دیوان لاهه اعتراض آمریکا در پرونده شکایت ایران را رد کرد

فرارو- دیوان بین‌المللی دادگستری روز چهارشنبه با صدور حکمی تاریخی، اعتراض مقدماتی آمریکا را رد و صلاحیت خود را برای رسیدگی به پرونده شکایت جمهوری اسلامی ایران از ایالات متحده به دلیل نقض پیمان مودت ایران و آمریکا تأیید کرد.

 بر اساس حکم صادر شده که یک نسخه آن در تارنمای دیوان منتشر شده این نهاد قضایی ۶ اعتراض مقدماتی آمریکا را نسبت به عدم صلاحیت دادگاه و اینکه این پرونده باید از دستور کار خارج شود رد کرده است.

ایران پس از تجدید تحریم‌های آمریکا و با استناد به پیمان مودت دوجانبه سال ۱۹۵۵ و با توجه به آنکه پیمان، دیوان لاهه را مرجع رفع اختلافات تعیین کرده است، از آمریکا به اتهام نقض این پیمان شکایت کرد.

دیوان لاهه که بازوی قضایی سازمان ملل به شمار می‌رود، ۱۱ مهر ۱۳۹۷ و پس از چند هفته بررسی شکایت ایران از تحریم‌های ۱۵ مرداد ۱۳۹۷ آمریکا، با تائید برخی از درخواست‌های ایران و تا صدور رأی نهایی، رأی به تعلیق تحریم‌های واشنگتن در حوزه‌های دارویی، وسایل پزشکی، غذایی و هوانوردی داد.

آراء دیوان لازم‌الاجرا بوده و غیرقابل فرجام‌خواهی است.

وزارت امور خارجه آمریکا پس از صدور رأی دیوان اعلام کرد که پیمان مودت را فسخ می‌کند. بر اساس بند ۳ ماده ۲۳ پیمان مودت، هر یک از طرفین می‌تواند با دادن اخطار کتبی یک‌ساله، این عهدنامه را فسخ کند.

آمریکا با اعلام این تصمیم ادعا کرد که ایران از دادگاه بین‌المللی دادگستری برای حمله به آمریکا سوءاستفاده کرده است.

واکنش ظریف

محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به حکم امروز دیوان لاهه نوشت: «دیوان بین‌المللی دادگستری اکنون تمام موارد استدلالی مخالفت‌ مقدماتی ایالات متحده در پرونده مطروحه از جانب ایران در خصوص تحریم‌های غیرقانونی ایالات متحده را رد کرد.این یک پیروزی حقوقی دیگر برای ایران پس از حکم ۳ اکتبر ۲۰۱۸ است. ایران همواره و به صورت کامل قوانین بین‌المللی را محترم شمرده است. زمان آن فرارسیده است که ایالات متحده به تعهدات بین‌المللی خود پایبند شود.»

توضیحات سخنگوی وزارت خارجه 

سخنگوی وزارت امور خارجه از صدور رای صلاحیتی دیوان بین المللی دادگستری در پرونده نقض‌های عهدنامه مودت ۱۹۵۵ در لاهه خبر داد و گفت: دیوان با رد ایرادات مقدماتی آمریکا، خود را صالح به رسیدگی به دعوی اقامه شده علیه دولت ایالات متحده دانست و به این ترتیب پرونده وارد رسیدگی ماهوی خواهد شد.

 سعید خطیب زاده افزود: امروز و در ساعت سه بعد از ظهر به وقت محلی لاهه، دیوان بین المللی دادگستری رأی صلاحیتی خود در پرونده نقض‌های عهدنامه مودت ۱۹۵۵ را صادر کرد.

خطیب زاده اظهار داشت: بر اساس مدارک و مستندات متقن و دفاعیات حقوقی مستدل ارائه شده به دیوان توسط تیم حقوقی جمهوری اسلامی ایران با مشارکت مرکز امور حقوقی بین المللی، وزارت امورخارجه و سایر وکلا و مشاوران، دیوان با رد ایرادات مقدماتی آمریکا، خود را صالح به رسیدگی به دعوی اقامه شده علیه دولت ایالات متحده دانست و به این ترتیب پرونده وارد رسیدگی ماهوی خواهد شد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: با صدور این رأی دومین موفقیت حقوقی در روند رسیدگی به این پرونده حاصل شد که موضوع آن مربوط به اعمال مجدد و تشدید تحریم‌های غیر انسانی ایالات متحده علیه کشورمان از تاریخ ۸ مه ۲۰۱۸ است.

وی یادآورشد: قبلا در ۳ اکتبر ۲۰۱۸ (۱۱ مهر ۱۳۹۷) دیوان با صدور دستور موقت به نفع کشورمان آمریکا را ملزم کرد هرگونه موانع ناشی از تحریم‌های وضع شده علیه ایران در حوزه دارو و اقلام پزشکی، مواد غذایی و محصولات کشاورزی، و قطعات و خدمات مربوط به ایمنی هواپیمایی کشوری را مرتفع نماید، اما آمریکایی‌ها در راستای سیاست فشار حداکثری و تروریسم اقتصادی علیه دولت و ملت ایران تا کنون از تبعیت از دستور دیوان خودداری ورزیده‌اند.

سخنگوی وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران موضوع پیگیری اجرای دستور موقت و نقض آن توسط آمریکا را به نحو مقتضی به اطلاع دیوان رسانده است و اکنون با رأی صلاحیتی صادره، این فرصت وجود دارد تا در مرحله رسیدگی ماهوی، دیوان راجع به عدم اجرای دستور موقت توسط آمریکا نیز بررسی لازم را صورت دهد.

خطیب زاده افزود: هرچند رأیی که امروز صادر شد مربوط به مرحله صلاحیتی است، اما خود نشان از حقانیت خواسته‌ها جمهوری اسلامی ایران در این مرحله از دادرسی دارد و با این موفقیت پرونده وارد مرحله رسیدگی نهایی یا همان ماهیت پرونده خواهد شد.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: استفاده از ساز و کارهای حقوقی بین المللی بخشی از رویکرد دولت جمهوری اسلامی ایران و وزارت امور خارجه در استیفای حقوق ملت شریف ایران در عرصه بین المللی است که همواره در دستور کار این وزارتخانه قرار داشته است.