فرارو- خبرگزاری رویترز روز پنجشنبه به نقل از دیپلماتهای غربی مدعی شد که پس از وقوع خرابکاری در مجتمع غنیسازی سوخت هستهای نطنز در اوایل ماه آوریل (اواخر فروردینماه)، ایران دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تأسیسات نطنز را محدود کرده است.
یک دیپلمات مستقر در وین، در این خصوص ادعا کرد: «در پی حادثه/ خرابکاری ماه آوریل [در تأسیسات نطنز]، دسترسیهای مشخصی به دلیل ملاحظات ایمنی و امنیتی محدود شده است. این محدودیتها اثر کمی بر توانایی آژانس برای انجام راستیآزمایی دارد.»
این دیپلمات که رویترز نامش را فاش نکرده، در ادامه گفت: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی در این خصوص با ایران گفتگو کرده است تا از دائمی شدن این محدودیتها و آغاز روند تأثیرگذاری منفی آنها بر ظرفیتهای راستیآزمایی آژانس در ایران جلوگیری کند.»
یک دیپلمات غربی دیگر که به گفته رویترز از نزدیک مذاکرات ایران و آژانس را دنبال میکند، محدود شدن دسترسی بازرسان آژانس در ایران (طبق ادعای طرفهای غربی) را اقدامی تحریکآمیز از سوی ایران خواند.
او در عین حال به رویترز گفت: «ایران موافقت کرده است که دسترسی کامل بازرسان آژانس به مجتمع غنیسازی سوخت هستهای نطنز را فراهم کند و این کار هفته آینده انجام خواهد شد.»
انفجار در تاسیسات هستهای نطنز ۲۲ فروردین امسال روی داد و خسارات زیادی را به این تاسیسات وارد کرد.
ادعای رویترز در حالی مطرح می شود که در روزهای اخیر بحث دسترسی های آژانس به تاسیسات هسته ای ایران از موضوعات داغ است.
ایران و آژانس پس از اعلام توقف اجرای پروتکل الحاقی از سوی تهران به توافقی سه ماه دست یافتند تا براساس آن ایران برخی فعالیت هسته ای خود را به صورت آفلاین ضبط کند. زمان این توافق اخیرا به پایان رسیده است. آژانس خواستار تمدید آن است اما ایران تاکنون موافقت نکرده است.
اخیرا خطیبزاده سخنگوی وزارت خارجه در این رابطه گفته است: «قانون مجلس درباره تعهدات و وظایف دولت روشن است و درهمین چارچوب حرکت شده. درباره موضوع ادامه یا عدم ادامه همکاری با آژانس همچنان تصمیم اتخاذ نشده است و درباره پاک کردن یا نکردن اطلاعات هم تصمیمی گرفته نشده است.»
اگر توافق ایران و آژانس تمدید نشود یک پالس منفی جدی به مذاکرات احیای برجام است و حتی ممکن است به همین دلیل مذاکرات به بن بست بخورد.
روز جمعه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بیانیهای اعلام کرد «رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس روز ۱۷ ژوئن نامهای به مسئولان ایرانی در خصوص تمدید توافق با آژانس نوشته اما «ایران به این نامه پاسخ نداده و مشخص نکرده که آیا قصد حفظ کردن توافق فعلی را دارد یا خیر.»
در بخشی از بیانیه آمده است: «در این خصوص به پاسخ فوری ایران نیاز است. رافائل گروسی بر اهمیت حیاتی گرآوری داده از فعالیتهای تهران به موجب این توافق تأکید کرده است.»
در همین حال زمان آغاز دور هفتم مذاکرات وین نیز نامشخص است. در حالیکه پیشتر انتظار می رفت این مذاکرات در این هفته آغاز شود حالا گفته می شود زمانی برای ادامه مذاکرات تعیین نشده است.
در همین رابطه میخائیل اولیانوف سفیر و نماینده دائم فدراسیون روسیه نزد سازمانهای بینالمللی مستقر در وین روز پنجشنبه در پیامی توئیتری اعلام کرد که برخی طرفهای مذاکرات احیای برجام در وین، برای تصمیمگیری نهایی نیاز به زمان بیشتری دارند.
این دیپلمات بلندپایه روس در حساب کاربری رسمی خود در توئیتر نوشت: «گفتگوهای وین درباره برجام به محض آمادگی همه کشورهای شرکتکننده برای آنچه که تصور میشود دور پایانی مذاکرات باشد، از سر گرفته خواهد شد. اما این شرایط هنوز فراهم نشده است.»
او افزود: «برخی مشارکتکنندگان نیاز به زمان بیشتری دارند. به نظر نمیرسد که ما زودتر از هفته آینده در وین با یکدیگر دیدار کنیم.»
اما برخی رسانههای داخلی میگویند مذاکرات از روز یکشنبه آینده در وین از سر گرفته خواهد شد.