيري معاون اول رييس‌جمهوري برگزار و تصمیماتی برای خروج مسکن از رکود گرفته شد. بر این اساس گفته شده قرار است دو طرح دریافت مالیات از خانه های خالی و ایجاد صندوق های پس انداز مسکن منطقه ای به زودی اجرا شود.

آیا دو راهکار جدید دولت برای خروج مسکن از رکود کارگشاست؟

علی قائدی کارشناس حوزه مسکن در گفتگو با فرارو گفت: «طرح دریافت مالیات از خانه های خالی قبل از اجرا نیازمند یک بانک اطلاعاتی است و در حال حاضر این بانک اطلاعاتی وجود ندارد و لذا دولت در اجرای این طرح جهت شناخت خانه های خالی با مشکل برخورد می کند.»

وی با بیان اینکه هنوز سامانه اطلاعاتی این طرح تهیه نشده و راه اندازی آن زمان بر است اظهار کرد: «به نظر می رسد در شرایط فعلی اجرای این طرح سخت باشد. اما اگر این سامانه راه اندازی شود و طرح مالیات بر خانه های خالی اجرایی گردد بیشتر به سمت عرضه مسکن کمک می کند.»

وی ادامه داد: «یعنی با اجرای این طرح کسانی که واحدهای تکمیل شده دارند اما به دلیل شرایط رکودی و با توجه به ثبات قیمت ها حاضر به فروش نیستند و منتظر رونق بازار مسکن هستند تا حدودی مجبور به عرضه واحدهای خود به بازار مسکن با قیمت های پایین تر می شوند و از این بابت شاهد رونق معاملاتی خواهیم بود.»

وی افزود: «لذا این طرح در واقع بر روی طرف عرضه مسکن تاثیر می گذارد و باعث افزایش عرضه مسکن می شود و به تبع آن بازار معاملات رونق می گیرد و ممکن است در ساخت و ساز مسکن نیز تاثیراتی بگذارد؛ چون کسانی که واحدهای تکمیل شده دارند اما اقدام به فروش نمی کنند قادر به سرمایه گذاری مجدد نیستند اما بعد از فروش مسکن خود به خصوص کسانی که به صورت حرفه ای در بخش مسکن سرمایه گذاری می کنند قادر به سرمایه گذاری مجدد خواهند شد.»

این کارشناس حوزه مسکن درباره راهکار دوم دولت برای خروج مسکن از رکود گفت: «اجرای طرح صندوق های پس انداز مسکن منطقه ای تا حدود زیادی به استقبال مردم از این طرح جهت پس انداز منابع مازاد خود در این صندوق ها بستگی دارد.»

وی ادامه داد: «به نظر می رسد با توجه به تجربیات قبلی که همواره با تورم و افزایش قیمت در حوزه های مختلف از جمله بخش مسکن مواجه بودیم تمایل چندانی از سوی مردم جهت پس انداز در این صندوق ها صورت نگیرد چرا که پیش بینی بازار مسکن در شرایطی که تورم وجود دارد سخت است و پس انداز در این صندوق ها جهت اخذ وام در آتی ممکن است با ریسک افزایش قیمت مواجه باشد.»

وی افزود: «لذا پیش نیاز موفقیت این طرح این است که خانوارها پیش بینی ثبات در اقتصاد و قیمت ها را داشته باشند. اما اگر این طرح اجرایی شود قطعا می تواند راهکاری جهت تامین مالی در بخش مسکن باشد و منابع مالی مورد نیاز این بخش را برای ساخت یا خرید مسکن تامین کند.»

قائدی در پاسخ به این سوال که علت اصلی عدم خروج مسکن از رکود چیست؟، گفت: «علت اصلی ایجاد رکود در بخش مسکن در شرایط فعلی، عدم وجود قدرت خرید کافی از سوی خانوارها از یکسو و عدم وجود تمایل به خرید مسکن از سوی دیگر است.»

وی ادامه داد: «عدم وجود قدرت خرید از این ناحیه ایجاد شده که در سال های اخیر با رکود در کل اقتصاد مواجه بودیم و درآمد خانوارها کاهش پیدا کرده و در نتیجه قدرت خرید خانوارها در تمامی حوزه ها از جمله بخش مسکن کاهش پیدا کرده است.»

وی افزود: «اما عدم وجود تمایل به خرید مسکن از این ناحیه ایجاد شده که در شرایط فعلی علی رغم آنکه نرخ تورم کاهش پیدا کرده اما نرخ سود بانکی کاهش پیدا نکرده و این موضوع باعث شده خانوارها تمایل به مصرف و خرید به خصوص در بخش مسکن نداشته باشند و ترجیح می دهند به جای خرید، منابع خود را در بانک ها سرمایه گذاری کرده و از یک سود بدون ریسک برخوردار شوند. در نتیجه در شرایط فعلی حتی خانوارهایی که قدرت خرید هم دارند تمایلی به خرید مسکن ندارند.»

قائدی در پاسخ به این سوال که تا چه میزان کمبود عرضه مسکن در ایجاد رکود در این حوزه نقش داشته است؟، گفت: «از آنجا که در سال های قبل سرمایه گذاری زیادی در حوزه مسکن صورت گرفته بود، اکنون واحدهای بسیار زیادی تکمیل شده اند اما به دلیل عدم وجود تقاضا به فروش نرفته اند و بحث خانه های خالی نیز از همین موضوع ناشی شده است و لذا اکنون عرضه وجود دارد اما تقاضا برای مسکن به دلایلی که ذکر شد وجود ندارد.»

قائدی در پاسخ به این سوال که آیا با توجه به آنکه سیاست های دولت در حوزه مسکن در راستای تحریک طرف عرضه است، این سیاست ها می تواند کمکی به خروج مسکن از رکود کند؟، گفت: «وضع مالیات بر خانه های خالی از این بابت می تواند به خروج مسکن ار رکود کمک کند که دارندگان واحدهای خالی را مجبور به عرضه واحدهای خود به بازار با قیمت ارزان تر می کند. در این صورت وقتی قیمت ها کاهش یابد تقاضا نیز ایجاد می شود و با فروش واحدها کسانی که به صورت حرفه ای در بخش مسکن فعالیت می کنند می توانند اقدام به سرمایه گذاری مجدد در این حوزه کنند و ساخت مسکن افزایش یابد.»

وی ادامه داد: «اما در مورد راهکار دوم یعنی ایجاد صندوق پس انداز مسکن باید گفت با توجه به اینکه در مرحله اول باید پس اندازی در این صندوق ها صورت بگیرد و پس از گذشت یک دوره زمانی وام برای ساخت یا خرید پرداخت می شود، به نظر نمی رسد در شرایط فعلی بتواند به خروج مسکن از رکود کمکی کند؛ اگرچه این راهکار می تواند به عنوان یک ابزار تامین مالی برای سال های آتی وجود داشته باشد.»