این روزها سوال در مورد سیستم ایمنی و روش‌های تقویت آن و اثرش در پیشگیری از بیماریها از جمله از بیماری کرونا بسیار است.
سیستم ایمنی از اعضا، مواد شیمیایی و سلولهایی ساخته شده است که با عوامل بیماریزا، از ویروسها گرفته تا انگلها و سلولهای سرطانی مبارزه کرده و موجود زنده را در برابر بیماریها حفظ میکند. اجزای اصلی سیستم ایمنی عبارتند از: گلبولهای سفید، آنتی‌بادی‌ها، سیستمی به نام سیستم کمپلمان، سیستم لنفی، طحال، غده تیموس و مغز استخوان. اینها اجزایی هستند که به طور فعال با عوامل بیماریزا مبارزه میکنند.
ویتامین‌ها و مکملهای تغذیه ای میتوانند به تقویت سیستم ایمنی جهت مقابله آسانتر با بیماریها از جمله COVID-19 کمک کنند. لذا در حال حاضر تا کامل شدن واکسیناسیون گسترده برای همه افراد جامعه، علاوه بر رعایت فاصله اجتماعی، استفاده از ماسک و شستن دستها، تمرکز بر تقویت سیستم ایمنی افزایش یافته است.
چه ویتامین ها، مواد معدنی و گیاهانی میتوانند به تقویت سیستم ایمنی کمک کنند؟
ویتامین D
عملکرد اصلی ویتامین D در بدن، کمک به حفظ سطح مناسب کلسیم و فسفر در خون است. ویتامین D را میتوانید از طریق نور خورشید و یا غذاها و مکملهایی که مصرف می‌کنید، به دست آورید. دریافت میزان کافی ویتامین D همچنین میتواند شما را در برابر عفونت‌های تنفسی حفظ کند. مصرف ویتامین D به طور مشخص و مؤثر، شانس ابتلا به عفونت راه تنفسی را کاهش میدهد. شواهد محکمی از این موضوع در ژورنال‌های معتبر علمی یافت میشود. از مصرف بیش از حد این ویتامین خودداری کنید زیرا باعث تضعیف استخوان ها و آسیب به کلیه و کبد می شود.
ویتامین A
این ویتامین نقش مهمی در تقویت گلبول های سفید نوع T دارند. این گلبول ها شناسایی عوامل بیماری زا مانند ویروس ها و باکتری ها را بر عهده دارند. مقدار مصرف مجاز این ویتامین تا 10000 واحد بین المللی در روز است و باید به شدت از مصرف بیش از حد آن پرهیز نمود چرا که دارای اثر نامطلوب بر روی کبد، پوست و مو دارد. مصرف این ویتامین در خانم های باردار حتما باید زیر نظر پزشک انجام شود.
ویتامین C
این ویتامین در عملکرد سلول های ایمنی نقش مؤثری دارد و توانایی آنها را در مبارزه با عوامل بیماری زا افزایش می دهد. ویتامین ث یک آنتی اکسیدان قوی است که بدن را در مقابل عوامل اکسید کننده مانند رادیکال های آزاد که در برخی بیماری ها و هوای آلوده به وجود می آیند، محافظت می کند.
به طور کلی، ویتامین C میتواند به شما کمک کند که زودتر بر سرماخوردگی غلبه کنید یا علائم مربوط به آن را خفیف‌تر و قابل تحمل‌تر کند، البته اگر آن را پیش از ابتلا به بیماری مصرف کرده باشید. ویتامین C به کاهش التهاب کمک میکند. التهاب ریه یکی از علائم شدید ویروس کرونا است که میتواند به تنگی نفس و حتی مرگ منجر شود. پس اگر همچنان سالم هستید، آغاز مصرف مرتب مکمل های حاوی ویتامین C اگر به اندازه کافی از مواد غذایی روزانه دریافت نمیکنید برایتان مفید خواهد بود.
ویتامین‌های خانواده B
ویتامین B6 برای عملکرد بهینه سیستم ایمنی ضروری است. این ویتامین در تولید سلول های ایمنی در بدن، عملکرد درست آنتی بادی ها و ارتباط بین سلول های گوناگون سیستم ایمنی نقش دارد. از دریافت کافی ویتامین‌های گروه B در رژیم غذایی خود اطمینان حاصل کنید. شما میتوانید به راحتی این ویتامین‌ها را از مکملهای مولتی‌ویتامین دریافت کنید.
فولیک اسید
فولیک اسید یا ویتامین B 7 در تولید سلول های ایمنی جدید نقش دارد.
ویتامین E
این ویتامین برای یک سیستم ایمنی قوی ضروری است. ویتامین E همچنین در سلامت پوست و چشمها نقش اساسی دارد. این ویتامین یک آنتی اکسیدان قوی است و سلول را در برابر آسیب رادیکال های آزاد محافظت می کند. از آنجایی که این ویتامین محلول در چربی است از مصرف بیش از حد آن باید جلوگیری کرد. همچنین مصرف آن در ابتدای بارداری خطرناک است و حتما باید با پزشک مشورت گردد.
امگا 3
ویژگی های ضد التهابی امگا 3 سالهاست که شناخته شده است اما پژوهش‌های جدید نشان می دهد که امگا 3 می تواند با تحت تاثیر قرار دادن عملکرد سلول های ایمنی از جمله گلبول های سفید نوع B فعالیت سیستم ایمنی را بهبود بخشد. بنابراین مصرف مکمل های امگا 3 از نوع EPAT، DHA و ALA می تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند. این اسیدهای چرب مفید، با تقویت دیواره سلول های ایمنی و نیز فعال کردن ارتباط بین سلولهای مختلف، در این زمینه مفید هستند.
زینک ( روی)
استفاده از مکمل های تغذیه ای حاوی زینک میتواند به کاهش دوره ابتلای شما به سرماخوردگی کمک کند. زینک همچنین کمک میکند که علائمی مانند گرفتگی بینی، آبریزش بینی، سوزش گلو و سرفه، زودتر بهبود پیدا کنند. یافته‌ها همچنین نشان می‌دهند که زینک به تحریک و فعالسازی گلبولهای سفید نوع T که بدن را برای مقابله با عفونت‌ها آماده میکنند، کمک میکند. برای بهبود سریعتر، استفاده از مکمل زینک را ظرف 24 ساعت از بروز علائم آغاز کنید. در این حالت مقدار مناسب دریافت زینک 75 میلیگرم در روز است اما مراقب باشید که مصرف روزانه بیش از 150 میلیگرم میتواند باعث بروز مسمومیت زینک و اثر معکوس بر سیستم ایمنی شود.
مس
معمولا مصرف این ماده معدنی مهم فراموش می شود. مس در حفاظت و عملکرد بهینه سلول های ایمنی نفش دارد.
سلنیوم
سلنیوم یک ماده معدنی با کابردهای گوناگون از جمله پیشگیری از آنفلوانزای خوکی و پرندگان است. سلنیوم به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی، می تواند عملکرد سیستم ایمنی را تقویت کند، البته به جز موارد اختلالات خود ایمنی که ممکن است نتیجه منفی روی سیستم ایمنی داشته باشد.
کورکومین( زردچوبه)
کورکومین از ریشه گیاه Curcum longa بدست می آید که به عنوان زردچوبه شناخته می شود. کورکومین در طب سنتی چین برای موارد ضد درد، ضد التهاب و ضدعفونی کننده کاربرد گسترده دارد. در ژورنال‌های معتبر علمی خواص ضد التهابی و تقویت کنندگی سیستم ایمنی کورکومین به اثبات رسیده است. این ماده دارای ویژگی ضد ویروسی بوده و در برابر بسیاری از عفونت های دستگاه تنفسی مؤثر است.
اکیناسه( سرخارگل)
برخی پژوهش ها نشان می دهند که مصرف روزانه ترکیبات دارای اکیناسه به مدت 15 روز، به بهبود پاسخ افراد مبتلا به برونشیت و آسم به واکسن آنفلوانزا کمک می کند. این افراد در معرض ریسک بیشتری در برابر ابتلا به کروناویروس قرار دارند. اکیناسه همراه با ترکیب های ضد باکتری و ضد عفونت، اثر فزاینده ای را در کاهش درد و سوزش گلو نشان می دهد.
سیر
این گیاه دارای ویژگی های ضد التهابی و ضد ویروسی قدرتمندی است. نشان داده شده است که سیر با تحریک برخی انواع گلبول های سفید، در تقویت سیستم ایمنی نقش مهمی دارد.
جینسنگ
این گیاه قرن ها در طب سنتی چین مورد استفاده قرار گرفته است. دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی، تقویت سیستم ایمنی، کاهش دهنده خستگی و بهبود دهنده برخی اجزای سیستم ایمنی موجود در برونش ها (راه های هوایی اصلی در ریه) می باشد.
زنجبیل
این گیاه غنی از ماده ای به نام gingerol است، ماده ای که دارای ویژگی های آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی بوده و ریسک ابتلا به انواع عفونت را کاهش می دهد. توجه داشته باشید که روزانه بیش از 4 گرم از این ماده مصرف نشود.
قارچ شی-تا-کی
عصاره قارچ شی_تا_کی حاوی پروتين، ویتامین‌های دی، خانواده ب، سلنیوم، منگنز، زینک و...است که علاوه بر خواص دارویی متفاوت به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند.
مکملهای تغذیه‌ای
انواع مکمل های تغذیه ای مختلف حاوی انواع ویتامین‌ها، املاح معدنی و گیاهان دارویی در دوزها و ترکیبات مختلف جهت تقویت سیستم ایمنی بدن وجود دارند که فرد با توجه به شرایط تغذیه ای و سلامت خود می تواند انتخاب و استفاده نماید.
قبل از استفاده از مکمل های تغذیه ای به اطلاعات درج شده در بروشور داخل جعبه دارو توجه شود.
