احسان اقبال سعید؛ سخنان این روزهای محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید صریح‌تر از گذشته و همیشه است. بیان روزنامه آفتاب یزد نزدیک به عارف هم خوشایند طیف رسانه‌ای نزدیک به دولت و اصلاح طلبان نیست و گاه حتی دلخوری‌هایی بوجود آورده است.
عارف در جدید‌ترین سخنان خود از کسانی گفته که پس از پیروزی فراموش می‌کنند چه کسانی برایشان زحمت کشیده‌اند و در بخشی دیگر آشکارا پیروزی حسن روحانی را مدیون اصلاح طلبان می‌داند.
در میان سیاستمداران ارشد ایرانی محمدرضا عارف در کنار سید محمد خاتمی همواره در زمره سیاستمداران آرام و نرمخو و مداراجو دسته بندی می‌شدند. اما باید دید چه جریانی در لایه‌های سیاست ایرانی در جریان است که عارف و تیم همراه رسانه ایش را به این درجه از صراحت کشانیده است.
عارف از مدیران ارشد دوره اصلاحات است که هرچند هیچ‌گاه در میان تئورسین‌ها و جریان ویترینی و رسانه‌ای اصلاحات دسته بندی نمی‌شد و هرگز به اتخاذ مواضع خاص و چالش برانگیز شهرت نداشت اما توان کار اجرایی کلان و امتیاز مورد وثوق بودن در سطوح کلان نظام او را برجسته و متمایز می‌کرد.
با پایان دوران هشت ساله ریاست جمهوری سید محمد خاتمی عارف عملا یکی از گزینه‌های جدی برای ریاست جمهوری در تداوم تفکر خاتمی و اصلاحات بود. اما چندپارگی سیاسی در سال۸۴ و فضای قطبی سال ۸۸ اجازه حضور جدی در عرصه انتخابات ریاست جمهوری را از عارف سلب کرد.
طوفان‌های سیاسی عجیب و کم نظیر سال ۸۸ طیف اصلاحات و نزدیکان هاشمی فقید و تمامی آنانی که درذیل تعریف جدید اصول گرایی قرار نمی‌گرفتند را در وضعیت عجیبی قرار داد. بحث‌های زیادی در جریان بود که آیا نظام و دستگاه‌های نظارتی بار دیگر امکان و اعتماد لازم را به نیروهای اصلاح طلب برای حضور در ارشد‌ترین نهادهایی اجرایی را خواهند داد یا خیر؟
در آن فضا محمدرضا عارف به عنوان مدیری ارشد از دوران اصلاحات که طوفان ۸۸ را هم به سلامت از سر گذرانده بود وارد عرصه انتخابات ریاست جمهوری در سال ۹۲ شد. عارف گمان می‌کرد در آن شرایط خاص تنها گزینه‌ای است که هم میتواند تابلو اصلاح طلبی را از غبار ۸۸ جلا دهد و هم اعتماد توامان نظام را در اختیار دارد، پس حمایت یاران اصلاح طلب از خود را ناگزیر می‌دید. اما شرایط خاص سال ۹۲ بزرگان اصلاحات را به اجماع برروی حسن روحانی سوق داد و در روزهای آخر رئیس دولت اصلاحات در نامه‌ای از عارف درخواست کناره گیری کرد.
عارف به احترام خاتمی از انتخابات کناره گیری کرد اما هیچ حمایت صریحی هم از نامزدی حسن روحانی صورت نداد چراکه هم خود تنها اصلاح طلب تابلودار انتخابات می‌دانست و کناره گیری به نفع روحانی که عضو رسمی و هرچند غیرفعال جامعه روحانیت مبارز اصولگرا بود را چندان خوش نمی‌داشت و هم احتمالا انتظار داشت یاران اصلاح طلبش حمایت بیشتری توقع داشت.
عارف پس از انتخابات ۹۲ سمتی را در دولت نپذیرفت یا جایگاهی متناسب با شأنش به او پیشنهاد نشد و نهایتا در انتخابات ۹۴ به عنوان نفر اول از تهران وارد مجلس شد. در مجلس هم پس از بحث‌های فراوان برسر ریاست مجلس این رقابت را به علی لاریجانی واگذار کرد، رقابتی که تعدادی از نمایندگانی که با استفاده از امکان فهرست امید به مجلس راه یافته بودند برخلاف نظر فهرست امید جانب لاریجانی را گرفتند.
احتمالا صحبت‌های عارف در مورد کسانی که پس از پیروزی فراموش می‌کنند چه کسانی برایشان زحمت کشیدند ناظر بر اعمال همین گروه از نمایندگان باشد.
پیروزی حسن روحانی دو انتخابات اردیبهشت ۹۶ فصل تازه‌ای در زندگی سیاسی عارف گشود. برخی دولتی‌ها و وزرا برخلاف تاکید رئیس جمهور در انتخابات هیئت رئیسه مجلس مشغول لابی و داد و ستد با جریان رقیب و مخالف فراکسیون امید بودند و کار تاجایی بالا گرفت که عارف حفظ نواب رئیس مجلس را خط قرمز فراکسیون امید اعلام کرد.
برخی اطرافیان دولت در چهارساله دوم فارغ از دغدغه انتخاب مجدد ظاهرا حامیان دیروز را فراموش کرده‌اند و مشغول بازی سیاسی و بده بستان در زمین‌های دیگری هستند. این موضوع عارف و نیروهای نزدیک به او را نگران کرده است.
به نظر می‌رسد برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ هم گروهی از سیاسیون نقشی مشابه سال ۹۲ برای عارف تعریف کرده‌اند، همان نقش نامزد فداکار. ظاهرا در سیاست ایرانی هم مشابه سینما وقتی کسی یک بار نقش یا وظیفه‌ای را موفقیت آمیز اجرا و انجام می‌دهد تا پایان باید در همان قالب باقی بماند.
ظاهرا علی لاریجانی بی‌میل نیست نقش حسن روحانی سال ۹۲ را برعهده بگیرد و به عنوان نامزد ائتلافی اصلاح طلبان و اصول گرایان میانه و به عنوان نیرویی مورد وثوق به میدان بیاید. از سویی با درخشش جهانگیری در مناظرات سال ۹۶ او هم که مورد حمایت کارگزاران و بخشهایی از اصلاح طلبان عملگرا است در سال ۱۴۰۰ حرف‌های بسیاری برای گفتن خواهد داشت.
تمام این نشانه‌ها حاکی از این است که فداکاری عارف در سال ۹۲ عملا پاسخی در ۱۴۰۰ دریافت نخواهد کرد. عارف ۶۶ ساله در پایان ریاست جمهوری حسن روحانی ۷۰ ساله خواهد بود و با توجه به سنت ۸ ساله بودن ریاست جمهوری در ایران عملا ۱۴۰۰ آخرین فرصت عارف برای رسیدن به پاستور خواهد بود. خواستی که صراحت و حضور و نمودهای مشخص‌تر عارف در روزهای اخیر حکایت از آن دارد.
ولی اگر کامل تر بود شاید موثر تر به نظر می رسید
چرا فرا رو مسایل و وضعیت و شرایط قبل از انتخابات سال 92 یعنی سه ماهه منتهی به انتخابات سال 92 رو ریشه یابی نمی کند تا مشخص شود ریا کاران و موج سواران و فرصت طلبان و منفعت طلبان و عافیت طلبان و اصلاح طلب نماها و مزدوران بی شناسنامه و هویت و شخصیت و ماهیت و محبوبیت که در جریان اصلاحات تنها نام اصلاح طلبی را به یدک کشیده اند و اعتدال نماهایی که به ظاهر دوست و نزدیکان دولت هستند ولی تیشه بر ریشه ان زدند و می زدند و با اظهار نظرهای سخیف و غیر منطقی و غیر مسئولانه ی خود نسبت به تهمت و سم پاشی و تخریب بزرگان اصلاح و سوئ استفاده از احترام و اعتماد و حمایت بی منت و بی دریغ ان ها و ائتلاف ایجابی که خودشان را تحمیل کردند و ... همسو با رقبا بد ذات و ناکام در حال شبهه و اختلاف افکنی و فرسایش ساختار منسجم اصلاح طلبی بودند و هستند...