فرارو- بوی بد دهان مشکلی رایج است که می تواند موجب ناراحتی های شدیدِ روانی شود. این مشکل، علل و همچنین روش های درمانی بسیاری دارد. هر شخص ممکن است دچار این مشکل شده باشد. براساس آمار های برآورد شده، می توان گفت که از هر ۴ نفر در جامعه، یک نفر دچار بوی بد دهان است.
با وجود اینکه بوی بد دهان می تواند به علت برخی بیماری های خاص نیز باشد، اما مهمترین علت آن عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است.
هالیتوسیس یا بوی بد دهان میتواند علل مختلفی داشته باشد مانند:
۱- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
رایجترین علت بوی بد دهان عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. باکتریهایی که روی دندانها (مخصوصا در فضاهای بین دندانی)، لثهها و زبان تشکیل میشوند، میتوانند گازهای بد بو تولید کنند. این باکتریها علت اصلی پوسیدگیهای دندان و بیماریهای لثه نیز میباشند.
اگر به طور مداوم مسواک نزنید و یا از نخ دندان استفاده نکنید، غذاهایی که در بین دندانها گیر کرده اند توسط باکتریها خرد میشوند و همین باعث تولید بوی بد دهان میشود. باکتریها میتوانند روی قسمت زبر زبان نیز زندگی کنند به همین دلیل مانند مسواک زدن، تمیز کردن زبان هم میتواند به کنترل بوی بد دهان کمک کند.
باید به صورت مداوم به دندان پزشکتان مراجعه کنید تا در صورت بروز هر مشکلی برای دندان ها، سریعا شناسایی و درمان شود. میتوانید درباره تاریخ ویزیتها با پزشکتان مشورت کنید.
۲- برخی غذاها و نوشیدنیها
غذاهایی که دارای بوی تندی هستند مانند پیاز، سیر و غذاهای تند و همچنین نوشیدنیهایی که بوی تندی دارند مثل قهوه یا نوشیدنیهای الکل دار میتوانند باعث بوی بد دهان شوند.
البته بوی دهان حاصل از خوردن اینگونه خوراکیها موقت است و خیلی زود از بین میرود. میتوان برای جلوگیری از بوی بد دهان، مصرف اینگونه غذاها و نوشیدنیها را به حداقل رساند. همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان، میتواند بسیار موثر باشد.
۳- سیگارکشیدن
یکی دیگر از دلایل بوی بد دهان سیگار کشیدن است. سیگار کشیدن نه تنها دهان را بد بو میکند بلکه باعث لک شدن دندانها افتادگی لثهها و کاهش حس چشایی نیز میشود.
کشیدن سیگار همچنین میتواند موجب بیماریهای لثه شود که یکی دیگر از دلایل اصلی بوی بد دهان میباشد. ترک سیگار خطر ابتلا به بیماریهای لثه را کاهش میدهد و از بوی بد دهان جلوگیری میکند.
۴- رژیمهای لاغری نامناسب
رژیمهای لاغری، روزه گرفتن و رژیمهای غذایی با کربوهیدرات کم یکی دیگر از عوامل بوی بد دهان میباشند. این عوامل باعث شکسته شدن چربی در بدن میشود که در این حین مادهی شیمیایی به نام کتون آزاد میشود که میتواند باعث بوی بد دهان شود.
۵- بوی بد دهان به علت بیماری و شرایط خاص پزشکی
در موارد نادر، بوی بد دهان میتواند به علت شرایط پزشکی باشد. در بیماری خشکی دهان (زروستومیا) جریان و ترکیب بزاق دهان ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد.
کمبود بزاق دهان میتواند باعث تشکیل باکتریهای بیشتر و تغییر نوع این باکتریها شود که همین افزایش باعث بوی بد دهان میشود.
ممکن است علت خشکی دهان مشکلات غدد بزاقی و یا تنفس از راه دهان به جای بینی بوده باشد. در برخی از موارد، شرایط دستگاه گوارش نیز میتواند علت بوی بد دهان باشد. به طور مثال، یک عفونت باکتریایی در دیواره معده و روده کوچک (عفونت H.pylori) و بیماری ریفلاکس معده (GORD) ارتباط مستقیمی با بوی بد دهان دارند.
در صورتی که تشخیص داده شود که شرایط گوارشی، علت بوی بد دهان میباشد، بیمار نیاز به آندوسکوپی دارد. سایر بیماریهایی که میتواند علت بوی بد دهان شود عبارت است از: دیابت، عفونتهای ریه، گلو یا بینی مثل برونشیت، لوزه یا سینوس.
همچنین مصرف برخی داروها ممکن است باعث بوی بد دهان شوند،داروهایی نظیر نیتراتها که بعضی اوقات برای درمان گلودرد، درد قفسه سینه که ناشی از محدودیت در تامین خون قلب است، استفاده میشوند و همچنین برخی از داروهای شیمی درمانی و مسکنها (بافرمول فنوتیازین) ممکن است باعث ایجاد بوی بد دهان شوند.
در این موارد میتوانید با پزشک خود مشورت کنید تا در صورت امکان داروی جایگزین برایتان تجویز کند. البته هرگز بدون مشورت با پزشک مربوطه مصرف هیچ دارویی را قطع نکنید.
بوی مواد غذایی تند مثل سیر و پیاز با مسواک زدن از بین میرود؟
به دلیل اینکه اساسا خرد شدن تمام خوراکیها در دهان اتفاق میافتد، در صورت خوردن غذاهایی که بوی تند و قوی دارند (مانند سیر یا پیاز) مسواک زدن و استفاده از نخ دندان و حتی دهان شویه تنها میتواند موقتا بوی دهان را از بین ببرد و بو زمانی کاملا از بین خواهد رفت که این مواد از بدنتان خارج شده باشند.
چگونه میتوان بوی بد دهان را از بین ببریم؟
روشهای درمان بوی بد دهان بستگی به علت به وجود آمدن آن دارد. سازمان دندان پزشکی آمریکا روشهای زیر را پیشنهاد میکند.
۱- به طور مداوم مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید. به خاطر داشته باشید که مسواک زدن زبان میتواند باکتریهای آن را نابود کند و بوی بد دهان را که حاصل به جا ماندن ذرات غذا است، از بین ببرد.
۲- مدام برای معاینه دندانها به دندانپزشک مراجعه کنید تا از نظافت دندانهای مصنوعی یا بریجهایی که در دهان قرار دارند اطمینان حاصل کنید. (باید هر شب دندان مصنوعی تان را تمیز کنید).
۴- استعمال سیگار و دیگر دخانیات را ترک کنید و از آبنباتها و آدامسهای بدون قند نیز مانع از خشک شدن دهان میشوند.
۵- برای مرطوب نگه داشتن دهان و تحریک ترشح بزاق، آب فراوان بنوشید و از آدامسهای کم شیرین و آبنباتهای بدون قند استفاده کنید. سعی کنید غذاهایی را در رژیم غذاییتان بگنجانید که بیشتر نیاز به جویده شدن دارند مانند سیب و هویج.
۶- دهان شویه میتواند به کشتن باکتریهایی که باعث بوی بد دهان میشوند کمک کند و موقتا بوی بد دهان را پنهان کند، اما نمیتواند علت اصلی را از بین ببرد.
۷- همچنین یکی از روشهای خانگی درمان بوی بد دهان، جویدن نعناء یا جعفری است.
منبع: dorrclinic