«از یک ماه پیش ٤ بازرس اتحادیه را به بازار فرستادم و بنا شد فروشندگانی را که تنها کفش ایرانی می‌فروشند، شناسایی کنند. ما برای این فروشندگان یک تابلو با عبارت «با افتخار فقط اجناس ایرانی می‌فروشیم» طراحی کردیم و دراختیار آنها قرار دادیم. با شروع این حرکت تعدادی از بازاری‌ها هم که کفش خارجی می‌فروختند، به ما پیوستند و با خارج کردن اجناس خارجی از مغازه‌شان تصمیم گرفتند تولید ایرانی را حمایت کنند.»
به گزارش شهروند، «٤٠٠ فروشگاه تبریز در مدت یک ماه دست به دست هم دادند تا فقط کفش ایرانی بفروشند خراسانی‌ها، مراغه‌ای‌ها، شبستری‌ها، مرندی‌ها و آذرشهری‌ها به حرکت بزرگ بازاریان تبریز پیوستند.
«تا کی غر بزنیم و التماس کنیم که حمایت‌مان کنند؟ چقدر نامه به دولتی‌ها بنویسیم و در نشست‌ها سخنرانی کنیم؟ ما از خودمان شروع کردیم.» این جملات را علیرضا جباریان‌فام، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان کفش تبریز به «شهروند» می‌گوید. کسی که حالا یک حرکت بزرگ را در بازار تبریز کلید زده است. این روزها در بازار کفش تبریز فروشگاه‌های زیادی تابلوی کوچکی را در مغازه‌شان آویزان کرده‌اند با این مضمون: «با افتخار فقط اجناس ایرانی می‌فروشیم.»
همین تابلوی کوچک در بازار تبریز انقلاب بر پا کرده است. حالا ٤٠٠ فروشگاه در پایتخت کفش ایران دست به دست هم داده‌اند که جز کفش ایرانی نفروشند و بازار بحران‌زده تولید داخلی را از دست کفش خارجی و قاچاق نجات بدهند. این ابتکار تبریزی‌ها به سایر شهرهای استان آذربایجان شرقی کشیده شده و مراغه‌ای‌ها، شبستری‌ها، مرندی‌ها و آذرشهری‌ها هم به این حرکت خودجوش بازاری‌های تبریز پیوسته‌اند. ایده اولیه طرح به ذهن علیرضا جباریان‌فام، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان کفش تبریز رسیده است. این موضوع را ناصر حاج‌هاشمی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان کفش‌های ماشینی کشور، به «شهروند» می‌گوید و تأکید می‌کند: «جوان خوش‌فکری است و عرق ملی دارد.» و ادامه می‌دهد: «اگر چند نفر مثل او پیدا شوند که برای حمایت از تولید ملی کمر همت ببندند، بدون شک انقلاب صنعتی ژاپن در ایران تکرار می‌شود.»می‌گوید، دلش از این می‌سوزد که تولیدکننده ناچار است کفش مرغوب ایرانی را با برچسب کفش ترکیه به هموطنش بفروشد. بعد همین مشتری می‌آید و می‌پرسد: «کار کجا بوده است؟» همان موقع باید از او پرسید: «کارآفرینی هیچ، شما برای حمایت از اشتغال چه کرده‌اید؟»
هاشمی در سرای چهارسوی بازار بزرگ تهران مغازه دارد و می‌گوید، در تمام سال‌های فعالیتم حتی یک جفت کفش خارجی نفروخته‌ام و ادامه می‌دهد: آدم بیشتر از این جا ناراحت می‌شود که مردم حاضرند در سال چند جفت کفش نامرغوب چینی پاره کنند اما قیدش را نمی‌زنند که واردکننده بازار را به بحران نکشد.
چینی‌ها پایتخت کفش را زمین‌گیر کردند
بر اساس اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت ایرانی‌ها سالانه ١٠٠میلیون جفت کفش مصرف می‌کنند که از این میان ٣٠ تا ٣٥میلیون جفت کفش از خارج از کشور وارد می‌شود. البته فعالان صنعت این اعداد و ارقام را چندان قبول نداشته و معتقدند، سهم بالای قاچاق کفش نادیده گرفته شده است. اگر تعرفه بالای واردات کفش به کشور را در نظر بگیریم، به راحتی متوجه می‌شویم که فعالان صنعت کفش چندان بیراه نمی‌گویند و تعرفه بالا، انگیزه قاچاقچیان را افزایش می‌دهد. تعرفه واردات کفش در سال ٩٤ معادل ٧٥درصد بود که این عدد با هدف کاهش قاچاق به ٥٥درصد رسید اما هنوز کفش‌های چینی در بازار ایران جولان می‌دهند که با توجه به تعرفه بالای واردات و قیمت نازل این کفش‌ها می‌توان به راحتی متوجه شد که قاچاق چه سهم بزرگی از بازار کفش را در اختیار گرفته است. البته چینی‌ها تنها میهمانان ناخوانده بازار کفش ایران نیستند و کفش‌های ترکیه، ویتنام و کره‌ای نیز چند سالی است جای پای خود را در ایران باز کرده‌اند.
حمیدرضا متین، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان همدان، این ادعای فعالان صنعت کفش را تأیید کرده و به باشگاه خبرنگاران گفته است، حدود ٥٠درصد بازار کفش ایران در قبضه چینی‌هاست زیرا در موارد بسیاری کفش‌های چینی به اسم کفش ایرانی علامت‌گذاری و مارک زده می‌شود.
جولان چینی‌ها در بازار که بارها صدای تولیدکنندگان کفش را درآورده، حالا تعطیلی گسترده واحدهای تولید کفش در تبریز را به دنبال داشته است. بر اساس اعلام اتحادیه کفاشان تبریز کفش‌های چینی ٧٠درصد از ٢هزار واحد تولیدی کفش دست‌دوز تبریز را به تعطیلی کشانده است و حالا تنها ٦٠٠واحد تولید کفش در پایتخت کفش ایران فعالند.
از خودمان شروع کردیم
علیرضا جباریان‌فام، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان کفش تبریز مشغول رانندگی است که با او تماس می‌گیرم. زمان کوتاهی می‌خواهد که جایی پارک و درباره ایده‌اش صحبت کند. می‌گوید، به این فکر کرده است که تا کی غر بزنند و درخواست کنند و به دولتی‌ها نامه بنویسند؟ او تصمیم می‌گیرد خودش سرآغاز یک حرکت بزرگ شود و به این فکر می‌کند که در یک حرکت دسته‌جمعی با مشارکت بازاریان تبریز، دور فروش کفش‌های خارجی را خط بکشند و از این پس تنها کفش ایرانی عرضه کنند.
خودش نحوه شروع این کار بزرگ را این‌گونه تعریف می‌کند: از یک ماه پیش ٤ بازرس اتحادیه را به بازار فرستادم و بنا شد فروشندگانی را که تنها کفش ایرانی می‌فروشند، شناسایی کنند. ما برای این فروشندگان یک تابلو با عبارت «با افتخار فقط اجناس ایرانی می‌فروشیم» طراحی کردیم و دراختیار آنها قرار دادیم. با شروع این حرکت تعدادی از بازاری‌ها هم که کفش خارجی می‌فروختند، به ما پیوستند و با خارج کردن اجناس خارجی از مغازه‌شان تصمیم گرفتند تولید ایرانی را حمایت کنند.
هر هفته تعداد بازاری‌های حامی تولید ایرانی بیشتر و بیشتر می‌شود تا آن جا که ظرف یک ماه ٤٠٠ فروشگاه تبریز دست به دست هم داده تا اقدام بزرگی برای حمایت از تولید ملی به سرانجام برسانند. جباریان می‌گوید، در همین مدت کوتاه ٤ شهر استان به حرکت جمعی بازاری‌های تبریز پیوسته‌اند و تولیدکنندگان کفش استان خراسان هم که از این حرکت آگاه شده‌اند، از حرکت تبریزی‌ها اعلام حمایت کرده و گفته‌اند، به زودی این طرح را در استانشان به اجرا درمی‌آورند.
جباریان به «شهروند» می‌گوید: حدود ٤٠هزار خانواده به صورت مستقیم و ١٥٠هزار خانواده به صورت غیر مستقیم از صنعت کفش زندگی‌شان را می‌گذرانند و اگر ما به عنوان فروشنده و مصرف کننده بتوانیم از آنها حمایت کنیم، صنعت کفش ایران خانواده‌های بیشتری را صاحب درآمد می‌کند و ایرانی‌ها با قابلیت‌های ویژه‌ای که در این صنعت دارند، به راحتی می‌توانند به عنوان یکی از صادرکنندگان بزرگ کفش در جهان شوند.
ترکیه درهای کشورش را روی کفش ایرانی بست
«ترکیه، ایران را به عنوان یک رقیب خطرناک برای خود احساس می‌کند.» این جمله‌ای است که رئیس اتحادیه تولیدکنندگان کفش تبریز به «شهروند» می‌گوید و تأکید می‌کند: مرغوبیت کفش ایرانی به اندازه‌ای است که تولیدکنندگان داخلی کفش ایرانی را به اسم کفش ترکیه می‌فروشند و واردکنندگان روی کفش چینی برچسب کفش ایرانی می‌زنند تا بتوانند آن را در بازار داخلی بفروشند.»
اما مصداق او برای مرغوبیت کفش ایرانی به همین مورد خلاصه نمی‌شود و ادامه می‌دهد: دو هفته پیش از این تصمیم کانتینری از کفش ایرانی را برای صادرات به مرز ترکیه بردیم اما متوجه شدیم که این کشور تعرفه واردات کفش ایرانی را به ٧٠درصد رسانده است در حالی که برای واردات کفش چینی تنها تعرفه ١٥درصدی اعمال می‌کند.
به گفته جباریان این موضوع نشان می‌دهد که ترکیه، ایران را به عنوان یک رقیب بزرگ برای تولیدکنندگان خود می‌داند و به همین دلیل تعرفه سنگینی برای واردات کفش ایرانی لحاظ کرده است. حالا تبریزی‌ها تنها به این حرکت مهم اکتفا نکرده‌اند و در حال طراحی کنسرسیومی صادراتی هستند که بتوانند کفش مرغوب ایرانی را به کشورهای کنیا، امارات، ارمنستان و جمهوری آذربایجان صادر کنند.
جباریان به «شهروند» می‌گوید: مردمی که حاضر نباشند برای خودشان کاری انجام دهند، نباید انتظار داشته باشند دیگران برای آنها کاری کنند. بنابراین من از همه مصرف‌کنندگان ایرانی می‌خواهم برای حمایت از تولید خودمان، برای حمایت از مشاغل کشورمان و برای ثروت‌آفرینی در ایران خودمان آغازگر باشیم و تنها کالای ایرانی بخریم.
او تأکید می‌کند: اگر کیفیت کالای ایرانی را مناسب نمی‌دانیم، به این خاطر است که بسیاری از تولیدکنندگان در شرایط ناگوار و دشواری فعالیت می‌کنند. در بسیاری از موارد واردات بی‌رویه و قاچاق به کسب‌وکار آنها ضربه زده است و اگر مردم در یک حرکت جمعی از کالای ملی‌شان حمایت کرده و آن را توانمند کنند، تولیدکنندگان زیادی هستند که می‌توانند با استانداردهای کیفی بالا تولید کرده و برای سایر مردم هم اشتغال ایجاد کنند.
حالا ایران با آن همه پتانسیل در تولید کفش، زمین‌گیر واردات بی‌رویه و کفش‌های قاچاق شده است. بر اساس اعلام گمرک ایران از محل صادرات کفش سالانه حدود ١٢٠میلیون دلار درآمد دارد. این در حالی است که ترکیه معادل ٤برابر این درآمد را تنها از بازار کفش عراق به دست می‌آورد. ثروت کلانی که صنعت کفش در صورت حمایت مصرف‌کنندگان به راحتی می‌تواند روانه جیب مردم کشورمان کرده و تعداد زیادی از ایرانی‌ها را صاحب شغل کند.
