فرارو- دولت آمریکا با استفاده تبلیغاتی از تنش‌ها میان ایران و بریتانیا پیرامون توقیف نفتکش‌ها، سعی می‌کند از این تنش‌ها برای تسریع ائتلاف‌سازی نظامی در خلیج فارس بهره ببرد.
به گزارش فرارو، ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) روز جمعه با صدور بیانیه‌ای از تاسیس قریب الوقوع یک ائتلاف دریایی جدید به نام «عملیات دیده بان» در خاورمیانه خبر داد. طبق این بیانیه، تامین ثبات دریایی، تضمین عبور و مرور امن کشتی‌ها و تنش‌زدایی در آب‌های بین المللی خاورمیانه از اهداف اصلی ائتلاف جدید است.
جان رود، معاون وزیر دفاع آمریکا در امور سیاستی، روز شنبه طی نشست امنیتی آسپن، با بیان اینکه عملیات جدید آمریکا در «روز‌ها و هفته‌های آینده» آغاز به کار خواهد کرد، گفت: «ایده این است که دیده‌بان‌های اضافی داشته باشیم که بتوانند فعالیت در خلیج (فارس) را با دارایی‌های نظارتی و اطلاعاتی رصد کنند.»
به گفته این مقام آمریکایی، دیده‌بان‌های جدید آمریکا حضور دریایی و هوایی و نیز قابلیت پاسخ‌دهی خواهند داشت. این تحرکات عموما با هدف مقابله با ایران انجام می‌شود. در همین خصوص، رود اعلام کرد آمریکا دنبال جنگ با ایران نیست، ولی هشدار داد ایران نباید درباره قاطعیت آمریکا تردید کند.
عملیات یادشده، مناطق گسترده‌ای همچون تنگه باب المندب، تنگه هرمز، خلیج فارس و دریای عمان را پوشش می‌دهد. سنتکام گفته است کشور‌ها در چارچوب این ائتلاف امنیت دریایی قادر خواهند بود با استفاده همکاری مشترک اعضا، کشتی‌های خود را اسکورت کنند. اما سایر کشور‌ها هنوز در پیوستن به این ابتکار عمل آمریکا تردید دارند. کمی بیش از ۱۰ روز پیش، آمریکا پیشنهاد محافظت از کشتیرانی در سواحل ایران و یمن را مطرح کرد. اما متحدان آمریکا، از تخصیص نیرو و سلاح به این ابتکار عمل خودداری می‌کنند، چون از احتمال وقوع درگیری با ایران هراس دارند. در همین رابطه، یک دیپلمات غربی به خبرگزاری رویترز گفت: «آمریکایی‌ها می‌خواهند یک "ائتلاف اراده" ایجاد کنند که با حملات آینده مقابله کند. هیچ کس نمی‌خواهد در این مسیر تقابلی قرار گیرد و بخشی از کارزار آمریکا علیه ایران شود.»
با این حال، کاخ سفید همچنان مصمم است حمایت سایر کشور‌ها را جلب کند. در بیانیه سنتکام آمده است: «در حالی که ایالات متحده متعهد به حمایت از این ابتکار عمل است، مساهمت‌ها و رهبری شرکای منطقه‌ای و بین المللی برای موفقیت (این ابتکار عمل) لازم خواهد بود.» در ادامه این بیانیه آمده: «مقامات ایالات متحده در خصوص جزئیات و قابلیت‌های مورد نیاز عملیات دیده بان برای آزادی کشتیرانی در منطقه و حفاظت از خطوط حمل و نقل حیاتی، در حال همکاری با متحدان و شرکا در اروپا، آسیا و خاورمیانه هستند.»
در ماه‌های ژوئن و مه، به چند نفتکش در دریای عمان حمله شد. آمریکایی‌ها در هر دو حمله، ایران را متهم کردند. اتهامی که ایران آن را رد کرد. از آن زمان تاکنون، آمریکایی‌ها با استناد به این حملات، تلاش می‌کنند کشور‌های اروپایی، آسیایی و برخی کشور‌های عربی را به تاسیس یک ائتلاف بین المللی برای محافظت از کشتیرانی در خلیج فارس متقاعد کنند.
توقیف نفتکش
همزمان با نزدیک شدن موعد تاسیس ائتلاف عملیات دیده بان، تنش‌ها در منطقه خلیج فارس، خصوصا میان ایران و بریتانیا، بیشتر شده است. عصر جمعه گذشته، ایران نفتکش انگلیسی «
استینا امپرو» را در حین عبور از تنگه هرمز توقیف کرد. برخی مقامات ایران می‌گویند این اقدام، در پاسخ به توقیف نفتکش حامل نفت ایران، «
گریس ۱»، در تنگه جبل الطارق است. حدود سه هفته پیش، مقامات تنگه جبل الطارق به دستور انگلیس نفتکش یادشده را توقیف کردند که هنوز هم در بازداشت به سر می‌برد.
به نظر می‌رسد مقابله به مثل ایران و انگلیس با یکدیگر، فرصتی در اختیار آمریکا قرار داده است تا فرآیند تاسیس ائتلاف دریایی را تسریع کند. نکته قابل توجه آنکه، بیانیه سنتکام درباره «عملیات دیده بان»، اندکی پس از توقیف نفتکش انگلیسی توسط ایران، منتشر شد. در حال حاضر، انگلیسی‌ها مانند آمریکایی‌ها بر ضرورت باز ماندن تنگه هرمز و تامین امنیت تردد کشتی‌ها در خلیج فارس تاکید می‌کنند. در همین رابطه روزنامه آمریکایی «یواس‌ای‌تودی» نوشت: «درخواست‌ها به شکل پربسامد و از همه سطوح، منجمله از جانب خود رئیس‌جمهور دونالد ترامپ، مطرح می‌شود: به ما در مورد ایران کمک کنید.»
این روزنامه افزود: «پس از اینکه ترامپ از توافق هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های جهانی خارج شد و تحریم‌های فلج‌کننده‌ای علیه تهران اعمال کرد، دولتش اکنون برای کمک به مهار عوارض جانبی، به سایر کشور‌ها چشم دوخته است.»
ترامپ نیز اخیرا، با ادعای اینکه آمریکا یک پهپاد ایرانی را سرنگون کرد، از همه کشور‌ها خواست «تلاش‌های ایران برای مختل کردن کشتیرانی و تجارت جهانی را محکوم کنند.» وی افزود: «من همچنین از همه دیگر کشور‌ها می‌خواهم از کشتی‌هایشان در حین عبور از تنگه (هرمز) محافظت کنند و با ما در آینده کار کنند.»
کاخ سفید تلاش می‌کند از تنش‌های اخیر میان لندن و تهران در تنگه هرمز تصویری متناسب با سیاست‌های آمریکا در برابر ایران ارائه دهد. دونالد ترامپ، در واکنش به توقیف نفتکش انگلیسی، به خبرنگاران گفت: «این فقط آنچه من درباره ایران می‌گویم را نشان می‌دهد: دردسر. فقط دردسر.»
برخی مقامات آمریکا نیز سعی می‌کنند اقدام ایران در توقیف نفتکش انگلیسی را نوعی سوءمحاسبه نشان دهند که ممکن است به نزاع ناخواسته منجر شود. در همین رابطه، جان رود مدعی شد: «احتمال سوء محاسبه از طرف ایران زیاد است. آن‌ها اقداماتی مانند توقیف کشتی انگلیسی انجام می‌دهند. این نوع اصطکاک، در یک آبراه کوچک، احتمال (وقوع) نزاع ناخواسته را بیشتر می‌کند.»
ظاهرا ایران از اهداف تحرکات آمریکا آگاه است. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در توئیتی مشاور ارشد ترامپ را عامل تنش میان ایران و بریتانیا معرفی کرد. وی نوشت: «دچار اشتباه نشوید: جان بولتون {مشاور امنیت ملی آمریکا} بعد از ناکامی در کشاندن دونالد ترامپ به جنگ قرن (با ایران) و به دلیل ترس از فروپاشی تیم ب، در حال پخش کردن سم خود به سمت بریتانیاست به این امید که این کشور را به یک باتلاق بکشاند. فقط احتیاط و آینده‌نگری می‌تواند چنین ترفند‌هایی را خنثی کند.»
آمریکایی‌ها می‌گویند در هفته‌ها و روز‌های آینده، ائتلاف نظامی جدید در خلیج فارس تاسیس می‌شود. باید منتظر ماند و دید که آیا بریتانیایی‌ها به «باتلاق» بولتون کشیده خواهند شد یا اینکه آینده‌نگری به خرج خواهند داد و از باتلاق بولتون فاصله خواهند گرفت.
