تست ESR خون چیست؟

 

تست ESR آزمایش خونی است که سرعت رسوب اریتروسیت یا گلبول‌های قرمز را تعیین می‌کند و سرعت رسوب گلبول‌های قرمز خون در لوله نمونه خون را مشخص می‌کند. پزشکان قادر به استفاده از نتایج به دست آمده این تست برای تشخیص یک بیماری خاص نیستند. زیرا بسیاری از مشکلات بهداشتی متفاوت ممکن است سبب افزایش یا کاهش ESR شود.

 

تست ESR
هنگامی که التهابی را تجربه می کنید، گلبول‌های قرمز خون (RBC) به همدیگر می‌چسبند و شکل یک توده‌ را ایجاد می کنند. این توده تاثیراتی را بر میزان ته نشینی گلبول‌های قرمز داخل لوله آزمایش می‌گذارد. این آزمایش برای پزشک و متخصص این امکان را فراهم می آورد تا متوجه ابعاد توده شود. وقتی که سلول‌ها سریع تر به ته لوله آزمایش رسوب می‌کنند احتمال وجود التهاب بیشتر می شود.

تست ESR نوعی آزمایش خون است که میزان فعالیت التهابی که نتیجه بیماری‌های زمینه‌ای مانند عفونت، سرطان یا بیماری خود ایمنی است مشخص می‌کند.

آزمایش خونی که التهاب را در بدن فرد تعیین و میزان آن را اندازه گیری می‌کند. اگرچه برای روشن کردن علت التهاب کمکی نمی‌کند. از همین رو تست ESR به ندرت به تنهایی انجام می‌شود. در عوض، پزشک‌ها آن را با تجویز انجام آزمایش‌های دیگر ترکیب می‌کنند تا علت علائم مشخص گردند.

 

 

نحوه انجام تست ESR 
این آزمایش شامل گرفتن مقدار کمی خون می‌شود. این کار تنها یک یا دو دقیقه زمان می‌برد.

• ابتدا، پوستی که روی رگ قرار گرفته، کاملا تمیز می‌شود.

• سپس یک سوزن داخل فرو می رود تا خون را جمع آوری کند

• بعد از جمع آوری خون، سوزن از رگ خارج شده و ناحیه خونگیری شده الکل زده می‌شود و محل خونریزی را با پنبه الکلی می‌پوشانند تا خونریزی کاملا قطع شود

نمونه خون درون یک لوله شیشه‌ای مخصوص قرار می‌گیرد و آن را به صورت ایستاده و بدون حرکت برای مدت نزدیک به ۱ ساعت در جایی ثابت قرار می‌دهند تا گلبول‌های قرمز  از پلاسما جدا شده و رسوب کنند. پس از گذشت این زمان، پزشک ارزیابی می‌کند که چه تعداد گلبول‌های قرمز درون لوله قرار می‌گیرند، با چه سرعتی رسوب می‌کنند و چه تعدادی از آن‌ها نشست می‌کنند.

التهاب می‌تواند باعث شود پروتئین‌های غیر طبیعی در خون ظاهر شود. این پروتئین‌ها سبب می‌شوند گلبول‌های قرمز خون به یکدیگر بچسبند که خود موجب سقوط سریع‌تر آن‌ها می‌شود. پزشک ممکن است یک آزمایش پروتئین واکنش پذیر- C. (CRP) را که یکی از آزمایش‌های تشخیص بیماری قلبی است، تجویز کند. CRP نیز التهاب را اندازه می‌گیرد، اما به پیش بینی بیماری‌های عروق کرونر (CAD) و سایر بیماری‌های قلبی نیز کمک می‌کند.

 

نتایج نرمال آزمایش ESR
نتایج آزمایش ESR به صورت میلی متر در ساعت (mm/hr) اندازه گیری می‌شود.

نتایج نرمال تست ESR به صورت زیر در نظر گرفته می‌شود:

• زنان زیر ۵۰ سال باید ESR کمتر از ۲۰ mm/hr داشته باشند.

• مردان زیر ۵۰ سال باید ESR زیر ۱۵ mm/hr داشته باشند.

• زنان بالای ۵۰ سال باید ESR زیر ۳۰ mm/hr داشته باشند.

• مردان بالای ۵۰ سال باید ESR زیر ۲۰ mm/hr داشته باشند.

• برای کودکان ESR بین ۰ تا ۱۰ mm/hr باید باشد.

عدد بالا‌تر به معنای التهاب به میزان بالا‌تر است.

نتایج غیر نرمال آزمایش ESR
نتیجه غیر نرمال ESR هیچ بیماری خاصی را مشخص نمی‌کند. تنها التهاب در بدن را مشخص می‌کند و نشان می‌دهد که نیازمند توجه بیشتری هستید.

عدد پایین غیر طبیعی نزدیک به ۰ است. (به دلیل اینکه این تست‌ها نوسان دارد، تعیین یک عدد دقیق کمی دشوار است).

این آزمایش همیشه قابل اعتماد یا معنا دار نیست. عوامل زیادی می‌توانند نتایج را تغییر دهند، مانند:

• سن

• استفاده از دارو

• بارداری

برخی از دلایل نتایج غیر نرمال تست ESR نسبت به سایرین جدی‌تر می‌باشند، اما بسیاری از آن‌ها خیلی نگران کننده نیستند. در صورتی که نتایج تست ESR غیر طبیعی باشد نیازی نیست خیلی نگران شوید.

بهتر است با پزشک خود همکاری لازم را داشته باشید تا علت دقیق مشکل تان را پیدا کنید. اگر نتایج ESR خیلی بالا‌تر یا پایین‌تر از حد نرمال بود، مطمئنا پزشک تان آزمایش‌های بیشتری را تجویز خواهد کرد.

دلایل بالا بودن نتایج
چندین دلیل مختلف برای بالا بودن نتیجه تست ESR وجود دارد. تعدادی از بیماری‌های متدوالی که موجب بالا رفتن نتیجه می‌شوند عبارتند از:

• سن بالا

 

• روماتیسم مفصلی

• بیماری تیروئید

 

• بیماری کلیوی

 

• عفونت استخوان

• کم خونی

• کلسترول بالا

• بیماری کلیه

• بیماری تیروئید

• انواع خاصی از سرطان از جمله لنفوم و مولتیپل میلوما
ESR بالاتر 100 میلی متر در ساعت نشان دهنده حضور تومور‌های سرطانی است به ویژه اگر هیچ التهابی در بدن وجود نداشته باشد.

 

 

علل پایین بودن نتایج
پایین بودن نتایج تست ESR می‌تواند به دلایل زیر باشد:

• نارسایی احتقانی قلب (CHF)

• سندرم خستگی مزمن (CFS)

• هیپوفیبرینوژنومی یا کم بودن فیبرینوژن در خون

• پایین بودن پروتئین پلاسما

• لوکوستوز یا بالا بودن تعداد گلبول‌های سفید خون (WBC)

• پلی ستمی ورا، اختلال مغز استخوان که منجر به تولید بیش از اندازه گلبول‌های قرمز می‌شود

• کم خونی سلول‌های داسی شکل، بیماری ژنتیکی که بر گلبول‌های قرمز اثر می‌گذارد

• لوسمی، سرطان سلول‌های خونی

 

درباره هپاتیت چه می‌دانید؟

---

خلاصه
در صورتی که پزشک مشکوک به بیماری زمینه‌ای که سبب بالا رفتن ESR می‌شود، باشد. این احتمال وجود دارد که شما را به یک متخصصی که بهتر می‌تواند این بیماری را تشخیص و درمان کند، ارجاع دهد.

در صورتی که پزشک شما متوجه  التهاب شود می‌تواند درمان خای زیر را پیشنهاد کند:

• مصرف یک داروی ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) همچون ایبوپروفن (ادویل، موترین) یا ناپروکسن (ناپروسین، آلیو)

• کورتیکو استروئید‌ها یا دارو‌های کاهنده استروئید

همچنین در صورتی که عفونت موجب بروز التهاب شود، پزشک برای درمان ممکن است آنتی بیروتیک به بیمار بدهد.