آشتی و گفت‌و‌گوی ملی دوباره به ادبیات سیاسی ایران بازگشته است. عبارتی که در دولت قبل به دلیل فاصله زیاد اصولگرایان از اصلاح‌طلبان به فراموشی سپرده شده بود. اما در دولت دهم، رئیس دولت اصلاحات و یکی از اعضای فراکسیون امید با طرح مجدد این موضوع فضایی دوباره ایجاد کردند.
به گزارش امیدانه، حجت الاسلام محسن غرویان در زمینه آشتی و گفت‌و گوی ملی اظهار کرد: «تمام کسانی که دلشان برای کشور می‌سوزد، بحث آشتی ملی برایشان مهم است و اصلاح‌طلب و اصولگرا هم ندارد. چرا که «آشتی ملی» یک پیام قرآنی و در واقع همان وحدت است.»
این استاد حوزه و دانشگاه در عین حال تأکید می‌کند: «قطعاً اصولگرایان معتدل از این موضوع استقبال می‌کنند. چراکه معتقدند در سایه وحدت بسیاری از مشکلات حل می‌شود اما در عین حال برخی افراطیون قطعاً به این دلیل که «آشتی ملی» برایشان خوشایند نیست، روی خوشی به آن نشان نخواهند داد.»
او می‌افزاید: «افراطیون به دلیل برخی اندیشه‌های انحصار طلبانه و مبانی تئوریکی تفکراتشان، با آشتی ملی مخالفت می‌کنند اما اصولگرایان معتدل و عقلای اصولگرایان نه تنها از این بحث استقبال می‌کنند، بلکه حتی در این راستا نیز گام‌هایی خواهند برداشت.» غرویان با توجه به شرایط کشور می‌گوید: «الان با توجه به تهدیدهای ترامپ، رئیس جمهور جدید آمریکا، بهترین زمان وحدت است. چراکه در صورت وحدت داخلی، مشکلات به راحتی حل می‌شود و دولت نیز به پشتوانه وحدت ملت و اهالی سیاست، با اقتدار پیش می‌رود.»
غرویان گفت: «عقلا و بزرگان هر 2 جناح باید کار را دست بگیرند و بحث را به صورت جدی پیش بگیرند. در این صورت کم کم مشخص می‌شود که چه کسانی مخالف وحدت هستند و همان طور که برخی افزاطیون توسط مردم منزوی شدند، سرنوشت مخالفان شکل گیری آشتی ملی هم، همانند افراطیون خواهد شد.»
او در پایان یادآوری کرد: «اشتراکات اصولگرایان واصلاح طلبان کم نیست اما متأسفانه در دوره‌ای خاص، فاصله و شکاف عمیقی بین 2 جریان ایجاد شد. شکافی که تا پیش از دولت دهم به این عمیقی وجود نداشت. این شکاف در اثر ظهور برخی نیروها ایجاد شد که الان همان نیروها هم مخالف وحدت هستند.»
رفع حصر، پیش شرط آشتی ملی است
همچنین عباس سلیمی نمین، از تئوریسین‌های جریان اصولگرا هم در این زمینه می‌گوید: «آشتی ملی و تقویت بنیان‌های داخلی یکی از آروزهای همه مردم، اهالی سیاست و مسئولان فعلی و سابق است. گرد هم آمدن توان‌های موجود برابر بدخواهان ملت، می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای داشته باشد. اما برای نیل به اتفاق ملی، نیاز به پیش شرط‌هایی است که همه به آن پیابند باشند.»
سلیمی نمین می‌افزاید: «پایبندی به اصول خیلی دشوار نیست. چراکه هر 2 جریان اصولی دارند که مشترک است و بر سر آن پیابند هستند.»
او معتقد است که برخی پیش شرط‌های شکل گیری آشتی ملی باید در نظر گرفته شود و در همین راستا می‌افزاید: «اینکه ما بتوانیم به برخی مسائل پیش آمده بعد از انتخابات سال 88 بنگریم و به آن خاتمه دهیم، کار سختی نیست. تصور نمی‌کنم که درک این مسأله به گونه‌ای دشورا باشد که ما نتوانیم این راه درست را در این زمینه بپیماییم. یا مثلاً حل موضوع حصر که خواسته برخی است، از پیش درآمدهای آشتی ملی است که هر کدام پیش نیاز مسأله دیگر برای رسیدن به آشتی ملی است.»
او با استقبال از طرح موضوع آشتی ملی می‌گوید: «در عرصه بین الملل اتفاقاتی می افتد که حتماً باید در داخل کشور متحد و منسجم باشیم. فشارهای بین المللی زمانی بر ایران در دولت گذشته افزایش پیدا کرد که ما در داخل منسجم نبودیم. یک جامعه متفرق به راحتی تحت فشار قرار می‌گیرد و در این صورت نتایج دلخواهشان کسب می‌شود.».
تئوریسین جریان اصولگرا می‌گوید: «امروز کسانی که با هم اختلاف دیدگاه دارند، با هم مناظره و تبادل نظر می‌کنند و مشکلی ندارند. این‌ها نشانه خوبی برای آشتی ملی است. به این معنا که ما می‌توانیم گفت وگو کنیم و اشتراکاتی کسب کنیم.»
او تأکید می‌کند: «برخی نیروهای عاقل‌تر جریان اصلاح طلب در مقام اصلاح عملکردهای خطای خود و یا نیروهای منسوب به خودشان برآمدند. از آن طرف اصولگرایان هم برخی نیروهای تندرو خودشان را کنار گذاشتند و این گام بزرگی است. اصولگرایان برخی نیروها را از خود راندند و نه آنها را در لیستشان گذاشتند و نه از آنها حمایت کردند. بنابراین این شاخصی است که نشان می‌دهد، اصولگرایان به سمت آشتی ملی می‌روند. شاید در این میان بد هم نباشد که اصلاح طلبان از برخی اقدامات صورت گرفته، اعلام برائت کنند. اصلاح طلبان در عمل نشان داده‌اند که با برخی رفتارهای صورت گرفته در سال 88 مخالف هستند و حضورشان در این انتخابات هم نشان از این موضوع دارد اما عملاً به مردم اعلام نمی‌کنند و شاید باید به این موضوع هم فکر کنند.»
او در پایان می‌گوید: «اینکه گفته شده اختلافی نداریم که بخواهیم آشتی کنیم، نظر شخصی افراد است. اما به نظر من اختلافاتی وجود دارد که باید حل شود و راهکار مشخص هم دارد»
طرح موضوع آشتی ملی بسیار هوشمندانه است
احمد کریمی اصفهانی، دبیر کل جامعه اسلامی اصناف و بازار هم در این زمینه می‌گوید: «آشتی ملی خوب است و در شرایط فعلی کشور طرح این بحث بسیار هوشمندانه است. چراکه الان در شرایطی که رئیس جمهور جدید آمریکا، به نظر می‌رسد بنای تعامل ندارد و سخنرانی‌های شدیدی علیه ایران می‌کند، اگر در داخل کشور وحدت نباشد و دولت پشتوانه نداشته باشد، قطعاً این تهدیدها سخت‌تر و عرصه عملی برای اجرا پیدا می‌کند.»
کریمی اصفهانی می‌گوید: «اصولگرایان از گفت‌و‌گو خوشحال می‌شوند و مشکلی در این زمینه ندارند. از طرح بحث آشتی ملی هم استقبال می‌کنند و هر زمان که اصلاح طلبان اعلام آمادگی کنند، پای گفت و گو خواهند نشست.»
او می‌گوید: «البته فضای کشور به لحاظ تعامل و گفت و گو نسبت به سال‌های گذشته تغییر کرده است. اصلاح طلبان در انتخابات مجلس گذشته با اصولگرایان تعامل و گفت وگو کردند و لیست مشترک نیز نشان از آن دارد که مشترکات زیادی وجود دارد که می‌توان روی آن به توافق رسید و بحث کرد. حال در این بین برخی نمی‌خواهند این گفت و گوها شکل بگیرد که کار بی فایده‌ای است. چراکه در هر صورت راهی که باز شده، مسیر خود را طی می‌کند.»
کریمی اصفهانی تاکید می‌کند: «نتیجه تعامل اصولگرایان و اصلاح طلبان مجلس دهم شورای اسلامی است. مجلسی که در عین تفاوت دیدگاه‌ها اما هماهنگ است. بنابراین می‌توان از این سیستم استفاده کرد و با پی گیری بحث آشتی ملی، وحدت و انسجام مسئولان، فعالان و اهالی سیاست را بیشتر کرد که برای مردم هم نقطه قوتی شود.»
به نظر می‌رسد که عقلای اصولگرا و اصولگرایان معتدل هم از بحث آشتی ملی استقبال می‌کنند. به همین دلیل منطقی است که فقط یکی از عقلای دو جریان باید پا پیش بگذارد و پیش قدم برای شکل گیری این آشتی شود.
