پس از آنکه حجت الله ایوبی با حضور در برنامه هفت و موضع گیری بی سابقه، عملاً توپ را در زمین هفت انداخت و در ادامه نیز شماری از سینماگران در اختتامیه جشنواره فجر به صراحت از تلویزیون به واسطه رویه برنامه «هفت» انتقاد کردند، بهروز افخمی در آخرین ویژه برنامه اش برای جشنواره، پاتک سنگینی را با به خط کردن منتقدان و تمسخر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام داد.
به گزارش تابناک برنامه سینمایی «هفت» شب گذشته حکم فرصتی برای انتقام و پاسخ به حجت الله ایوبی رئیس سازمان سینمایی بود که شب گذشته با حضور در برتامه «هفت» و افشاگری موقعت بدی برای افخمی به وجود آورد.
بهروز افخمی در ابتدای این برنامه گفت: در برنامه امشب بخش هایی از اختتامیه سی و پنجمین جشنواره فجر را خواهید دید. اختتامیه ای که در آن برخی برگزیدگان تعرضاتی به ما دارند و متلک هایی را به برنامه هفت پردانده اند. اما داوران جشنواره به هیچ وجه حاضر و پیدا نشدند تا پاسخگوی شبهات مربوط به داوری باشند و لذا ما به سبک جشنواره برلین با صندلی خالی آنها به بررسی جشنواره سی و پنجم می پردازیم.
افخمی که به شدت از بی توجهی داوران به برنامه اش عصبانی بود، ادامه داد: علی رغم پیگیری ها و وعده ها، هیچ یک از داوران حاضر به شرکت در برنامه نشدند. اما من معتقدم همچنان که داوری جشنواره سی و پنجم بی اعتبارترین داوری در سی و پنج دوره جشنواره بوده است. در این بخش فراستی ابتدا بدون ذکر نام و با استفاده از لفظ یک مقام ارشد فرهنگی این اتهامات و تحقیرها را انجام داد و در ادامه بهروز افخمی اسم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را نیز به صراحت آورد.
در ادامه افخمی با همراهی فراستی، سیدرضا صالحی امیری را متهم کردند که برای آنها پرونده سازی کرده است و سپس ادبیات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را با بیان ادبیات گفت و گوی خصوصی صالحی امیری با محمدحسین مهدویان کارگردان «ماجرا نیمروز» مورد تمسخر قرار دادند.
سعید قطبی زاده منتقد ثابت هفت در ایام جشنواره نیز گفت: این جوایزی که اعطا شد و جشنواره ای که برگزار شد و در برگزاری خوب و بدون نکته بود، مشکل این انتقادها شخص دبیر جشنواره یا رئیس سازمان سینمایی نیست. بلکه انتقاد بر چیستی و اساس جشنواره است. سینما چیزی است که از غرب وارد شده است. ما وقتی از مبانی سینما حرف می زنیم، از چیزی در آن سوی مرزها حرف میزنیم. جشنواره هم این چنین است. از جشنواره حرف می زنیم باید ببینیم می خواهیم مثل اسکار، کن یا برلین باشد؟
او ادامه داد: جشنواره فیلم فجر یک چیز شتر گاو پلنگی است که شبیه همه اینهاست. مشخص نیست الگوی جشنواره به کدام مدل شبیه است. لذا انتقاد ما بر اساس و ساختار این جشنواره است. اما ما انتقاد را به دشمنی تبدیل می کنیم به جای آن که به بحث اصلی طرح شده در هفت توجه کنیم.
قطبی زاده گفت: سینما امروز به افکار عمومی تبدیل شده است. مثل فوتبال. نتیجه این نفوذ در افکار عمومی، ایجاد پرسش درباره عملکرد هیئت داوران شده است و این اصلا بد نیست و باید بدان پاسخ داد. این فرار به جلوی خیلی بدی است که با شعارهای اخلاق مدار، امیدبخش و مهربانی و دوستی از پاسخ به این پرسش های اصلی فرار کنیم.
در ادامه برنامه یک به یک منتقدان این جشنواره روی آنتن آورده شدند و مواضع شان پخش شد اما حتی یک نفر در حمایت از جشنواره اجازه صحبت کردن پیدا نکرد که طبیعتاً این رویه با ادعاهای افخمی مبنی بر نقد سالم جشنواره در تناقض آشکار است.
در همین بستر، سهراب پورناظری، آهنگساز فیلم «رگ خواب» روی آنتن زنده برنامه هفت آمد و گفت: در اختتامیه موسیقی باکلام یکی از آهنگ های فیلم «رگ خواب» روی یک کلیپ استفاده شد که این اتفاق بدون اجازه از بنده یا آقای شجریان صورت گرفت که موجب دلخوری بنده شد!
پورناظری که یکی از معدود منتقدان واقعی بود، تاکید کرد: نامزد نشدن مهم نیست اما موسیقی این فیلم موسیقی قابل توجه است. موسیقی «رگ خواب» قطعا قابل تامل است. اما پس از اعلام نامزدها با جناب آقای اکبر نبوی و محمدرضا هنرمند تماس گرفتم و جویای علت کار شدم تا نقاط ضعفم را بفهمم. وقتی تماس گرفتم آقای نبوی گفتند ما روز گذشته 10 بار با شما گرفتیم ولی در دسترس نبودید.
او ادامه داد: گویا به شماره قدیمی و خاموش من تماس می گرفتند. و چون در تیتراژ پایانی شما اسم گروه آهنگسازی آورده بودید، ما دچار تشکیک شده بودیم که آهنگساز این فیلم کیست! گفتم مگر در تیتراژ ابتدایی و پایانی این مسئله قابل فهم نیست. سکوت کردند و گفتند نفهمیدیم! این مسئله خیلی بیشتر مرا ناراحت کرد که بجای ایراد فنی، گفتند متوجه نشدیم اساسا آهنگساز کیست! چطور می توان حتی تیتراژ فیلم را نخواند؟ من شنیدم فیلمی کاندید شد که اصلا موسیقی متن نداشت! به این نتیجه رسیدم که در موقع اعلام نامزدها باید با گوشی تماما شارژ بیدار بود!
محمدرضا شفاه، تهیه کننده فیلم «بیست و یک روز بعد» روی آنتن زنده برنامه هفت آمد و با توجه به اینکه انتظار داشت در بخش های اصلی کاندیدا شود اما چنین اتفاق نیافتاد، کاندیدا شدنش در بخش های جلوه های ویژه را نیز زیر سوال برد و گفت: فیلم ما تنها در بخشی کاندیدا شد که اساسا تنها بخش ناقص فیلم «بیست و یک روز بعد» بود. بخش جلوه های ویژه رایانه ای ما علی رغم آنکه توسط یکی از بهترین های این رشته انجام شد، اما اساسا هنوز ناقص است و نیمی از آن باقیمانده است!
او تاکید کرد: چگونه می شود دو ساعت قبل از اعلام نامزدها، خانم ساره بیات کارت کاندیداتوری جشنواره را به اسم و عنوان خود دریافت می کنند و بارها با ایشان تماس گرفته و پیامک می شود که شما نامزد شده اید، اما بعد نام ایشان در لیست نیست! همچنین در آن مراسم هیچ میهمانی به غیر از کاندیدا حضور نداشتند! من از طریق یکی از داوران مطلع هستم تا یک ساعت قبل از اعلام کاندیداها، داوران این فیلم و یکی دو فیلم دیگر را اساسا ندیده اند!
منیر قیدی، کارگردان فیلم سینمایی «ویلایی ها» نیز با حضور روی آنتن زنده برنامه هفت گفت: من فیلم بد با کارگردانی بد ساخته بودم که لایق کاندیداتوری در این بخش ها نبود، لذا چطور می توانستم به یک باره شکوفا شوم و جایزه خلق الساعه استعداد درخشان را دریافت کنم؟ لذا ترجیح دادم از این رقابت عجیب خارج شوم! بنظرم رسید هیئت داوران سعی کرد متفاوت رفتار کند.
این کارگردان فیلم اولی افزود: لذا طبیعی است که من این جایزه خلق الساعه را نمی پذیرم و طبیعی است تهیه کننده من نیز جایزه ملی ای که قرار بود به ما بدهند را نپذیرفتند! نمی توان یک جایزه ملی باشد، اما کارگردانی، طراحی صحنه و فیلمش بی ارزش باشد. اینها چگونه تشخیص دادند فیلمنامه فیلمی که خود بد است، خوب است؟ انتخاب ها باید معیاری داشته باشد.
سیاوش حقیقی، تهیه کننده فیلم «مادری» نیز روی آنتن زنده برنامه هفت آمد و درخصوص بحث داوری جشنواره امسال گفت: عزیزانی که در هیئت داوران بودند به نظر من سر فیلم های اول را به راحتی بریدند. اگر بخواهند این بهانه بکنند که فیلم «ویلایی ها» و «تابستان داغ» را کاندید کردید، صرفا برای بستن دهان هاست. کاش شیوه رسیدگی به فیلم های اول به شکل سابق بازگردد. این خیلی بد است.
او افزود: اضافه شدن فیلم های اول به بخش سودای سیمرغ هم به قربانی شدن فیلم های اول موجب شد و هم کاهش کیفیت داوری بخش اصلی. متاسفانه به جایی رسیدیم که انگار بازگردیم به شیوه قبل بهتر باشد. همان دو سه جایزه قبل برایمان بس است. اما این چنین بی اعتنایی به فیلم ها و دادن بدترین سانس اکران و از آن طرف نامزدی 12 بخش برای یک فیلم اجحاف است. ما می خواهیم همان مس باشیم. طلا نمی خواهیم!
در این میان سیروس الوند نیز بر روی خط آورده شد و احتمالاً گمان می رفت الوند نیز انتقادهایی خواهد کرد اما الوند پس از تعریف نیم خطی از برنامه هفت، نسبت به رویه این برنامه در قرار دادن داوران در جایگاه متهم انتقاد کرد و تاکید نمود اگر خودش نیز داور بود حاضر نبود در چنین فضایی به برنامه هفت بیاید و حق را به داوران داد؛ موضع گیری ای که برای افخمی عیرمنتظره بود و سعی کرد در مقابلش واکنش نشان دهد.
در بخش دیگری از این برنامه نیز قطبی زاده گفت: امروز جوایز داده شد اما زمان مشخص می کند مردم چه قضاوتی درباره جوایز خواهند کرد. این هیاهوها می خوابد و طبیعی است هرکسی تلاش می کند خود را توجیه کند. من در برنامه #هفت از ظهور ژانر نکبت حرف زدم اما بعد آمدند و گفتند امسال، سال امید و تحقق سینمای امید بود!! اینها حرف های گذرا برای توجیهات سیاسی مسئولین است که بگویند موفق بوده اند.
او ادامه داد: جالب است که اختلاف نظر میان مردم آنقدر زیاد نیست اما عملکرد داوران برای همه تعجب برانگیز است. فیلمی مثل «او» را نادیده می گیرند و کارگردان شهرستانی این فیلم مثل دیگران رسانه ندارد تا روی سن از هیئت داوران تشکر کند. هنر آن نیست که جایزه بگیرید و سیمرغ به دست از داوران تشکر کنید!
قطبی زاده افزود: به گونه ای برخورد نکنیم که گویا منتقدان حسود هستند! امروز به گونه ای شده است که منتقدان برجسته سینمای ایران نقد منفی درباره فیلمسازان بزرگ ما نمی نویسند و این آفت است. به من نیز می گویند تو مگر سرت درد می کند که به سراغ این فیلمساز می روی. امروزه نقد به مجیزگویی تبدیل شده است.
هیچ فیلم بی نقصی در تاریخ سینما نیست و هیچ فیلم فاجعه ای نیست که هیچ ایده خوبی نداشته باشد. بنابراین از قطعیت و خشم و خروش دست برداریم. سینما اگر از ما آدم های بهتری نسازد، هنر نیست و ما اگر از دیدن فیلم ها، انسانیت را نیاموزیم فایده ای ندارد.
