صرافی‌های غیر مجاز رمزارز؛ آیا تجربه ترکیه در ایران تکرار خواهد داد؟

فرارو- بر اساس اعلام مدیرکل دفتر سرمایه‌گذاری و امور طرح‌های وزارت صمت، برآورد می‌شود که حدود ۴ تا ۶ درصد از استخراج جهانی رمزارز در ایران انجام می‌شود، این استخراج غیرقانونی و زیرزمینی است. به گفته علیرضا هادی، ظرفیت پردازش استخراج مراکز مجاز امروز ۶۵۰ هزار تراهش برثانیه است که با نرخ روز بیت کوین معادل روزانه ۲۰۰ هزار دلار می‌شود. به نظر می‌رسد با فرض بسیار ضعیف اختصاص تمام رمزارز استخراجی به بانک مرکزی حتی استخراج در یک سال هم پاسخگوی نیاز یک روز سامانه نیما هم نخواهد بود.

به گزارش فرارو، هیئت عامل بانک مرکزی تصویب کرد که صرافی‌های مجاز و بانک‌ها می‌توانند از طریق رمز استخراج‌شده در داخل کشور، به انجام پرداخت‌های ارزی بابت واردات اقدام کنند. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، ضوابط ناظر بر چگونگی استفاده از رمزارز‌های حاصل از استخراج داخلی توسط واحد‌های صنعتی دارای پروانه بهره‌برداری با رعایت مجموعه مقررات ارزی از وزارت صنعت، معدن و تجارت تصویب شد.

این ضوابط با استناد به ماده (۱۱) قانون پولی و بانکی کشور و در اجرای مصوبات هیئت وزیران مورخ ۹۸/۵/۱۳ و ۹۹/۷/۳۰ تصویب شد. نام این صرافی‌ها هنوز اعلام نشده است. پیش از این رئیس کل بانک مرکزی به معرفی چند صرافی اشاره کرده بود تا بتوان برای واردات با استفاده از رمزارز، از آن‌ها تأمین ارز کرد. بلافاصله پس از این صحبت‌ها، شاپرک از شرکت‌های ارائه‌دهنده درگاه پرداخت خواست تا ارائه‌ی خدمت به صرافی‌های رمزارز را قطع کنند. در ابتدای آبان ۹۹ هیئت دولت اعلام کرده بود که مبادله‌ی رمزارز به دست ماینر‌های دارای مجوز، تنها برای تأمین ارز واردات مجاز است.

بعد از اعلام از دسترس خارج شدن صرافی تودکس (thodex) در ترکیه و گریختن مدیر این صرافی با ۲ میلیارد دلار رمز ارز، در ترکیه صرافی وبیت‌کوین (vebitcoin) نیز اعلام کرد که برای تحقق همه مطالبات و قوانین موجود، همه فعالیت‌ها را متوقف کرده است. در پی این خبر هیات رسیدگی به جرایم مالی ترکیه حساب‌های این شرکت را مسدود و تحقیقات خود را آغاز کرد.

با توجه به اینکه صرافی‌های ارز دیجیتال در ایران مجوز رسمی ندارند، چه مقدار احتمال تکرار این سناریو برای ایران نیز محتمل است؟

حضور در صرافی‌های ناشناخته رمز ارز بسیار خطرناک است
مهدی غیبی کارشناس فناوری اطلاعات در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه دولت بعد از مدت‌ها قوانین مرتبط با خرید و فروش رمز ارز‌ها از جمله بیت کوین را تصویب کرد، گفت: بانک مرکزی به عنوان نهاد سیاستگذار پولی و مالی کشور بالاخره بعد از کش و قوس‌های فراوان آیین‌نامه خرید و فروش بیت کوین را مصوب کرد، این موضوع برای کسانی که میخواهند امر تجارت و بخصوص واردات را انجام دهند و از طریق رمزارز قصد دارند منابع مالی خود را جابجا کرده و دیگر درگیر تحریم‌ها نباشند از اهمیت بسزایی برخوردار است.

وی افزود: از سوی دیگر کسانی که با کسب مجوز‌های لازم و با پرداخت پول برق صادراتی اقدام به استخراج بیت کوین کرده اند، نیز می‌توانند از طریق این ساز و کار رسمی ارز خود را در بازار به فروش بگذارند، تصویب چنین قوانینی باید خیلی زودتر از این‌ها صورت می‌گرفت چراکه ما با استفاده از رمزارز‌ها می‌توانیم مقوله صادرات و واردات خود را بدون مزاحمت تحریم‌ها انجام دهیم و این موضوع می‌تواند برای ما بسیار حیاتی باشد، از سوی دیگر نیز زمانی که بستر تولید به صورت قانونی فراهم شد باید خرید و فروش آن نیز برای کسانی که به صورت قانونی مجوز تولید گرفته اند، نیز فراهم می‌شد.

غیبی با اشاره به اینکه بازار رمز ار‌زها بسیار پر ریسک است، گفت: با توجه به اینکه صرافی‌های مجاز در این زمینه معرفی خواهند شد کسانی قصد خرید و فروش از طریق صرافی‌ها را دارند می‌توانند از نظر حقوقی اگر مشکلی برایشان پیش آمد این کار را پیگیری کنند، به نوعی با این کار صرافی‌ها و انجام معاملاتی که در شبکه آن‌ها، انجام می‌شود، قابل رهگیری است و این می‌تواند از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کند، اما ذکر این نکته ضروری است که چنین سازوکاری تنها برای کسانی که قانونی رمز ارز استخراج کرده و می‌خواهند آن را بفروشند و یا اینکه برای واردات و صادرات قصد دارند از این بستر استفاده کنند، فراهم شده و کسانی که قصد سرمایه گذاری در خرید و فروش رمز ارز را دارند، هنوز از لحاظ قانونی این موضوع تعیین تکلیف نشده است.

این کارشناس فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه امروز در بازار کریپتوکارنسی‌ صرافی‌های غیرمجازی در سراسر دنیا به فعالیت می‌پردازند، یادآور شد: معامله کردن در چنین صرافی‌های بسیار پر ریسک است نمونه اخیر آن نیز تعطیلی دو صرافی رمزارز در ترکیه است به طوری که آن‌ها چندین میلیارد را به نوعی کلاهبرداری کردند، زیرا که با خاموش کردن سرور‌ها و سازوکار معاملاتی خود باعث شدند که مشتریانشان نتوانند به دارایی‌های ارز دیجیتال خود دسترسی پیدا کنند، دولت و پلیس ترکیه نیز تا این لحظه نتوانسته مدیران این صرافی‌ها را دستگیر کرده و یا مجبور کنند که دارایی‌های مشتریان خود را بازگرداند، بنابراین کسانی که در چنین بازاری فعالیت می‌کنند باید ریسک از دست دادن سرمایه خود را نیز بپذیرند.

این فعال بازار رمز ارز‌ها به کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در بازار رمزارز‌ها را دارند، پیشنهاد کرد: در برخی از صرافی‌های داخلی شاهد هستیم که امنیت به نسبت خوبی حاکم است و آن‌ها با توجه به اینکه دانش بنیان بوده دارای شناسنامه هستند و از این جهت بسیار قابل اعتمادتر از سایر صرافی‌هایی که تنها با یک سامانه معاملاتی و چند ایمیل با مشتریان خود در ارتباط هستند، به حساب می‌آیند بنابراین اگر کسانی که قصد حضور در این بازار را دارند، باید به صرافی‌هایی که اطمینان بیشتری به آن‌ها وجود دارد و هم از امنیت خوبی برخوردار هستند مراجعه کنند تا در این صورت با تجربه صرافی‌های ترکیه مواجه نشوند.

وی با اشاره به اینکه نمی‌توان خرید و فروش رمز ارز را ممنوع کرد، ادامه داد: اما ریسک این کار نیز بسیار زیاد است، همانگونه که شما می‌توانید ارز و سکه و طلا بخرید و این کار دارای ریسک است، چراکه شما ممکن است نوسانات منفی را تجربه کنید، از بعد دیگری سرمایه گذاری در بازار رمزارز‌ها نیز دارای ریسک‌های خاص خود است، در این رابطه خود فرد سرمایه گذار باید حواسش به جایی که سرمایه‌گذاری می‌کند و میزان ریسک پذیری خودش باشد تا خدای ناکرده دچار ضرر زیان نشود، بنابراین این کار نیاز به بررسی دقیقی دارد و باید با کسانی که در این زمینه خبره هستند، از قبل مشورت شود.