فرارو- سفر چند روزه رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران به آمریکا بدون پاسخ مثبت واشنگتن به پیشنهاد تهران برای تبادل زندانیان به پایان رسید. دیپلمات ارشد ایران، ساعاتی پیش از ترک نیویورک به مقصد تهران، دو اظهارنظر معنادار بیان کرد که تغییر ادبیات او را نشان داد.
به گزارش فرارو، سفر اخیر محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، به آمریکا، از حیث ارسال سیگنال‌های مهم در زمینه تنش‌زدایی با آمریکا، تفاوت چشمگیری با سفر‌های قبلی او به این کشور داشت. چهارشنبه گذشته او در آغاز سفرش به نیویورک در اندیشکده «جامعه آسیایی» حضور پیدا کرد و از یک ابتکار عمل خود که از شش ماه پیش شروع شده بود، سخن گفت.
ظریف در نیویورک به طور علنی پیشنهاد تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا را مطرح کرد و خطاب به مقامات دولت آمریکا گفت: «بیایید تبادل کنیم. من آماده این کار هستم.» او در ادامه با اشاره به ایرانیانی که به خاطر دور زدن تحریم‌ها زندانی شده‌اند، افزود: «همه این افرادی که در زندان هستند، آمریکا درخواست استرداد آن‌ها را داده است. من این پیشنهاد را الان روی میز می‌گذارم: آن‌ها را تبادل کنید.»
این پیشنهاد ظریف به طور گسترده، سیگنالی برای آغاز گفتگو‌ها میان ایران و آمریکا قلمداد شد. سیگنالی که با واکنش سرد کاخ سفید مواجه شد. به گفته ظریف، ایران از شش ماه پیش پیشنهاد تبادل زندانیان را مطرح کرده بود، اما پاسخی نگرفته است. البته، به گفته وبگاه المانیتور، ظریف در این خصوص نامه‌ای از رابرت اُبراین، نماینده ویژه آمریکا در امور گروگان‌ها، دریافت کرد. اما ظریف محتوای این نامه را یک‌طرفه ارزیابی کرد.
علاوه بر این نامه، وزارت خارجه آمریکا، پس از مطرح شدن علنی پیشنهاد ظریف به آن پاسخ سردی داد. ظریف در رابطه با این پاسخ به رسانه‌های ایرانی مستقر در نیویورک گفت: «پاسخی که وزارت خارجه آمریکا داد، نشان‌دهنده ذهنیت این دولت آمریکا است که در همه زمینه‌ها ادعا دارد و فقط برای تبلیغات استفاده می‌کند. آمریکایی‌ها باید جدی باشند و بدانند اگر با کشور‌هایی که دنباله‌روی آن‌ها هستند و با دستور با آن‌ها صحبت میکنند، با مردم بزرگ ایران باید به گونه‌ای دیگر صحبت کنند.»
دنیای سیاست، دنیای پیام‌هاست. ظریف در نیویورک پیام‌های متعددی به آمریکا ارسال کرد. او برای رساندن این پیام به دولت آمریکا و طرفدارانش به گفتگو با شبکه محبوب دونالد ترامپ، یعنی فاکس‌نیوز، نشست. اما ظاهرا این اقدامات نتوانسته است نتایج مطلوب ظریف را محقق کند. در نتیجه، او ساعاتی پیش از ترک نیویورک، از طریق رسانه‌ها، دو پیام قابل‌تأمل به کاخ سفید ارسال کرد.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی از نیویورک، گزینه خروج ایران از پیمان منع گسترش جنگ‌افزار‌های هسته‌ای (ان‌پی‌تی) را مطرح کرد. علاوه بر این، او از سفر قریب الوقوع به کره شمالی نیز سخن گفت.
این دو اظهارنظر درحالی مطرح شده که ظریف چندین بار از تلاش برخی محافل آمریکایی و منطقه‌ای برای کشاندن آمریکا به جنگ با ایران هشدار داده است. او در پاسخ به این پرسش که پیش از این مسئله خروج ایران از ان‌پی‌تی به عنوان یکی از گزینه‌ها مطرح شده بود، اما در این سفر به آن نپرداختید، گفت: «انتخاب‌های جمهوری اسلامی متعدد است. مقامات کشور در حال بررسی آن هستند، حسب اینکه چگونه اقدام شود، انتخاب‌های متعددی است که آنچه مطرح کردید، یکی از آن‌هاست.»
در رابطه با سفر به کره شمالی نیز تصریح کرد: «در برنامه‌های من این سفر وجود دارد و بزودی تاریخ آن را معین می‌کنیم.»
سخن گفتن از احتمال خروج از ان‌پی‌تی و نیز سفر به کره شمالی را می‌توان در زمره پیام‌های قابل‌توجه ظریف به آمریکا قلمداد کرد. چرا که ظریف در جریان حضورش در نیویورک علنا برای گشودن باب گفتگو بر سر یک موضوع حاشیه‌ای مثل تبادل زندانیان تلاش کرد، اما آمریکایی‌ها این تلاش‌ها را جدی نگرفتند و تمایلی به مذاکره با ایران نشان ندادند؛ لذا پیام‌های ظریف ممکن است حاوی این معنی باشند که اگر آمریکا پیشنهادات تنش‌زدایی ایران را جدی نگیرد، ایران شاید با خروج از ان‌پی‌تی و در راستای اهرم‌سازی برای مذاکرات احتمالی، غنی‌سازی فراتر از برجام را مجددا شروع کند. سفر ظریف به کره شمالی نیز می‌تواند حاوی این پیام باشد که تهران در برابر فشار‌های فزاینده واشنگتن ممکن است تجربه هسته‌ای کره شمالی را بررسی کند و به تقویت توانمندی‌های هسته‌ای خود مبادرت ورزد.
