فرارو- احسان علیخانی روز یکشنبه میهمان برنامه حالا خورشید رضا رشیدپور بود. این مجری سرشناس تلویزیون که این بار به عنوان میهمان وارد قاب تلویزیون شد به دفاع از خود در برابر اتهاماتاتی پرداخت که در روزهای قبل علیه او مطرح شده بود.
روزنامه شرق چند روز پیش در گزارشی به تخلفات پرونده مالی ثامن الحجج و رد پای برخی سلبریتیها در این پرونده پرداخت. این روزنامه نوشته بود: «در تاریخ ۱۴/۱۲/۹۱ و ۴/۷/۹۲، مؤسسه ثامنالحجج دو مبلغ ۱۸۰ میلیونتومانی و ۴۰۰ میلیونتومانی را به حساب «م. م» مجری یک برنامه تلویزیونی واریز میکند و عنوانی که روبهروی این اعداد در توضیح دلیل وجه ذکر شده، یک کلمه است؛ هدیه. اما رقم هدیهای که آقای «م. م» بهعنوان هدیه دریافت کرده، در مقابل تسهیلات دریافتی او از ثامنالحجج تقریبا ناچیز است. «م. م» از مؤسسه ثامنالحجج یک وام دومیلیاردو ۹۰۰ میلیونتومانی دریافت کرده که تنها ۸۰۰ میلیون تومان آن را بازگردانده است که البته این رقم بازگشتی را از هدیه دریافتی (۵۸۰ میلیون تومان) کم کنیم، به عدد ۲۲۰ میلیون تومان میرسیم که در واقع از جیب «م. م» خرج شده و در مقابل دومیلیاردو ۷۸۰ میلیون تومان را در حساب خود نگه داشته است. ثامنالحجج به مجری معروف دیگر تلویزیون «ا. ع» هم بیتوجه نبوده و به حساب او هم سه میلیارد تومان در قالب هزینه تبلیغات واریز کرده است.»
بیشتر بخوانید: ردپای برخی سلبریتیها و مسئولان در پرونده ثامنالحجج
«شرق» نامی از این دو مجری تلویزیون نیاورده بود، اما بعضی کاربران شبکههای مجازی اعلام کردند م. م. مهران مدیری مجری طناز رسانه ملی و ا. ع. مجری برنامه ماه عسل صدا و سیماست که در افکار عمومی با گریاندن مردم شناخته میشود. بعد از انتشار این گزارش و واکنشهایی که در فضای مجازی صورت گرفت، حسین روحانی وکیل مهران مدیری اعلام کرد که موکلش به دلیل نشر اکاذیب، از روزنامه شرق و فیلم آنلاین، شکایت کرده است.
احساس علیخانی هم در کانال تلگرامی خود توضیحاتی داد و نوشت: «من احسان علیخانی مجری و تهیه کننده تلویزیون و سینما هستم. اگر منظور رسانههای مجازی و غیرمجازی از (ا-ع) همان احسان علیخانی است که باید بگویم؛ اشتباه گرفتید. آن دزد اموال بیت المال و مردم من نیستم.»
بیشتر بخوانید: توضیح احسان علیخانی درباره ارتباط با ثامن الحجج
اما صدا و سیما دیروز برای دفاع از مجری خود به او تریبون داد؛ تریبونی یک طرفه که واکنشهای زیادی را در فضای مجازی و رسانهای برانگیخت. احسان علیخانی گفت: این اتفاق از این لحاظ خوب است که مخاطب بداند چرا قاطبه برنامههای تلویزیونی اسپانسری شدهاند؟ ما سالهاست در تلویزیون داد زدهایم و فریاد کشیدهایم که شرایط این گونه نباشد. ما در دهه ۸۰ برنامه اجرا میکردیم، ولی خبری از اسپانسر نبود؛ اما اسپانسرها از اوایل دهه نود وارد برنامهسازی در تلویزیون شدند. مخصوصا در برنامههای پرخرجی مانند سریال «پایتخت» که اسپانسر خرجش را داد. خیلی هم طبیعی است. مدیران تلویزیون هم با طرق مختلف فریاد زدند که این رویه اصلاح شود، ولی این ماجرا ادامه پیدا کرد.
علیخانی تصریح کرد: من یک حیثیت به نام مجری و یک حیثیت و شخصیت به عنوان تهیهکننده دارم که باید با ۱۵۰ تا ۲۰۰ نفر سروکله بزند تا برنامه تولید شود. از سال ۹۱ که ما در کوچه و خیابان راه میرویم و میبینیم که یک موسسه ۵۰۰ شعبه در سطح شهر دارد و نه من گسترشش میدهم و نه سهامدارش هستم. آنها پیشنهاد همکاری میدهند و بعد تحقیق و تفحص میشود از سوی تلویزیون و آنها بعد از استعلام میگویند که تو میتوانی با این موسسه همکاری کنی.
وی افزود: شما بدون دریافت مجوز آیا میتوانید روی آنتن، تبلیغ پشمک بکنید؟ قطعا نمیتوانید. ما کارگروه و واحدی داریم که در سازمان مجوزها را اخذ میکند و پروانه آن را بررسی میکند. محال است که بتوان تبلیغی بدون مجوز در سازمان صداوسیما انجام شود.
واکنشها به صدا وسیما برای دعوت از احسان علیخانیدعوت از احسان علیخانی برای پاسخ با واکنشهای افکار عمومی رو به رو شد. واکنش به اقدام صدا و سیما در چهار مورد خلاصه میشد. اول آنکه صدا و سیما دادگاه نیست و احسان علیخانی باید در دادگاه از خود اعاده حیثیت کند. دوم آنکه اتهامات احسان علیخانی نه در صدا و سیما بلکه در روزنامه شرق مطرح شده بود به این ترتیب او باید از تریبون روزنامه شرق برای دفاع از خود استفاده میکرد. سومین نوع واکنش آن بود که اگر صدا و سیما خواسته به عنوان یک رسانه عمل کند چرا نویسنده، سردبیر یا مدیرمسئول رسانه منتشر کننده آن گزارش را دعوت نکرده بود؟ دسته آخر واکنشها هم آن بود که بارها در صدا و سیما به شخصیتهای سیاسی یا ... اتهام زده شده و یا آبروی آنها ریخته شده است، اما صدا و سیما درباره احسان علیخانی استثنا قائل شد. آیا خون احسان علیخانی رنگینتر از دیگران است یا آنکه صدا و سیما خواسته با فرصت دادن به مجری خود از خود نیز رفع اتهام کرده باشد؟
طوفان توئیتری علیه صدا و سیماتریبون دادن صدا و سیما به احسان علیخانی به حالا خورشید ختم نشد. خبر ۲۰:۳۰ که بسیاری آن را تریبون یک جریان سیاسی خاص میدانند نیز با علیخانی گفتگو کرد. یکی از کاربران توئیتر در واکنش به رفتار دیروز صدا و سیما مینویسد:
کمتر از سه ساعت پس از برنامه حالاخورشید، نوبت اخبار٢٠٣٠ است که برای احسان علیخانى تریبون دفاعیات و شوی تبرئه ترتیب دهد.
کاربری دیگری میگوید:
آنتن زنده رسانه ملی را برای دفاع از خودت داشته باشی و اخبار ۲۰:۳۰ و سایر بخشهای خبری بخش مهمی از خبر رو برای دفاع ازت اختصاص بده! رانت مگه چیزی جز اینه؟!
همچنین یکی دیگر از کاربران مینویسد:
فکر کنم قبل از احسان علیخانى آخرین باری که صدا و سیما به کسی فرصت داد تا از خودش دفاع کنه احمدینژاد بود. قبل از انتخابات ۸۸.
کاربری هم از زاویه دیگری به موضوع تریبون دادن صدا و سیما نگاه کرده است. او نوشته:
"به احسان علیخانی فرصت تلویزیونی داده شد تا به ادعاهایی که درجایی غیراز صدا و سیما علیه اش مطرح شده بود پاسخ گوید.ای کاش به دیگرانی که در تلویزیون به آنها تهمت و افترا زده شد و هتک حرمت شدند نیز فرصت پاسخگویی داده میشد. #هاشمی_رفسنجانی #خاتمی #کاووس_سیدامامی "
همچنین یکی دیگر از کاربران مینویسد:
اونهایی که صداسیما بهشون اتهام میزنه کجا از خودشون دفاع کنند؟
در عین حال یکی دیگر از کاربران از زاویه دیگری به رفتار احسان علیخانی نگاه کرده است. او گفته:
احسان علیخانی در برنامه حالا خورشید درباره دریافتی از موسسه ثامن الحجج توضیح میدهد؛ چه توضیحاتش قانع مان کند، چه غیرمنطقی باشد باید به او احترام بگذاریم. کاش دوستان دیگر هم یاد بگیرند جای تهدید به شکایت، به مردم توضیح بدهند.
بیشتر بخوانید: گل به خودی صدا و سیما با پخش دفاعیات احسان علیخانی
واکنش روزنامه شرق به رفتار صدا و سیما
در میان بعضی واکنشها همچنین درخواستهایی برای گفت و گوی برنامه حالا خورشید با مرضیه امیری، خبرنگار روزنامه شرق دیده میشد. البته تهیه کنندگان برنامه حالا خورشید در چند دقیقه آخر تصمیم به این کار گرفتند. محدثه سنایی فر، مسئول روابط عمومی برنامه حالا خورشید نیز در آخرین دقایق برنامه تصمیم به دنبال تماس با خبرنگار روزنامه شرق بود که در نهایت برنامه با تریبون یک طرفه صدا و سیما به احسان علیخانی به پایان رسید.
مهدی رحمانیان، مدیر مسئول روزنامه شرق در واکنش به رفتار صدا و سیما گفته: اگر تلویزیون و آقای احسان علیخانی با من مشورت میکردند، صادقانه به آنها میگفتم که این کار را نکنید. به قول دکتر شریعتی اگر میخواهید حقیقتی را خراب کنید، خوب به آن حمله نکنید، بد از آن دفاع کنید. امروز تلویزیون از خودش بد دفاع کرد. اگر این برنامه پخش نمیشد، به نفع تلویزیون بود.
رحمانیان در پاسخ به پرسش دیگری درباره شکایت مهران مدیری از روزنامه «شرق» که در دادسری رسانهها مطرح شده است، گفت: درباره افرادی که از روزنامه «شرق» شکایت کردهاند، حق طبیعیشان بوده است. ما نمیتوانیم برای آدمها تعیین تکلیف کنیم. ضمن اینکه ما برای دفاع از گزارشی که در روزنامه «شرق» منتشر شده، ادله کافی داریم که در صورت لزوم به دادگاه ارائه میدهیم.
حیثیت احسان علیخانی مهمتر از هاشمی و ناطق؟
روزنامه ایران نیز در مطلبی رفتار اخیر صدا و سیما را با رفتار این سازمان در مناظرههای انتخابات سال ۸۸ مقایسه کرده و نوشته: آقای علیخانی در برنامه حالا خورشید گفته است که حق دارد از حیثیت خود دفاع کند. ما البته به دفاعیات ایشان کار نداریم و حرفمان درباره همین یک جمله است که دفاع از حیثیت را حق خود دانسته است. او در حالی از تریبون سیما به دفاع از خود پرداخته که اساساً طرح ادعاها علیه وی نه از سیما بلکه از سوی یکی از روزنامهها بوده است و معمولاً کسانی در صدا و سیما حق دفاع از خود را دارند که از همین تریبون علیه آنها اتهاماتی مطرح شده باشد. در همین قاعده هم البته حرف و حدیثها بسیار و بی عدالتیها و روشن نبودن سیاست واحد مشهود است. شاید نمونه بارز این تبعیض، وارد کردن اتهامات بسیار سنگین علیه مرحوم هاشمی رفسنجانی و علی اکبر ناطق نوری در یکی مناظرههای انتخابات ریاست جمهوری ۸۸ باشد که مسئولان وقت صدا و سیما انصاف و اخلاق و قانون را به راحتی آب خوردن کنار گذاشتند و هیچ وقتی برای دفاع از نامبردگان ندادند.»
احسان علیخانی برای صدا و سیما مهم بود؟
مصطفی ایزدی، از مدیران بازنشسته صدا و سیما به فرارو میگوید: معاملات پولی بین موسسات مالی و صدا و سیما حالت پیچیدهای دارد. در برنامههای مشارکتی، یعنی صدا و سیما پول میگیرد و برنامه میسازد. متاسفانه حساب و کتابها هم روشن نیست. به همین خاطر میتوان در آنها نسبت به هرچیزی مظنون بود. به عنوان نمونه نه تنها آگهیهای موسسه ثامن الحجج در صدا و سیما پخش میشد بلکه این موسسه اسپاسنر برنامهها هم میشد. ارقام این همکاریها نیز بسیار بالاست.
این بازنشسته صدا و سیما ادامه میدهد: دست صدا و سیما در دست اسپانسرهایش است. صدا و سیما از هر اسپانسری مثل ثامن الحجج پول پخش هم دریافت میکند. از داستان مهران مدیری و احسان علیخانی اطلاع زیادی ندارم به همین خاطر نمیتوانم درباره آنها قضاوت کنم. اما این ماجراها باعث میشود که صدا و سیما مجبور به پاسخ گویی شود. به هرحال علیخانی و تهیه کننده صدا وسیماست. این سازمان اگر احسان علیخانی را برای دفاع از خود به تلویزیون نیاورد، خود نیز متهم خواهد بود.
او با بیان آنکه صدا و سیما اصولا اخلاق رسانهای ندارد ادامه میدهد: اخلاق رسانهای این است که قانون و شراعا اگر از طریق صدا و سیما اتهامی متوجه کسی شد، او باید فرصت دفاع از خودش را داشته باشد. آقای هاشمی و ناطق هستند. البته تلویزیون علیه همه اصلاح طلبان فعالیت میکند، اما نه تنها آنها را دعوت نمیکند بلکه اظهار نظرهایشان را نیز پخش نمیکند. در مقابل اگر درباره احسان علیخانی یا هرکس دیگری که پای صدا و سیما در میان باشد، مسالهای مطرح شود. این سازمان تصمیم به دفاع از خود میگیرد. مسئولین صدا و سیما سازمان را ملک شخصی خودشان میدانند. خود احسان علیخانی خیلی اهمیت ندارد. مهم وجهه صدا و سیما بوده است.