در کشورمان ایران از سال ۱۳۶۵ فعالیت در زمینه نفربر‌های زرهی با تعمیر تعدادی از نفربر‌های موجود در نیرو‌های مسلح آغاز شد که این فعالیت رفته رفته منجر به تولید و تست نخستین نفربر ایرانی در سال ۱۳۶۷ و تحویل آن به نیرو‌های مسلح در سال ۱۳۶۹ شد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیرو‌های مسلح و صنایع دفاعی کشورمان موفق به طراحی و تولید انواع خودرو‌های زرهی و نفربر‌ها شده اند.
به گزارش فارس، پرونده «۴۰ سال دفاع و امنیت»: چهلمین برگ از دفتر انقلاب اسلامی درحالی ورق می‌خورد که نهضت پایه گذاری شده توسط امام خمینی (ره) در طول ۴۰ سال گذشته از سوی دشمنان و بدخواهان خود با چالش‌های متعددی در حوزه‌های مختلف مواجه بوده است.
علیرغم چالش‌هایی، چون تحریم، ناامنی‌های داخلی، کودتا، جنگ تحمیلی، حمایت از گروهک‌های تروریستی در داخل و گسترش تروریسم در کشور‌های منطقه که مهمترین مصادیق خصومت با انقلاب اسلامی از سوی دشمنان و در راس آنها آمریکا است؛ توانمندی‌های امنیتی و دفاعی جمهوری اسلامی ایران در طول ۴۰ سال گذشته نه تنها دچار تحدید نشد، بلکه با تکیه بر توانمندی‌های علمی، صنعتی، دانشگاهی و تکنیکی داخل کشور توانست پیشرفتهای فنی خود در حوزه نظامی را بیش از پیش گسترش داد.
به موازات پیشرفتهای نرم افزاری انقلاب اسلامی در عرصه دفاع و امنیت، از آنجایی که این حوزه از نخستین روز‌های پس از انقلاب دچار تحریم کشور‌های خارجی قرار گرفت، رویکرد خودکفایی در عرصه تجهیزات و تسلیحات دفاعی برای عبور از تنگنای تحریم نیز در دستور کار قرار گرفت و نیرو‌های مسلح به عنوان نخستین دستگاه در کشور نهضت جهاد خودکفایی را آغاز کردند.
صنایع دفاعی کشورمان طی ۴۰ سال گذشته توانستند در عرصه‌های گوناگون، چون زمینی، هوایی، دریایی، موشکی، فضایی، پدافندی زرهی و ... تجهیزات و دستاورد‌های قابل ملاحظه‌ای را تولید و به مرحله عملیاتی برسانند.
گروه دفاعی خبرگزاری فارس در آستانه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی برای آشنایی عموم مردم با دستاورد‌های دفاعی جمهوری اسلامی ایران، در سلسله گزارش‌هایی به معرفی برخی از این دستاورد‌ها می‌پردازد.
در این گزارش به بررسی دستاورد‌های نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران در زمینه طراحی و تولید نفربر‌ها و خودرو‌های زرهی خواهیم پرداخت.
جابجایی نیرو‌های پیاده در سطح میدان نبرد و سرعت در این کار، موضوعی است که میتواند سرنوشت یک جنگ را تعیین کند. انتقال سریع و مطمئن نیرو‌ها در محیطی که انواع گلوله ها، راکت‌ها و خمپاره‌ها در حال اصابت به اطراف هستند موضوع حائز اهمیتی است که سبب ساخت نفربر‌ها و خودرو‌های زرهی شد.
نفربر با استفاده از پوشش مقاوم در برابر انواع گلوله‌ها و بعضا استفاده از زره‌های واکنشی انفجاری، از آسیب دیدن نیرو‌هایی که درون آن هستند جلوگیری می‌کند و از سویی با استفاده از قابلیت‌های حرکتی و تاکتیکی خود، سرعت جابجایی در میدان نبرد را بالا می‌برند.
در کشورمان ایران از سال ۱۳۶۵ فعالیت در زمینه نفربر‌های زرهی با تعمیر تعدادی از نفربر‌های موجود در نیرو‌های مسلح آغاز شد که این فعالیت رفته رفته منجر به تولید و تست نخستین نفربر ایرانی در سال ۱۳۶۷ و تحویل آن به نیرو‌های مسلح در سال ۱۳۶۹ شد.
در نهایت تلاش‌های صنایع دفاعی کشور در زمینه تولید نفربر‌ها و خودرو‌های زرهی منجر به تولید نفربرهایی، چون براق، BMP-۲، رخش و توفان شد که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
**نفربر براق
براق یکی از نفربر‌های ساخت صنایع دفاعی کشور و از نوع دوزیست است که نسبت به سایر نفربر‌های هم رده خود از سطح حفاظت بیشتری برخوردار است.
این نفربر که سیستم حرکتی آن مبتنی بر شنی است، از تحرک بالا، قابلیت عبور از موانع و راه‌های ناهموار در سرعت‌های بالا و قابلیت انجام مانور‌های سنگین در سرعت بالا برخوردار است.
بدنه این نفربر از آلیاژ فولاد با قطر ۵ تا ۱۹ میلیمتری ساخته شده که توان مقاومت در برابر گلوله‌های ۱۲.۷ میلیمتری را دارد.
براق با ۱۳ تن وزن از موتوری با قدرت ۳۳۰ اسب بخار نیروی پیشران خود را تامین می‌کند که سرعتی معادل ۶۵.۵ کیلومتر بر ساعت را در جاده‌های هموار برای آن به ارمغان خواهد آورد.
این نفربر قابلیت حمل ۱۲ سرنشین را دارد که از این تعداد یک نفر راننده، یک نفر متصدی مسلسل ۱۲.۷ میلیمتری (دوشکا) و ۱۰ نفر نیز سرنشین هستند.
حداکثر برد براق در صورت پر بودن باک‌های سوخت، ۶۲۵ کیلومتر است. نفربر براق دارای مدل‌های مختلفی از جمله نفربر فرماندهی، آمبولانس، مهندسی، مهمات بر، حامل موشک ضدتانک، حامل خمپاره، توپدار و انواع مدل دریایی است.
نمونه خمپاره انداز نفربر براق قابلیت حمل و شلیک خمپاره‌های ۱۲۰ میلیمتری را دارد که میتواند در تمامی جهات معادل ۵۰ گلوله خمپاره را شلیک کند. قدرت تحرک و نرخ بالای شلیک خمپاره در نفربر خمپاره انداز براق، قابلیت منحصر به فردی را در نبرد‌های ناهمتراز و غیرمنظم ایجاد می‌کند.
دیگر نمونه نفربر براق، از قابلیت حمل موشک ضد زره برخوردار است که به دلیل دوزیست بودن نفربر، قابلیت تحرک بالا و عبور از موانع، نوعی سایت متحرک موشک ضدتانک محسوب می‌شود.
دیگر عضو خانواده نفربر‌های براق، نمونه آمبولانس آن است که برای حمل و نقل سریع و تخلیه مجروحین در پشت خطوط درگیری طراحی و ساخته شده است.
این نمونه به امکانات درمانی، چون دستگاه تنفس مصنوعی، اکو قلب، تجهیزات ارتوپدی، کمک‌های اولیه و تهویه مطبوع مجهز شده است.
در آمبولانس زرهی براق، چهار تخت برای حمل مجروح تعبیه شده است.
نفربر فرماندهی براق نیز دیگر عضو خانواده نفربر‌های براق است که میتواند در نقش یک ایستگاه فرماندهی سیار در میدان نبرد عمل کند. این نفربر که از زره حفاظتی بهتری نسبت به دیگر مدل‌ها برخوردار است، میتواند نقش تعیین کننده‌ای در جهت سناریو جنگ و حفاظت از فرماندهان میدان جنگ بازی کند.
**نفربر BMP۲
دیگر نفربر تولید شده در صنایع دفاعی کشورمان، نفربر BMP۲ است که علاوه بر توانایی انجام کلیه ماموریت‌های یک نفربر زرهی، قابلیت اجرای ماموریت‌های رزمی و تیراندازی را نیز دارد.
تحرک بالا، قدرت آتش موثر و زیاد و حفاظت از سرنشین‌ها در برابر حملات هسته ای، میکروبی و شیمیایی از جمله ویژگی‌های بارز نفربر BMP۲ است.
این نفربر دو زیست که قابلیت حرکت در آب را هم دارد، دارای یک اسلحه ۷.۶۲ میلیمتری، یک توپ ۳۰ میلیمتری و یک پرتابگر موشک ضدزره است. همچنین BMP۲ برای محافظت از خود در میدان نبرد مجهز به سیستم تولید دود و پرتابگر نارنجک‌های دودی است.
این نفربر ۱۴ تنی مجهز به یک موتور هشت سیلندر ۳۰۰ اسب بخاری است که بیشترین سرعت ۶۵.۷ کیلومتر بر ساعت در جاده‌های هموار را برای آن به همراه دارد. BMP۲ با مخازن سوخت پر، بردی در حدود ۶۰۰ کیلومتر خواهد داشت و ظرفیت حمل ۱۰ سرنشین شامل ۳ نفر خدمه و ۷ نفر سرباز را دارد.
**نفربر رخش
این نفربر چرخدار به منظور سرعت بالا در جاده‌ها طراحی شده که از تحرک خوبی در جاده‌های ناهموار نیز برخوردار است و قابلیت حمل ۱۰ نفر را دارد.
نفربر رخش بوسیله یک مسلسل خودکار ۱۲.۷ میلیمتری (دوشکا) که درون یک کابین قرار دارد مسلح شده است که دیگر تسلیحات مانند مسلسل‌های ۷.۶۲ میلیمتری یا تفنگ‌های آب پاش برای موثر بودن در اغتشاشات و درگیری‌های شهری نیز قابلیت نصب بر روی آن را دارند.
۱۰ سرنشین این نفربر از طریق ۱۰ دیدگاه و منفذ تیراندازی که بر روی بدنه رخش قرار دارد می‌توانند فضای بیرونی را رصد و در صورت نیاز مبادرت به تیراندازی کنند.
بدنه نفربر رخش از لایه‌های کامپوزیت سرامیکی تشکیل شده که توانایی مقاومت در برابر گلوله‌های ۱۲.۷ و ۱۴.۵ میلیمتری را دارد. همچنین تجهیزات ایجاد دود برای انجام عمل استتار و حفاظت از سرنشینان در برابر حملات شیمیایی، میکروبی و هسته‌ای از دیگر ویژگی‌های این نفربر است.
این خودروی زرهی ۹ تنی، از موتوری با قدرت ۱۵۵ اسب بخار نیروی پیشران خود را تامین می‌کند که حداکثر سرعت ۹۰ کیلومتر در ساعت را برای آن به همراه دارد.
**نفربر طلائیه
این نفربر در مهرماه سال ۱۳۹۱ توسط وزیر دفاع وقت رونمایی شد. طلائیه یک نفربر ۴ چرخ است که هر چهار چرخ آن از قدرت حرکت برخوردار هستند.
طلائیه در هم طرف از بدنه خود ۴ روزنه دید به بیرون دارد که حاکی از ظرفیت حمل ۸ سرباز است. در طراحی این نفربر، موتور در قسمت جلو قرار گرفته تا فضای بیشتری در قسمت عقب برای حمل تجهیزات و راحتی سرنشین‌ها فراهم شود.
تحرک و چابکی، سادگی طرح و سهولت اپراتوری، قابلیت استقرار جنگ افزار و سیستم تعلیق مستقل برای هر چرخ، دریچه‌های تیربار در طرفین خودرو، سرعت و قدرت مناسب از جمله ویژگی‌هایی است که وزیر دفاع در مراسم رونمایی از این نفربر برای آن عنوان کرد.
طلائیه همچنین برای محافظت از خود و اجرای آتش علیه اهداف از یک مسلسل ۱۴.۵ میلیمتری که توسط یک اپراتور کنترل می‌شود، بهره می‌برد.
**نفربر هویزه
نفربر زرهی هویزه نیز همزمان با نفربر هویزه در مهرماه سال ۱۳۹۱ رونمایی شد و سیستم حرکتی آن مبتنی بر شنی است.
هویزه با وزن کم، نگهداری ساده، امکان نصب سلاح و تجهیزات مختلف، قابلیت بکارگیری سریع و آسان، سرعت مناسب، استتار مؤثر و اختفای آسان، امکان عملیات در شب، امکان حمل و نقل آسان و امکان حمل هوایی از طریق هواپیما و بالگرد، قابلیت بهره‌برداری در مأموریت‌های مختلف نیرو‌های مسلح را دارد.
این خودروی زرهی فوق سبک در امور غیرنظامی مانند بکارگیری در حوادث غیرمترقبه از جمله سیل، زلزله، برف سنگین، آتش سوزی جنگل‌ها، عملیات پاسداری و حفظ محیط زیست، فعالیت‌های زیست شناسی و حفاری چاه‌های نفت و گاز، آمبولانس و تجهیز یگان‌های پاسدار صلح نیز کاربرد دارد.
**خودروی زرهی طوفان
طوفان آخرین دستاورد کشورمان در حوزه خودرو‌های زرهی است که ۲۹ آبان ماه سال جاری با حضور وزیر دفاع رونمایی شد. طوفان نوعی خودروی زرهی است که در دنیا به MRAP به معنای مقاوم و محافظت شده در برابر مین و کمین معروف است.
طوفان یک خودروی ۴*۴ با قابلیت مقاومت در برابر انفجار مین و تله‌های انفجاری با قدرت چندین کیلوگرم TNT و سطح حفاظت در برابر گلوله‌های مختلفِ هسته فولادی است.
این خودروی زرهی به گونه‌ای طراحی شده که علاوه بر تحرک بالا و توانمندی عبور از موانعذو عارضه، قابلیت عبور از کانال آب با عمق ۱.۵ متر و عبور از موانع عمودی ۵۰ سانتی متر را دارا می‌باشد.
طوفان ظرفیت حمل ۱۰ سرنشین را دارد و با تجهیز به چرخ‌های پنچر رو قادر است عملیات را ادامه داده و نیز برای ترک محل درگیری در حالت پنچری چرخ‌ها تا شعاع ۵۰ کیلومتری حرکت کند.
قابلیت نصب سلاح‌های نیمه سنگین، بهره مندی از دریچه‌های تیراندازی از کابین عقب، حفاظت بالستیکی برای حفاظت از نفرات کابین از دیگر مشخصات نفربر طوفان است.
این خودروی زرهی با بهره گیری از موتور ۳۶۰ اسب بخاری سرعتی معادل ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت دارد و با مخازن پر که معادل ۳۶۰ لیتر سوخت دیزل است میتواند مسافتی معادل ۱۱۰۰ کیلومتر را بپیماید.
