فرارو- مصطفی جرفی. بلافاصله پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، توجه ارتش ایالات متحده به افغانستان، جایی که رهبران القاعده در آن مستقر بودند، جلب شد. بسیاری میدانستند که جنگ در راه است، اما به قطع، آن زمان کسی تصور نمیکرد که این جنگ به اصطلاح «برای آزادی و دموکراسی»، تبدیل به طولانیترین جنگ آمریکا خواهد شد.
این جنگ سه دوره ریاست جمهوری آمریکا و ۱۳ فرمانده نظامی این کشور را به خود کرده است. این جنگ همچنین دریچهای به جهان خارج را در کشوری باز کرده که هنوز شاهد کشمکش میان آداب و سنن باستانی و دینی با مدرنیسم است. نشریه نیویورک تایمز، بر اساس یک ترتیب زمانی، از دریچه دوربین عکاسان خود، نگاهی به سیر این جنگ طولانی کرده است.
جنگ آغاز میشود (۲۰۰۱-۲۰۰۲)
«عملیات آزادی پایدار» از ۷ اکتبر ۲۰۰۱ با بمباران مراکز القاعده و طالبان توسط هواپیماهای آمریکایی آغاز شد. در زمین نیز نیروهای ویژه آمریکایی با همراهی شبه نظامیان افغان مخالف طالبان- عمدتاً نیروهای اتحاد شمال- در اواسط ماه نوامبر توانستند، کابل را به همراه مقر طالبان در قندهار، آزاد سازند.
در ماه دسامبر، اسامه بن لادن، رهبر القاعده، از طریق کوههای اطراف «تورا بورا» به پاکستان گریخت و در همان ماه، دولت موقت افغانستان به سرپرستی حامد کرزای، رسماً فعالیت خود را آغاز کرد. بر اساس قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز «نیروهای بین المللی کمک به امنیت» یا ISAF به رهبری ایالات متحده تأسیس شد تا امنیت در افغانستان را تضمین نماید.
نیروهای اتحاد شمال در جنگ با طالبان در خارج از شهر تالقان، اکتبر 2001
نیروهای اتحاد شمال در نزدیکی یکی از مهمترین پایگاه های طالبان در شهر قندوز، نوامبر 2001
یک بمب افکن بی 52 آمریکا در حال دور زدن بر فراز کوه های تورا بورا، دسامبر 2001
سربازان آمریکایی در پایگاه هوایی بگرام، اگوست 2002
حرکت به سمت عراق (۲۰۰۳-۲۰۰۷)
دونالد رامسفلد، وزیر دفاع وقت ایالات متحده، خاتمه عملیات بزرگ نظامی در افغانستان را در ماه مه ۲۰۰۳ اعلام کرد. با وجود یک برنامه ریزی بزرگ برای بازسازی افغانستان و حضور حدود ۸۰۰۰ سرباز آمریکایی در این کشور، دولت جرج دبلیو بوش شروع به تغییر عملیات جنگی به سمت عراق کرد.
در سال ۲۰۰۴، مجلس افغانستان پیش نویس یک قانون اساسی را برای این کشور تهیه کرد که «زلمای خلیلزاد»، سفیر وقت آمریکا در افغانستان، آن را «پایه و اساس نهادهای دموکراتیک» در این کشور خواند.
در سال ۲۰۰۶ نیروهای طالبان با انجام کمین و بمب گذاریهای انتحاری، عملیات خود بر ضد حکومت مرکزی افغانستان و نیروهای آمریکایی را رسما آغاز کرد. علیرغم آموزش و تأمین تجهیزات توسط ایالات متحده و ایساف، نیروهای امنیتی افغانستان نتوانستند از قیام طالبان، که از کمک شبه نظامیان در مرزهای پاکستان بهره میبرد، جلوگیری کنند. به همین دلیل ایالات متحده مجبور شد تعداد بیشتری از سربازان خود را به جنگ اعزام کند.
انتخابات اکتبر 2004 در کابل
سایه یک سرباز و خودرو نظامی آمریکایی در ایالت پکتیکا، اگوست 2005
آموزش پلیس افغانستان در کابل، نوامبر 2005
درگیری نیروهای آمریکایی با نیروهای طالبان در جنوب افغانستان، جون 2006
زخمی های ارتش آمریکا در روستای کورنگال در شرق افغانستان، اکتبر 2007
تغییر سیاست و افزایش نیروها (۲۰۰۸-۲۰۱۰)
در فوریه ۲۰۰۹، رئیس جمهور جدید آمریکا، باراک اوباما، به طالبان اعلان جنگ کرد و ۱۷۰۰۰ سرباز دیگر را به افغانستان اعزام کرد که در ادامه به ۳۶۰۰۰ سرباز افزایش یافت. در ماه دسامبر، اوباما اعلام کرد این "افزایش" به معنای ایجاد و آموزش یک نیروی امنیتی در افغانستان است که به اندازه کافی قدرتمند باشد تا مسئولیت مبارزه با شورشیان را به عهده بگیرد. برنامه وی شامل اعزام ۳۰۰۰۰ سرباز آمریکایی دیگر بود که تعداد آنها در اواسط سال ۲۰۱۰ به نزدیک به ۱۰۰۰۰۰ نفر رسید.
درگیری نظامیان آمریکایی با نیروهای طالبان در نزدیکی کامو، اکتبر 2008
سفر جرج بوش به کابل در دسامبر 2008
سربازان آمریکایی در هوتل در جنوب استان قندهار، ژانویه 2009
یک سرباز آلمانی در حال روشن کردن منور در استان قندوز، اکتبر 2009
حمله طالبان به یک اقامتگاه در کابل و کشتن 5 کارمند سازمان ملل، نوامبر 2009
انفجار یک بمب در نزدیکی یک هتل در کابل، دسامبر 2009
باراک اوباما در میان دانشجویان آکادامی نظامی وست پوینت، دسامبر 2009
نیروهای ویژه مارینز آمریکا در مرجا در استان هلمند، فوریه 2010
نشست بزرگان یک روستا در مرجا، مارس 2010
زخمی شدن یک سرباز ارتش افغانستان در استان کنر، مارس 2010
سربازان آمریکایی لحظاتی قبل از فرود در مزار شریف، آپریل 2010
یک سرباز آمریکایی در حال تماشای روستای پچ در استان کنر، آپریل 2010
انتقال یک سرباز کشته شده آمریکایی در استان هلمند، می 2010
سربازان آمریکایی در زیر خاشاک ناشی از پرواز هلیکوپتر در استان قندوز، سپتامبر 2010
خارج کردن سربازان (۲۰۱۱-۲۰۱۳)
در ماه مه ۲۰۱۱، یک تیم نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا، اسامه بن لادن را در یک مجتمع مسکونی در ابوت آباد پاکستان، جایی که سالها در آنجا ساکن بود، کشت. در ماه ژوئن، اوباما اعلام کرد که ۳۳۰۰۰ سرباز را از اواسط سال ۲۰۱۲ از افغانستان بیرون خواهد کشید.
در سال ۲۰۱۲، حامد کرزای، رئیس جمهور افغانستان، ایالات متحده و نیروهای ائتلاف را مقصر افزایش تلفات غیرنظامیان در این کشور دانست، چرا که روابط وی با رهبران آمریکایی رو به وخامت گذاشته بود. در سال ۲۰۱۳ نیز نیروهای افغانستان مسئولیتهای امنیتی بیشتری را به عهده گرفتند، در حالی که نیروهای ائتلاف به رهبری ایالات متحده به سمت آموزش و عملیات ضد تروریسم سوق پیدا کردند.
سربازان آمریکایی در حال سوار شدن بر یک هلیکوپتر ترابری در استان قندوز، مارس 2011
پرواز جنگنده های آمریکایی از ناو هواپیمابر جان استنیز در شمال دریای عرب برای عملیات در افغانستان، ژانویه 2012
جمع آوری تجهیزات آمریکایی برای بازگشت به آمریکا، جولای 2012
سربازان افغانستانی (چپ) و آمریکایی (پایین) در عملیات مشترک بر ضد طالبان در قندهار، فوریه 2013
سربازان آمریکایی در پکتیا، آپریل 2013
یک مادر افغانستانی و کودک 8 ماهه او در استان هلمند، سپتامبر 2013
یک سرباز افغانستان در حال شلیک راکت به سمت نیروهای طالبان در استان وردک، نوامبر 2013
یکی از جاده های اصلی کابل، نوامبر 2013
احیای طالبان (۲۰۱۴-۲۰۱۸)
در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴، مأموریت جنگی در افغانستان رسما به پایان رسید، اما حضور نظامی آمریکا در این کشور، پایان نگرفت. در این زمان باراک اوباما، جدول زمانی برای خروج بیشتر سربازان آمریکایی را تا پایان سال ۲۰۱۶ اعلام کرد.
پس از انتخابات سال ۲۰۱۴ افغانستان که تحت تأثیر تخلفات گسترده و تقلب قرار داشت، «اشرف غنی» رئیس جمهور این کشور شد، اما وی مجبور به امضای توافقنامه تقسیم قدرت با حریف قدرتمند خود «عبدالله عبدالله» شد.
در جبهه نبرد، نیروهای امنیتی افغانستان به طور فزایندهای با نیروهای طالبان درگیر بودند. در این درگیری ها، نیروهای دولت مرکزی افغانستان، دائم تلفات سنگینی میدادند و نیروهای طالبان قلمرو بیشتری را از آن خود میکردند.
در آگوست سال ۲۰۱۷، دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده، در حالی که سخن از علاقه خود برای خارج کردن نظامیان آمریکایی از افغانستان میراند، تصریح کرد که جنگ افغانستان هنوز ادامه دارد. وی تاکید کرد که تصمیم گیری در مورد خروج نظامیان آمریکایی به شرایط جنگی بستگی دارد نه براساس زمان بندی از پیش تعیین شده. در همین حال سازمان ملل متحد طی گزارشی اعلام کرد که سال ۲۰۱۸ مرگبارترین سال برای غیرنظامیان در افغانستان بود.
حمله هوایی آمریکا به یک بیمارستان پزشکان بدون مرز در قندوز، اکتبر 2015
منظره هوایی از منطقه لشکرگاه در استان هلمند، مارس 2016
قبرستان کرته سخی در کابل، آپریل 2016
قطعه 60 قبرستان ملی آرلینگتون در ویرجینیا که سربازان آمریکایی در آن مدفون هستند، می 2018
حومه شهر خوست در شرق افغانستان، جولای 2018
مذاکرات صلح و یک توافق تاریخی (۲۰۱۸-۲۰۲۰)
اواخر سال ۲۰۱۸، نمایندگان آمریکا و طالبان، نخستین مذاکرات صلح را برگزار کردند. در سال ۲۰۲۰ این مذاکرات مسیر جدی تری در دوحه قطر به خود گرفت در حالی که دولت افغانستان به علت امتناع نمایندگان طالبان از ملاقات با آن ها، از این مذاکرات خارج شده بود.
در ۲۹ فوریه، ایالات متحده توافقنامه صلح با طالبان را امضا کرد و در را برای خروج تدریجی و نهایی سربازان خود از افغانستان و آغاز مذاکرات مستقیم بین دولت افغانستان و شورشیان برای تعیین آینده این کشور باز گذاشت. ایالات متحده تا کنون بیش از ۲ تریلیون دلار را صرف این جنگ طولانی کرده است. بیش از ۲۴۰۰ سرباز آمریکایی و نزدیک به ۷۰۰ سرباز ائتلاف از دیگر کشورها، در این جنگ کشته شده اند. همچنین بیش از ۳۸۰۰۰ غیرنظامی از زمان آغاز جنگ در افغانستان کشته شده اند که اگر نظامیان دولت مرکزی افغانستان را به این آمار اضافه کنیم، تعداد کشته شده گان به حدود ۶۰۰۰۰ نفر خواهد رسید.
تشییع جنازه 63 جانباخته یک مراسم عروسی در بمباران هوایی آمریکا در کابل، اگوست 2019
بقایای انفجار یک خودروی بمب گذاری شده توسط طالبان در کابل، سپتامبر 2019
حضور ترامپ در پایگاه هوایی بگرام، نوامبر 2019
نیروهای پلیس افغانستان پس از حمله نیروهای طالبان، فوریه 2020
بهترین بهره برداری رو میتونن از اقتصاد بزرگ امریکا ببرن