فرارو- روز یکشنبه در حالی محمدجواد ظریف در مجلس شورای اسلامی در تیررس انتقادات تند و تیز مجلسیان قرار گرفت و بابت عملکرد وزارت امور خارجه، گران شدن دلار و شکست برجام شماتت شد که این رویه پیش از این نیز از سوی اصولگرایان تکرار شده بود.
به گزارش فرارو، از ابتدای دولت یازدهم و انتخاب ظریف به وزارت امور خارجه تاکنون، ظریف نوک حملات اصولگرایان قرار داشته است. حملاتی که به ویژه پس از توافق هسته‌ای بیشتر شد و حتی گاهی به طرح محاکمه ظریف و حتی روحانی منجر شد. این در حالی بود که ظریف نسبت به وزرای دیگر دولت در میان مردم از محبوبیت و اعتبار بیشتری برخوردار بود و با موفقیت در برجام این اعتبار و محبوبیت بیشتر هم شده بود. آنچه موجب شدت یافتن حملات به ظریف شد و حتی حضور او در برخی برنامه‌های تلویزیونی را با، اما و اگر‌هایی همراه کرد.
در تمام هفت سال دولت روحانی، مخالفین دولت با حمله به ظریف سعی داشتند تا نقطه قوت و اعتبار دولت روحانی را هدف بگیرند. چرایی آن را شاید در اظهارات محمدجواد لاریجانی در برنامه دستخط در سال ۹۷ پیدا کرد که مدعی شده بود فکر و ذکر ظریف بیش از مسائل خارجی متوجه مسائل داخلی است و گویا دارد خود را برای انتخابات ریاست جمهوری آماده می‌کند. بنابراین، این گروه به ظریف به چشم یک رقیب انتخاباتی نگاه می‌کنند. این در حالی است که ظریف بار‌ها گفته است خیالی برای حضور در انتخابات ندارد؛ یک بار هم در همان سال ۹۷ پس از طرح حضور او در انتخابات ۱۴۰۰ گفته بود "به چه زبانی بگویم کارم سیاست خارجی است و دنبال ۱۴۰۰ نیستم. تعهد محضری بدهم؟"
اما این تنها دلیل حمله به ظریف نیست. به گفته طیبه سیاوشی نماینده سابق مجلس در گفتگویی که با فرارو داشت چرایی حمله به ظریف که همراه با حمله به برجام صورت می‌گیرد به دلیل پیوند زدن میان چالش‌های اقتصادی با برجام است. چنانچه اظهارات نمایندگان در روز یکشنبه نیز نشان داد ظریف و برجام که در دوره‌ای اعتبار و دستاورد مهم دولت به‌شمار می‌رفتند، دریچه حمله به دولت شدند. اصولگرایانی که پیش از این، از طریق تبدیل نقطه قوت دولت به نقطه ضعف، انتخابات مجلس را پیش بردند حالا در رقابت‌های زودهنگام انتخابات ۱۴۰۰ بار دیگر به این حربه توسل جستند و ظریف را در مخمصه قرار دادند تا پروژه فشار بر دولت را شدت بخشند. بنابراین اولویت منافع حزبی و گروهی موجب می‌شود تا چهره ملی، چون ظریف قربانی مطامع گروهی شود. در این باره سیاوشی از نبود تعریف واحد از منافع ملی و مصالح عمومی سخن می‌گوید آنچه موجب می‌شود تا در بحبوحه جنگی سخت و اقتصادی تنها در پی متهم نمایی از رقیب سیاسی خود باشند چرا که به انتخابات آینده نگاه دارند.
چنین اولویتی موجب می‌شود تا منافع ملی و مصالح ملی به اندازه دایره منافع گروهی و جناحی کوچک شود و در مجلس یازدهم با ظریف برخوردی هتاکانه صورت گیرد و ظریف و روحانی همچون دو چهره معاند نظام ترسیم شوند در حالی که همانطور که ظریف در جلسه با نمایندگان نیز گفت سیاست خارجی دست رهبری است. علی‌اکبر ناطق نوری نیز در این باره می‌گوید مذاکره و پذیرفتن برجام حاصل تصمیم‌گیری مجموعه نهاد‌های کلیدی نظام همچون دولت، مجلس، شورای عالی امنیت ملی و با نظر مساعد رهبر انقلاب بوده است و ایشان کلیات برجام را تایید کردند که بدون اذن ایشان هم، برجام از سوی ایران قابل پذیرش نبود. ایشان مکرر تیم مذاکره‌کننده را تایید و حمایت کردند.
اما جلسه مجلس با وزیر امور خارجه نشان داد وزیر به دلیل آنچه تصمیم نظام خوانده می‌شد بازخواست می‌شود. آنچه اغلب کارشناسان شگرد انتخاباتی اصولگرایان خواندند. از این منظر زدن ظریف بیشتر با نگاه به انتخابات ۱۴۰۰ صورت می‌گیرد که در زمره اهداف سیاسی اصولگرایان است. اما خود اصولگرایان و نمایندگان مجلس یازدهم نظری متفاوت از این امر دارند و در تمام اوقاتی که دولت را نشانه می‌روند از ملت و مطالبات اقتصادی آنان سخن می‌گویند.
نمی‌شود همه ساکت باشند تا وزیر و آقای روحانی سخن بگویند
عباس مقتدایی خوراسگانی نماینده مجلس یازدهم در این باره در گفتگو با فرارو اظهار کرد: مجلس محل گفتگو و حل و فصل کشور است نمایندگان ملت توسط مردم از جا‌های مختلف کشور انتخاب شدند تا هر یک بخشی از دیدگاه‌های ملت را مطرح کنند تا در مجموع نظر همه آن‌ها در مجلس حاضر باشد، نمایندگان مطالب را می‌شوند و پاسخ می‌گویند.
وی با اشاره به اینکه در جمهوری اسلامی بالاترین سطح مردم سالاری و آزادی بیان وجود دارد؛ افزود: وزیر امور خارجه در چنین شرایطی گزارش خود را در مجلس ارائه کرد و دیدگاه‌های نمایندگان را شنید. کشور ما کشور تک صدایی نیست و همه صدا‌ها حدی از حضور در همه عرصه‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را دارند اگر اینگونه تلقی شود که همه باید ساکت باشند تا فقط وزیر و آقای رئیس جمهور سخن بگویند خلاف آرمان‌های قانون اساسی است. قانون اساسی به نمایندگان ملت حق و تکلیف داده تا دیدگاه‌های خود را مطرح کنند.
او در باره اینکه ظریف و روحانی در راستای سیاست‌های نظام هستند یا خیر، گفت: به نظر می‌رسد اقدامات سال‌های گذشته که نتایج آن امروز به وضوح قابل مشخص است نشان می‌دهند آقای روحانی در تامین معیشت مردم و استفاده از همه ابزار‌هایی که در اختیار داشته موفق نبوده است. نمایندگان به آقای ظریف گفتند باید از دیپلماسی تجاری و اقتصادی بیشتر استفاده کنند.
وی افزود: انتقاد ما این بود که شما چرا از ابزار‌هایی که در سایر کشور‌ها در اختیار دارید و از جمله سفارتخانه ما در دیگر کشور‌ها برای تقویت روابط اقتصادی و دستیابی به حد بالاتری از دیپلماسی تجاری استفاده نکردید. حتی در این جلسه به رئیس جمهور پیام دادیم اگر برای موضوعات اصلی همچون معیشت، ارز، نقدینگی، اشتغال و مسکن به نحو شایسته برنامه ریزی نکند وضع از این بدتر خواهد شد. ما حرف ملت را بیان کردیم. البته از کار‌های خوب دولت هم تشکر شد، ولی این جلسه، جلسه نقد و ابزار بیان توقعاتی بود که در ماه‌های باقی مانده دولت از آن انتظار می‌رود.
وی در پاسخ به اینکه چه هدفی از این انتقادات دنبال می‌شود؛ افزود: مجلس یازدهم، مجلسی مطیع و منفعل نیست. مجلسی است که می‌خواهد مشکلات کشور را حل کند و می‌خواهد مردم آسایش و آرامش بیشتری داشته باشند. هدف از این قبیل جلسات با وزرا این است که گزارش آن‌ها را بشنویم و پیام ملت را به آن‌ها بدهیم که باید برنامه‌ریزی دقیق‌تر و فعالانه‌تر و موثرتری داشته باشند. برنامه‌ریزی‌هایی که نتیجه آن در معیشت مردم مشهود باشد نه اینکه فقط در حد حرف یا ارائه گزارشی باشد که با آنچه در واقعیت و در عرصه عمل است متفاوت است.
