فرارو- یک سوم تالاب‌های ایران تحت فشار یا در شرایط بحرانی قرار دارند.
به گزارش فرارو به نقل از یو ان انوایرنمنت، رامسر، «نگین شمال ایران» شهری است که نام خود را به کنوانسیون رامسر داد. این کنوانسیون، یک معاهده بین دولتی است که چارچوبی برای اقدام ملی و همکاری بین‌المللی جهت محافظت از تالاب‌ها فراهم می‌کند.
در کل جهان ۲۲۹۰ تالاب وجود دارد که به عنوان تالاب‌های دارای اهمیت بین‌المللی تعیین شده‌اند، سهم این ایران از تالاب‌ها ۲۴ تالاب است. از این ۲۴ تالاب، یک سوم آنها «تحت فشار» یا در «شرایط بحرانی» قرار دارند.
تالاب‌ها برای تنوع زیستی، حیاتی هستند. تعداد زیادی از پرندگان مهاجر در راه مهاجرت، از آنها برای سپری کردن زمستان استفاده می‌کند.
ایران تلاش کرده تا جلوی خشک شدن دریاچه‌ها و تالاب‌هایش را بگیرد. استفاده گسترده از آب برای مصارف کشاورزی یا غیر کشاورزی و تغییرات آب‌وهوایی عوامل خشک شدن تالاب‌ها و دریاچه‌ها هستند. پدیده ریزگردها در ایران و منطقه، نشانه اصلی خشک‌شدن تالاب‌هاست. به گفته باربارا سالوین، مدیر برنامه ایران در شورای آتلانتیک، وضعیت نامطلوب به دلیل ۱۴ سال خشکسالی، تشدید شده است.
طبق جدیدترین گزارش سازمان ملل، جنگل‌زدایی، اقدامات غیرپایدار کشاورزی و همچنین استفاده زیاد از آب برای آبیاری و سایر مصارف، علل انسانی بروز ریزگردها هستند.
به اعتقاد سازمان ملل، در بلندمدت فقط مدیریت پایدار آب و زمین و نیز اقداماتی در خصوص تغییرات آب‌وهوایی قادر هستند، وضعیت را بهبود بخشند.
دریاچه ارومیه
آب این دریاچه، توسط باران، چشمه‌ها و نهر‌ها تامین می‌شود و در فصول مختلف میزان سطح آب و نمک آن متفاوت است. در حوزه دریاچه ارومیه، ۶.۴ میلیون انسان و ۲۰۰ گونه پرنده زندگی می‌کنند. اکوسیستم این دریاچه حامی تنوع زیستی است و دارای منافع سلامتی است. اگر این دریاچه کاملا خشک شود، ممکن است ریزگردها بروز پیدا کنند.
یک پژوهش از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۱، درباره دریاچه ارومیه نشان داد که فعالیت‌های کشاورزی، گسترش مزارع و افزایش جمعیت در سه دهه گذشته، به استفاده بیش از حد از منابع منجر شد. از سال ۱۹۹۵، این دریاچه در حال افول بوده است.
طبق گزارش سازمان ملل؛ در آگوست ۲۰۱۱، منطقه سطح دریاچه ارومیه، فقط ۲۳۶۶ کیلومتر مربع بود. در سال ۲۰۱۳ به ۷۰۰ کیلومتر مربع تنزل یافت. تصاویر ماهواره‌ای ناسا نشان می‌دهد که دریاچه ارومیه بین ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۶، حدود ۷۰ درصد از منطقه سطح خود را از دست داده است.
تصاویر ماهواره‌ای از دریاچه ارومیه
ایران با جوامع محلی برای بهبود بخشیدن به وضعیت کار می‌کند. در سپتامبر ۲۰۱۶، دولت ایران و سازمان غذا و کشاورزی، یک پروژه چهارساله مدیریت پایدار برای دریاچه به راه انداختند. نشانه‌های اخیر حاکی از بهبودی دریاچه ارومیه است. طبق گزارش ۲۰۱۷ برنامه توسعه سازمان ملل، اکنون منطقه سطح دریاچه، ۲۳۰۰ کیلومتر مربع است.
تالاب هویزه
در سال ۲۰۰۷، تالاب هویزه - که به تالاب هورالعظیم معروف است- به عنوان نخستین سایت کنوانسیون رامسر تعیین شد. این تالاب بین ایران و عراق مشترک است و حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد از آن متعلق به ایران است.
آب تالاب، توسط رود‌های منشعب از دجله و فرات تامین می‌شود، اما کل این منطقه از ساخت سد‌های بالادستی، استفاده روزافزون از آب برای مصارف کشاورزی و نیز گاهش بارندگی رنج می‌برد. در نتیجه، تالاب هویزه، به عنوان یک تالاب نیازمند توجه در لیست رامسر قرار گرفت.
در اواسط ۲۰۱۷، به عنوان نخستین گام در راستای حفظ بلندمدت و توسعه پایدار تالاب‌ها، دولت عراق از دبیری کل کنوانسیون رامسر درخواست کرد هیئتی مشورتی برای شناسایی راه‌های همکاری آینده بین ایران و عراق ساماندهی کند.
این هیئت در ۱۶ تا ۲۳ دسامبر ۲۰۱۷ و با حضور مقامات ایرانی و عراقی تاسیس شد. اعضای آن برای فهم بهتر وضعیت، از تالاب در دو طرف مرز بازدید کردند.
