فرارو- هفته گذشته یگان حفاظت و مدافعان حرم امام رضا (ع) توسط نیروی انتظامی تشکیل شد و فرمانده آن در دیدار سردار اشتری رییس پلیس کشور با حجت الاسلام رئیسی تولیت آستان قدس معارفه گردید. با حکم فرمانده نیروی انتظامی سردار علی اکبر افراسیابی به عنوان فرمانده این یگان تازه تاسیس معرفی شد.
معارفه سردار افراسیابی به عنوان فرمانده یگان تازه تاسیس حفاظت از حرم رضوی
به گزارش فرارو، خبرتشکیل یگان تازه حفاظتی در مشهد برای حفاظت از حرم امام رضا (ع) بحث برانگیز شد. برخی این پرسش را مطرح می‌کنند که لزوم تشکیل این یگان تازه با تشریفات و فضاسازی خبری چیست؟ آیا تاکنون حفاظت از حرم رضوی نامناسب بوده که حالا نیاز به تشکیل چنین نیرویی احساس شده است. این پرسش فقط در اذهان افکارعمومی نیست روز گذشته حشمت الله فلاحت پیشه رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز گفت: "نمی‌دانم چه ملاحظاتی رخ داده که اقدام به ایجاد چنین یگانی کرده‌اند. "
به گفته این نماینده مجلس "مسئولیت حفاظت از اماکن برعهده نیرو‌های انتظامی است، اما از اینکه این یگان در چه قالبی شکل گرفته است و جزئیات تفاهم‌نامه آستان قدس و نیروی انتظامی چیست، بی‌اطلاعم و باید با دوستان آستان قدس صحبت کنید. "
او در پاسخ به اینکه «بعد از حمله به حرم امام (ره) و مجلس، کمیسیون امنیت ملی یا مجلس تصمیمی درباره تغییر شیوه حفاظت از امکان متبرکه گرفت یا نه؟، اظهار کرد: "خیر. چنین موضوعی نه در مجلس نه در کمیسیون امنیت ملی مطرح نشده است و این اقدام داخلی است که آستان در نظر گرفته است."
این نماینده مجلس تاکید کرد "از آنجایی که آقای رئیسی فرد قانون‌مندی است و بر آن تأکید دارد، قطعاً ملاحظات قانونی را در این باره در نظر دارند. "
ظاهرا این یگان با موافقت ستاد کل نیرو‌های مسلح تشکیل شده و مأموریت آن صیانت و حفاظت از زیرساخت‌ها، اماکن و اموال و انجام بخشی از وظایف انتظامی و حفاظتی آستان است.
حجت الاسلام رئیسی تولیت آستان قدس رضوی در مراسم معارفه فرمانده این یگان تازه تاسیس گفت: «علت تشکیل این مجموعه، پیگیری قانونمند فعالیت‌هایی است که صبغه انتظامی دارند.»
او افزود: "یکی از مأموریت‌های ما حفظ اماکن متبرکه از هرگونه آسیب است، زیرا همیشه این اماکن مورد طمع افراد شرور و و شیاد قرار دارد."
با وجود این توضیحات هنوز ماموریت اصلی این یگان مشخص نیست.
عکس یادگاری اعضای یگان حفاظت از حرم با آیت الله علم الهدی
در روز‌های گذشته اعضای یگان تازه تاسیس حفاظت از حرم رضوی به دیدار آیت الله احمد علم الهدی امام جمعه مشهد نیز رفتند. در آن دیدار علم الهدی اظهاراتی داشت که بر شبهات درباره ماموریت این یگان تازه تاسیس افزود. او گفت: «رعایت مسائل امنیتی مانند گشتن زائران یک حرکت انتظامی بوده، با مسائل دفاعی متفاوت بوده و شما مدافعان باید بدانید که ممکن است در هر لحظه و موقعیتی تهاجم صورت بگیرد، این حرکت‌ها غیرقابل پیش‌بینی است و دقت زیادی می‌طلبد.»
آیت‌الله علم‌الهدی بیان کرد: "ضمن اینکه باید مراقبت‌های بمب‌گذاری هم صورت بگیرد، اما خود دستگاه‌های تروریستی از این حرکت‌ها ناامید هستند و به‌دنبال طرح‌های تهاجمی از چند طرف حرم بوده تا افراد را غافلگیر کنند. "
نماینده، ولی فقیه در خراسان رضوی اظهار کرد: "از نظر بنده مناسب است که جلوه‌های امنیتی در اطراف حرم حضور داشته باشند تا دشمن در این خصوص هم مایوس شود که البته در این خصوص تولیت آستان قدس باید تصمیم‌گیری کنند. "
موازی کاری یا انتقال ماموریت؟
پیش از این حفاظت از حرم امام رضا (ع) بر عهده سپاه پاسداران بود. در همین راستا یگان حفاظت و امنیت حرم زیر نظر سپاه امام رضا (ع) قرار داشت.
این مسئولیت پس از بمب گذاری منافقین در ۳۰ خرداد ۱۳۷۳ و شهادت ۲۶ تن از زائران و عزاداران حسینی به سپاه پاسداران واگذار شد. با این حال تا سال ۹۵ سپاه پاسداران برای حفاظت از حرم یگان ویژه و مستقلی را تشکیل نداده بود. اما در اول مرداد سال ۹۵ این یگان با نام "حفاظت و امنیت حرم مطهر رضوی" تشکیل شد.
یگان مزبور از نیرو‌های امنیتی دیگر نیز کمک می‌گرفت. گفته می‌شد شش هزار نیروی بسیجی در این راستا فعالیت می‌کنند.
حالا ابهام اینجاست که با تشکیل یگان حفاظت در نیروی انتظامی، یگان حفاظت حرم که توسط سپاه پاسداران تاکنون فعال بوده است چه سرنوشتی پیدا می‌کند. آیا این یگان ماموریتش پایان یافته و یا اینکه ماموریتش تغییر پیدا کرده است؟ شاید هم قرار است مثل بسیاری از نهاد‌های نظامی و امنیتی این دو یگان موازی یکدیگر عمل کنند.
لازم به ذکر است فرمانده یگان تازه تاسیسی نیروی انتظامی، سردار افراسیابی نیز از سپاه پاسداران و به صورت مامور به خدمت به این یگان منتقل شده است.
شبهه دیگر یکی از شبهات دیگری که درباره تشکیل این یگان مطرح شده است، به سیاست‌های سال‌های اخیر آستان باز می‌گردد.
آستان قدس در دوران مدیریت حجت الاسلام رئیسی سیاست توسعه‌ای را در پیش گرفته است. پس از روی کارآمدن رئیسی در اسفند سال ۹۴ معاونتی تازه در آستان قدس با عنوان " معاونت امداد مستضعفان" شکل گرفت. این معاونت در ابتدا ایده ایجاد فضا‌هایی در داخل شهر مشهد برای کمک به مستضعفان را پیگیری کرد. ساخت "غذاسرا" و "زائرسرا" از جمله آنها بود.
پس از آن در راستا اهداف همین معاونت آستان قدس نمایندگی‌هایی در شهر‌ها و استان‌های دیگر نیز تشکیل داد. در کمتر از یکسال ۲۰ دفتر آستان قدس در شهر‌های دیگر افتتاح شد.
بر اساس آنچه آستان نیوز در قالب یک پرونده منتشر کرده «با افتتاح و راه اندازی دفاتر نمایندگی آستان قدس رضوی در استان‌ها بستر رشد و توسعه در تمامی زمینه‌ها از جمله فرهنگی فراهم می‌شود تا با برنامه ریزی‌های انجام شده آستان قدس رضوی از طرح‌های عمرانی و آبادسازی استان‌های دیگر کشور عزیزمان حمایت کند.» همچنین از دو پارامتر «زائر محوری» و «حمایت از محرومان» جزو رویکرد‌های اصلی تاسیس دفاتر نمایندگی آستان قدس رضوی در استان‌ها نام برده شده است.
راه اندازی تلویزیونی اینترنتی آستان قدس رضوی با نام "شبکه تلویزیونی حرم رضوی" هم به عنوان بخش دیگری از برنامه‌های توسعه‌ای حجت الاسلام رئیسی قابل ذکر است.
از طرف دیگر طرح‌هایی همچون تشکیل بانک آستان قدس نیز در دست است. چندی پیش تولیت آستان قدس در مصاحبه‌ای اعلام کرد که نهاد متبوعش یک‌سالی است درخواست تاسیس بانک کرده، اما بانک مرکزی هنوز با این درخواست موافقت نکرده است. سیدابراهیم رییسی، گفت: "تمام اسناد و مدارک (برای تاسیس بانک آستان قدس رضوی) تکمیل شده و منتظر اعلام نظر بانک مرکزی هستیم. از نظر ما کار کامل است. قرار است این بانک قرض‌الحسنه واقعی باشد و قریب یک سال است که منتظر صدور مجوز از سوی بانک مرکزی هستیم. "
این سیاست‌هایی توسعه طلبانه آستان قدس باعث شده است که برخی ناظران تشکیل یگان جدید حفاظت را نیز در همین راستا تفسیر کنند. آنها این پرسش را مطرح می‌کنند که یگان حفاظت از حرم رضوی نیروی نظامی مستقل و زیر نظر آستان خواهد بود و یا اینکه زیر نظر نیروی انتظامی و با نظارت وزارت کشور و استانداری خراسان فعالیت خواهد کرد؟
پرسشی که همچون دیگر پرسش‌ها پاسخش روشن نیست و به نظر می‌رسد کسی هم نه در آستان قدس و نه در پلیس برای روشن شدن ابهامات توضیحی نخواهد داد.
عکس یادگاری اعضای یگان حفاظت از حرم با آیت الله علم الهدی
