فرارو- مداخله کاخ سفید در بحران ریزش قیمت‌های نفت، از منفعت مشترک آمریکا به عنوان تولیدکننده بزرگ نفت با سایر کشور‌های نفتی پرده پرداشت. برخلاف گذشته، ارزانی جهانی نفت دیگر منافع اقتصادی آمریکا را تامین نمی‌کند.
به گزارش فرارو، ترمز ریزش قیمت‌های نفت بالاخره کشیده شد؛ آن هم نه توسط کسانی که ظاهرا درگیر جنگ بهای نفت شده بودند، بلکه توسط کسی که در وهله اول خارج از این جنگ تصور می‌شد. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، برای توقف جنگ بهای نفت میان عربستان و روسیه، دست به کار شد و در اقدامی کم سابقه، خواستار افزایش قیمت‌های نفت از طریق کاهش تولید آن شد.
کمی بیش از یک ماه پیش، در پی فروپاشی تفاهمات عربستان و روسیه بر سر توافق کاهش تولید نفت گروه اوپک پلاس، جنگ بهای نفت میان ریاض و مسکو شروع شد. گروه اوپک پلاس از قبل، توافقی برای کاهش تولید ۲.۱ میلیون بشکه در روز داشتند. این توافق به انقضا رسید. وزرای نفت این گروه برای بررسی تمدید این توافق جلسه گرفتند. عربستان پیشنهاد کرد که ضمن تمدید این توافق، ۱.۵ میلیون بشکه دیگر به آن اضافه شود تا مجموع کاهش تولید اوپک پلاس به ۳.۶ میلیون بشکه در روز برسد. اما روسیه با این پیشنهاد مخالفت کرد. در نتیجه، توافق کاهش تولید از بین رفت و سعودی‌ها در اقدامی انتقام جویانه، تولید نفت خود را به نحو چشمگیری افزایش دادند. امری که در کنار رکود ناشی از شیوع بیماری کرونا، به سقوط تاریخی قیمت‌های جهانی نفت منجر شد.
"درخواست دوستان" آمریکایی
در ابتدای امر، برخی کارشناسان، جنگ نفتی سعودی‌ها و روس‌ها را خودکشی جمعی و اشتباه بزرگ دانستند. اما حالا با گذشت کمی بیش از یک ماه از شروع این جنگ، معلوم شده است که بزرگترین بازنده اصلی این جنگ، سعودی‌ها یا روس‌ها نیستند، بلکه برخی شرکت‌های نفتی آمریکا هستند که در صورت پایین آمدن قیمت‌های نفت، هزینه های‌شان از درآمدهای‌شان بیشتر می‌شود. برخی ناظران هدف اصلی جنگ بهای نفت را خارج کردن نفت شیل آمریکا از بازار دانستند. چون، استخراج این نفت تنها زمانی صرفه اقتصادی دارد که قیمت‌ها بالا باشد.
به همین دلیل، ترامپ برای پیشگیری از ضرر بیشتر شرکت‌های نفتی آمریکا، سعودی‌ها را برای توقف جنگ نفتی تحت فشار قرار داد. ترامپ، در دوم آوریل، یعنی دو روز بعد از اجرای طرح افزایش تولید نفت عربستان، با محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور تلفنی درباره نفت گفتگو کرد.
وی در توئیتی نوشت: «همین الان با دوستم محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، که او هم با (ولادیمیر) پوتین، رئیس جمهور روسیه، صحبت کرده بود، صحبت کردم. من امیدوارم و توقع دارم که آن‌ها حدود ۱۰ میلیون بشکه (از تولیدشان) کم کنند و شاید بیشتر از این. امری که اگر اتفاق بیافتد، برای صنعت نفت و گاز عالی خواهد بود.»
اندکی بعد از درخواست نفتی ترامپ، که با موافقت عربستان مواجه شد، قیمت‌های نفت به مقدار ۳۰ درصد افزایش یافت. از سوی دیگر، سعودی‌ها به «درخواست دوستان در ایالات متحده» برای کاهش تولید دست به کار شدند. عربستان طی بیانیه ای، ضمن موافقت با درخواست ترامپ، خواستار جلسه فوری گروه اوپک پلاس شد تا بار دیگر توازن را به قیمت‌های نفت برگردانند.
ترامپ، کمک به شرکت های نفتی آمریکایی را بررسی می کند.
تغییر معادلات نفتی
وساطت نفتی ترامپ در شرایطی صورت گرفت که تولید نفت شیل در آمریکا به خاطر سقوط قیمت ها، روز‌های سختی را می‌گذراند. هزینه تولید این نوع نفت بالاست و شرکت‌هایی که آن را تولید می‌کنند، نمی‌توانند برای مدت طولانی در حالی که قیمت‌ها پایین است، به تولید خود ادامه دهند. در نتیجه، دیر یا زود، برخی از آن‌ها دست از تولید کشیده و ورشکست خواهند شد. امری که به مشکلات اقتصادی جدید آمریکا که در اثر بیماری کرونا ایجاد شده، دامن خواهد زد.
ترامپ به زودی با مدیران عامل برخی از این شرکت‌ها دیدار می‌کند تا راه‌های کمک به آن‌ها در شرایط فعلی را بررسی کند. تاکنون، ترامپ سعی کرده از راه‌های سیاسی، مثل تماس با ولیعهد سعودی، و توئیت‌های اغراق آمیز، به این شرکت‌ها کمک کند، اما در صورتی که قیمت‌های نفت برای مدت طولانی پایین باقی بماند، ممکن است ترامپ نتواند کار خاصی برای آن‌ها انجام دهد. سیاستمداران آمریکا در کنگره و کاخ سفید، این روز‌ها به شدت از عربستان به خاطر سقوط قیمت‌ها انتقاد می‌کنند. برخی حتی پیشنهاد می‌کنند که اگر عربستان قیمت‌ها را بالا نبرد، آمریکا باید ضمن اعمال تعرفه‌های گمرگی بر نفت وارداتی از عربستان، در روابط سیاسی و نظامی با سعودی‌ها تجدیدنظر کند.
همه این‌ها در حالی است که در گذشته نه چندان دور، آمریکا از افزایش قیمت‌های نفت و همچنین از امتیاز انحصاری سازمان اوپک در دستکاری قیمت‌ها انتقاد می‌کرد. اما با تغییر معادلات نفتی آمریکا در سال‌های اخیر، این رویه عوض شد. ترامپ بار‌ها مباهات کرده که آمریکا تحت رهبری‌اش به بزرگترین تولیدکننده نفت و گاز تبدیل شده است. اما همین امر، ظاهرا آمریکا را مانند سایر کشور‌های نفتی از قبیل عربستان در معرض آسیب‌های ناشی از نوسانات قیمت نفت قرار داده است.
بیشتر بخوانید:
تحرکات کاخ سفید برای افزایش قیمت‌های نفت، به این معناست که منافع نفتی آمریکا با منافع نفتی سایر کشور‌های نفتی گره خورده است. اما در عین حال، این در هم تنیدگی، ممکن است مسئولیت‌های بیشتری برای آمریکا ایجاد کند.
در سال‌های اخیر که اوپک به همراهی روسیه برای کنترل قیمت‌ها نیاز پیدا کرد، آمریکا بدون هیچ دغدغه‌ای به افزایش تولید خود ادامه داد. گروه اوپک پلاس، مشخصا عربستان و روسیه، بخشی از تولید خود را حذف می‌کردند، تا قیمت‌های جهانی نفت متعادل شود. در این میان، آمریکا بدون اینکه در کاهش تولید سهمی داشته باشد، از افزایش قیمت‌ها برای افزایش تولید نفت شیل بهره می‌برد.
حالا این معادله ممکن است دگرگون شود. ترامپ ابراز امیدواری کرده که عربستان و روسیه برای متوازن کردن قیمت ها، ۱۰ میلیون بشکه از تولیدشان را حذف کنند. اما حذف این همه نفت از بازار‌ها ممکن است آسان نباشد. وقتی روسیه با حذف ۳.۶ میلیون بشکه از تولیدات اوپک پلاس موافقت نکرد، چگونه می‌توان تصور کرد که با حذف ۱۰ میلیون بشکه موافقت کند؟ شاید عربستان تحت فشار کاخ سفید، بخش بیشتری از سهمیه کاهش تولید را تقبل کند، اما چنین فشاری ممکن است روی روسیه تاثیری نگذارد.
از همین رو، برخی تحلیلگران معتقدند که در گفتگو‌های آتی نفتی، عربستان و روسیه فقط در صورتی با کاهش ۱۰ میلیون بشکه موافقت خواهند کرد که آمریکا هم در کاهش تولید سهیم شود. آمریکا حالا ادعا می‌کند بزرگترین تولیدکننده نفت در جهان است. بنابراین، طبیعی است که روسیه و شاید عربستان، از آمریکا بخواهند که مقداری از تولیدات خود را برای متعادل کردن قیمت‌ها حذف کند.
