دولت کره شمالی با علمِ به اینکه ارتباطات فرهنگی مردم این کشور با دیگر کشورهای جهان (مخصوصا کره جنوبی) میتواند تبعات ناگواری را برای آن به دنبال داشته باشد، نبرد گستردهای را در حوزه فرهنگی آغاز کرده و سعی دارد مانع از تاثیرگذاری فرهنگهایی نظیر فرهنگ حاکم بر کره جنوبی، بر مردم خود شود. امری که در قالب یک دستورکار هدفمند در چهارچوب دولت کره شمالی دنبال میشود.
فرارو- "اولیویا شیبِر*"، محقق و پژوهشگر "اندیشکده آمریکن اینترپرایز" در گزارشی برای "واشنگتن پست"، از تشدید اقدامات تقابلی دولت کره شمالی (در بُعد فرهنگی) با مظاهر فرهنگی کره جنوبی در خاک خود خبر داده و این مساله را به مثابه وقوع یک جنگ فرهنگی در کره شمالی توصیف کرده است. وی در این رابطه مینویسد:
«ماه گذشته، "کیم جونگ اون" رهبر کره شمالی اقدامی انجام داد که رهبران سابق این کشور، هیچ کدام یکچنین کاری را انجام نداده بودند: وی اعتراف کرد که کشورش در وضعیت بحرانی است. این مساله، یک واقعیت تلح برای کره شمالی است که میتواند گزینههای محدودی را برای آن باقی بگذارد. در شرایط کنونی، کره شمالی با بحرانهایی نظیرِ تحریمهای گسترده اقتصادی غرب، بلایای طبیعی، قحطی، و شیوع ویروس کرونا، رو به رو است. مجموعِ این بحران ها، چشم انداز زندگی آتی در کره شمالی را اندکی تیره کرده و همین مساله موجب شده تا نظام سیاسی کره شمالی، بر شدت تلاشهای خود جهت مقابله با شدت گرفتنِ وخامت اوضاع در این کشور بیفزاید.
به گزارش فرارو، در پایان سال ۲۰۲۰، کره شمالی مجموعه قوانینی را به تصویب رساند تا با آنچه "ایدئولوژی و فرهنگ ارتجاعی" میخواند، مبارزه کرده و آنها را مهار کند. جزئیاتِ این قوانین که از ماه گذشته، جنبه عملیاتی پیدا کرده، به تازگی منتشر شده است.
بر اساس گزارشها و در چهارچوب قوانین مذکور، هرکدام از اتباع کره شمالی که یک فیلم یا کتاب از کره جنوبی داشته باشند، امکان دارد تا ۱۵ سال به کمپهای کار اجباری فرستاده شوند. حتی اگر فردی به لهجه مردم کره جنوبی صحبت کند، امکان اینکه به دو سال حبس محکوم شود وجود دارد. این قوانین حتی والدینِ ساکن در کره شمالی را نیز هدف قرار میدهند. بر این اساس، دولت کره شمالی میتواند در موراد گوناگون، بینِ ۱۱۱ تا ۲۲۲ دلار، والدین اهل کره شمالی را به دلیل تربیت نادرست فرزندانشان، جریمه کند (برخی ارزیابیها تخمین میزنند که میانگین درآمد ماهانه هر تبعه کره شمالی، تنها چهار دلار است). در این میان، توزیع هرچیزی توسط افراد در کره شمالی که مربوط به خارج از این کشور باشد، میتواند مجازاتی نظیر مرگ و اعدام را به دنبال داشته باشد.
در این رابطه، نظام سیاسی کره شمالی، دلایل زیادی را برای نگران بودن دارد. بر اساس یک مطالعه و پژوهش که در سال ۲۰۱۹ و با محوریت ۲۰۰ تبعه کره شمالی که از این کشور فرار کرده بودند منتشر شده، بیش از ۹۰ درصد از آنها قبل از فرار، رسانههای خارجی و به طور خاص، رسانههای کره جنوبی را تماشا کرده بوده اند. جهان رویایی که کره جنوبی تصویر میکند، برای نظام سیاسی کره شمالی، حامل یک مشکل اساسی است. آنها نه تنها زندگی در یک کشورِ ثروتمندتر و آزادتر را تصویر میکنند، بلکه عمیقا از فرهنگِ دولتی (مورد حمایت دولت) نیز انتقاد کرده و آن را به رسمیت نمیشناسند. حتی لهجه و نوعِ بیان مردم کره شمالی نیز به دلیل محبوبیت رویاها و افکار ایده آلی که رسانههای کرهجنوبی ارائه میکنند، تحت تاثیر این کشور (کره جنوبی) قرار گرفته است.
در این رابطه به طور خاص میتواند به سریال کرهای (ساخته شده در کره جنوبی در سال ۲۰۱۹) به نام "سقوط بر روی تو" اشاره کرد که هم در میان مردم کره شمالی و هم فراریهای از این کشور، محبوبیت داشته است. بخشهایی از این سریال در کره شمالی اتفاق میافتد و به دلیل نمایش واقعیِ زندگی در کره شمالی، تحسینهای زیادی را برانگیخته است. بسیاری از مقامهای کره شمالی، از این سریال به این دلیل که فکر میکنند سعی در مسخره کردنِ رهبر این کشور دارد، عصبانی هستند. این در حالی است که برخی از این سریال به دلیل عاشقانه جلوه دادن زندگی در کره شمالی انتقاد میکنند و معتقدند این قبیل اقدامات، کره شمالی را در انجام رویههای تهاجمی و خشن، بیش از پیش تحریک میکند.
پوستر سریال کره ای" Crash Landing on You/سقوط بر روی تو" که بخشهایی از آن در کره شمالی به تصویر کشیده شده و تا حدی میان مردم آن محبوب است.
به نظر میرسد در سالهای گذشته، تقاضای مردم کره شمالی جهت در اختیار داشتن محصولات فرهنگی و اطلاعات از کرهجنوبی، به نحو قابل توجهی افزایش یافته است. برخی تخمینها حاکی از این هستند که حدودا یک چهارم از جمعیت کره شمالی، تلفن همراه دارند که بخش زیادی از آنها از طریق کره جنوبی، به کره شمالی قاچاق شده است.
در اکتبر سال ۲۰۲۰، دولت کره شمالی دور تازهای از اقدامات شدید و سرکوبگرانه را جهت استفاده از تلفن همراه در کره شمالی آغاز کرد و از مردم و یا دلالان خواست که اگر خودشان گوشیهای تلفن همراهشان را به دولت کره شمالی تحویل دهند، با آنها برخورد شدیدی صورت نخواهد گرفت و بخشیده میشوند.
قبل از بحران شیوع ویروس کرونا در کره شمالی، مردم این کشور میتوانستند از طریق برخی "یو اس بیهای قاچاق"، به برخی محصولات فرهنگی کره جنوبی (که در بازارهای محلی فروخته میشدند)، دسترسی داشته باشند. در این رابطه، مردم کره شمالی با مشاهده برخی تولیدات فرهنگی کره جنوبی تحت تاثیر قرار گرفته و حتی زنان کره شمالی تحت تاثیر این محصولات، نوع آرایش خود را نیز در اعتراضی خاموش به نظام سیاسی کره شمالی، تغییر داده و شبیه زنان کره جنوبی کرده اند. امری که موجب رونق صادرات محصولات آرایشی از کره جنوبی به کره شمالی شده است.
از طرفی، بسیاری از فعالان حقوق بشر نیز با ارسال بالنهایی که حامل برخی وسایل و اخبار در کره جنوبی، غذا، دارو و رادیوهای کوچک هستند، سعی میکنند در آگاهی مردم کره شمالی از جهان خارج و کمک به آنها ایفای نقش کنند. دولت کره شمالی سال هاست که این قبیل اقدامات را خصومت آمیز میداند. دولت کره شمالی با اعمال فشار بر دولت کره جنوبی، از آن خواسته با این روند، مقابله کند. سئول نیز در این راستا هشدار داده که هر کسی اقدام به پرواز درآوردن اجسام پرنده بر فراز مرزهای کره شمالی کند، به سه سال حبس و یا پرداخت جریمه نقدی به ارزش ۲۷ هزار و ۴۰۰ دلار، محکوم خواهد شد. امری که به وضح نشان میدهد ارتباطات خارجی مردم کره شمالی با دیگر مردم و کشورهای جهان، تا حد زیادی منافع دولت این کشور را تحت تاثیر قرار میدهد و میتواند تبعات زیانباری را برای آن داشته باشد».
*اولیویا شیبِر، وی محقق و پژوهشگر اندیشکده آمریکن اینترپرایز است.