موضوع بورسیه‌ها از سال ۹۲ توسط دیوان محاسبات مطرح شد و وزارت علوم موظف به توضیح و ارائه اسناد و گزارش چگونگی انجام مراحل مختلف بورسیه‌ها شده بود.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با بیان این که موارد تخلف در بورسیه‌ها از سوی سازمان بازرسی نیز اعلام شده، ادامه داد: در بین سال‌های ۸۵ تا ۹۲ ، ۷۱۰ نفر بورس خارج، هزار و ۸۷۴ تبدیل بورس خارج به داخل، ۱۶۰ نفر استفاده از بخش‌نامه ایثارگران و ۸۹۰ نفر از سهمیه مربیان دانشگاه استفاده کردند که جمع کل آنها ۳ هزار و ۶۴۴ نفر بوده است.
به گزارش ایسنا، منصور غلامی در جلسه علنی صبح امروز سه‌شنبه مجلس و در جریان پاسخ به سوال محمود صادقی در خصوص صدور احکام بورسیه تحصیلی و تعداد احکام بورسیه‌ها و مبنای قانونی تصمیم گیری در این باره گفت: از ابتدای پیروزی انقلاب تا به حال برای مقطع کارشناسی ارشد ۳ هزار و ۵۰۰ نفر و برای مقطع دکترا ۱۰ هزار و ۷۰۰ نفر بورسیه تحصیلی خارج از کشور دریافت کردند و در داخل نیز ۳ هزار نفر برای مقطع کارشناسی ارشد و ۱۶ هزار و ۴۰۰ نفر برای مقطع دکترا بورس تحصیلی گرفتند.
وی اضافه کرد: دیوان محاسبات سال ۹۲ به وزیر علوم وقت مشکلات قانونی در مورد بورسیه‌ها را اعلام کرد و دلیل اصلی ورود مسئولین وزارت علوم نیز همین تاکید دیوان محاسبات بوده است؛ که مهمترین مشکلات قانونی آن عدم رعایت قانون الزام در برگزاری آزمون علمی، نداشتن مصوبه مورد تایید وزیر علوم وقت و عدم رعایت شرط سنی و معدل و همچنین اشتغال رسمی همزمان با تحصیل بوده است.
وزیر علوم با بیان این که موارد تخلف در بورسیه‌ها از سوی سازمان بازرسی نیز اعلام شده، ادامه داد: در بین سال‌های ۸۵ تا ۹۲،۷۱۰ نفر بورس خارج، هزار و ۸۷۴ تبدیل بورس خارج به داخل، ۱۶۰ نفر استفاده از بخش‌نامه ایثارگران و ۸۹۰ نفر از سهمیه مربیان دانشگاه استفاده کردند که جمع کل آنها ۳ هزار و ۶۴۴ نفر بوده است.
غلامی یادآور شد: هزینه بورسیه در علوم انسانی برای هر نفر در داخل ۳۰ میلیون تومان بوده که به دانشگاه محل تحصیل پرداخت شده و این رقم برای سایر رشته‌ها ۴۰ میلیون تومان بوده است. همچنین مقرری پرداختی نیز معادل حقوق ماهیانه مربی پایه ۱ بوده و برای مربیانی که از دانشگاه‌ها معرفی شدند متوسط ۲۰ میلیون تومان هزینه شده است. برای تحصیل در خارج نیز حسب این که عائله همراه فرد چند نفر بوده به ازای هر نفر از ۵۰۰ میلیون تومان تا یک میلیارد تومان هزینه شده است.
وی با اشاره به تشکیل کمیته‌ای در وزارت علوم، در این باره یادآور شد: بر اساس بررسی‌ها بیش از ۸۰۰ نفر فاقد شرایط لازم برای دریافت بورسیه بودند. ۳۴۵ نفر ملزم شدند با هزینه شخصی تحصیل کنند، زیرا حداقل شرایط تحصیل برای دکترا را داشتند، ولی شرایط بورس را نداشتند. ۲۱ نفر هیچ شرایطی را نداشتند و به دلیل تصمیم آموزش دانشگاه لغو تحصیل شدند و ۱۷ نفر هم به دلیل عدم توانایی ادامه تحصیل اخراج شدند.
وزیر علوم در بخشی از اظهاراتش خاطر نشان کرد: موضوع بورسیه‌ها سال ۹۲ توسط دیوان محاسبات مطرح شد و وزارت علوم موظف به توضیح و ارائه اسناد و گزارش چگونگی انجام مراحل مختلف بورسیه‌ها شد. تا سال ۹۶ که من به عنوان وزیر در وزارتخانه حضور یافتم بخش‌های اداری این گزارش‌ها انجام شده بود و بعد از آن در سال‌های ۹۶ و ۹۷ مباحث مربوط به جایابی و استخدام بورسیه‌های فارغ‌التحصیل در دستور کار قرار گرفت که بعضا حاشیه‌هایی هم داشت.
غلامی ادامه داد: اعزام دانشجو به صورت بورس به خارج از کشور پس از پیروزی انقلاب به دو مقطع قبل و بعد از تصویب قانون اعزام در سال ۶۴ تقسیم می‌شود. پس از تصویب این قانون و آیین نامه‌های اجرایی در سال ۸۸ برگزاری ازمون اعزام مسیر اصلی این کار بود و از سال ۷۰ تا ۸۳ هر سال یک بار یا دو سال یک بار این آزمون برگزار می‌شد. همچنین مربیان رسمی و رسمی آزمایشی دانشگاه‌ها هم با سه سال سابقه خدمت برای ادامه تحصیل به صورت بورس معرفی می‌شدند تا سال ۸۵ که شورای مرکزی بورس تصمیم به عدم برگزاری آزمون گرفت.
وزیر علوم با بیان این که انتخاب داوطلبان از میان دانشجویان و مربیان نمونه و با تایید وزیر علوم وقت انجام شد ادامه داد: سال ۸۷ دستورالعمل تغییر می‌کند و افراد دارای خدمات فرهنگی هم به ضوابط اعطای بورس اضافه می‌شوند و شرط سنی و معدلی نیز تعیین می‌شود، اما این تغییرات به تایید وزیر وقت نمی‌رسد و به صورت معرفی دانشجویان بورسیه از طرف افراد انجام می‌شود.
وی یاد آور شد: بین سال‌های ۸۹ تا ۹۲ معاون فرهنگی وقت وزارت علوم ۷۳۶ نفر، یک تشکل دانشجویی، ۵۹۵ نفر و مسئولی دیگر ۱۵۱ نفر را برای اعطای بورس معرفی می‌کنند؛ تا این که به تدریج رشته‌های ضروری برای اعزام حذف شده و برای رشته‌های بورسه خارج می‌شوند که هیچ وقت معمول نبوده است.
غلامی ادامه داد: در مسیر اعطای بورسیه بدون آزمون موارد زیادی اتفاق افتاده است. از جمله این که بدون توجه به نصاب نمره بورسیه‌های خارج را به داخل معرفی می‌کردند. آمار برخی رشته‌هایی که بورس خارج داشتند و بلافاصله تبدیل به داخل شدند درمورد زبان و ادبیات فارسی، زبان و ادبیات عرب، تاریخ انقلاب اسلامی، فقه، حدیث ومعارف اسلامی و نهج البلاغه موجود داست. همچنین بخشنامه‌ای از طرف شورای مرکزی بورس با امضای معاون دانشجویی وقت بدون تایید وزیر صادر می‌شود که عده‌ای از این طریق ادامه تحصیل می‌دهند.
غلامی در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به تاکید وزارت علوم بر ضرورت جلوگیری از برخورد یکسان با همه‌ی دریافت کنندگان بورسیه، محرمانه بودن تصمیمات در این باره را نیز مورد تاکید قرار داد و گفت: بسیاری از آنها بعد از فارغ‌التحصیلی در دانشگاه‌ها جذب شده و مشغول خدمت هستند.
تعدادی هنوز در حال تحصیل هستند و برخی فارغ‌التحصیل شدند. همچنین با گذر ۶-۷ بار در مورد برخی از آنها نیاز دانشگاه تغییر کرده و بورسیه فارغ‌التحصیل علاقمند است به سایر دانشگاه‌ها برود و مواردی از این قبیل که مرکز جذب وزارت علوم در حال ساماندهی آن است.
