bato-adv
bato-adv

معماي تخریب کنندگان سنگ‌قبر فروغی

«مسأله اصلی این است که عده‌ای وقتی می‌خواهند با تفکر مقابله کنند، با سنگ‌قبرش مقابله می‌کنند و دست به تخریب آن می‌زنند. این درحالی است که این آثار تاریخی و ملی ما و این سنگ‌قبر نشانه است. نماد تاریخی است که از یک شخصیت و با هر تفکری باقی مانده و باید به‌عنوان سند تاریخی برایش اهمیت بسیاری قایل شد.»

تاریخ انتشار: ۱۶:۰۷ - ۲۵ شهريور ۱۳۹۷
معماي تخریب کنندگان سنگ‌قبر فروغی
 
شهروند نوشت: عکس‌ها سنگ‌قبری را نشان می‌دهند که نام محمدعلی فروغی روی آن نقش بسته. تکه‌ای از سنگ‌قبر ویران‌شده لابه‌لای خاک‌های قبرستان ابن‌بابویه شهرری است و تاریخ انتشار عکس‌ها هم به همین روز‌های اخیر برمی‌گردد و نشان می‌دهد همچنان داستان ویران‌کردن سنگ‌قبر‌ها داستان ادامه‌داری است و حالا عده‌ای سراغ قبر ذکاءالملک، ادیب و سخن‌شناس، روزنامه‌نگار و سیاستمدار ایرانی رفته‌اند که نخست‌وزیر ایران هم بوده.
 
در سال‌های گذشته بار‌ها و بار‌ها سنگ‌قبر شاعران و نویسندگان و متفکران بسیاری ویران شد. بعضی از آن‌ها مانند احمد شاملو بار‌ها آماج حمله قرارگرفتند و برخی دیگر بعد از یکبار ویرانی دیگر کسی به سراغشان نیامد. می‌توان به آمار سال‌های گذشته و سنگ‌های شکسته نگاه کرد و دید هر‌سال چه تعداد خبر ویرانی سنگ‌قبر وجود دارد بی‌آنکه کسی به‌عنوان متهم شناخته شده و دستگیر شود.


سال گذشته، سال ویرانی قبر‌های بسیاری از بزرگان بود. سنگ‌قبر ایرج افشار به سرقت رفت و پس از آن سنگ‌قبر غلامحسین مظلومی، پیشکسوت فوتبال تخریب شد و درنهایت نوبت به سهراب سپهری رسید که سنگ‌قبر او را هم مخدوش کردند. قبر عباس کیارستمی هم به این قافله پیوست و همگان شاهد ویرانی مزار آقای کارگردان بودند و پس از او نوبت به سنگ‌قبر ابراهیم یزدی رسید، آن را هم شکستند.

اواخر سال گذشته هم خبر شکستن سنگ‌قبر مدیا کاشیگر، شاعر، نویسنده و مترجم آمد. کاشیگر مرداد سال ٩٦ از دنیا رفت و در قطعه نام‌آوران بهشت‌زهرا دفن شد و تنها ٥ ماه پس از درگذشتش، سنگ‌قبر شکسته‌اش نظر همه را به خود جلب کرد.

قبر محمدعلی سپانلو اوضاع دیگری داشت. عده‌ای ناشناس مزار این شاعر را در سال ٩٥ تخریب کردند و سپس سیمان گرفتند. او هم در قطعه نام‌آوران بهشت‌زهرا دفن شده بود.

بی‌اطلاعیم
مصیب رحیم‌زاده، رئیس اداره میراث‌فرهنگی شهرری از شکستن سنگ‌قبر فروغی بی‌اطلاع است و می‌گوید امامزاده‌ها و گورستان‌ها زیرنظر اوقاف است و تنها در آثار ثبتی این مراکز میراث نظارت دارد. «اگر ما بخواهیم دانه به دانه از این آثار ثبتی بازدید کنیم و ببینیم چه اتفاقی برایشان افتاده، ناممکن و از دستمان خارج است.» او می‌گوید به دلیل وجود متولی برای این اماکن سازمان میراث فرهنگی نمی‌تواند در آنجا دوربین داشته باشد و این درحالی است که خود اوقاف در آن مناطق دوربین دارد و در زمان ایجاد مشکل سازمان میراث می‌تواند به مسأله ورود قضائی داشته باشد.» رحیم‌زاده می‌گوید حداقل کاری که دوستان در اوقاف باید انجام می‌دادند، اطلاع دادن این اتفاق به ما بوده تا اگر آن بنا واجد ارزش است و افرادی در خراب‌کردنش دخیل بوده‌اند، سازمان میراث به مسأله ورود کند.

احمد ابوحمزه، ری‌شناس و تاریخ‌پژوه هم که اخبار مربوط به این اتفاق را پیگیری کرده، می‌گوید هنوز به قبرستان نرفته تا از نزدیک ببیند دقیقا چه اتفاقی افتاده: «مسأله اصلی این است که عده‌ای وقتی می‌خواهند با تفکر مقابله کنند، با سنگ‌قبرش مقابله می‌کنند و دست به تخریب آن می‌زنند. این درحالی است که این آثار تاریخی و ملی ما و این سنگ‌قبر نشانه است. نماد تاریخی است که از یک شخصیت و با هر تفکری باقی مانده و باید به‌عنوان سند تاریخی برایش اهمیت بسیاری قایل شد.»

ابوحمزه می‌گوید این اتفاق در دوره‌های مختلف تاریخی رخ داده و از بین بردن ماترک گذشتکان رویه‌ای طولانی بوده: «ما با تاریخ و گذشتگانمان خوب رفتار نمی‌کنیم و با وجود اینکه گفته می‌شود ملت تاریخ‌داری هستیم، اما این رفتارهایمان عاملی بوده تا بسیاری از آثارمان به فنا بروند.»