فرارو- سهام عدالت واژه بسیار آشنایی برای ایرانیان است که طی ۱۳ سال اخیر همواره خبر‌های متفاوتی از آن شنیده‌اند، اما این سهام که دوسال است سود آن برای مشمولان در حال پرداخت است، در صورتیکه آزاد سازی شود، ممکن است نقدینگی بسیار افسار گسیخته‌ای وارد جامعه کند و زمینه ساز موج جدید گرانی‌ها شود.
بر اساس اعلام مسئولان سازمان خصوصی سازی در حال حاضر ۴۹ میلیون و ۲۲۶ هزار نفر مشمول دریافت سهام عدالت هستند، که در این بین ۶ میلیون نفر از مشمولان، افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی هستند، که ارزش دفتری سهام آنها در ابتدا یک میلیون تومان بود، اما در حال حاضر ارزش واقعی سهام آنها بر اساس محاسبات صورت گرفته، چهار برابر یعنی ۴ میلیون تومان شده، بر این اساس در مجموع ارزش کل سهام این افراد بالغ بر ۲۴ هزار میلیارد تومان است.
این در حالیست که در ابتدای کار برای هر ایرانی، ارزش سهام عدالت مبلغ ۵۳۲ هزار تومان بود که بعد از گذشته ده سال، مشمولان می‌توانستند با پرداخت مابه التفاوت ۴۶۸ هزار تومانی از حداکثر سود سهام عدات برخوردار شوند، اما با توجه به اینکه هنوز آمار دقیقی از این افراد وجود ندارد. اگر تعداد مشمولان عادی سهام عدالت به غیر از افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی را ۴۳ میلیون نفر در نظر بگیریم، سهام هر فرد ایرانی در حال حاضر دو میلیون و ۱۲۸ هزار تومان ارزش دارد که رقمی در حدود ۸۷ هزار میلیارد تومان نیز ارزش کل سهام این افراد خواهد شد.
در مجموع می‌توان گفت، ارزش کل تقریبی سهام عدالت در حال حاضر مبلغی در حدود ۱۱۱ هزار میلیارد تومان است، حال اگر سهام عدالت آزاد سازی شود و مردم بتوانند این دارایی خود را بفروشند، نقدینگی بسیار عظیمی وارد جامعه می‌شود که این امر می‌تواند عواقبی را در پی داشته باشد.
از سوی دیگر عدم آزاد سازی این سهام تاکنون انتقاد مردم را در پی داشته و آنها خواستار تعیین تکلیف این موضوع هستند، حال در چنین وضعیتی آزاد سازی سهام عدالت در پیج و خم‌های قانونی گیر کرده و به نظر نمی‌رسد در سال جاری نیز این موضوع به نتیجه برسد.
بنابراین آزادی سازی یا عدم انجام این کار برای دولت حکم شمشیر دولبه را دارد، از یک سو در صورت آزادسازی سهام، امکان فروش توسط بسیاری از مشمولان وجود دارد و نتیجه آن، نقدینگی بسیار زیادی را وارد جامعه می‌کند که این امر می‌تواند به موج جدید گرانی‌ها تبدیل شود، اما اگر همچنان سهام آزاد نشود، مردم خواستار دسترسی به دارایی‌های خود به صورت نقد می‌شوند که این مسئله نیز فشاری بر روی دولت خواهد بود.
زمان نامشخص آزادی سازی سهام عدالت
در همین رابطه سید جعفر سبحانی مشاور رئیس سازمان خصوصی سازی در گفتگو با فرارو در پاسخ به اینکه سوال که چه زمانی سهام عدالت آزاد سازی می‌شود و مردم می‌توانند به دارایی خود دسترسی داشته باشند، گفت: «دولت لایحه مربوط به آزاد سازی سهام عدالت را ۱.۵ سال است که به مجلس تقدیم کرده، در حال حاضر نیز کلیات این امر در کمیسیون تخصصی مربوطه به تصویب رسیده است.»
وی افزود: «اما جزئیات آن هنوز باقیمانده و تا زمانی که این مصوبه در مجلس تصویب و بعد توسط رئیس جمهور ابلاغ نشود، سهام در اختیار دولت خواهد ماند.»
مشاور رئیس سازمان خصوصی سازی در پاسخ به این پرسش که آیا تا پایان سال امکان ابلاغ این موضوع وجود دارد، اظهار داشت: «این دیگر بستگی به مجلس دارد که چه زمانی اقدام به تصویب این لایحه کند، اما من این قول را می‌توانم بدهم که به محض ابلاغ، سازمان خصوصی سازی و سازمان بورس و اوراق بهادار این آمادگی را دارند که در کوتاه‌ترین زمان ممکن زمینه آزاد سازی سهام مردم را فراهم آورند.»
این در حالی است که حمیدرضا فولادگر رئیس کمیسیون نظارت بر اجرای اصل ۴۴ مجلس با اشاره به آخرین وضعیت بررسی لایحه دولت برای ساماندهی سهام عدالت در این کمیسیون، گفت: «کلیات لایحه مذکور در کمیسیون تصویب شده، اما جزییات و مسیر آن با اما و اگر‌هایی همراه است که در حال بررسی ایجاد سازوکار این موضوع هستیم.»
نماینده مردم اصفهان در مجلس خاطرنشان کرد: «دولت در لایحه مذکور پیش‌بینی کرده که درباره واگذاری سهام عدالت به دارندگان آن صندوق‌های مشترک سرمایه‌گذاری تشکیل شود که این موضوع نیز در حال بررسی است.»
جزئیات پرداخت سود سهام
مشاور رئیس سازمان خصوصی سازی در گفتگو با فرارو با بیان اینکه طی چند روز گذشته سود سهام عدالت در سال ۹۶ به طور کامل پرداخت شد، گفت: «در آخرین مرحله مبلغ ۱۶۲ میلیارد تومان برای بیش از یک میلیون و ۷۵۶ هزار نفر سود سهام عدالت در سال ۹۶ واریز شد که مختص به کارکنان دستگاه‌های اجرایی، بازنشستگان کشوری، لشکری و تامین اجتماعی در ۲ بانک ملت و رفاه کارگران بود.»
سبحانی با بیان اینکه سود واریزی کل مشمولان در سال ۹۶، ۴ هزارمیلیارد تومان بوده، اظهار داشت: «این میزان سود برای ۴۱ میلیون و ۱۵۰ هزار نفری که شماره شبا خود را در سامانه سهام عدالت ثبت کرده بودند، واریز شده است.»
وی افزود: در سال ۹۵ نیز کل میزان سود واریزی به مبلغ ۳ هزارو ۴۰۰ میلیارد تومان برای بیش از ۴۰ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر بوده است.»
مشاور رئیس سازمان خصوصی سازی با بیان اینکه در کل ۴۹ میلیون و ۲۲۶ هزار نفر طی ده سال گذشته برای دریافت سود سهام عدالت نام نویسی کردند، تصریح کرد: «بیش از ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از این تعداد طی این مدت فوت کردند و بیش از ۵ میلیون نفر نیز هنوز شماره شبا خود را در سامانه ثبت نکردند وسود سهام آنها هنوز پرداخت نشده است.»
سبحانی با تاکید بر اینکه سهام عدالت طرح ده سالهای بود که از سال ۸۵ تا ۹۴ اجرایی شده است، اظهار داشت: «سود این ده سال برای خرید سهام هزینه شده و مبلغی به فرد داده نشده، پرداخت سود از سال ۹۵ آغاز شد که در این راستا سود سهام سال ۹۶ نیز به طور کامل برای مشمولان واریز شد.»
وی افزود: «سود سال ۹۷ نیز با توجه به اینکه مجامع شرکت‌ها تا پایان شهریور ماه ادامه دارد، از آبان ماه پرداخت خواهد شد.»
سبحانی با تاکید بر اینکه هر ایرانی مشمول، مبلغ ۵۳۲ هزار تومان سهام عدالت در اختیار دارد که این مبلغ تا سقف ۱ میلیون تومان می‌توانست افزایش پیدا کند، خاطر نشان ساخت: «کسانیکه به صورت داوطلبانه سهام خود را تا مبلغ یک میلیون تومان افزایش دادند و همچنین مشمولان کمیته امداد و بهزیستی، حداکثر سود سهام عدالت را دریافت می‌کنند.»
مشاور رئیس سازمان خصوصی سازی ادامه داد: حداقل سود پرداختی سهام عدالت در سالهای ۹۵ و ۹۶ به ترتیب ۷۵ و ۹۰ هزار تومان و حداکثر آن نیز ۱۵۰ و ۱۷۵ هزار تومان بوده است.»
ثبت نام جدیدی انجام نخواهد شد
وی همچنین در پاسخ به پرسشی پیرامون اینکه آیا به غیر از ۴۹ میلیون نفری که برای سهام عدالت ثبت نام کردند، آیا ثبت نام جدید برای سایر کسانیکه مشمول نشدند صورت خواهد گرفت، گفت: «بر اساس قانون سهام عدالت تنها برای شش دهک جامعه اختصاص یافته و به چهار دهک دیگر سهامی تعلق نخواهد گرفت، از سویی اختیار این تصمیم با شورای عالی اصل ۴۴ است، اما به طور قطع می‌توان گفت، ثبت نام جدیدی دیگر برای سهام عدالت انجام نخواهد شد.»
این مقام مسئول در سازمان خصوصی سازی افزود: «پنج میلیون نفری که مشمول سهام عدالت هستند، ولی تاکنون شمار شبا خود را اعلام نکردند، سود سهام آنها محفوظ است و باید هرچه سریعتر مبادرت به این کار کنند.»
