فرارو- سحر نوروز زاده سخنگوی جدید فارسی زبان وزارت خارجه آمریکا از امکان دیدار اوباما و روحانی در نیویورک خبر داده و گفته آمریکا برای این دیدار آمادگی دارد اما طرف ایرانی هنوز آمادگی چنین دیداری را ندارد. صحبت درباره امکان دیدار روسای جمهور آمریکا و ایران در حالی بیان می شود که سال گذشته دیدار و مصافحه کوتاهی میان ظریف و اوباما صورت گرفته و دو سال قبل گفتگوی تلفنی میان روسای جمهور دو کشور انجام شده بود.
آیا اوباما که برجام را دستاورد خود دانسته در آخرین حضور خود در مجمع عمومی سالانه سازمان ملل می تواند تابویی دیگر را بشکند و با رئیس جمهور ایران دیدار کند؟
دکتر احمد شیرزاد استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با فرارو گفت: «احتمال دیدار آقای روحانی و اوباما در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل صفر درصد است. البته دو سال پیش که آقای روحانی خربزه ای خوردند (گفتگوی تلفنی با اوباما) لرز آن را هم کردند.»
وی ادامه داد: «دو سال قبل آقای روحانی خوش بین تر بود و تصور می کرد دست وی برای ابتکار سیاسی باز است. اما به نظر می رسد آنچه به دولت اجازه انجام دادند در حد همان توافق برجام است که آن هم به دلیل فشار شدید ناشی از پرونده هسته ای بر ایران بود.»
این فعال سیاسی اصلاح طلب اظهار کرد: «متاسفانه در جناح اصولگرا به هیچ وجه آمادگی عادی سازی روابط ایران با قدرت های جهانی وجود ندارد و تصور و حتی ایدئولوژی آنها به این سمت رفته که هر نوع عادی سازی و ارتباط دیپلماسی به معنای تسلیم است که این موضع بیشتر بر مبنای نوعی احساس است.»
وی ادامه داد: «به عبارتی این تصور در نزد برخی اصولگرایان وجود دارد که ایرانی ها همچون اطفال صغیری هستند که نمی توانند منافع خود را تشخیص دهند و در هر نوع ارتباطی گول می خورند. به زعم برخی اصولگرایان اساسا دیپلماتی در ایران زاده نشده است که گول آمریکایی ها را نخورد؛ چراکه تصور آنها این است که ما ساده لوح هستیم و طرف مقابل ذهن بسیار پیچیده ای دارد و لذا هر نوع ارتباطی به ضرر ما است.»
وی افزود: «در چنین فضایی هر فرد دیگری هم جای آقای روحانی باشد به استقبال یک جنجال سازی علیه خود نمی رود و سعی می کند بدون جنجال و تنش آفرینی در داخل کشور، مسئله سیاست خارجی را پیش ببرد.»
شیرزاد اظهار کرد: «با این حال به نظر من آقای روحانی و اغلب کسانی که به ایشان رای دادند تمایل دارند که هر چه سریع تر ارتباطات ایران را گسترش داده و ایران در عرصه سیاست جهانی کشوری فعال، آبرومند و غیر منزوی باشد و بتواند در عین حفظ منافع خود با هر کشوری ارتباط برقرار کند.»
وی ادامه داد: «در چند سال اخیر نیز برخی تابوها شکسته شده است و مثلا دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا تا حدودی عادی شده است و می توان از همین طریق نیز خیلی از مسائل را پیش برد؛ اگرچه ارتباط رهبران دو کشور قطعا خیلی موثرتر و کارآمدتر خواهد بود.»
شیرزاد در پاسخ به این سوال که فراز و نشیب ارتباط اوباما با ایران و شخص آقای روحانی در سه سال گذشته ناشی از چه عواملی بود؟، گفت: «به نظر من چند عامل باعث شد فضای تیره و متشنج روابط ایران و آمریکا در سه سال اخیر تخفیف و تسکین پیدا کند که مهم ترین عامل ویژگی های شخصی اوباما بود.»
وی ادامه داد: «اوباما واقعا با نگاهی جدید به ملت های خاورمیانه، مسلمان و افریقایی وارد کاخ سفید شد و از ابتدا دست خود را برای یک رابطه صمیمانه به سوی همه کشورها دراز کرد. این نگاه در آمریکا خیلی تازگی داشت و یک موقعیت ویژه برای همه کشورهای اسلامی فراهم کرد.»
وی افزود: «این موقعیت ویژه در حال اتمام است و حتی اگر خانم کلینتون رئیس جمهور شود آمریکایی تر از گذشته فکر می کند و از دیدگاه جهانی اوباما که به حق جایزه صلح نوبل را بدست آورد فاصله خواهد گرفت.»
این استاد دانشگاه گفت: «اما عامل مهم دیگر این بود که غرب و به خصوص آمریکا به این نتیجه دست یافت که ریشه های افراط گرایی از نوع اسلامی در جاهای دیگری غیر از ایران وجود دارد. آمریکا بعد از حادثه 11 سپتامبر به مرور دریافت که آن اسلام گرایی افراطی که در دنیا عامل خطر است و از درون آن تروریسم زاده می شود با ایرانی ها و تفکر ایرانی ها فاصله دارد.»
وی ادامه داد: «البته متاسفانه آمریکایی ها هنوز در موضع گیری های رسمی ایران را به عنوان دولت حامی تروریسم معرفی می کنند، اما در پس تحلیل های خود به این نتیجه رسیده اند که نگرش های ایرانی فاصله زیادی با رادیکالیسم افراطی که منجر به پدیده هایی مانند داعش می شود دارد.»
وی افزود: «همچنین حضور آقای روحانی در راس دولت ایران را نیز می توان به عنوان عامل دیگر و البته درجه سوم در تلطیف روابط ایران و آمریکا در سه سال اخیر عنوان کرد.»
بازم شروع شد