ترامپ از مساله ایران چه می‌خواهد؟

مصطفی جرفی، فرارو- اظهارات متفاوت و گاهی متناقض ترامپ در مورد ایران این پرسش را به وجود می آورد که ترامپ از ایران چه می خواهد. دکتر عبدالرضا فرجی راد، سفیر پیشین ایران در نروژ و تحلیلگر مسائل ژئوپلتیک معتقد است ترامپ تلاش دارد به توافقی با ایران دست پیدا کند تا بتواند آن را به عنوان دست آورد سیاست خارجی خود معرفی کند.

این استاد دانشگاه در مورد دست آوردی که در مساله ایران برای ترامپ مطلوب است به فرارو گفت: ترامپ به روشنی اعلام کرده از توافق جدید با ایران (بعد از خروج از برجام) به دنبال این است که یک دستاورد داخلی داشته باشد. ترامپ در سیاست خارجی موفق نبوده است و خود او باعث این اتفاق است.

این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: او در زمینه کره شمالی بدون اینکه زمینه سازی مناسبی کند، افراط کرد. ملاقات‌هایی انجام داد و داخل خاک کره شمالی شد. در مورد ونزوئلا به حرف تندرو‌هایی مثل بولتون و پمپئو عمل کرد و حالا معلوم می‌شود که اشتباه بوده است. در رابطه با مسائل اروپا و ناتو تندروی کرد. الان روابط بدی با اروپا دارد و تقریبا تمام اروپایی‌ها نسبت ترامپ به نظر منفی دارند.

 

 

فرجی راد افزود: ترامپ با چین خیلی تند رفت. البته واقعیت این است که رشد اقتصادی چین داشت اقتصاد آمریکا را عقب می‌انداخت، اما تندروی ترامپ باعث شد، چین فضای محافظه کاری را رها کند و به تدریج در برابر آمریکا به حالت تهاجمی و حداکثری قرار بگیرد. بنابر این در همه این زمینه‌ها شکست خورده است و دمکرات‌ها در انتخابات همه این موارد را مطرح خواهند کرد.

دیپلمات کشورمان ادامه داد: مهم‌تر از همه این‌ها مساله ایران است. برجام یک توافق بین المللی بود و متحدین اروپایی روی آن حساب کرده بودند و جدی بودند و این باعث شد ترامپ منزوی شود. حالا ترامپ با شکست‌هایی که در سیاست خارجی خورده می‌خواهد با ایران به توافقی برسد و آن را به دست‌آوردِ سیاست خارجی تبدیل کند و در مقابل کاندید نهایی دمکرات‌ها از آن استفاده کند.

او افزود: واقعیت این است که اگر ترامپ نتواند این‌ها را در کارزار‌های انتخاباتی پاسخ  دهد، برای او شکست محسوب می‌شود؛ به ویژه اینکه با حوادثی مانند مساله فجیره، سرنگونی پهپاد آمریکایی، مساله آرامکو و... در خلیج فارس  قوز بالا قوز شده است و  دمکرات‌ها این ها را به عنوان فاکت مطرح می‌کنند و شکست را چندبرابر نشان می‌دهند.

فرجی راد گفت: با اینکه ایران در فشار قرار دارد، اما ترامپ هم از نظر دست آورد چیزی ندارد و از خود نقطه ضعف به جا گذاشته است؛ لذا به دنبال این است که توافقی با ایران انجام دهد که با این دستاورد و با نشان دادن تصاویری مثل دست دادن با رئیس جمهور ایران بتواند این بهانه را از دمکرات‌ها بگیرد و مدت‌ها تبلیغ کند. البته ترامپ از این توافق مطمئن نیست. همچنان که ایران هم مطمئن نیست و نمی‌تواند به ترامپ اعتماد کند.

دیپلمات کشورمان گفت: ترامپ می‌خواهد از مساله‌ای که برای ایران به وجود آورده دستاوردی داشته باشد و به اعتقاد من به اشتباهی که در زمینه خروج از برجام کرد واقف شده، اما الان نمی‌تواند به آن برگردد، چون خودکشی حساب می‌شود و دمکرات‌ها این مساله را دست می‌گیرند و در انتخابات بر سر ترامپ می‌زنند. باید دید مساله چطور پیش می‌رود.

فرجی راد در مورد اینکه اگر دیدار‌های ترامپ با رهبر کره شمالی، دست آوردی برای او نداشت چرا می‌خواهد با ایران مذاکره کند گفت: تصور می‌کنم در رابطه با کره شمالی به این نتیجه رسیدند که آن‌ها بمب اتم را زمین نمی‌گذارند خب این را نه کل آمریکا می‌پذیرد، نه جامعه جهانی نه اروپا و...، اما در رابطه با ایران ترامپ اعتقاد راسخ دارد که می‌تواند به توافق برسد. خود او هم گاهی می‌گوید در ۲۴ ساعت مشکل را حل می‌کند.

این استاد دانشگاه گفت: به نظر من ترامپ در درجه اول به خاطر دشمنی با اوباما و دمکرات‌ها خروج از توافق را انجام داد. همچنین پیش از پیروزی در انتخابات صحبت‌هایی مطرح کرد مثل اینکه آمریکا ۱۵۰ میلیارد دلار به ایران داده و اروپایی‌ها سود توافق را بردند و... پس باید اقدامی می‌کرد که هوادارانش را حفظ کند.

فرجی راد گفت: آمریکا حس می‌کند با دادن امتیاز به ایران می‌تواند به توافق برسد. گروه‌های زیادی در آمریکا هستند که می‌گویند ترامپ اشباه کرده و می‌تواند با ایران به توافق برسد و اگر با ایران مذاکره کند او را تحت فشار قرار نمی‌دهند. اما در رابطه با کره شمالی اگر این کشور بمب اتمی را کنار نگذارد، در داخل امریکا همه حمله به ترامپ می‌کنند.

او ادامه داد: موضوع ایران و کره شمالی کاملا متفاوت است. تصور می‌کنم ترامپ دنبال این است که دست آوردی داشته باشد. حالا که قرار است رئیس جمهور کشورمان به نیویورک برود، شاید ترامپ تصور کند باز هم شاید امکان این مساله وجود دارد.

فرجی راد گفت: به همین دلیل ترامپ مساله عربستان را به تدریج آرام می‌کند. بعد گفت عربستان بگوید ما می‌زنیم، حالا می‌گوید به خاطر عربستان درگیر نمی‌شویم، ایران می‌خواهد توافق کند، ما هم آمادگی داریم و... به این ترتیب از قله پایین می‌ید و اوضاع را آرام می‌کند؛ لذا فکر می‌کنم هدف ترامپ از این اظهارات این است که در نیویورک اتفاقی بایفتد که هنوز ایران چنین تصمیمی نگرفته است.