فرارو- استرس یک فشار روانی و احساسی بیش از حد تحملِ فرد است. در واقع استرس زمانی ایجاد می‌شود که ما نتوانیم با فشار‌های کوچک کنار بیاییم. استرس در افراد مختلف متفاوت است، ممکن است عاملی برای فردی ایجاد استرس کند، ولی در فرد دیگر، به هیچ عنوان به عنوان یک عامل استرس زا شناخته نشود.
استرس می‌تواند روی رفتار یا روی عملکرد و حتی در برخی مواقع روی اندام‌ها و چهره تاثیر بگذارد.
۸ نشانه خاموش استرس عبارتند از:۱. کهیر
اگر سابقه
آلرژی ندارید و به طور ناگهانی روی پوست تان دانه‌های کهیر ظاهر شد، علت آن می‌تواند استرس باشد. هنگامی که استرس را تجربه می‌کنید (چه برای مدتی کوتاه و یا طولانی) سیستم ایمنی بدن ضعیف می‌شود و بدن برای مقابله با این مشکل، هیستامین آزاد می‌کند. در صورتی که استرس همچنان ادامه داشته باشد، واکنش‌های آلرژیک بدن موجب بروز کهیر خواهد شد. در این حالت حتی عواملی مانند سرما، گرما، صابون‌ها و لوسیون‌ها که قبلا نسبت به آنها حساسیت نداشته نیز ممکن است پوست بدن را تحریک کنند.
۲. افزایش یا کاهش پیوسته وزن بدن
بدن به طور طبیعی هورمونی به نام کورتیزول ترشح می‌کند که در تنظیم قند خون و سوخت و ساز بدن نقش اساسی دارد که می‌تواند بر
کاهش یا افزایش وزن تاثیر داشته باشد. هنگامی که استرس دارید این هورمون بیش از حد طبیعی ترشح می‌شود. به همین دلیل، عملکرد بدن در تنظیم قند خون مختل می‌شود و نحوه سوخت و ساز چربی ها، پروتئین‌ها و کربوهیدرات تغییر می‌کند. طبق بیانات دکتر
Shanna Levine، پزشکمراقبت و مدرس دانشکده پزشکی دانشگاه Mount Sinai نیویورک، در چنین شرایطی، یا فرد ممکن است دچار کم اشتهایی و یا پر خوری شود که هر دو از رفتار‌های نا سالم در تغذیه هستند و سبب کاهش یا افزایش وزن می شوند.
۳. سردرد‌های شدید و همیشگی
در صورتی که برخی مواقع به طور ناگهانی بدون سابقه
سر درد یا میگرن،
سردرد‌های تنشیِ شدید را تجربه کردید، به احتمال قوی فردی هستید که استرس زیادی دارید. استرس، موادی شیمیایی را در مغز آزاد می‌کند که بر اعصاب و عروق خونی مغز تاثیر می‌گذارند و سبب
سردرد می‌شود.
استرس در افراد مبتلا به میگرن می‌تواند باعث شروع یا وخیم‌تر شدن حملات میگرنی شود.
۴. سو هاضمه و مشکلات گوارشی
استرس می‌تواند به روش‌های متفاوتی روی
معده و عملکرد دستگاه گوارش تأثیر بگذارد. زمانی که استرس دارید، معده اسید‌های گوارشی بیشتری را تولید می‌کند که ممکن است با علائمی همچون سوزش سردل و حالتی که با درد در ناحیه
معده و روده همراه با نفخ و تولید گاز‌های معده ظاهر شود. علاوه بر این هنگام استرس، تخلیه مواد از معده به روده به بسیار آهسته انجام می‌شود.
۵. سرماخوردگی
استرس بر روی سیستم ایمنی نیز تاثیر منفی می‌گذارد. افرادی که به طور مرتب استرس دارند، معمولا بیشتر از دیگران به
سرما خوردگی مبتلا می‌شوند. زیرا سیستم ایمنی بدن این افراد بسیار ضعیف است و نمی‌تواند به خوبی در برابر ویروس‌ها و عوامل بیماری زا مقاومت کند. افرادی که مکررا دچار سرما خوردگی می‌شوند به احتمال قوی استرس دلیل آن باشد، چون استرس، قدرت دستگاه ایمنی بدن را کاهش می‌دهد.
۶. آکنه
در صورتی که تصور می‌کنید که
آکنه تنها کابوس دوران نوجوانی است و در سنین بالا‌تر دیگر ظاهر نخواهند شد، سخت در اشتباه هستید. آکنه در هر سن و دوره‌ای از زندگی می‌تواند ظاهر شود. یکی از عوامل ایجاد آکنه، استرس است. زمان‌هایی که استرس دارید، بدن هورمون کورتیزول بیشتری ترشح می‌کند که باعث می‌شود غدد پوست، چربی بیشتری تولید کنند. تجمع چربی اضافی در فولیکول‌های مو و همچنین سلول‌های مرده پوست، زمینه ایجاد شدن جوش و آکنه را فراهم می‌کند. زمانی که بدن تحت استرس باشد، صورت جوش می‌زند که در واقع جوش‌های عصبی به حساب می‌آیند.
۷. کاهش توانایی‌های ذهنی
ترشح بیش از حد هورمون کورتیزول در زمانی که استرس دارید می‌تواند بر توانایی مغز و حافظه تأثیر بگذارد. استرس زیاد، باعث اختلال و یا
عدم تمرکز می‌شود و اگر درمان نشود، اضطراب،
افسردگی و مشکلات حافظه را به همراه خواهد داشت.
۸. ریزش مو
فرایند طبیعی رشد موی سر به این شکل است که آن مو‌های قدیمی می‌ریزند و فولیکول‌های جدید مو جایگزین آنها می‌شوند. در نتیجه از دست دادن تعداد محدودی مو در روز طبیعی است. استرس شدید می‌تواند با ایجاد اختلال در این چرخه، تعداد زیادی از مو‌ها را همزمان به مرحله‌ای برساند که فاز استراحت نامیده می‌شود. پس از این مرحله یعی بعد از چند ماه این مو‌ها بدون جایگزین شدن شروع به ریزش می‌کنند. استرس همچنین سبب می‌شود سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌های مو حمله کند و سبب
ریزش مو شود.
انواع استرسمدیریت انواع استرس بسیار پیچیده و گیج کننده است. استرس انواع متفاوتی دارد، از جمله، استرس لحظه ای، استرس‌های مکرر (حاد) و مزمن همیشگی. هر کدام از انواع استرس خصوصیات، علائم و نشانه ها، مدت زمان و روش‌های های درمانی مختص خود را دارد.
استرس لحظه‌ای
این نوع استرس، یکی از انواع بسیار شایع است. استرس لحظه‌ای نتیجه خواسته‌ها و فشار‌هایی است که اخیرا به شما وارد شده یا قرار است در آینده‌ای نزدیک فرد را تحت تأثیر قرار دهد. این نوع استرس در حجم اندک، کمی هیجان و انگیزه دهنده است، اما در صورتی که مقدار آن بیشتر و بیشتر شود، تلخ و طاقت فرسا خواهد بود. به عنوان مثال، اسکی کردن روی شیبی تند، شاید کمی هیجان به همراه داشته باشد. اما اگر قصد داشته باشید همین تمرین را در پایان روز انجام دهید که همراه با خستگی و ناراحتی خواهد بود و البته هیجان آن دیگر حس نخواهد شد. علاوه بر این، حتی احتمال سقوط کردن و شکستن استخوان‌ها نیز امری دور از ذهن نخواهد بود. بنابر این استرس‌های کوتاه مدت در صورتی که به طور مدام تکرار شوند، فشار روانی، سر درد‌های تنش زا، ناراحتی‌های گوارشی و سایر علائم را به همراه می‌آورند.
خوشبختانه علائم ظاهری استرس لحظه‌ای در اکثر افراد مشخص و قابل شناسایی است. این فهرست کوتاهی از استرس‌های بزرگ و کوچکی است که در طول روز تجربه می‌کنیم: تصادف ماشین، ازدست دادن قرار داد مهم کاری، قرار ملاقات فوری، مشکلات مدرسه فرزندان و بسیاری از موارد دیگر.
از آنجایی که این نوع استرس در کوتاه مدت اتفاق می‌افتد و به همین علت برای ایجاد آثار مخرب وحشتناک، زمان کافی ندارد. از شایع‌ترین علائم اینگونه استرس عبارتند از:
• پریشانیِ احساسی - تشویش و افسردگی هر سه مورد از انواع احساساتی هستند که استرس با خود به همراه می‌آورد.
• مشکلات عضلانی، از جمله
سردرد‌های تنشی، کمر درد، درد در ناحیه فَک و سایر مشکلات عضلانی که موجب درد و ناراحتی در تاندون ها، رباط‌ها و کشش عضلانی می‌شوند.
• مشکلات معده و روده نظیر سوزش معده، افزایش ترشح اسید در معده، نفخ شکم،
اسهال یا
یبوست و سندروم روده تحریک پذیر.
• واکنش‌های منفی گذرا و مقطعی، واکنش‌های طبیعی که سبب افزایش
فشار خون، تند شدن ضربان قلب، تپش قلب، عرق کردن کف دست ها، سر گیجه، سر درد‌های میگرنی، سردی کف دست‌ها و پا ها، تنگی نفس و درد در ناحیه قفسه سینه می‌شود.
استرس لحظه‌ای می‌تواند در زندگی همه افراد وجود داشته باشد، البته قابل کنترل و درمان پذیر است.
استرس مداوم
تعدادی از افراد هستند که به طور مداوم دچار استرس لحظه‌ای هستند و معمولا دچار بحران و هرج و مرج‌های بسیاری در نتیجه استرس غرق شده اند. این افراد همیشه عجله دارند، و همیشه هم بر سر قرار‌ها دیر می‌رسند. همیشه سرشان شلوغ است. این افراد نمی‌توانند مدیریت درستی داشته باشند و خواسته‌ها و فشار‌های متفاوتی که در زندگی دارند، سبب ایجاد آشفتگی و اضطراب شان می‌شود و دائما در چنگال استرس لحظه‌ای هستند.
این افراد معمولا سریع واکنش نشان می‌دهند و دائماکج خلق و مضطرب اند. آنها در اکثر مواقع ادعا می‌کنند که عصبانی هستند. همیشه عجله دارند، هول هستند و کج خلقی آنها گاهی به حالت دشمنی ظاهر می‌شود. در همین جا هست که روابط آنها با دیگران به هم می خورد. در نهایت محیط کار برای شان به مکانی استرس زا تبدیل می‌شود.
در افرادی که تیپ شخصیتی " A" دارند، استرس مکرر شان سبب بروز بیماریهای قلب و عروقی می‌شود. افراد با این نوع تیپ شخصیتی، بسیار رقابت جو، تهاجمی، بی صبر و حوصله و عجول هستند. علاوه بر این، این دسته از افراد معمولا نوعی دشمنی و تهاجم بی مورد در رفتار خود به کار می‌برند و البته برای این نوع رفتارشان توجیهاتی نیز دارند. آنها همواره از فقدان امنیت و آرامش رنج می‌برند. روان‌شناسانی مانند فریدمن (Friedman) و روزنمن (Rosenman) بر این باورند که این دسته از افراد، با تیپ شخصیتی A، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی قرار دارند. این گروه و تیپ شخصیتی در تضاد کامل با تیپ شخصیتی B. است.
استرس مزمن
در حالی که در دو مورد ذکر شده از انواع استرس، برخی مواقع شاهد اندکی هیجان بودیم، اما در این نوع استرس هیچ گونه هیجانی وجود ندارد. این نوع استرس پس از گذشت مدت زمانی، فرد را خسته و خسته‌تر می‌کند و زندگی، جسم و روان او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این استرس در طی زمان به شکل فرسایشی، اثرات مخرب خود را در زندگی فرد بر جای می‌گذارد. استرس مزمن می‌تواند ناشی از فقر، مشکلات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و یا خانوادگی باشد و حتی در ابعاد کوچکتر مانند
داشتن شغلی نا مناسب و پر تنش.
استرس مزمن زمانی ایجاد می‌شود که فرد مبتلا به این مشکل احساس کند هیچ گونه راه نجاتی برای خروج از مشکلات و بدبختی‌ها وجود ندارد. فشار‌ها بی وقفه و خواسته‌های مختلف در طول زندگی پایان ناپذیرند و همواره میزانی از استرس را به زندگی وارد می‌کنند، در صورتی که در مقابل این مشکلات نا امید شوید، یعنی از جستجوی پیدا کردن راه حل، سر باز زده اید.
برخی انواع تنش‌های مزمن، ریشه در کودکی افراد دارند و ناشی از تجربیات و استرس‌هایی هستند که در آن دوران شکل گرفته و همچنان تا بزرگسالی ثابت مانده اند. برخی از تجربیات، شخصیت را به شدت تحت تأثیر خود قرار می‌دهند. شیوه فکری و عقیدتی افراد نیز در شکل گیری استرس‌ها نقش اساسی دارند.
عوارض استرساسترس تقریبا بر روی تمام دستگاه‌های بدن تاثیر می‌گذارد وباعث می‌شود بدن میزان زیادی آدرنالین (و هورمون‌های دیگر) ترشح کند. این عمل به نوبه خود موجب
افزایش ضربان قلب و تنفس می‌شود. بدن پاسخ "جنگ و گریز" را صادر می‌کند. پاسخ جنگ و گریز یک واکنش فیزیولوژیک است که جانوران در پاسخ به ادراکات شان نسبت به موقعیت‌های خطرناک، حمله، و یا در اقدام برای نجات خود نشان م. ی‌دهند. همزمان با این واکنش بدن، گلوکز خون افزایش پیدا می‌کند.
بدن انسان برای زندگی در شرایط مزمن جنگ و گریز طراحی نشده است. زیرا این شرایط آسیب‌های جدی به بدن وارد می‌کند. از خطرات احتمالی مرتبط با استرس می‌توان به بیماریهای قلبی، سکته، دیابت و چاقی اشاره کرد.
استرس همچنین بر سلامت روانی نیز تاثیر می‌گذارد. استرس مغز را جمع یا به عبارت بهتر منقبض می‌کند. پژوهش انجام شده در سال ۲۰۱۲ در دانشگاه یِیل نشان می‌دهد استرس ناشی از یک اتفاق بد، از بافته خاکسترى واقع در قشر جلویی مغز می‌کاهد. این قسمت از مغز عهده دار خودگردانى (خود کنترلی) و تنظیم هیجان است. حجم مغزی کوچکتر و با افزایش اختلال خلقی مانند افسردگی و اضطراب، افزایش رفتار‌های پر خطر و استفاده از مواد مخدر در ارتباط است. سایر عوارضی که استرس با خود برای فرد به همراه می‌آورد عبارتند از:
۱. کاهش کیفیت زندگی و ذهنی که مدام درگیر تشویش و اضطراب است
۲. تضعیف سیستم ایمنی بدن
۳. افزایش ابتلا به بیماریهای قلبی و سکته
۴.
تسریع بخشیدن به روند پیری۵. نوسانات وزنی و مشکلات گوارشی
۶. تاثیر گذاری منفی بر روابط، اخلاق و رفتار
۷. افزایش درد‌ها
۸. تاثیر گذاری بر روابط جنسی و باروری
۹. تاثیر گذاری بر پوست، مو و دندان‌ها
۱۰. ایجاد زمینه برای گرایش فرد به سمت اعتیاد
استرس در زنانتأثیر استرس روی سلامت خانم‌ها با تأثیر آن بر سلامت آقایان متفاوت است. مطالعات حاکی از آن هستند که نحوه ترشح کورتیزول در شرایط استرس زا بین زنان و مردان تفاوت زیادی دارد. استرس عموما روی تمام ارگا‌ن‌های بدن اثر می‌گذارد و ممکن است از جنبه‌های مختلفی سلامتی فرد را تهدید کند. بر هم خوردن تعادل هورمون‌ها در زنان اثرات منحصر به فردی دارد که می‌تواند سلامت آنها را در دراز مدت یا کوتاه مدت تحت شعاع قرار دهد. چند اثر فیزیولوژیکی و روانی استرس بر سلامت زنان عبارتند از:
۱. کاهش میل جنسی
۲.
قاعدگی‌های نا منظم
۳. آکنه
۴.
ریزش مو۵. سو هاضمه
۶. افسردگی
۷.
بی خوابی۸. افزایش وزن
۹. کاهش باروری
۱۰. افزایش احتمال سکته
