یک کارشناس مسائل فرهنگی و مذهبی با بیان اینکه حضرت علی(ع) حاضر بود برای حفظ و حراست از بیت المال حتی دست بنی هاشمیان را قطع کند، گفت: در حوزه حریم خصوصی افراد اصل بر پرده پوشی، تجاهل و بی اعتنایی کردن است، اما در حوزه عمومی در صورت اثبات تخلف باید سخت گیری، افشاگری، دادگاه و محاکمه تند و جدی صورت گیرد.
حجت الاسلام والمسلمین محمدرضا زائری در گفت و گو با «تابناک»، در مورد افشاگری در پرونده های اقتصادی و همچنین لزوم رعایت اصول اخلاق اسلامی درباره آبروی مومن، اظهار کرد: باید بین دو حوزه تفکیک قائل شد. یکی حوزه خصوصی و مسائل فردی است. آنجا اتفاقا اصل بر پرده پوشی و تجاهل و بی اعتنایی کردن است، اما حوزه دیگر، حوزه عمومی است که در صورت تخلف در این حوزه باید سخت گیری، افشاگری، دادگاه و محاکمه تند و جدی صورت گیرد.
وی افزود: متاسفانه در سال های گذشته در حوزه خصوصی افراد، بسیار بسیار تند عمل کردیم. طرف در خیابان با خانمی می رفته رفتیم از آنها شناسنامه خواستیم در حالی که شرعا مجاز نبودیم این کار را بکنیم. یا گزارش رسیده در فلان خانه فلان اتفاق دارد می افتد ماموران ریخته اند در خانه و جمعشان کرده اند. از آن طرف در مسائل عمومی که باید تند، قاطع و جدی برخورد می شد آنجا شل عمل کرده ایم و به اشتباه گفته ایم که آبروی مسلمان در خطر است؛ این دقیقا بد عمل کردن است.
این استاد دانشگاه با اشاره به ضرورت حفظ حریم شخصی افراد جامعه یادآور شد: آنجا حوزه خصوصی است که تخلف طرف، به پول بیت المال، مسائل اداری و مسئولیت عمومی فرد ربطی نداشته باشد.
زائری با بیان روایتی از برخورد امام(ره) در ارتباط با حریم خصوصی افراد خاطرنشان کرد: زمانی در دوره جنگ فردی نظامی در بخشی توپخانه ای مسئولیت مهمی داشته. به حضرت امام(ره) خبر می دهند این فرد مثلا اهل مصرف مشروبات الکلی است؛ امام (ره) می پرسند که آیا در محل کار مشروب خورده؟ در محل کار چطور آدمی است؟ پاسخ می دهند که اتفاقا خیلی منظم است. صبح ساعت 8 می آید و 4 بعد از ظهر می رود و کارش ایرادی ندارد؛ چراکه آدم دقیق و مطمئنی است. امام (ره) می پرسند پس مشکلش چیست؟ می گویند شنیده ایم بعد از اینکه به خانه اش می رود فلان کار را می کند. امام(ره) در پاسخ می گویند «آنجا که زندگی شخصی است نه تنها حق نداریم برخورد کنیم؛ بلکه باید به روی خودمان نیاوریم.»
این کارشناس مسائل دینی و فرهنگی همچنین با اشاره به تاکید ائمه اطهار(ع) به لزوم حفط بیت المال و برخورد با متخلفان در سیره اهل بیت نیز گفت: در مورد اینکه امیرالمومنین(ع) در حوزه شخصی افراد وارد نمی شود، نمی بیند و نمی شنود روایات کم نیست. همین امیرالمومنین(ع) وقتی خبردار میشود فلان فرماندار و فلان حاکمش در منطقه ای تخلفی کرده، چنان برخورد می کند که آبرویی برای او در تاریخ باقی نمی گذارد و چنان برخورد می کند که کسی جرات نکند دخالت کند.
وی افزود: وقتی به حضرت علی(ع) اطلاع می دهند که دختر شما گردنبندی را از بیت المال گرفته است، چنان عصبانی می شود و فریادی بر می آورد که بروید اسناد را بیاورید ببینم قید امانت شده است یا نه؟ وقتی دفتر بیت المال را می آورند و مشخص می شود که قید امانت شده است، حضرت فریاد می زنند که به خدا قسم اگر قید امانت نشده بود و در اسناد امانی بیت المال رسید نداشت و حساب و کتاب نداشت، دست و انگشتان دخترم را به عنوان اولین دختر از بنی هاشم قطع می کردم. مساله این است که وقتی پای بیت المال و مسائل عمومی به میان می آید شدت، حدت و قاطعیت لازم است.
زائری با بیان اینکه ما متاسفانه ما این دو حوزه یعنی حوزه های عمومی و خصوصی به ویژه در حوزه جرم و تخلف را با هم قاطی کرده ایم تاکید کرد: گاهی یک سری حرف ها را که معلوم نبوده تا چه حدی درست و راست است را منتشر کرده ایم که اتفاقا وظیفه داشته ایم که سکوت کنیم. در روایات داریم برای دروغگویی یک نفر همین بس است که هر چه می شنود او را بیان کند.
وی ادامه داد: تا وقتی یقین پیدا نکردید که حرفی درست و راست است حق ندارید آن را منتشر کنید. 1400 سال پیش برای جلوگیری از اشاعه شایعه چنین اصلی گذاشته اند که بین حق و باطل اندازه 4 انگشت فاصله است. فاصله بین دیدن و شنیدن فاصله بین چشم و گوش. فقط چیزی را نقل کنید که خودتان دیده اید، اسنادش را دارید و مستند است. متاسفانه گاهی به اسم کار سیاسی، حزبی و تشکیلاتی و رسانه ای اخبار دروغ را منتشر کردیم. اینجا ما و رقیب کمک می کنیم تا یک اصل مشترک از بین برود.
این کارشناس مسائل دینی و فرهنگی با بیان اینکه وقتی اعتماد عمومی از بین رفت اعتماد نسبت به هر دوی جناح ها از بین خواهد رفت افزود: مخاطب نمی گوید قرمز خوب است، آبی بد است و یا بالعکس. مخاطب نمی گوید اصولگرا خوب است و اصلاح طلب بد یا اصلاح طلب خوب است و اصولگرا بد. همه باهم از بین می روند. مشکلی که ما داریم این است که منفعت دراز مدت عمومی و مصالح مشترک را درک نمی کنیم.