یک اقتصاددان میگوید وضعیت تعادلی نرخ ارز در ایران احتمالا باید در حدود ۴۰۰۰ تومان باشد، ولی دولت نرخ ارز را پایین نگه میدارد به این دلیل که اگر بالا برود تبعات تورمی خواهد داشت.
جمال بحری در گفتوگو با ایسنا، درباره دلیل نوسانات ارزی اخیر توضیح داد: نوسانات ارزی به دلیل یک سری عوامل بنیادین و عوامل بازار رخ میدهد. اگر نرخ ارز و عوامل تاثیر گذار بر آن را در دوسال قبل بررسی کنیم، متوجه میشویم که نرخ تعادلی ارز اکنون باید در همان مرز ۴۰۰۰ تومان باشد.
وی افزود: فاصله تورم ایران و آمریکا در دو سال گذشته طبیعتا باید به این نتیجه منجر شود که نرخ ارز از رقمی که در ماههای گذشته بود بالاتر رود و همچنین از نرخی که دو سال گذشته نیز داشته باید افزایش مییافت. ولی به نظر میرسد دولت، ارز را به دلایل مختلف از قیمت واقعی آن کمتر نگه میدارد.
او درباره نوساناتی که در هفتههای گذشته ارز ایران تجربه کرد، توضیح داد: یکی از مهمترین موضوعات تاثیر گذار بر نرخ ارز بر سر کار آمدن ترامپ و گمانهزنیها درباره چینش کابینه وی بود و همچنین این که چه اتفاقاتی درباره برجام رخ خواهد داد. آیا قرار است این قرارداد تضعیف شود یا خیر. تکلیف سرمایهگذاریهای خارجی مصوب چه خواهد شد. اینها عواملی بود که در مجموع در بازار ارز تاثیر گذاشت.
او ادامه داد: در نظر داشته باشید که بازار ارز بازار باهوشی است و به هر اتفاقی واکنش نشان میدهد و با سینگالهایی که این بازار میدهد میتوان برآیندی از کل اقتصاد کشور را به دست آورد. به نظر من سیگنال بازار ارز نسبت به روی کار آمدن ترامپ نیز درست بود و دوباره این بازار نسبت به توافق اوپک و انتظارات گشایشهای ارزی واکنش مثبت نشان داد.
این اقتصاددان همچنین درباره تاثیرات مثبت و منفی پایین نگه داشتن نرخ ارز توضیح داد: اکنون علت پایین نگه داشتن نرخ ارز سیاسی است و دولت به این میاندیشد که اگر اجازه دهد نرخ ارز به وضعیت تعادلی خود که احتمالا همان ۴۰۰۰ تومان است برسد. در زمان انتخابات به عنوان حربهای علیه دولت استفاده خواهد شد.
او افزود: اکنون نیز میبینیم که موضوعاتی مانند برجام توسط عدهای در جهت مقابله با دولت استفاده میشود و عدهای مدام میگویند، برجام امضا شده ولی هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده است. بنابراین به نظر میرسد دولت برای اینکه اجازه استفاده این چنینی از برخی شرایط اقتصادی را ندهد اقداماتی مانند پایین نگه داشتن نرخ ارز را انجام می دهد.
این استاد دانشگاه گفت: اگر نرخ ارز به وضعیت تعادلی برسد، مطمئنا وضعیت صادرات بهبود پیدا میکند و از سوی دیگر واردات گران میشود و این موضوع به نفع تولید داخل است. نباید از نظر دور داشت که افزایش نرخ ارز و رسیدن بهای آن به ۴۰۰۰ تومان تبعات اجتماعی دارد، چرا که این موضوع منجر به تورم شده و اکنون نیز دولت در سالهای اخیر برای پایین نگه داشتن نرخ تورم تلاشهای بسیاری کرده است و جزو دستاوردهای دولت به حساب میآید. بنابراین رساندن نرخ ارز به وضعیت تعادلی مانند شمشیر دو لبه است و هر دو صورت ارز تعادلی و تلاش برای پایین نگه داشتن نرخ ارز ممکن است تبعاتی برای اقتصاد ما داشته باشند.
بحری در پایان سخنانش تصریح کرد: به هر حال اقتصاد ما در چارچوب اقتصاد بازار باز قرار ندارد و در مسیر درست خود نیست. همچنان که میبینیم کل دنیا تلاش دارد ارزش پول خود را پایین نگه دارند ولی ما به هر ضرب و زوری تلاش میکنیم نرخ ارز را پایین نگه داریم و هزینههای آن را به اقتصاد تحمیل میکنیم.