عزت الله انتظامی بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر صبح امروز ۲۶ مرداد ماه در بیمارستان "باهنر تهران" درگذشت. از فیلم‌های سینمایی این بازیگر می‌توان به «آقای هالو»، «پستچی»، «گاو»، «ستارخان»، «صادق کرده»، «حاجی واشنگتن»، «گراند سینما»، «هامون»، «ناصرالدین شاه آکتور سینما»، «روز واقعه»، «خانه‌ای روی آب»، «دیوانه از قفس پرید»، «گاو خونی»، «مینای شهر خاموش»، «آتش سبز»، «راه آبی ابریشم» و «چهل‌سالگی» اشاره کرد.
مراسم تشییع عزتالله انتظامی یکشنبه 28 مرداد ماه از تالار وحدت برگزار می‌شود.
ستاد برگزاری مراسم تشییع عزتالله انتظامی خبر داد که این مراسم ساعت 9:30 از تالار وحدت انجام خواهد شد و پیکر عزتالله انتظامی به قطعه هنرمندان بهشت زهرا (س) بدرقه می‌شود.
برپایی جلسه ستاد برگزاری مراسم تشییع "انتظامی" در خانه سینما
جلسه‌ی ستاد برگزاری مراسم تشییع عزتالله انتظامی در خانه سینما در حال برگزاری است.
طبق اعلام سایت خانه سینما؛ ستاد برگزاری مراسم تشییع استاد عزت الله انتظامی متشکل از خانه تئاتر ، خانه سینما و خانه موزه استاد انتظامی و خانه هنرمندان ایران تشکیل شد.
این ستاد در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که "با کمال تاسف و تاثر درگذشت این هنرمند برجسته عرصه ایران را به جامعه هنر کشور تسلیت عرض می‌نمائیم.
در جهت برگزاری مراسمی در شأن و منزلت استاد انتظامی ستاد برگزاری تشییع این هنرمند شاخص متشکل از خانه تئاتر ، خانه سینما و خانه موزه استاد انتظامی و خانه هنرمندان ایران تشکیل شد.
کلیه اطلاعات مربوط به تاریخ و مکان برگزاری مراسم تشییع استاد عزتالله انتظامی و همچنین برنامه‌های دیگر از طریق این ستاد در اختیار رسانه ها قرار می گیرد.
لازم به ذکر است که انتشار هر گونه اخبار و اطلاعاتی که از سوی این ستاد ارائه نشده باشد معتبر نخواهد بود."
نحوه درگذشت استاد انتظامی و مراسم تشییع وی از زبان فرزندش
مجید انتظامی موسیقیدان مشهور و فرزند استاد فقید عزت انتظامی در اولین اظهارات خود دلایل فوت پدر را بازگو کرد و در عین حال گفت که تشریفات تشییع و خاکسپاری ایشان بعداً اعلام می‌شود.
فرزند عزت الله انتظامی گفت: متاسفانه پدرم عزت الله انتظامی امروز ساعت ۴ بامداد از بین ما رفت. مجید انتظامی توضیح داد: پدرم مشکلات زیادی داشت اعم از کلیه، کبد، مغز و ... که سر انجام نتوانست آنها را تحمل کند.
او خاطرنشان کرد: هنوز هیچ تصمیمی در خصوص مراسم تشییع پدر نگرفته ایم و منتظریم با برنامه ریزی از سوی خانه سینما زمان دقیق مراسم تشییع را اعلام کنیم.
عزتالله انتظامی ۳۱ خرداد سال ۱۳۰۳ در محلهٔ سنگلج تهران متولد شد. وی پس از گذراندن دوره تحصیلات مقدماتی، وارد هنرستان صنعتی تهران شد و در رشته برق به تحصیل پرداخت. در سال ۱۳۲۶ وارد عرصه هنر گردید و با اندک دست مایه‌های هنر نمایش و تئاتر به آلمان سفر کرد و در شهر هانوفر وارد یک مدرسه شبانه آموزش سینما و تئاتر گردید.
وی پدر مجید انتظامی آهنگ‌ساز و نوازنده معروف است.
عزتالله انتظامی فعالیت هنری خود را با پیش پرده خوانی در تماشاخانه‌های لاله زار شروع کرد؛ او پس از یک سال به تماشاخانه‌های هنر و فرهنگ تهران رفت؛ در سال ۱۳۲۰ نخستین نمایش حرفه‌ای خود را با عنوان "اولتیماتوم" نوشته پرویز خطیبی به کارگردانی اصغر تفکری در تئاتر پاریس خیابان لاله‌زار اجرا کرد و تا سال ۱۳۲۶ توانست در بیش از ده نمایش نقش پردازی کند.
بازی در فیلم واریته بهاری به کارگردانی پرویز خطیبی نخستین تجربه سینمایی اوست.
ورود به عرصه حرفه‌ای سینما
او در سال ۱۳۴۸ با فیلم "گاو" ساخته داریوش مهرجویی وارد عرصه حرفه‌ای سینما شد. انتظامی در نقش "مش حسن" که در فراق گاو خود می‌نالد با او همزات‌پنداری می‌کند و شرایطی را به وجود می‌آورد که بازی او در فیلم گاو نقطه عطف و تحولی شگرف در تاریخ بازیگری سینمای ایران می‌شود.
بازی‌های او در دیگر آثار مهرجویی همچون آقای هالو، دایره مینا، پستچی، اجاره‌نشین‌ها، هامون و بانو از آثار‌های ماندگار هردو شخص است.
همکاری با هنرمندان بزرگ
انتظامی علاوه بر نقش‌آفرینی در آثار داریوش مهرجویی، در فیلم‌های کارگردانان مطرح دیگری، چون علی حاتمی، مسعود کیمیایی، رخشان بنی‌اعتماد و ناصر تقوایی نیز بازی کرده‌است.
او در فیلم مستند عشق‌پرداز به کارگردانی محمدهادی کاویانی در کنار محمود فرشچیان حضور داشته‌است. انتظامی پس از انقلاب و به خصوص در دهه شصت در نقش‌های متفاوت و متنوع مورد توجه قرار گرفت.
بازی او در فیلم‌های حاجی واشینگتن، اجاره نشین‌ها، گراند سینما، هامون، بانو، گاو، ستارخان، صادق کرده، خانه خلوت، ناصرالدین شاه اکتور سینما، روز فرشته، روسری آبی، مینای شهر خاموش، ، دیوانه از قفس پرید، خانه‌ای روی آب و راه آبی ابریشم اوج هنرنمائی او و فیلم‌های ماندگار او در کارنامه سینمائی اش است.
او در گاوخونی دومین همکاری اش با بهروز افخمی را تجربه کرد و جایی برای زندگی چهارمین تجربه‌اش با محمد بزرگ‌نیا بود. او برای اولین بار با مسعود کیمیایی یکی از کارگردانان صاحب سبک سینمای ایران و در سن ۷۹ سالگی در فیلم "حکم" همکاری کرد. نقش رضا در فیلم حکم شبیه یک دن کورلئونه است.
جوایز
عزتالله انتظامی اولین بازیگر ایرانی بود که موفق به دریافت جایزه از فستیوال بین‌المللی شد. وی برای بازی در فیلم گاو جایزه هوگو نقره‌ای بهترین بازیگر نقش اول مرد را از جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو دریافت کرد.(فهرست جوایز عزت الله انتظامی)
آیین بزرگداشت و تجلیل از عزتالله انتظامی بازیگر سینمای ایران در سال ۲۰۰۷ مصادف با مهر ماه ۱۳۸۵ در مقر سازمان علمی، فرهنگی و تربیتی ملل متحد یونسکو در پاریس برگزار شد. در این نمایشگاه پوستر فیلم‌هایی که انتظامی در آنها نقش‌آفرینی کرده‌است به همراه آرشیو عکس‌های شخصی وی و لوح تقدیر فیلم گاو به نمایش درآمد. در این مراسم که با همکاری رئیس موزه سینما، سفارت فرانسه در تهران، نماینده ایران در یونسکو و بنیاد سینمایی فارابی و رایزن فرهنگی ایران در فرانسه برگزار شد، نویسندگان و سینماگران فرانسوی و ایرانیان مقیم فرانسه حضور یافتند.
کتاب زندگی عزتالله انتظامی
کتاب شناخت نامهٔ عزتالله انتظامی زیر عنوان «من عزتم، بچه سنگلج» توسط نشر سخن در سال ۱۳۹۲ منتشر شد. در مقدمه این کتاب یادداشتی از ژان-کلود کریر، فیلم‌نامه‌نویس و بازیگر فرانسوی، با عنوان «عزت انتظامی: یک شمایل» به چشم می‌خورد که آورده‌است: «هیچ دستوری برای ستاره شدن و ستاره ماندن وجود ندارد. باید دارای یک نگاه، یک حضور، جذابیتی آنی و چهره‌ای آشنا، حتی پیش از نخستین دیدار، بود. باید دارای یک دم، یک حس و تمام ویژگی‌هایی که لغت روح را معنی می‌کند، بود.»
(بخوانید) ماجرای روزی که احمدی‌نژاد و مشایی از استاد انتظامی سوءاستفاده کردند
خانه موزه عزتالله انتظامی
تیرماه سال ۱۳۹۱ خانه انتظامی به منظور بهره‌برداری فرهنگی به عنوان خانه موزه در تملک و تحویل معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری منطقه یک شد. خانه موزه انتظامی با مساحتی معادل ۴۵۱ مترمربع در بلوار اندرزگو واقع شده و در زیربنایی معادل ۵۳۸ مترمربع شامل بخش‌های جذابی از جمله موزه استاد انتظامی در شمال پروژه، سالن بلک باکس با ظرفیت ۱۲۰ نفر در زیرزمین، کافی شاپ در پشت بام، شهر فرنگ، اتاق آینه، تماشاخانه، گالری و تابلوی ثبت امضاء و یادگاری ویژه هنرمندان صاحب نام است که عملیات اجرایی آن از اسفند ماه سال ۱۳۹۱ آغاز شد و در ابتدا قرار بر این بود که خانه موزه انتظامی در اواخر اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۳ افتتاح شود، اما از آنجا که او در بیمارستان بستری شد این مراسم به تأخیر افتاد و در شهریور ماه سال ۱۳۹۳ هم‌زمان با آغاز پانزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی به صورت رسمی افتتاح شد.
واکنش‌ها به درگذشت عزتالله انتظامی
کارگردانان و بازیگران سینما و تلویزیون ایران با انتشار پست هایی در اینستاگرام با ابراز تاسف از درگذشت عزتالله انتظامی،به مردم ایران و خانواده این هنرمند تسلیت گفتند.
پرویز پرستویی با انتشار تصویری از خود و انتظامی در اینستاگرام نوشت: «عزت سینمای ایران رفت، روحش شاد، تسلیت به سینمای ایران.»
بهمن فرمان آرا هم به این شکل به درگذشت این بازیگر پیشکسوت واکنش نشان داد.
مهتاب کرامتی با انتشار تصویری از عزت الله انتظامی نوشت: «استاد عزت الله انتظامی آقای بازیگر، عزت سینمای از بین ما رفت. تسلیت به ایران، به تمامی اهالی هنر و خانواده محترم ایشون.»
نوید محمدزاده هم به این غم بزرگ این طور واکنش نشان داد.
فرهاد اصلانی هم در پی درگذشت این هنرمند نامی نوشت: «روحت شاد و یادت گرامی بزرگ مرد سینمای ایران.»
روحانی درگذشت عزت الله انتظامی را تسلیت گفت
رئیس جمهور در پیامی با تسلیت درگذشت عزت الله انتظامی هنرمند توانا و پیشکسوت کشورمان، تصریح کرد که این بازیگر محبوب، صاحب سبک و پرتلاش سینما و تئاتر، با خلق آثاری فاخر و به یاد ماندنی، نقشی ممتاز در اعتلای هنر ایران عزیز ایفا کرد.
متن پیام تسلیت حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم انا لله و انا الیه راجعون درگذشت هنرمند توانا و پیشکسوت کشورمان مرحوم عزت الله انتظامی موجب اندوه و تأثر شد. این بازیگر محبوب، صاحب سبک و پرتلاش سینما و تئاتر، با خلق آثاری فاخر و به یاد ماندنی، نقشی ممتاز در اعتلای هنر ایران عزیز ایفا کرد. اینجانب درگذشت این هنرمند محبوب را به خانواده محترم انتظامی، جامعه فرهنگی و هنری کشور، و همه علاقمندان به هنر تسلیت می‌گویم و از درگاه ایزد منان برای ایشان رحمت الهی و برای عموم بازماندگان، صبر و سلامتی مسئلت دارم.
حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران
پيام تسليت وزير بهداشت درپی درگذشت عزت الله انتظامی
سیدحسن هاشمی، وزیر بهداشت در یادداشتی برای درگذشت عزتالله انتظامی نوشت:
«آقای بازیگر هم به دیار باقی شتافت...
این رسم جهان است؛ یک روز می‌آییم و یک روز می‌رویم... خوش بر احوال آنان که با عزت زندگی می‌کنند و با عزت می‌روند...
درگذشت فقید سعید "عزتالله انتظامی" را به خانواده محترمش، به‌ویژه هنرمند گران‌قدر جناب آقای "مجید انتظامی" و دوستان و دوستداران آن زنده یاد تسلیت عرض می‌کنم».
جمشید مشایخی این روز‌ها در بیمارستان بستری است و دوران نقاهتش را می‌گذراند. با این‌حال او که از فوت همکار و دوست قدیمی‌اش بسیار غمگین شده است، در گفتگو با خبرآنلاین از سابقه آشنایی و همکاری‌اش با عزتالله انتظامی گفت.
جمشید مشایخی که صدای کم‌رمق‌اش خبر از ضعف جسمانی او می‌داد، درباره درگذشت عزتالله انتظامی گفت: «من تسلیت عرض می‌کنم درگذشت ایشان را که از همکار‌های قدیمی من بودند.»
این بازیگر پیشکسوت درباره همکاری‌های قدیمی‌اش با مرحوم انتظامی بیان کرد: «ما از سال ۱۳۴۳ که ایشان به اداره هنر‌های دراماتیک آمد با هم دوست شدیم و خیلی همکاری‌های زیادی در طول سالها با هم داشتیم. من از بقیه هنرمندان اداره هنر‌های دراماتیک که بعد‌ها اسمش عوض شد و به اداره تئاتر تغییر پیدا کرد، سابقه بیشتری داشتم و زودتر از همه آنها به استخدام آنجا درآمده بودم. به همین خاطر همه دوستانم را می‌شناختم.»
مشایخی ادامه داد: «رفاقت ما دیرینه بود، کار‌های زیادی با هم کردیم، ما تعدادمان زیاد نبود، علی نصیریان، عزتالله انتظامی، محمدعلی کشاورز، داود رشیدی و من. ما همه‌مان با هم رفیق بودیم.»
واکنش جمشید مشایخی به درگذشت دوست دیرینه
جمشید مشایخی این روز‌ها در بیمارستان بستری است و دوران نقاهتش را می‌گذراند. با این‌حال او که از فوت همکار و دوست قدیمی‌اش بسیار غمگین شده است،
جمشید مشایخی که صدای کم‌رمق‌اش خبر از ضعف جسمانی او می‌داد، درباره درگذشت عزتالله انتظامی گفت: «من تسلیت عرض می‌کنم درگذشت ایشان را که از همکار‌های قدیمی من بودند.»
این بازیگر پیشکسوت درباره همکاری‌های قدیمی‌اش با مرحوم انتظامی بیان کرد: «ما از سال ۱۳۴۳ که ایشان به اداره هنر‌های دراماتیک آمد با هم دوست شدیم و خیلی همکاری‌های زیادی در طول سالها با هم داشتیم. من از بقیه هنرمندان اداره هنر‌های دراماتیک که بعد‌ها اسمش عوض شد و به اداره تئاتر تغییر پیدا کرد، سابقه بیشتری داشتم و زودتر از همه آنها به استخدام آنجا درآمده بودم. به همین خاطر همه دوستانم را می‌شناختم.»
مشایخی ادامه داد: «رفاقت ما دیرینه بود، کار‌های زیادی با هم کردیم، ما تعدادمان زیاد نبود، علی نصیریان، عزتالله انتظامی، محمدعلی کشاورز، داود رشیدی و من. ما همه‌مان با هم رفیق بودیم.»
او درباره حاشیه‌هایی که درباره دلخوری و کدروتش با مرحوم انتظامی پیش آمده بود هم توضیح داد: «حالا که شما این مسئله را مطرح کردید، می‌خواهم صادقانه مسئله‌ای را بگویم، من در زندگی‌ام از حسادت و کینه متنفر بودم، من نسبت به همه همکاران و دوستانم که از سالها قبل با هم همکار بودیم، شناخت داشتم، اگر هم حرفی در حین عصبانیت گفتم قصدم بی‌حرمتی به کسی در جمع نبوده است. من عاشق همه همکارانم و جوان‌های امروز سینما هستم و آرزو دارم همه‌شان موفق شوند.»
بازیگر «کمال‌الملک» افزود: «من بار‌ها گفتم اولین کار بازیگری‌ام را با آقای علی نصیریان شروع کردم. ایشان به عنوان کارگردان و من به عنوان بازیگر. می‌خواهم این را به شما بگویم که این مسائل برای من نه تنها ننگ نیست، بلکه افتخار است که در کنار دوست و همکار قدیمی‌ام حضور داشته باشم. من هیچ وقت از این مسائل ناراحتی ندارم و همیشه هم می‌گویم هنرمند خاک پای مردم کشورش هست.»
این بازیگر پیشکسوت در پایان درباره شرایط جسمانی و وضعیت سلامتی‌اش نیز گفت: «خدا را شکر این روز‌ها کمی حالم بهتر است.»
پیام تسلیت علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی
بسم الله الرحمن الرحیم
انالله و اناالیه راجعون
درگذشت هنرمند توانا و بازیگر پیشکسوت کشور آقای عزت الله انتظامی موجب تاسف گردید.
ایشان طی سالها فعالیت در عرصه بازیگری، نقش آفرینی‌ها و آثار ماندگاری از خود برجای گذاشتند و از سرآمدان این حرفه قلمداد می‌شدند و به دلیل دارا بودن اخلاق و منش شایسته، همواره مورد احترام همگان بود.
هنرمندی ایشان در طرازی ممتاز و الگویی برای تلاش و دستیابی به موفقیت در عرصه هنر بود.
اینجانب ضمن عرض تسلیت به مردم شریف ایران، بویژه جامعه هنری و فرهنگی و خانواده محترم ایشان، برای مرحوم عزت الله انتظامی رحمت و مغفرت و برای بازماندگان صبر و اجر از درگاه خداوند مسئلت می‌کنم.
پی‌نوشت:
کاندید تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشن خانه سینما ۱۳۸۷ برای فیلم ستاره‌ها ۱: ستاره می‌شود
برنده تندیس بهترین بازیگر نقش مکمل مرد جشنواره بین‌المللی فیلم بیروت ۲۰۰۸ برای فیلم شب
کاندید تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشن خانه سینما ۱۳۸۶ برای فیلم مینای شهر خاموش
نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر ۱۳۸۴ برای فیلم ستاره‌ها ۱: ستاره می‌شود
نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر ۱۳۸۳ برای فیلم جایی برای زندگی
برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد بخش بین‌الملل جشنواره فیلم فجر ۱۳۸۲ برای فیلم گاوخونی
برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد جشنواره فیلم فجر ۱۳۸۰ برای فیلم خانه‌ای روی آب
کاندید تندیس زرین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشن خانه سینما ۱۳۷۷ برای فیلم حاجی واشینگتن
برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر ۱۳۷۲ برای فیلم روز فرشته
لوح تقدیر بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر ۱۳۷۰ برای فیلم خانه خلوت و ناصرالدین شاه آکتور سینما
جایزه ویژه هیئت داوران بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره سه قاره ۱۹۹۱ برای فیلم گاو
نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد جشنواره فیلم فجر ۱۳۶۸ برای فیلم هامون
برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر ۱۳۶۷ برای فیلم گراند سینما
نامزد سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر ۱۳۶۵ برای فیلم اجاره‌نشین‌ها
برنده هوگو نقره‌ای بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو ۱۹۷۱ برای فیلم گاو
برنده مجسمه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد جشنواره سینمایی سپاس ۱۳۴۹ برای فیلم آقای هالو
