بابک خطی*؛ عليرغم افزايش حساسيت جامعه نسبت به وضع نامناسب ايمني معادن با توجه به حادثه دردناك معدن يورت، شرايط معادن ايران همچنان در وضعيت نابهنجار قرار دارد و جان هزاران معدنچي شاغل در آنها در خطر جدي است.
طبق ماده ٨٥ قانون كار ايران رعايت دستورالعمل هاي "شوراي عالي حفاظت فني"براي صيانت از جامعه كارگري در همه كارگاه هاي ايران لازم است.
لازم به ذكر است اعضاي اين شورا بسيار فراگير و در سطح وزير يا معاون وزير از وزارت خانه هاي كار، نفت، صنايع و معادن، كشاورزي و رييس سازمان محيط زيست -با محوريت وزارت كار-هستند.
كارفرمايان براي تامين حفاظت و سلامت كارگران مكلف هستند طبق مصوبات اين شورا تمامي امكانات و تحهيزات لازم ايمني را در كار گاه فراهم كنند و در عين حال شرايط آموزش را نيز مهيا نمايند.
مسووليت اجراي اين مقررات و ضوابط فني طبق ماده ٩٦ قانون كار ايران بر عهده كارفرما مي باشد و طبعا تبعات قانوني هر اتفاقي كه در نتيجه عدم رعايت اين نظامات اتفاق افتد مستقيما متوجه كارفرمايان است.
با وجود چنين "شوراي عالي حفاظت فني" متنفذ و قدرتمندي و در معيت صراحت قانون كار در مسوليت قانوني كارفرمايان در موارد اتفاقات ناشي از عدم رعايت ايمني قاعدتا مي بايست شاهد اقدامات اساسي در زمينه ايمني معادن باشيم.
اما متاسفانه در عمل و عليرغم وجود سابقه تجربه هاي دلخراش، اقدامات جدي در اين زمينه انجام نشده است و جان حدود سيزده هزار معدنكار و آرامش ده ها هزار نفر از خانواده هاي نگران آنان در خطر جدي ناشي از اين بي اعتنايي و بي عملي قرار دارد.
از سويي در موارد متعددي برخي كارفرمايان ، مسولان واحد ايمني كه گزارشات خود را مطابق ميل آنان تنظيم نمي كنند ،اخراج مي نمايند و با ايجاد شرايط ترس و فشار تنظيم گزارش هاي خلاف واقع را ترويج مي كنند.
وزارت كار متولي اصلي دولتي امور كارگري و رياست شوراي عالي حفاظت فني است و از آن انتظار مي رود با اعمال نظارت قانوني دقيق در مسير حفاظت از سلامت و جان كارگران زحمتكش كشور و آرامش خانواده هاي آنان نهايت مساعي خود را انجام دهد و شرايطي را ايجاد كند تا جلوي زير پا گذاشته شدن قانون گرفته شده،كارفرمايان ملزم به رعايت قوانين مصرح قانون كار كشور گردند.
اقدامات عملي امروز شايد بتواند در پيشگيري از حوادث دردناك بعدي در معادن موثر باشد.اظهار تاسف و همدردي بعد از چنين وقايعي هر چند مستحسن است اما در دنياي واقعي نمي تواند سلامتي و جان هيچ معدنكاري را برگرداند و مرهم موثري بر يك عمر اندوه و مشكلات يك خانواده داغدار باشد.
به ياد داشته باشيم امروز زمان اقدام است و حوادثي مثل فاجعه معدن يورت از آنچه به نظر مي رسند به ما نزديكتر هستند.
*طبيب و فعال اجتماعی